تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,105 |
تعداد مقالات | 9,453 |
تعداد مشاهده مقاله | 17,050,312 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,953,487 |
نقش آمیختگی مفهومی در ساخت معنی ضربالمثل: مطالعه موردی چند ضربالمثل عربی در حوزۀ حیوانات | ||
فصلنامه علمی - پژوهشی زبانشناسی اجتماعی | ||
دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 22، خرداد 1402، صفحه 59-71 اصل مقاله (665.43 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/il.2023.66509.1578 | ||
نویسندگان | ||
طیبه فتحی ایرانشاهی1؛ سید محمود میرزایی الحسینی2؛ شیرین پورابراهیم* 3 | ||
1دانش آموخته دکتری، گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران. | ||
2دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه لرستان | ||
3دانشیار گروه زبانشناسی، دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
پژوهش حاضر به بررسی چند ضربالمثل عربی در حوزة حیوانات بر اساس نظریة آمیختگی مفهومی فوکونیه و ترنر (2020) در چهارچوب معناشناسی شناختی میپردازد. آندرسون (2013) با ارائة انگارة آمیختگی مفهومی ویژة مثلها معتقد است ضربالمثل حاصل ادغامهای مفهومی است که ابتدا معنای پایه و سپس معنای موقعیتی و کنشی مثل را میسازند. انگاره آندرسون میتواند حضور عناصر زبانی، فرهنگی-اجتماعی و موقعیتی در معنی را توجیه کند. شش ضربالمثل عربی در حوزة حیوانات انتخاب و بر اساس آندرسون (2013) توصیف و تحلیل شد. نتایج نشان میدهد که معانی تربیتی، وعظ، حکم و غیره حاصل سه نوع آمیختگی است. در ابتدا، فضای حیوان-انسان با هم تلفیق میشوند و از طریق رابطة استعاری «انسان بهمثابه حیوان»، فضای آمیخته اول حاوی معنای پایه شکل میگیرد. این معنای زبانی با تلفیق با موقعیت کاربردی، آمیختة دوم حاوی معنای موقعیتی را میسازد. در نهایت معنای کامل ضربالمثل بهصورت یک کنش در موقعیتهای کاربردی مربوطه ایجاد میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
معنیشناسیشناختی؛ نظریة آمیختگی مفهومی؛ انگارة شناختی ضربالمثل آندرسون (2013)؛ زبانعربی؛ ضربالمثل؛ حیوانات؛ زبانشناسی اجتماعی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Role of Conceptual Blending in Constructing the Meaning of Arabic Proverbs: A Case Study of Animal Proverbs | ||
نویسندگان [English] | ||
tayyebe Fathi Iranshahi1؛ سید محمود میرزایی الحسینی2؛ Shirin Pourebrahim3 | ||
1Graduate phd Student. Arabic Language and Literature Department, Faculty of Literature and Humanities, Lorestan University,, Khorramabad, Iran. | ||
2دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه لرستان | ||
3Associate Professor of Linguistics Department, Faculty of Persian Literature and Foreign Languages, Payame Noor University, Tehran, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
The present study examines some Arabic Animal proverbs based on the Conceptual Blending Theory of Fauconnier and Turner (2002) in the framework of cognitive semantics. Anderson's (2013) Cognitive Proverb Model claims that proverb meaning is the result of a number of conceptual blending through which base meaning and then situational and performance meanings are constructed. Anderson's model can justify the presence of linguistic, cultural, social and situational elements in proverbs. In this research, six Arabic Animal proverbs have been selected and analyzed according to Anderson (2013) Model through a descriptive-analytic research method. The results show that the meanings of education, sermon, decree, etc. are the result of three blending processes. In the beginning, ANIMAL-HUMAN spaces are combined and through the metaphorical relationship of HUMAN AS ANIMAL, the first blended space, containing basic meaning is formed. This output is combined with the external situation space and makes the second blend involving situational meaning. Finally, the complete meaning of the proverb is created as an action in the relevant situations. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Cognitive Semantics, Conceptual Blending Theory, Anderson (2013) Cognitive Proverb Model, Arabic Language, Proverbs, Animals, sociolinguistics | ||
مراجع | ||
المارودی، علی بن محمد بن حبیب. (۱۹۹۹). الأمثال و الحکم. تحقیق و دراسة: فؤاد عبدالمنعم أحمد.الریاض: دارالوطن.
المیدانی، ابوالفضل احمد بن محمد بن احمد ابراهیم. (1955). مجمعالأمثال. تحقیق: محمد محیالدین عبدالحمید. بیروت: دارالمعرفة.
