پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,219 |
| تعداد مقالات | 10,473 |
| تعداد مشاهده مقاله | 20,218,629 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 13,907,656 |
تأثیر ناامنی بر فرایند زوال شیراز در نیمة دوم حکومت آل بویه (372-447ق) | ||
| پژوهشنامه تاریخ های محلی ایران | ||
| مقاله 3، دوره 7، شماره اول -پیاپی 13-پاییز و زمستان 97، اسفند 1397، صفحه 41-52 اصل مقاله (659.07 K) | ||
| نوع مقاله: pajoheshi | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/lhst.2019.5586 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد رضائی* 1؛ فاطمه اروجی2 | ||
| 1استادیار گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان | ||
| 2دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه تبریز | ||
| چکیده | ||
| در پی انتخاب شیراز به مرکزیت سلسلة آل بویه این شهر برای مدت حدود پنجاه سال دوره‌ای از رشد و شکوفایی را شاهد بود، اما در پی بروز مشکل جانشینی و درگیری بر سر تصاحب تاج‌وتخت، پس از مرگ عضدالدوله، زمینة آشفتگی و انحطاط شهر فراهم شد. به علت نبود قاعده و قانون مورد اتفاق جهت انتخاب جانشین، هرکدام از امیران در ابتدای حکومت خود با مدعی و یا مدعیانی روبه‌رو شدند. در نتیجه دوره‌ای طولانی از ناامنی و بی‌ثباتی در قلمرو آل بویه به‌ویژه در فارس و شیراز به وجود آمد و در پی نبردهای مداوم نه تنها امکان پرداختن به فعالیت‌های عمرانی میسر نشد بلکه از رهگذر این حملات علاوه بر غارت شهر، بسیاری از بناها و محلات آن تبه دست نیروهای متخاصم تخریب گردید. علاوه بر آن، شبکة شهری تأمین‌کننده نیازهای اولیه در اثر عدم رسیدگی و جنگ‌ها دچار آسیب شد، تجارت نیز از ناامنی متأثر شده با تغییر مسیرهای تجاری و کاهش عواید تجارت دچار رکود گردید و جریان زوال شهر را شتاب بیشتری داد. در نهایت بر اثر آسیب‌های واردشده در جریان حملات سلاجقه اهمیت سابق را از دست داد و برای مدت‌ها فرو مرد. در جستار حاضر تلاش بر آن است تا نقش ناامنی به‌عنوان متغیری مستقل بر فرایند رکود و افول شهر شیراز در دورة دوم حکومت آل بویه با روش توصیفی تحلیلی با رویکردی تاریخی و تکیه بر مطالعات کتابخانه‌ای تبیین شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آل بویه؛ افول شیراز؛ مشکل جانشینی؛ رکود تجارت؛ حیات شهری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Impact of Insecurity on the Decline of Shiraz in the Second Half of the Rule of Al-e Buye (372-447 AH) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Rezaei1؛ Fatemeh Orouji2 | ||
| 1Assistant Professor at Department of History and Civilization Islamic Nations, Azarbaijan Shahid Madani University | ||
| 2Associate Professor at Department of History, Tabriz University | ||
| چکیده [English] | ||
| Following the election of Shiraz, the center of the Al-Boyah dynasty witnessed a period of growth for about fifty years, but after the difficulty of succession and conflict over the assault, after the death of Azzod al-Dawlah, the state of turmoil and decadence the city was provided. Due to the lack of the rule and the law for choosing a successor, each of the emirs faced contenders or claimants at the beginning of their rule. As a result, a long period of insecurity and instability in the Al-Boya area, especially in Fars and Shiraz, arose and continuous struggles not only prevented the possibility of engaging in civilian activities, but also, in addition to plundering the city, many monuments and neighborhoods destroyed by hostile forces. In addition, the urban grid, which supplies basic needs through inaccessibility and wars, has also suffered from insecurity that has been shaken by changing business routes and reducing trade revenues and accelerating the city's decline. Eventually, the loss of the former and the loss of his life fell for a long time as a result of the injuries inflicted during the Seljuks attacks. In the present study, the role of insecurity as an independent variable on the process of recession and decline of Shiraz during the second period of the Al-e Buye government is explained by a descriptive-analytical method with a historical approach and relying on library studies. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Al-e Boye, Shiraz decline, succession problem, trade stagnation, urban life | ||
| مراجع | ||
|
