پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 46 |
| تعداد شماره‌ها | 1,226 |
| تعداد مقالات | 10,524 |
| تعداد مشاهده مقاله | 20,818,542 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,188,595 |
تنزل نفوس در عوالم وجود با تأکید بر دیدگاه ملاصدرا | ||
| دوفصلنامه علمی حکمت صدرایی | ||
| مقاله 4، دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 10، خرداد 1396، صفحه 63-78 اصل مقاله (382.58 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| نویسنده | ||
| سید احمدرضا شاهرخی* | ||
| استادیار | ||
| چکیده | ||
| نفس ناطقة انسانی از اسرارآمیزترین موجودات جهان هستی است که کانون توجه بسیاری از اندیشمندان، از جمله فیلسوفان مسلمان بوده است. فلاسفة اسلامی تلاش کرده‌اند پرده از معمای رازگونة هستی و چیستی آن بردارند. پژوهش حاضر می‌کوشد با روش تحلیلی همراه با نقد و بررسی، به این پرسش‌ها پاسخ گوید که آیا نفوس ناطقة انسانی قبل از تعلق به بدن در عالم یا عوالمی موجود بوده‌اند؟ و چگونه به عالم طبیعت نازل شده‌اند؟ افلاطون، ارسطو، ابن‌سینا و سهروردی پاسخ‌های متفاوتی به این پرسش داده‌اند اما نظر صدرالمتألهین منحصر به فرد است. او در سیر نزول هستی از واجب تعالی، از عالم عقول، عالم مثال و عالم طبیعت نام می‌برد. به نظر وی نفوس ناطقة انسانی دارای مراتب وجودی مختلفی هستند؛ ابتدا در عالم عقول، به وجود واحد مجرد جمعی عقلی، در مرتبة علتشان موجودند و کثرتی در آنها نیست. وقتی بدن مستعدی پیدا شد، در سیر نزولی از تجرد نفس کاسته می‌شود و به عالم مثال که برخی از احکام ماده را دارد تنزل می‌یابد. این فرو کاستن از تجرد تا آنجا ادامه می‌یابد که به عالم طبیعت می‌آید؛ این در حالی است که وجود عقلی نفس در عالم عقول و وجود مثالی نفس در عالم مثال همچنان باقی است. این دیدگاه صدرالمتألهین با اشکالاتی مواجه است، از جمله قول به واحد مجرد جمعی عقلی علاوه بر اینکه خارج از محل نزاع است، به یک معنا پذیرش قدم نفوس است که خود ملاصدرا نیز منکر آن است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عقول؛ مثال؛ عالم؛ نفوس؛ ملاصدرا | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Descension of Being in the Worlds of Existence: Emphasis on the Views of Mulla Sadra | ||
| نویسندگان [English] | ||
| seyed ahmadreza shahrokhi | ||
| assistant professor | ||
| چکیده [English] | ||
| The human articulate soul is one of the most mysterious things in the world of being; in that it has attracted the attention of several scholars and Muslim philosophers. Muslim philosophers have endeavored to unfold the secrets of its existence and nature. One of the important problems, which the present study by analytical appraisal explores, is whether the articulate soul had located in other word(s) before belonging to the body? And how reduce to the nature? Plato, Aristotle, Avecinna (Ibn Sina), and Suhrawardi gave various answers to this query; however, Mulla Sadra’s answer is unique in this context. In declining (reducing) chain of being, he mentions Transcendental Being, the world of the abstracts (intellects), the world of the ideas, and nature. According to him, the human articulate soul has several existential levels. In the world of the abstracts (intellects), they exist as abstract and collective things, hence devoid of multiplicity. When an appropriate body is created, the soul reduces its level of abstractness and comes down to the level of ideas that has certain characteristics of the material world. This reduction and decline in abstractness continues until it reaches the world of nature and gets incarnated in the body. In the meantime, the abstract (intellectual) existence of the soul in the world of the ideas continues. Despite the novelty of Mulla Sadra’s scheme and interpretation, it is not devoid of any problem. For example, not only accepting an abstract, communal thing lies outside the arena of conflict, but also is same as acceptance of soul’s eternality, which he rejects. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Abstract phenomena, ideas, the world, souls, Mulla Sadra | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.##اباذری، یوسف (1372). ادیان جهان باستان. ج1. تهران: مؤسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگی.##ابن‌سینا (1363). المبدأ و المعاد. تهران: مؤسسة مطالعات اسلامی دانشگاه مک‌گیل.##ــــــ (1364). النجات. ویرایش و دیباچۀ محدتقی دانش‌پژوه. تهران: دانشگاه تهران.##ــــــ (1379الف). الإشارات و التنبیهات. به‌همراه شرح خواجه نصیرالدین طوسی. تهران: چاپ حیدری.##ــــــ (1379ب). التعلیقات. قم: دفتر تبلیغات اسلامی.##ــــــ (1383). رساله نفس. مقدمه و حواشی موسی عمید. همدان: دانشگاه بوعلی سینا##ــــــ (1404ق). الشفاء. (ج1) اللهیات، (ج2) الطبیعیات. قم: کتابخانة آیت‌الله مرعشی.##ابن‌فارس، ابی‌الحسین احمد (1404ق). معجم مقاییس اللغة. ج5. تحقیق عبدالسلام محمد هارون. تهران: مکتبة الاعلام الاسلامی.##ابن‌منظور، ابوالفضل جمال‌الدین (1405ق). لسان العرب. ج6. قم: نشر ادب الحوزه.##افلاطون (1367). دوره آثار افلاطون. ج اول و چهارم، ترجمة محمدحسن لطفی. تهران: گلشن.##جرجانی، میر سید شریف (1405ق). شرح مواقف. ج7: قم: شریف رضی. جلالی نایینی، سید محمدرضا (1375). هند در یک نگاه. تهران: پنگوئن.##جوهری، اسماعیل بن حماد (1418ق). الصحاح. ج1. تحقیق شهاب‌الدین ابوعمر، بیروت: دار الکفر.##خراسانی، شرف‌الدین (1370). نخستین فیلسوفان یونان. تهران: انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.##دورانت، ویل (1372). تاریخ تمدن. ج1. ترجمة احمد آرام. تهران: انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.##ــــــ (1373). تاریخ تمدن. ج3. ترجمة حمید عنایت. تهران: انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.##دهخدا، علی‌اکبر (1373). لغت‌نامه. زیر نظر محمد معین و جعفر شهیدی. تهران: دانشگاه تهران.##رازی، فخرالدین (1411ق). تفسیر الکبیر. ج13. قم: مکتبة الاعلام الاسلامی. ##سجادی، سید جعفر (1379). فرهنگ اصطلاحات فلسفی ملاصدرا. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.##سهروردی، شهاب‌الدین یحیی (1355). مجموعه مصنفات شیخ اشراق. ج3. تصحیح، تحشیه و مقدمة سید حسین نصر، با مقدمه و تحلیل فرانسوی هنری کربن. تهران: انجمن حکمت و فلسفة ایران.##ــــــ (1372). مجموعه مصنفات شیخ اشراق. ج1و2. تصحیح و مقدمة هنری کربن. تهران: مؤسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگی.##ــــــ (1380). مجموعه مصنفات شیخ اشراق. ج4. تصحیح، تحشیه و مقدمة نجفقلی حبیبی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.##شهرستانی، عبدالکریم (1421ق). الملل و النحل. ج2. بیروت: دار المعرفه.##شیرازی، قطب‌الدین محمد (بی‌تا). شرح حکمة الاشراق. قم: بیدار.##طباطبایی محمدحسین (1417ق). المیزان. ج2. بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.##ــــــ (بی‌تا) نهایة الحکمة. قم: نشر اسلامی.##فیض کاشانی، ملامحسن (1383). المحجة البیضاء. ج5. تصحیح و تعلیق علی‌اکبر غفاری. تهران: انتشارات اسلامی.##کاپلستن، فردریک (1362). تاریخ فلسفه. ج1. ترجمة سید جلال‌الدین مجتبوی. تهران: علمی و فرهنگی.##معین، محمد (1364). فرهنگ فارسی. تهران: امیرکبیر.##ملاصدرا (1319). اسرار الآیات. تهران: بی‌نا.##ــــــ (1360). الشواهد الربوبیه. تعلیق و تصحیح سید جلال‌الدین آشتیانی. مشهد: مرکز نشر دانشگاهی.##ــــــ (1361). تفسیر القرآن الکریم. تصحیح محمد خواجوی. قم: بیدار.##ــــــ (1378). الحکمة المتعالیة فی الأسفار الأربعة العقلیة. ج8. قم: مصطفوی.##ــــــ (1379). الحکمة المتعالیة فی الأسفار الأربعة العقلیة. ج6، 7 و 9. قم: مصطفوی.##ــــــ (1383). الحکمة المتعالیة فی الأسفار الأربعة العقلیة. ج3. قم: مصطفوی.##ــــــ (1420ق). العرشیه. تصحیح و تعلیق فاتن محمد خلیل اللبون و فؤادکار. بیروت: مؤسسة التاریخ العربی.##ــــــ (بی‌تا). المبدأ و المعاد. مقدمه و تصحیح سید جلال‌الدین آشتیانی، پیش‌گفتار سید حسین نصر. بی‌جا. بی‌نا.##ناس، جان بایر (1372). تاریخ جامع ادیان. ترجمة علی‌اصغر حکمت. تهران: انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.##هلم هاردی، فرید (1372). ادیان آسیا. ترجمة عبدالرحیم گواهی. تهران: فرهنگ اسلامی.## | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,868 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,383 |
||