پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,219 |
| تعداد مقالات | 10,473 |
| تعداد مشاهده مقاله | 20,217,848 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 13,905,762 |
بررسی علل قیام ابن اشعث بر حکومت اموی و نقش سیستانیان در آن | ||
| پژوهشنامه تاریخ های محلی ایران | ||
| دوره 13، شماره اول، پیاپی 25، پاییز و زمستان 1403، اردیبهشت 1404، صفحه 98-107 اصل مقاله (262.47 K) | ||
| نوع مقاله: pajoheshi | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/lhst.2025.73132.2958 | ||
| نویسنده | ||
| دوستعلی سنچولی* | ||
| استادیار، گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه زابل، زابل، ایران. | ||
| چکیده | ||
| عبدالرحمن بن محمد، مشهور به ابن اشعث (متوفی 85 هجری)، از چهره‌های سرشناس سیاسی و نظامی دورة خلافت بنی‌امیه بود که نخست به پاس خدماتش به امویان، به منظور سرکوب شورش‌ها و تثبیت اقتدار حکومت اموی و رفع تهدیدهای آن، از جانب حجاج‌بن یوسف ثقفی در رأس سپاهی بزرگ و مجهز به امارت سیستان روانه شد. او پس از متوقف ساختن جنگ در قلمرو رتبیل و خشم و عصبانیت حجاج از این‌کار، موضع سیاسی خود را نسبت به امویان تغییر داد و به سلک مخالفان آن‌ها درآمد. در این پژوهش که با روش تاریخی و با تکیه بر منابع کتابخانه‌ای صورت گرفته، به بررسی و تحلیل علل و پیامدهای همراهی مردم سیستان با ابن اشعث در مبارزه با امویان پرداخته شده و سعی گردیده به این پرسش اصلی پاسخ داده شود که مهم‌ترین علل همراهی مردم سیستان با ابن اشعث در مبارزه با امویان چه بوده و چه آثار و پیامدهایی داشته است؟ به نظر می‌رسد که ظلم و ستم حاکمان اموی نسبت به مردم سیستان، زیر پا نهادن ارزش‌های اسلامی، تبعیض نژادی و تحقیر مردم، مخالفت علما و شیعیان با خلافت اموی و تحمیل هزینه‌های هنگفت مالی و جانی در آن منطقه از جمله مهم‌ترین علل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی است که مردم سیستان را علیه امویان برانگیخت. این مبارزات هرچند به ظاهر به شکست انجامید، اما ماهیت ضد اسلامی فرمانروایی امویان را هرچه بیشتر آشکار نموده و ضربة مهلکی بر پیکر حکومت آنان وارد ساخت. البته پس از آن با برقراری صلح در مرزهای شرقی سیستان، از هزینه‌های مالی و جانی مردم منطقه کاسته شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سیستان؛ خلافت اموی؛ سیستانیان؛ ابن اشعث؛ حجاج بن یوسف ثقفی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Investigating the causes of Ibn Ash'ath's uprising against the Umayyad government and the role of the Sistanis in it | ||
| نویسندگان [English] | ||
| doostali sanchooli | ||
| Assistant Professor, Department of History, Faculty of Literature and Humanities, University of Zabol, Zabol, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| A B S T R A C T Abd al-Rahman ibn Muhammad, known as Ibn al-Asha'th (died 85 AH), was a prominent political and military figure during the Umayyad Caliphate. He was first sent to the Emirate of Sistan by al-Hajjaj ibn Yusuf al-Shaqafi at the head of a large and well-equipped army in recognition of his services to the Umayyads, in order to suppress rebellions, consolidate the authority of the Umayyad government, and eliminate its threats. After stopping the war in the territory of Ratbil and angering Hajjaj over this, he changed his political stance towards the Umayyads and joined their opposition. In this research, which was conducted using a historical method and relying on library resources, the causes and consequences of the people of Sistan supporting Ibn Ash'ath in the fight against the Umayyads were examined and analyzed, and an attempt was made to answer the main question: What were the most important reasons for the people of Sistan supporting Ibn Ash'ath in the fight against the Umayyads, and what were the effects and consequences? It seems that the oppression and tyranny of the Umayyad rulers towards the people of Sistan, the violation of Islamic values, racial discrimination and humiliation of the people, the opposition of scholars and Shiites to the Umayyad Caliphate, and the imposition of huge financial and human costs in that region are among the most important political, social, cultural, and economic causes that provoked the people of Sistan against the Umayyads. Although these struggles apparently resulted in defeat, they further revealed the anti-Islamic nature of the Umayyad rule and dealt a fatal blow to the body of their government. Of course, after that, with the establishment of peace on the eastern borders of Sistan, the financial and human costs for the people of the region were reduced. . | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Sistan, Umayyad Caliphate, Sistanians, Ibn Ash'ath, Hajjaj ibn Yusuf Thaqafi | ||
| مراجع | ||
|
ابن‌‌اثیر، عزالدین علی، (1385ق)، الکامل فی التاریخ، بیروت: دارالصادر.
