پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,223 |
| تعداد مقالات | 10,484 |
| تعداد مشاهده مقاله | 20,323,269 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,002,700 |
بررسی و تحلیل برهان محقق اصفهانی بر اثبات وجود خدا | ||
| دوفصلنامه علمی حکمت صدرایی | ||
| دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 26، شهریور 1404، صفحه 1-8 اصل مقاله (502.28 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/pms.2023.65585.1979 | ||
| نویسنده | ||
| میثم اکبرزاده* | ||
| الهیات دنشگاه پیام نور تهران ایران | ||
| چکیده | ||
| علامه شیخ محمد حسین غروی، معروف به محقق اصفهانی و مشهور به کمپانی، از اندیشمندان برجسته نوصدرایی است که در اثر خود «تحفه الحکیم» برهانی برای اثبات وجود خداوند ارائه کرده است. این برهان از سوی برخی، تقریری از برهان صدّیقین دانسته شده و از سوی برخی دیگر، مشابه برهان وجودی آنسلم تلقی گردیده است؛ تا آنجا که برخی او را مبدع برهان وجودی در فلسفه اسلامی معرفی کرده‌اند. مقاله حاضر با هدف تحلیل ساختار مفهومی این برهان، می‌کوشد نشان دهد که استدلال علامه نه بر پایه واقعیت خارجی، بلکه بر مبنای مفهوم «واجب بالذات» بنا شده است. در برهان صدّیقین، از حقیقت عینی وجود به ضرورت وجود واجب می‌رسیم، حال آن‌که در برهان وجودی، مسیر استدلال از مفهوم وجود به تحقق خارجی آن منتهی می‌شود. محقق اصفهانی با تکیه بر تحلیل مفهومی و بدون ارجاع به مصادیق خارجی، تلاش می‌کند وجود عینی خداوند را نتیجه بگیرد. این مقاله با بررسی مبانی هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی برهان مذکور، جایگاه آن را در منظومه فلسفه اسلامی بازخوانی کرده و تفاوت‌های آن با تقریرهای رایج را آشکار می‌سازد. همچنین نشان داده می‌شود که برهان علامه، برخلاف ظاهر سنتی‌اش، واجد رویکردی نوین در تحلیل مفاهیم فلسفی است که می‌تواند افق‌های تازه‌ای در فهم نسبت میان مفهوم و مصداق، و نیز در تبیین عقلانی وجود خداوند در فلسفه اسلامی بگشاید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| محقق اصفهانی؛ تحفه الحکیم؛ برهان صدّیقین؛ برهان وجودی؛ اثبات وجود خدا | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Study and analysis of Mohaghegh Esfahani's argument on the proof of God's existence | ||
| نویسندگان [English] | ||
| meysam akbarzadeh | ||
| theology payam nour tehran iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Allameh Shaykh Muhammad Husayn Gharavi, known as Muhaqqiq Isfahani and famously referred to as Kompani, is one of the prominent Neo-Sadrian philosophers who, in his work Tuhfat al-Hakim, presents an argument for the existence of God. Some scholars have interpreted this argument as a formulation of the Burhan al-Siddiqin (Proof of the Truthful), while others have likened it to Anselm’s ontological argument, even going so far as to consider Kompani the originator of the ontological proof within Islamic philosophy. This article aims to analyze the conceptual structure of his argument and demonstrate that it is founded not upon external reality, but upon the notion of the “Necessary Being” (wajib bi-dhat). Whereas the Burhan al-Siddiqin proceeds from the objective reality of existence to the necessity of a necessary existent, the ontological argument moves from the concept of existence to its actual instantiation. Kompani, relying solely on conceptual analysis and without reference to empirical reality, seeks to deduce the actual existence of God. By examining the ontological and epistemological foundations of this proof, the article reconsiders its place within the framework of Islamic philosophy and highlights its divergence from conventional formulations. It further argues that, despite its traditional appearance, Kompani’s argument embodies a novel approach to philosophical conceptualization—one that opens new horizons for understanding the relationship between concept and referent, and for rationally articulating divine existence within the Islamic philosophical tradition. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Mohaghegh Esfahani, Tohfe Al-Hakim, The proof of the Righteous, The Ontological argument, proof of god | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2 |
||