پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شمارهها | 1,138 |
| تعداد مقالات | 9,758 |
| تعداد مشاهده مقاله | 17,872,334 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,487,031 |
مسئولیت قوه قضائیه در عودت نمائات حاصله از وجوه امانی به مالکان اصلی | ||
| دوفصلنامه علمی دانش حقوق مدنی | ||
| مقاله 7، دوره 12، 2 (پاییز و زمستان 1402- پیاپی 24)، مهر 1402، صفحه 81-92 اصل مقاله (712.23 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/clk.2023.64921.3102 | ||
| نویسنده | ||
| حجت عزیزالهی* | ||
| استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشکده الهیات، دانشگاه یزد، یزد، ایران. | ||
| چکیده | ||
| از آنجا که گاهی روند قضایی ایجاب میکند که یکی از طرفین دعوا وجهی را به عناوین گوناگون مانند وثیقه، وجه ضمان و... به صندوق دادگستری واریز کند، در مدت دادرسی نمائاتی برای این اموال متصور است. ماهیت این وجوه، امانی بوده و به عنوان ودیعه در اختیار قوه قضائیه قرار داده میشوند. بنابراین، سپرده کردن آنها قابل دفاع است؛ زیرا اولاً در جهت حفظ متعارف و رعایت مصلحت مالکان اصلی این وجوه بوده که ماده 612 قانون مدنی آن را وظیفه امین میداند و ثانیاً طبق ماده 617 مانع از تصرفات امین در این وجوه میشود، اما طبق ماده 623 منافع این وجوه نیز در ملکیت مالکان اصلی آنهاست. پس لازم است که وقت استرداد این وجوه سود آنها نیز به مالکان بازگردانده شود. این در حالی است که در عمل چنین اتفاقی نمیافتد، بلکه از محل سود این وجوه، برخی حوائج و ضروریات دستگاه قضائی برطرف میشود. از اینرو، پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی در صدد بررسی سرنوشت نمائات حاصله از وجوه امانی نزد قوه قضائیه و تبیین مالکیت آنها بوده که در نهایت طبق موازین شرعی و اصول حقوق عمومی و خصوصی وجهی برای مشروعیت تصرف قوه قضائیه در این اموال یافت نشد، اما چون از طرفی عمل امین محترم بوده و از طرف دیگر طبق ماده 607 عقد ودیعه مجانی است، قوه قضائیه میتواند مبلغی را به تناسب مبلغ و مدت زمان این امانت به عنوان حقالحفظ در قبال نگهداری آنها تعیین کند و از طرفین دعوا یا یکی از آنها وفق مورد اخذ کند. | ||
| کلیدواژهها | ||
| مسئولیت قوه قضائیه؛ امانت و ودیعه؛ نمائات حاصله؛ مالکان اصلی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Responsibility of the Judiciary in Returning the Proceeds from the Trust Funds to the Original Owners | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hojat Azizollahi | ||
| Assistant Professor, Fiqh and Islamic Law Department, Faculty of Theology, Yazd University, Yazd, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Because sometimes the judicial process requires that one of the parties to the lawsuit deposit money under various headings such as bail, security deposit, etc. to the justice fund. During the trial, it is envisaged that these properties will be shown. The nature of these funds is trust and they are placed at the disposal of the judiciary as a deposit. Therefore, depositing them is defensible; because, firstly, it is in the direction of maintaining the conventional and respecting the interests of the original owners of these funds, which Article 612 of the Civil Code deems to be the trustee's duty, and secondly, according to Article 617, it prevents the trustee from taking possession of these funds; But according to Article 623, the interests of these funds are owned by their original owners. Therefore, it is necessary that when these funds are returned, their profits should also be returned to the owners. This is while this does not happen in practice, rather, some needs and necessities of the judicial system are solved from the profit of these funds. Therefore, the present research with a descriptive-analytical method aims to investigate the fate of the exhibits obtained from trust funds with the judiciary and to explain their ownership, but finally, according to Sharia standards and the principles of public and private law, no means were found for the legitimacy of the judiciary's seizure of these properties. But because on the one hand, t | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| Judiciary Responsibility, Trust and Deposit, Results Obtained, Main Owners | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
ابوجیب، سعدی. (1408). قاموس الفقهی. بیروت: دار الفکر.
انصاری، مرتضی بن محمدامین. (۱۴۱۹). منهاجالفقاهه. قم: انوارالهدی.
باریکلو، علیرضا. (۱۳۹۳). حقوق مدنی (۱) اشخاص و حمایتهای حقوقی آنان. تهران: انتشارات مجد.
بحرانی، یوسف. (۱۴۱۹). حدائق الناضره فی أحکام العتره الطاهره. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
پیلوار، رحیم. (۱۳۹۳). «ضرورت دفاع از اموال خصوصی در برابر اخذ آنها از سوی دولت برای نفع عمومی (همراه با مطالعه با تطبیقی)». نشریه مطالعات حقوق تطبیقی، دوره ۵، شماره ۱.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر. (۱۳۸۴). ترمینولوژی حقوق. تهران: انتشارات گنج دانش.