اونز، ویوین. (1398). واژهنامۀ توصیفی زبانشناسی شناختی. ترجمه: حدائق رضایی. قم: لوگوس.
ابنمنظور، محمدبنمکرم. (1955 و 1956). لسانالعرب. بیروت: دار صادر، الطبعة الثالثة.
بردسل، بریان جی. (1396). نظریه فوکونیه: فضاهای ذهنی و آمیختگی مفهومی. در: تیلور جانآر و جانت لیتلمور، زبانشناسی شناختی، ترجمه وجیهه فرشی و نجمه فرشی، تهران: نشر نویسه. صص1۰۷-1۳۰.
پردل، مجتبی. (1401). آفرینش ادبی و زبانشناسی شناختی: تحلیل ساختار معنایی اشعار علیرضا روشن برپایۀ نظریۀ همآمیزی مفهومی. جستارهای زبانی. (13) 2. صص 321-355.
پورابراهیم، شیرین و فاطمه نعمتی. (1399). کاوشی در ابعاد شناختی، فرهنگی و بافتی ضربالمثلهای نمادین گویش دلواری با استفاده از انگارة آمیختگی مفهومی بسط یافتة آندرسون (2013)، نشریه پژوهشهای زبانشناسی، (2) 12، 122-97.
ترنر، مارک و ژیل فوکونیه. (1399). استعاره، مجاز و ادغام. در: آنتونیو بارسلونا. استعاره و مجاز با رویکردی شناختی. برگردان فرزان سجودی، لیلا صادقی و تینا امراللهی. تهران: نقشجهان. صص 223-244.
راسخمهند، محمد. (1393). درآمدی بر زبانشناسی شناختی. مفاهیم و نظریهها. تهران: سمت.
رضویان، حسین و زهرا زارع. (1400). کاربرد تلفیق مفهومی در تحلیل تیزرهای تجاری و فرهنگی صدا و سیما. افقهای زبان. (چاپ الکترونیک).
روشن، بلقیس و لیلا اردبیلی. (1395). مقدمهای بر معناشناسی شناختی. تهران: نشر علمی. چاپ دوم.
روئیز دماندوزا ایبانز، فرانسیسکو خوزه. (1399). «نقش نگاشتها در درک استعاره»، در: آنتونبو بارسلونا، استعاره و مجاز با رویکردی شناختی. برگردان فرزان سجودی، لیلا صادقی و تینا امراللهی. تهران: نقشجهان. صص 183- 222.
فرامرز قراملکی، احد و مهدی باقری. (1396). کاربست انتقادی نظریۀ آمیختگی مفهومی در خوانش «خزائن الهی» در المیزان. مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی، (4)1، 144-123.
فوکونیه، ژیل و مارک ترنر. (1399). چه گونه میاندیشیم، آمیزهی مفهومی و پیچیدگیهای پنهان ذهن. ترجمه: جهانشاه میرزابیگی. تهران: آگاه.
کرافت، ویلیام و آلن کروز. (1397). زبانشناسی شناختی. ترجمه: جهانشاه میرزابیگی. تهران: آگاه.
کوچش، زولتن. ( 1398 الف). مقدمهای کاربردی بر استعاره. ترجمه: شیرین پورابراهیم. چاپ دوم، سمت.
کوچش، زولتن. (1398 ب). مفاهیم عاطفی. ترجمه: بیتا قوچانی، تهران: نویسه پارسی.
لبش، علیاکبر، آرزو نجفیان، بلقیس روشن، و سیدعلی اصغر سلطانی. (1397)، مراحل ساخت معنا در خطبۀ ۸۷ نهجالبلاغه از دیدگاه نظریه آمیختگی مفهومی. جستارهای زبانی، ۹ (۶) :۱-۲۳ .
مرادیان قبادی، علىاکبر. (1400). تحلیل مفهوم شیطان در خطبۀ هفتم نهجالبلاغه براساس نظریۀ آمیختگی مفهومی. فصلنامه پژوهشنامه نهجالبلاغه، (34)9، 51-21.
Anderson, D. (2013). Understanding figurative proverbs: A model based on conceptual blending. Folklore, 124, 28-44. Coulson, S. (2022). Conceptual blending and memes. In H. L. Colston, T. Matlock & G. J. Steen (Eds.) Dynamism in metaphor and beyond (pp. 265-292). John Benjamins. Evans, V., & Green, M. (2006). Cognitive linguistics: An introduction. Edinburgh: Edinburgh University Press. Fauconnier, G. (1997). Mappings in thought and language. Cambridge: Cambridge University Press. Sweetser, E. (1990). Mental spaces in grammar: Conditional constructions. Cambridge: Cambridge University Press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 157 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 121 |