پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,219 |
| تعداد مقالات | 10,473 |
| تعداد مشاهده مقاله | 20,218,618 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 13,907,613 |
تحلیلی بر کیفیت زندگی در محلات شهری (مورد مطالعه: مسکن مهر شاهین‌شهر) | ||
| برنامه ریزی توسعه کالبدی | ||
| دوره 7، شماره 4 - شماره پیاپی 20، اسفند 1399، صفحه 135-153 اصل مقاله (1.32 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/psp.2021.49274.2206 | ||
| نویسندگان | ||
| مهدی ابراهیمی بوزانی* 1؛ فهیمه فدایی جزی2 | ||
| 1استادیار دانشگاه پیام نور | ||
| 2دانش‌آموخته رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نور، ایران، اصفهان | ||
| چکیده | ||
| تهیه مسکن یکی از دغدغه‌های اصلی دولت‌ها در همه کشورهای جهان است. در ایران نیز بعد از آن که رشد جمعیت شدت گرفت، سیاست‌های مختلف برای تامین مسکن به اجرا درآمد. یکی از این سیاست‌ها که در نیمه دوم دهۀ 1380 خورشیدی اجرایی شد، طرح جامع مسکن مهر بود. هدف از اجرای این طرح تامین سریع، ارزان و باکیفیت مسکن انبوه برای گروه‌های کم‌درآمد بود. بررسی میزان موفقیت یکی از پروژه‌های بزرگ این طرح، در قالب بررسی کیفیت زندگی در محلۀ مسکن مهر شاهین‌شهر، موضوع و هدف این مقاله است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی-تحلیلی است. اطلاعات موجود در این مقاله با دو روش کتابخانه‌ای (برای تدوین مبانی نظری) و میدانی (برای بررسی کیفیت زندگی محله) به‌دست‌آمده است. جامعه آماری پژوهش، ساکنان محله مسکن مهر شاهین‌شهر باقابلیت جمعیت‌پذیری 6400 خانوار است. حجم نمونه موردمطالعه از روش کوکران و برابر با 400 سرپرست خانوار برآورد شده است. برای تحلیل 40 شاخص مورد بررسی از روش‌های آمار توصیفی، تحلیل عاملی و آزمون کای اسکوئر استفاده شده است. نتایج حاصل نشان می‌دهد تنها پنج شاخص شامل: دسترسی به حمل‌ونقل عمومی، دسترسی به تسهیلات آب و برق و گاز، دسترسی به امکانات گرمایشی و سرمایشی درون مجتمع، مدیریت مجتمع و دسترسی به پارکینگ، دارای میانگین رضایتمندی بالاتر از حد متوسط (عدد 3) بوده و میانگین رضایتمندی دیگر شاخص‌های موردبررسی (5/87 درصد شاخص‌‌ها)، کمتر از عدد 3 بوده که این امر حاکی از نارضایتی شدید ساکنان محله مسکن مهر شاهین‌شهر از کیفیت زندگی در این محله است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مسکن؛ مسکن مهر؛ کیفیت زندگی؛ شهر شاهین‌شهر | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Life quality analysis in urban neighborhoods (Case study: Shahinshahr Mehr Housing) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mehdi ebrahimi boozani1؛ Fahimie Fadaei jazi2 | ||
| 1Assistant Professor of Geography and Urban Planning, Payame Noor University, Iran, Tehran | ||
| 2Graduated from the Department of Geography and Urban Planning, Payame Noor University, Iran, Isfahan | ||
| چکیده [English] | ||
| Housing is one of the main concerns of governments in countries all over the world. In Iran, after the increasing pace of population growth, various policies were implemented to provide housing. One of the policies implemented in the second half of the 2000s was the Mehr Comprehensive Housing Plan. The purpose of Mehr project was to provide low-income groups with fast, cheap and high-quality housing. The purpose of the present study is to evaluate the quality of life in order to measure the success rate of one of the