
تعداد نشریات | 45 |
تعداد شمارهها | 1,219 |
تعداد مقالات | 10,473 |
تعداد مشاهده مقاله | 20,218,595 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 13,907,561 |
بررسی ویژگیهای کلامی شخصیّتهای داستانی غیرهمسو با جنسیّت نویسنده «مطالعه و مقایسۀ دو اثر زن زیادی و شب سراب» | ||
فصلنامه علمی - پژوهشی زبانشناسی اجتماعی | ||
دوره 6، شماره 3 - شماره پیاپی 23، تیر 1402، صفحه 63-74 اصل مقاله (477.14 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/il.2023.65873.1567 | ||
نویسندگان | ||
آزاده شریفی مقدم* 1؛ هانیه شیروانی2 | ||
1دانشیار زبانشناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران | ||
2دانش آموخته زبانشناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران | ||
چکیده | ||
پژوهش حاضر بهمنظور بررسی ویژگیهای کلامی شخصیتهای غیرهمسو با جنسیت نویسنده در آثار داستانی صورت گرفت و هدف از انجام آن یافتن تأثیر ناخودآگاه نویسنده بر کلام شخصیت اصلی اثر بود. دو داستان «زنِ زیادی» و «شب سراب» بهعنوان پیکرههای مورد بررسی انتخاب شد که در هر دو اثر، جنسیت نویسنده با شخصیت اصلی داستان متفاوت بود. مجموعۀ ویژگیهای زبان زنانۀ رابین تولماچ لیکاف (1975) بهعنوان چارچوب نظری بهکارگرفته شد که قرابت زمانی بیشتری با بازۀ زمانی رویداد در دو اثر مورد بررسی داشت. نتایج نشان داد که اگرچه هر دو نویسنده سعی در کاربرد کلام متناسب با جنسیت شخصیت داستانی خود داشتهاند؛ اما بهنسبت متفاوت ردّی از جنسیت خود را در خلال کلام شخصیت داستانی خود بهجای گذاشتند. مقایسۀ دو اثر نشان داد که اگرچه آلاحمد بهنسبت بسیار موفقتر عمل کرده و ویژگیهای کلامی زنِ زیادی با جنسیت او همخوانی بسیاری دارد اما همچنان میتوان نشانی از روایتگری مردانه را در توصیفهای زن داستان از برخی فضاها و نیز کلیگویی او در رابطه با اموری چون غذا و خوراک دید. از نقاط ضعف شب سراب میتوان به مواردی چون کاربرد قابل توجه صورتها و الفاظ عاطفی و احساسی همچون عاشقانهها، استفاده از تردیدنماها، ساختارهای تشدیدی و تکراری و همچنین توجه زیاد به جزئیات و ظرایف اشاره نمود. نتایج این پژوهش میتواند برای علاقهمندان به حوزۀ داستان نویسی، نقد ادبیات داستانی و نیز پژوهشگران حوزۀ زبان جنس مفید بوده و مورد توجه قرار گیرد. | ||
کلیدواژهها | ||
"زبانِ جنس"؛ "جنسیّت"؛ "داستان"؛ "شخصیّت اصلی داستان"؛ "زن زیادی"؛ "شب سراب"؛ "زبانشناسی اجتماعی" | ||
عنوان مقاله [English] | ||
On the verbal characteristics of the story characters different from the gender of the author: Focusing on “Zan-e ziyadi” And “Shab-e Sarab” | ||
نویسندگان [English] | ||
Azadeh Sharifi moghadam1؛ Haniyeh Shirvani2 | ||
1Associate professor of linguistics, Shahid Bahonar University of Kerman, Iran | ||
2M.A. in linguistics, Shahid Bahonar University of Kerman, Iran | ||
چکیده [English] | ||
The present study investigates the effect of the authors’ gender on the speech features of the characters with different genders. In so doing, two stories were selected in which the genders of the authors were different from those of the main characters. The theoretical framework used in the present study was Lakoff’s (1975) theory of gender language which was more in historical harmony with the two corpuses under study. The verbal characteristics of the main characters of the two stories show that despite the authors' awareness of gender differences in language, they have left traces of their gender in the speech of their characters. A comparison of the two stories shows that Al-Ahmad is more successful in using appropriate language in the speech of the main character. The feminine linguistic features in the speech of his main character are: swearing, prayers and cursing, hesitations and doubts, direct quotations, as well as emotional attributes. On the other hands, the same features in Raheem’s speech is not in accordance with his masculinity. Based on the findings of this research it can be concluded that gender language is inevitable and completely cultural-bound. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
«Gender language», «Gender», «Narration», "Main character", «Zan-e ziyadi», «Shab-e sarab» «Sociolinguistics» | ||
مراجع | ||
آل احمد، جلال، (۱۳۳۹). زن زیادی، تهران: وزرا.