ابن‌‌اعثم کوفی، احمدبن اعثم، (1411ق)، الفتوح، تحقیق علی شیری، بیروت: دارالأضواء.
ابن خلدون، عبدالرحمان بن محمد، (1383)، العبر: تاریخ ابن خلدون، ترجمه عبدالمحمد آیتی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
ابن خلدون، عبدالرحمان بن محمد، (1375)، مقدمه ابن خلدون، ترجمه محمد پروین گنابادی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
ابن کثیر، ابوالفداء اسماعیل بن عمر، (1986)، البدایه و النهایه، بیروت: دارالفکر.
ابوالفرج اصفهانی، علی‌‌بن حسین، (1385ق)، مقاتل‌‌الطالبیین، نجف: چاپ کاظم مظفر.
احمدی، عبدالهادی، (1386)، «نگرشی بر نقش شیعیان در قیام عبدالرحمن بن محمد بن اشعث»، مشکوه، شماره 25، صص 131-151.
باسورث، ادموند کلیفورد، (1370)، تاریخ سیستان از آمدن تازیان تا برآمدن دولت صفاریان، ترجمه حسن انوشه، تهران: امیرکبیر، چاپ اول.
بلعمی، ابوعلی، (1378)، تاریخنامه طبری، چاپ دوم، مصحح محمد روشن، تهران: سروش.
البلاذری، ابوالحسن احمد بن یحیی، (1988)، فتوح البلدان، بیروت: دار و مکتبه الهلال.
البلاذری، ابوالحسن احمد بن یحیی (1417ق)، انساب الاشراف، تحقیق سهیل زکار و ریاض زرکلی، بیروت: دارالفکر.
بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر، (1333)، الفرق بین الفرق، ترجمه محمدجواد مشکور، تبریز: چاپخانه شفق.
تاریخ سیستان، (1381)، به تصحیح محمدتقی بهار (ملک الشعرا)، تهران: معین.
دنت، دانیل، (1358)، مالیات سرانه و تأثیر آن در گرایش به اسلام، ترجمه محمدعلی موحد، تهران، شرکت سهامی انتشارات خوارزمی.
دینوری، ابوحنیفه، اخبارالطوال، (1368)، محقق/ مصحح عبدالمنعم عامر و جمال الدین شیال، قم: منشورات الرضی.
زیدان، جرجی، (1372)، تاریخ تمدن اسلام، ترجمه علی جواهر کلام، تهران: امیر کبیر.
شهرستانی، ابوالفتح محمدبن عبدالکریم، (1361)، الملل و النحل، ترجمه مصطفی خالقداد هاشمی، با مقدمه و تصحیح سیدمحمدرضا جلالی نائینی، تهران: انتشارات اقبال.
صالحی، کورش؛ بهرامی نیا، جواد، (1393)، «مطالعه تطبیقی قیام‌‌های عبدالرحمن بن اشعث و حارث بن سریج»، پژوهشنامه تاریخ اسلام، سال سوم، شماره دهم، تابستان، صص 79-106.
طالبی، تهماسب، (1385)، «قیام ابن اشعث»، مجله رشد آموزش تاریخ، شماره 23، صص 35-41.
طبری، ابوجعفر محمدبن جریرالطبری، (1387ق)، تاریخ طبری (تاریخ الامم و الملوک)، طبعه الثانیه، تحقیق محمدابوالفضل ابراهیم، بیروت: دارالثرات.
طبری، محمدبن جریر، (1375)، تاریخ طبری، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران: انتشارات اساطیر.
طقوش، محمدسهیل، (1380)، دولت امویان، ترجمه حجت ا... جودکی، قم: پژوهشکده حوزه و دانشگاه.
گردیزی، ابی سعید عبدالحی بن ضحاک، (1363)، زین الاخبار (تاریخ گردیزی)، تهران: دنیای کتاب.
گلشنی، عبدالکریم، (1369)، دایره المعارف بزرگ اسلامی، ج3، تهران: مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی.
مستوفی، حمدالله، (1364)، تاریخ گزیده، تصحیح عبدالحسین نوایی، تهران: امیر کبیر.
مسعودی، ابوالحسن علی بن الحسین المسعودی، (بی‌‌تا)، التنبیه و الاشراف، تصحیح عبدلله اسماعیل الصاوی، قاهره: دارالصاوی.
مقدسی، مطهر بن طاهر، (بی‌‌تا)، البدء و التاریخ، تصحیح بور سعید، بی‌‌جا: مکتبه الثقافه الدینیه.
نخجوانی، هندوشاه، (1357)، تجارب‌‌السلف، تصحیح عباس اقبال، تهران: طهوری.
نهج‌‌البلاغه، (1380)، ترجمه محمد دشتی، قم: انتشارات الهادی، چاپ شانزدهم.
واگلیری، ال. ویکا، (1383)، «ابن اشعث»، ترجمه علی اکبر عباسی، فصلنامه تاریخ اسلام، سال پنجم، شماره 17، صص 167-186.
یعقوبی، احمدبن ابی‌‌یعقوب، (بی‌‌تا)، تاریخ الیعقوبی، بیروت: دار صادر. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 103 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 66 |
||