major projects in Mehr housing neighborhood of Shahinshahr. The present study is applied in terms of purpose and descriptive-analytical in terms of nature. The data were obtained in two ways: library (to formulate theoretical foundations) and field (to study the quality of life in the neighborhood). The statistical population of the study is the residents of Mehr Shahinshahr housing neighborhood with a population of 6400 households. The sample size, estimated by Cochran's method, is equivalent to 400 heads of households. Descriptive statistics, factor analysis and Chi-square test were used to analyze the 40 indicators. The results showed that the average of five indicators was higher than the average of satisfaction. These indicators include: 1- Access to public transportation, 2- Access to water, electricity and gas facilities, 3- Access to heating and cooling facilities inside the complex, 4- Management of the complex and 5- Access to parking. The average satisfaction of other studied indicators (87.5% of the indicators) was less than 3, which indicates the strong dissatisfaction of the residents of Mehr Shahinshahr housing neighborhood with the quality of life in this neighborhood. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Housing, Mehr comprehensive housing plan, quality of life, Shahinshahr | ||
| مراجع | ||
|
اطهاری، کمال (1384). فقر مسکن در ایران: فقر سیاست اجتماعی؛ رفاه اجتماعی(18). تهران: انتشارات دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی. آزادخانی، پاکزاد، شهبازی، سحر، سماواتی، رویا و نوری‌زاد، خدیجه (1394). بررسی کیفیت زندگی مسکن مهر کارکنان دولت شهرهای کرمانشاه، ایلام، خرم آباد. فصلنامه جغرافیا و مطالعات محیطی، 14(4)، 67- 82. پرهیزگار، اکبر و شاهدی، ناصر (1389). مروری بر طرح مسکن مهر در شهرهای زیر 25000 نفر. فصلنامه آبادی، (69)، 44-55. پورسعادت، کوروش. (1390). بررسی و ارزیابی آثار طرح مسکن مهر در توسعه فضایی- کالبدی شهر گمیشان. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه زابل. پورمحمدی، محمدرضا (1394). برنامه‌ریزی مسکن. تهران: انتشارات سمت. پورمحمدی، محمدرضا، صدرموسوی، میرستار و عابدینی، اصغر (1391). تحلیلی بر سیاست‌های تامین مسکن دولت با تأکید بر برنامه‌های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی. فصلنامه مطالعات شهری، (3)، 34-43. توفیقی، ژیلا(1393). سنجش میزان رضایتمندی از کیفیت محیط زندگی از دیدگاه شهروندان، مطالعه موردی: شهر جدید سهند. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، گروه جغرافیا، پردیس بین‌المللی ارس، دانشگاه تبریز. توکلی‌نیا، جمیله و ضرغامی، سعید(1397). آسیب‌شناسی برنامه‌های ملی پنجم و ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور در زمینه تامین مسکن گروه‌های کم‌درآمد شهری. فصلنامه مطالعات ساختار و کارکرد شهری، 16(5)، 7-82. حاجی‌نژاد، علی، عنابستانی، علی‌اکبر، نوروزی، ملیحه و خاتمی، سمیه(1394). سنجش رضایتمندی از کیفیت زندگی در مجتمع‌های زیستی احداث‌شده پس از رویداد زلزله، مطالعه موردی: شهرستان زیر کوه (قاین). جغرافیا و مخاطرات محیطی، 15، 61-73. حجازی، سیدجعفر (1394). ارزیابی وضعیت طرح مسکن مهر از دیدگاه ساکنان، مطالعه موردی: مسکن‌مهر شهر ماهشهر. فصلنامه توسعه اجتماعی، توسعه انسانی سابق، 9(2)، 239-256. رضایی، محمدرضا و کمائی‌زاده، یعقوب (1391). ارزیابی میزان رضایتمندی ساکنان از مجتمع‌های مسکن مهر، مطالعه موردی: سایت مسکن مهر فاطمیه شهر یزد. فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات شهری، 5، 13-26. رفیعیان، مجتبی، مسعودی‌راد، ماندانا، رضائی، مریم و مسعودی‌راد، مونا (1393). سنجش میزان رضایتمندی ساکنان از کیفیت سکونتی مسکن مهر مورد شناسیف مهرشهر زاهدان. جغرافیا و آمایش شهری- منطقه‌ای، 12، 135-150. رفیعیان، مجتبی، عسگری‌زاده، زهرا و عسگری‌زاده، محمد (1389). ارزیابی میزان کیفیت مجتمع‌های سکونتی با تأکید بر رویکرد رضایتمندی در محله نواب. نشریه برنامه‌ریزی و آمایش فضا مدرس علوم انسانی، 14(1)، 197-212. رمضان‌زاده‌تنیانی، حیدر(1395). بررسی میزان رضایتمندی شهروندان از مسکن مهر مطالعه موردی: شهر رشت. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، گروه جغرافیا برنامه‌ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی. رهنما، محمدرحیم و کمانداری، محسن (1394). سنجش میزان رضایتمندی ساکنین از کیفیت محیط مسکونی در شهر کرمان مطالعه موردی: پروژه مسکن مهرشهرک مهرگان. نشریه مطالعات نواحی شهری دانشگاه شهید باهنر کرمان، 2(2)، 39-59. زنجانی، حبیب‌الله، گل‌کار، زهرا و محمدی، حامد (1390). بررسی جنبه‌های اجتماعی مسکن مهر مطالعه موردی شهرستان کرج. نشریه تعاون دوره جدید، 22 (7)، 89-115. زیاری، کرامت‌الله، پرهیز، فریاد، مهدنژاد، حافظ و اشتری، حسن (1389). ارزیابی مسکن گروه‌های درآمدی و ارائه برنامه تامین مسکن اقشار کم‌درآمد (نمونه موردی: استان لرستان). فصلنامه پژوهش‌های جغرافیای انسانی، 42(74)، 1-21. سعیدی‌رضوانی، نوید و کاظمی، داوود (1390). بازشناسی چارچوب توسعه درون‌زا در تناسب با نقد سیاست‌های جاری توسعه مسکن (مسکن مهر)، نمونه موردی: شهر نطنز. پژوهش‌های جغرافیای انسانی، (75)، 113- 132. سلسله گزارش‌های مرکز آمار ایران. (1397). اطلاعات قیمت و اجاره مسکن در نقاط شهری کشور. تهران: سازمان برنامه‌وبودجه کشور. صادقی‌شاهدانی، مهدی و خوشخوی، مهدی (1396). تحلیل مقایسه‌ای نقش مؤلفه‌های اقتصادی و فنی در بهبود کارایی مصرف انرژی‌بخش خانگی ایران. فصلنامه تحقیقات مدل‌سازی اقتصادی، (27)، 123- 175. صومعلو، ابوالفضل (1389). مسکن مهر، چرخش ساختاری در سیاست‌گذاری‌های مسکن و دستاوردهای آن. فصلنامه علمی اقتصاد مسکن، وزارت مسکن و شهرسازی، (47 و48)، 1-5. ضرغام‌فرد، مسلم (1396). ارزیابی سیاست‌های مسکن (بعد از انقلاب) از منظر تامین نیاز گروه‌های هدف. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران. قنبری، ابوالفضل و ظاهری، محمد (1389). ارزیابی سیاست‌های کلان مسکن در برنامه‌های قبل و پس از انقلاب اسلامی ایران. نشریه مسکن و محیط روستا، (132)، 77-90. مشکینی، ابوالفضل، موذن، سهراب و نوروزی، مصطفی (1394). سنجش کیفیت محیط شهری در شهرهای کوچک استان آذربایجان شرقی. دو فصلنامه پژوهش‌های بوم‌شناسی شهری، 12(2)، 17-32. ملکی، سعید، حسینی، سیدرضا، ویسی، الهام و مختاری، صادق (1394). سنجش رضایتمندی شهروندان از کیفیت سکونتی طرح مسکن مهر، مطالعه موردی: شیرین شهر اهواز. نشریه پژوهش و برنامه‌ریزی شهری،23(6)، 155-168. یزدانی، محمدحسن، پاشازاده، اصغر و سعیدی، سمیرا (1398). بررسی میزان رضایتمندی ساکنین مسکن مهر، نمونه موردی: مسکن مهر شام اسبی اردبیل. فصلنامه جغرافیا و برنامه‌ریزی، 23(67) ،327-349. Al-Homoud, M.,Is-haqat, H (2019). Exploring The Appropriateness of the Royal Initiative for Housing for The Low-Income Group in Jordan. IOP Conference Series: Materials Science and Engineering, (Vol. 471, Issue 7, pp. 72001-2012).