ارباب، سپیده (1391). بررسی و طبقهبندی دشواژههای رایج فارسی در تداول عامیانه، نشریۀ پژوهشهای زبانشناسی تطبیقی، سال دوم، شمارۀ 4، 107-124.
اعطار شرقی، نوید و نوروز علیایی، فائزه (1400). بررسی تطبیقی مطالعات سبک نوشتار زنانه و تأثیر جنسیت بر ترجمه و تالیف در ایران، جستارهای زبانی، دورۀ 12، شمارۀ 2، 185-230.
برزگرآققلعه، عبدالحسین (1378)، جنسیت و تفاوت واژگان افراد در فارسی معیار بهکاررفته در ادبیات داستانی، پایاننامۀ کارشناسی ارشد زبانشناسی همگانی، دانشگاه تهران.
بزرگیان، حسین، فلاحپور، صدیقه و جعفری، مهدیس (1401) منابع تکاملی مورد استفاده زبانآموزان مبتدی انگلیسی در نگارش نامه: تأثیر جنسیت و زبان. فصلنامه زبانپژوهی الزهرا. سال چهاردهم. شمارۀ 42. 219-248.
بهمنی مطلق، یدالله و فرقانی الهآبادی، فهیمه (1394)، بررسی تفاوتهای زبانی زنان و مردان در ادبیات مقاومت (با تکیه بر مکالمات رمان دا)، مجموعۀ هشتمین همایش پژوهشهای زبان و ادبیات فارسی.373- 389.
بهمنی مطلق، یدالله و مروی، بهزاد (1393). رابطۀ زبان و جنسیت در رمان شبهای تهران، دوفصلنامه زبان و ادبیات فارسی، سال 22، شمارۀ 76، 7-26.
پاکنهاد جبروتی، مریم (1381). فرادستی و فرودستی در زبان، تهران: گام نو.
پاکنیا، محبوبه و صادقی پویا، مهدیس (1397). بازنمایی جنسیت در رمان کلیدر، فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، دورۀ 11، شمارۀ 4، 44، 89-112.
پژواک، ناهید، (۱۳۷۷). شب سراب، تهران: البرز.
ترادگیل، پیتر (1376)، زبانشناسی اجتماعی: درآمدی بر زبان و جامعه، ترجمۀ محمد طباطبایی، تهران: آگه.
جاننژاد، محسن (1380). «زبان و جنسیت: پژوهش زبانشناختی اجتماعی؛ تفاوتهای زبانی میان گویشوران مرد و زن در تعامل مکالمهای». پایاننامۀ دکتری زبانشناسی همگانی، دانشگاه تهران.
حاجسیدجوادی، فتانه (1374). بامداد خمار، تهران: نشر البرز.
حسینی، شکوهالسادات (1395). زبان و جنسیت در رمان «ذاکره الجسد» نوشتهی احلام مستغانمی، پژوهشنامه زنان، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال هفتم، شمارۀ 3، 17-45.
داوری اردکانی، نگار و عطار، عطیه (1387). کنکاشی در پژوهشهای زبانشناسی جنسیت، مطالعات راهبردی زبان، سال یازدهم، شمارۀ 42، 162-181
دلبری، حسن؛ میرزایی، هدی و عربپور، علی (1396). بررسی متغیر جنسیت با تکیّه بر زبان زنانه در رمان کنیزو اثر منیرو روانی پور، فصلنامۀ پژوهشهای ادبی، سال چهاردهم، شمارۀ 58، 31-48.