آربری، ا.ج (1346). شیراز مهد شعر و عرفان. ترجمة منوچهر کاشف. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. ابن اثیر (1371). تاریخ کامل بزرگ اسلام و ایران. عباس خلیلی. ابوالقاسم حالت. تهران: علمی. ابن بلخی (1374). فارسنامه. به کوشش منصور رستگار فسایی. شیراز: بنیاد فارسی‌شناسی. ابن حوقل، ابوالقاسم محمّد (1345). صورة الارض. ترجمة جعفر شعار. تهران: بنیاد فرهنگ ایران. ابن زرکوب، ابوالعباس معین‌الدین شیرازی (1350). شیراز نامه. به کوشش اسماعیل واعظ جوادی. تهران: بنیاد فرهنگ ایران. ابن فقیه، احمد بن محمّد بن اسحاق الهمذانی (1349). مختصر البلدان. ترجمة ح. مسعود. تهران: بنیاد فرهنگ ایران. ابن مسکویه رازی (1376). تجارب الامم. ترجمة علی‌نقی منزوی. تهران: توس. اسلامی، الله قلی (1351). «تاریخچه شهر شیراز». هنر و مردم. ش 114. ص 64-67. اصطخری، ابواسحق ابراهیم (1366)، مسالک و ممالک. به اهتمام ایرج افشار، تهران: علمی و فرهنگی. افسر، کرامت اله (1353). تاریخ بافت قدیمی شیراز. تهران: انجمن آثار ملی. الانطاکی، یحیی بن سعید (1990). تاریخ الانطاکی (المعروف بصله تاریخ اویتخا). به کوشش عمر عبدالسلام تدمری. طرابلس: جروس بروس. الرس، اکارت (1370). «سرمایه‌داری بهره‌بری و گسترش شهری در شرق اسلامی». مجله علوم زمین. نشریه دانشکده علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی. دورة جدید. ش 1. ص 115-172. باستانی‌راد، حسن (1387). «واژهشناسی تاریخی ده و روستا در ایران». تاریخ ایران. س 5/59. ص 65-88. بلاذری، احمد بن یحیی (1337)، فتوح البلدان. ترجمة محمّد توکل، تهران: نشر نقره. ثعالبی، ابی منصور عبدالملک بن محمّد (1376). ثمار القلوب فی المضاف و المنسوب. ترجمة رضا انزابی‌نژاد. مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد. جیهانی، ابوالقاسم بن احمد (1368). اشکال العالم. ترجمة علی بن عبدالسلام کاتب. با مقدمه و تعلیقات فیروز منصوری. تهران: به نشر. حافظ ابرو، شهاب‌الدین عبدالله خوافی (1375). جغرافیای حافظ ابرو. تصحیح صادق سجادی. تهران: دفتر نشر میراث مکتوب و انتشارات بنیان. حمدالله مستوفی قزوینی (1381). نزهة القلوب. به کوشش محمد دبیرسیاقی. قزوین: نشر حدیث امروز. خیراندیش، عبدالرسول ـ خلیفه، مجتبی (1386). «تجارت دریایی ایران در دورة سلجوقی، سده‌های 5 و 6 هجری با تأکید بر نقش بندر تیز»، فصلنامه علمی ـ پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا. ش 65. ص 71-92. الروذراوری، ابی‌شجاع محمّد بن حسین (1916). ذیل کتاب تجارب الامم. تصحیح ه.ف آمدروز. مصر: شرکة التمدنی الصناعیة. سمسار، محمّدحسن (1337) جغرافیای تاریخی سیراف. تهران: انجمن آثار ملی. سیف، احمد (1380). استبداد، مسئله مالکیت و انباشت سرمایه در ایران. تهران: نشر رسانش. طبرى، محمّد بن جریر (1375). تاریخ طبری. ترجمة ابوالقاسم پاینده. تهران: اساطیر. عثمان، عبدالستار محمّد (1376). مدینه اسلامی. ترجمة علی چراغی. تهران: امیرکبیر. غضبان، د. علی حسن (2014م). البویهیون فی فارس ـ دراسه فی احوال السیه و الفکریه. بغداد: دار و مکتبه عدنان و دارالرافدین. فقیهی، علی‌اصغر (1366). آل بویه نخستین سلسله قدرتمند شیعه با نموداری از زندگی جامعه اسلامی در قرن‌های چهارم و پنجم. چاپ سوم. [بی‌جا]: [بی‌نا]. قزوینی، زکریا بن محمد بن محمود (1373). آثار البلاد و اخبار العباد. ترجمة جهانگیر میرزا قاجار. تصحیح میر هاشم محدث. تهران: امیرکبیر. کاتوزیان، همایون (1390). ایران، جامعة کوتاه مدت و 3 مقاله دیگر. عبدالله کوثری. چاپ سوم. تهران: نشر نی. کاهن، کلود و م.کبیر (1384). بویهیان. ترجمة یعقوب آژند. تهران: مولی. کبیر، مفیزالله (1362). ماهیگیران تاجدار. ترجمة مهدی افشار. تهران: زرین. گردیزی، ابی‌سعید عبدالحی بن الضحاک بن محمود (1363). زین‌الاخبار (تاریخ گردیزی). تصحیح عبدالحی حبیبی. تهران: دنیای کتاب. مسعودی، ابوالحسن علی بن حسین (1389). التنبیه و الاشراف. ابوالقاسم پاینده. چاپ چهارم. تهران: علمی و فرهنگی. مقدسی، ابوعبدالله محمّد بن احمد (1361). احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم. ترجمة علی‌نقی منزوی. تهران: شرکت مؤلفان و مترجمان. ناصری طاهری، عبدالله (1379). فاطمیان مصر. قم: پژوهشکدة حوزه و دانشگاه. نظریان، اصغر (1372). «شبکه شهری و نظام سلسله مراتبی شهرهای ایران». مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی زبان و ادبیات فارسی. ش 1. ص 102-127. یاقوت حموی، شهاب‌الدین ابوعبداللّه (1383). معجم البلدان. ترجمة علی‌نقی منزوی. تهران: سازمان میراث فرهنگی. یعقوبی، احمد بن واضح ابی یعقوب (2536). البلدان. ترجمة محمّدابراهیم آیتی. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. Lombard, Maurice (1975). The golden age of Islam. North- Holl and publishing company.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 888 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 783 |
||