Bardhan, R., Debnath, R., Malik, J., & Sarkar, A. (2018). Low-income housing layouts under socio-architectural complexities: A parametric study for sustainable slum rehabilitation. Sustainable Cities and Society, 41, 126-138.
Cloke, P., & Milbourne, P. (2006). Knowing homelessness in rural England. International perspectives on rural homelessness, (pp.121-37). New York, NY:10016.
Costanza, R., Fisher, B., Ali, S., Beer, C., Bond, L., Boumans, R., ... & Gayer, D. E. (2007). Quality of life: An approach integrating opportunities, human needs, and subjective well-being. Ecological economics, 61(2-3), 267-276.
Das, D. (2008). Urban quality of life: A case study of Guwahati. Social Indicators Research, 88(2), 297-310.
Diwan, R. (2000). Relational wealth and the quality of life. The Journal of Socio-Economics, 29(4), 305-340.
Felix, R. & Garcia-Vega, J. (2012). Quality of life in Mexico: A formative measurement approach. Applied Research in Quality of Life, 7(3), 223-238.
Gallent, N. & Robinson, S. (2011). Local perspectives on rural housing affordability and implications for the localism agenda in England. Journal of Rural Studies, 27(3), 297-307.
Ge, J., & Hokao, K. (2006). Research on residential lifestyles in Japanese cities from the viewpoints of residential preference, residential choice and residential satisfaction. Landscape and urban planning, 78(3), 165-178.
Hillsdon, M., Panter, J., Foster, C., & Jones, A. (2006). The relationship between access and quality of urban green space with population physical activity. Public health, 120(12), 1127-1132.
Lansing, J. B. & Marans, R. W. (1969). Evaluation of neighborhood quality. Journal of the American Institute of Planners, 35(3), 195-199.
Pennant, T. (2018). The growth of small-scale renting in low-income urban housing in Malawi. In Housing Africa's urban poor.(pp.189-201). Routledge.
Seo, C. Sohn, H. Choi, Y. S. & Kim, J. M. (2016). Spatial process for housing prices in Seoul using spatiotemporal local G statistics. Spatial Information Research, 24(1), 1-10.
Van Kamp, I. Leidelmeijer, K. Marsman, G. & De Hollander, A. (2003). Urban environmental quality and human well-being: Towards a conceptual framework and demarcation of concepts; a literature study. Landscape and urban planning, 65(1-2), 5-18.
Westaway, M. S. (2006). A longitudinal investigation of satisfaction with personal and environmental quality of life in an informal South African housing settlement, Doornkop, Soweto. Habitat International, 30(1), 175-189.
خبرگزاری ایمنا (1398، 31 شهریور)، احداث ۱۰۸۰ باب مسکن طرح اقدام ملی در شاهین‌شهر کلید خورد، بازیابی شده از www.imna.ir/news/390442.
خبرگزاری صداوسیما؛ مرکز اصفهان،(1396، 26 آذر)، فقر امکانات شهری در مسکن مهر شاهین شهر، بازیابی شده از https://www.iribnews.ir/008BIH
سلسله گزارش‌های وزارت راه و شهرسازی (1393)، نگاهی بر سیاست‌های اجرایی بخش مسکن در برنامه‌های توسعه، بازیابی شده از http://news.mrud.ir/news/1333/ | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 958 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 767 |
||