خمینی، سیدروحالله. (بیتا). تحریر الوسیله. تهران: مؤسسه مطبوعات دارالعلم.
خویی، سیدابوالقاسم. (۱۴۱۸). منهاج الفقاهه. قم: انوارالهدی.
دومیشل، آندره و دیگران. (1376). حقوق عمومی. ترجمه ابوالفضل قاضی شریعت پناهی. تهران: نشر میزان.
زمخشری، محمود بن عمر. (۱۴۱۱). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل. بیروت: دارالکتاب العربی.
سیفی مازندرانی، علیاکبر. (1430). دلیل تحریر الوسیله –وقف. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار آمام خمینی.
شهری، غلامرضا؛ ستوده جهرمی، سروش. (۱۳۷۷). نظرهای مشورتی اداره حقوقی قضائیه در مسایل کیفری. تهران: روزنامه رسمی کشور.
شهید ثانی، زینالعابدین بن علی. (۱۴۱۶). الروضه البهیه فی شرح المعه الدمشقیه. قم: مجمع الفکر الاسلامی.
صبیحی، احمدشکر. (2000). مستقبل المجتمع المدنی فی الوطن العربی. بیروت: دار الفکر.
صدر، سیدمحمد باقر. (1401). البنک الاربوی. بیروت: دار التعارف للمطبوعات.
طاهری، حبیبالله. (۱۳۷۵). حقوق مدنی. قم: مؤسسه نشر اسلامی.
طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم. (۱۴۰۴). العروه الوثقی. تهران: مؤسسه اسماعیلیان.
طباطبایی، سیدمحمدحسین. (۱۳۹۲). المیزان فی تفسیرالقرآن. بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
طبری، محمد بن جریر. (۱۴۲۳). جامع البیان فی تفسیر القرآن. بیروت: دارالمعرفه.
علامه حلی، حسن بن یوسف. (1411). تبصره المتعلمین فی احکام الدین. تهران: مؤسسه چاپ و نشر وابسته به وزارت ارشاد.
علامه حلی، حسن بن یوسف. (۱۴۱۱). تذکره الفقها. قم: منشورات المکتبه المرتضویه لاحیاء الآثار الجعفریه.
عمید، حسن. (۱۳۶۳). فرهنگ عمید. تهران: انتشارات آگاه.
عمیدزنجانی، عباسعلی. (1385). فقه سیاسی. تهران: انتشارات امیر کبیر.
فاضل لنکرانی، محمد. (1424). تفصیل الشریعه فی شرح التحریر الوسیله-وقف و الوصیه و ... . قم: مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام.
فاضل مقداد، جمالالدین. (بیتا). کنزالعرفان فی فقه القرآن. بیروت: منشورات المکتبه المرتضویه للإحیاء الآثار الجعفریه.
فخر رازی، محمد بن عمر. (۱۴۲۸). التفسیر الکبیر. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
قاضی، ابوالفضل. (1383). حقوق اساسی و نهادهای سیاسی. تهران: انتشارات میزان.
قرطبی، محمد بن احمد. (۱۴۲۱). الجامع لأحکام القرآن. تهران: ناصر خسرو.
قلعه جی، محمد. (بیتا). الموسوعه الفقهیه. کویت: بینام.
کاتوزیان، ناصر. (۱۳۶۲). اموال و مالکیت. تهران: نشر میزان.
کاتوزیان، ناصر. (1383). مبانی حقوق عمومی. تهران: نشر میزان.
کاتوزیان، ناصر. (1390). دوره مقدماتی حقوق مدنی درسهایی از عقود معین. تهران: کتابخانه گنج دانش.
کاشف الغطاء، احمد. (1423). سفینه النجاه و مشکاه الهدیو مصابیح السعادت. نجف: مؤسسه کاشف الغطاء.
کامل، ثامر. (2001). الدوله فی الوطن العربی علی ابواب الالفیه الثالثه. بغداد: دار العلم.
مدنی، جلالالدین. (1381). مبانی و کلیات علم حقوق. تهران: نشر پایدار.
مصباح یزدی، محمدتقی. (۱۳۸۹). نگاهی گذرا به ولایت فقیه. قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
مصطفی، ابراهیم و دیگران. (۱۹۷۲). المعجم الوسیط. استانبول: دارالدعوه.
منتظری، حسینعلی. (1409). دراسات فی ولایه الفقیه و فقه الدوله الاسلامیه. قم: نشر تفکر.
مونتسکیو، شارل لوئی دو سکوندا. (1362). روح القوانین. ترجمه و نگارش علی اکبر مهتدی. تهران: انتشارات امیر کبیر.
نجفی، محمد حسن. (1404). جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام. بیروت: دار الاحیاء التراث العربی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 251 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 165 |
||