سراج، سیدعلی (1394). گفتمان زنانه، روند تکوین گفتمان زنانه در آثار نویسندگان زن ایرانی، تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان.
سلدن، رایان و ویدوسون، پیتر(۱۳۷۷). راهنمای نظری ادبیات معاصر، ترجمۀ عباس مخبر، تهران: طرح نو.
شریفی مقدم، آزاده و دهقانی، مهدیه (1402). تأثیر جنسیت بر استفاده از نشانگرهای حوزۀ غذا و خوراک در منتخبی از رمان های ایرانی بر اساس نظریۀ نشانداری، مجله زبانی بلاغی سمنان، سال 15، شمارۀ 77، 77-110.
شریفی مقدم، آزاده؛ ابوالحسنی زاده، وحیده و تجرد، سمیرا (1392). سیر جنسیتزدگی در ادبیات داستانی معاصر زبان فارسی. مطالعات زبانها و گویش های غرب ایران. سال اول، شمارۀ 1. 129-107.
شریفی مقدم، آزاده و اسحاقی، مهدیه (1389) .تأثیر متغیرهای اجتماعی برگونۀ گفتاری گویشوران کرمانی. فصلنامه پژوهشی پژوهشگران فرهنگ. سال هشتم. ش. 26. 131- 144.
فارسیان، محمدرضا (1378)، جنسیت در واژگان، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
مدرسی، یحیی (1396). درآمدی بر جامعهشناسی زبان، چاپ پنجم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی.
مرادی، روزبه (1396). مروری بر پژوهشهای زبانشناسی جنسیت، فصلنامه هنر زبان، دوره 2، شمارۀ 2، 55-68.
محمدی اصل، عباس (1388)، جنسیت و زبانشناسی اجتماعی، تهران: آگه.
محمودی بختیاری، بهروز و دهقانی، مریم (۱۳۹۲). رابطۀ زبان و جنسیت در رمان معاصر فارسی: بررسی شش رمان، زن در فرهنگ و هنر، دورۀ ۵، شمارۀ ۴، ۵۴۳-۵۵۶.
ناصری، ناصر و شرافتی، سکینه (1397). کاربرد واژگان در رمان سمفونی مردگان عباس معروفی از منظر زبان و جنسیت. نشریۀ زبان و ادب فارسی دانشگاه تبریز، سال 71، شمارۀ 238، 229-244.
نجفی عرب، ملاحت، (۱۳۹۴). نقد و تحلیل رمان چراغها را من خاموش میکنم، مجله پژوهشهای دستوری و بلاغی، دورۀ ۴، شمارۀ ۶، ۱۸۱-۲۱۲.
وخشوری، کبری؛ ناصری، ناصر و حسنزاده، شهریار (1398). بررسی زبان زنانه در داستانهای ابراهیم گلستان و منیرو روانیپور از منظر جنسیت و رویکرد تعلیمی، پژوهشنامۀ ادبیات تعلیمی، سال یازدهم، شمارۀ 44،177-204.
Al-Saadi, Z., & Al-Heidari-Shahreza, M. (2020). Gender differences in writing: The mediating effect of language proficiency and writing fluency in text quality. Journal of Teacher Cogent Education, 7(6). Coates, J. (2013). Women, men and language. (3rd ed.). Routledge: London/ New York. Ghafar Samar, R. & Alibakhshi, G. (2007). The gender linked differences in the use of linguistic strategies in face-to-face Communication. Linguistics Journal, 3(3), 59-71. Khosronejad, A. (2007). The role of gender on content analysis of English and Persian short stories. PhD dissertation, Tehran: Tarbiyat Moallem University. Lakoff, R. (1973). Language and women’s place, Language in society, 2(1), 45-80. Lakoff, R. (2003). Language, Gender, and politics: Putting “women” and “power” in the same sentence. In J. Holmes, & M. Meyerhoff (Eds.), The Handbook of language and gender (pp. 161-178). Blackwell Publishing Ltd, Oxford, UK. Tannen, D. (1990). You just don't understand: Women and men in conversation. Virago Press. Tannen, D. (1994). Gender and discourse. London: Oxford University Press. Sunderland, Y. (2006). Language and gender an advanced resource book. London/New York: Routledge. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 268 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 254 |