پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 48 |
| تعداد شمارهها | 1,242 |
| تعداد مقالات | 10,665 |
| تعداد مشاهده مقاله | 21,797,901 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,672,086 |
تحلیل فقهی و حقوقی وقف هوشمند: مدرنسازی نهاد وقف با استفاده از فناوریهای نوین | ||
| دوفصلنامه علمی دانش حقوق مدنی | ||
| مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 19 آذر 1404 | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/clk.2025.75646.3412 | ||
| نویسنده | ||
| امیر احمدی* | ||
| عضو هیأت علمی گروه حقوق، دانشگاه پیام نور تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| وقف بهعنوان یکی از کارآمدترین نهادهای مالی ـ اجتماعی در فقه اسلامی همواره نقش مؤثری در توزیع عادلانه ثروت و تأمین نیازهای عمومی جامعه ایفا کرده است. بااینحال، تحولات سریع فناوری و گسترش ابزارهای نوین مالی، ضرورت بازنگری در سازوکارهای سنتی وقف را نمایان ساخته است. پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی به واکاوی فقهی و حقوقی مفهوم «وقف هوشمند» پرداخته و تلاش میکند امکان مدرنسازی این نهاد را با بهرهگیری از فناوریهایی همچون بلاکچین، قراردادهای هوشمند و سامانههای دیجیتال بررسی نماید. در این راستا، ابتدا مبانی فقهی و قواعد حقوقی مرتبط با وقف از منظر فقه امامیه و حقوق ایران تحلیل شده و سپس با تطبیق بر تجارب نوین حقوقی در برخی نظامهای حقوقی پیشرو، ظرفیتهای پذیرش فناوریهای نوین در چارچوب قواعد شرعی ارزیابی شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که استفاده از فناوریهای نوین نهتنها با مبانی فقهی وقف در تعارض نیست، بلکه میتواند به ارتقای شفافیت، کاهش هزینههای اداری، افزایش اعتماد عمومی و کارآمدی نظام وقف بینجامد. بر این اساس، تدوین مقررات جامع در زمینه وقف هوشمند و ایجاد زیرساختهای حقوقی و فقهی متناسب با تحولات فناورانه، ضرورتی اجتنابناپذیر برای پویاسازی این نهاد در دنیای معاصر است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| وقف هوشمند؛ فقه اسلامی؛ فناوریهای نوین؛ بلاکچین؛ قراردادهای هوشمند | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Jurisprudential and Legal Analysis of Smart Waqf: Modernizing the Waqf Institution through Emerging Technologies | ||
| نویسندگان [English] | ||
| amir ahmadi | ||
| Assistant Professor, Department of law, Payame noor University, Iran, PO BOX 19395-3697, Tehran, IRAN | ||
| چکیده [English] | ||
| the modernization of the Islamic endowment (waqf) through the use of emerging technologies, known as “Smart Waqf,” has become a significant topic in contemporary legal and religious studies. This research explores the jurisprudential and legal dimensions of Smart Waqf, analyzing its foundations in Islamic law and its compatibility with modern legal systems, particularly in Iran. By employing technologies such as block chain and smart contracts, Smart Waqf can enhance transparency, efficiency, and accountability in managing endowed assets. Methodologically, this study adopts a descriptive-analytical approach, combining the study of classical Islamic jurisprudence with contemporary legal frameworks and technological applications. The findings suggest that while Smart Waqf offers promising opportunities for revitalizing the traditional institution of waqf, several jurisprudential and legal challenges must be addressed, including compliance with Islamic principles of ownership, public benefit, and the prohibition of harm (la darar). Ultimately, this study argues that integrating modern technologies within the waqf framework can provide a practical model for modernizing religious and social institutions, provided that appropriate legal reforms and jurisprudential adaptations are implemented. | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| Smart Waqf, Islamic Jurisprudence, Emerging Technologies, Block chain, Smart Contracts | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 92 |
||