تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,112 |
تعداد مقالات | 9,521 |
تعداد مشاهده مقاله | 17,166,492 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,020,294 |
تحلیل فضایی مهاجرت داخلی با تکیه بر شاخص خشکسالی در ایران | ||
برنامه ریزی توسعه کالبدی | ||
دوره 10، شماره 4 - شماره پیاپی 32، اسفند 1402، صفحه 73-88 اصل مقاله (2.09 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/psp.2024.68877.2693 | ||
نویسندگان | ||
یگانه موسوی جهرمی* 1؛ جهانگیر بیابانی2؛ الناز ارزاقی3 | ||
1استاد، گروه علوم اقتصادی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
2دانشیار، گروه علوم اقتصادی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
3دانشجوی دکتری علوم اقتصادی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
در سالهای اخیر محققین، جریانهای مهاجرتی را با استفاده از روشهای تجربی متعدد تحلیل کردهاند. این پژوهش نیز شاخصهای اقتصادی (سرانه تولید ناخالص داخلی، نرخ بیکاری و شدت فقر ) و محیطی ( شاخص خشکسالی (CI)) مؤثر بر مهاجرت داخلی در 31 استان ایران را طی سالهای 95-1390 در نظرگرفته است. نتایج آمار توصیفی توسط نرم افزار ArcMap نمایش داده شده است. از طرفی با توجه به اینکه بعد مکان در اطلاعات آماری مهاجرت داخلی و متغیرهای توضیحی براساس آزمون موران و در مدلهای فضایی طبق آمارهها rho و lambda مورد تأیید بوده، لذا پس از آزمون مدلهای مختلف فضایی در نهایت مدل فضایی SEM برای بررسی الگوی تحقیق انتخاب گردید. در این راستا از دو نرم افزارGeoDa و Stata استفاده شد. نتایج رگرسیون فضایی دادههای مقطعی نشان داد، شاخصهای اقتصادی سرانه تولید ناخالص داخلی، بیکاری و شدت فقر بر خالص مهاجرت در استانهای کشور از لحاظ آماری تأثیرگذار است. بطوری که بیکاری و شدت فقر تأثیر منفی و درآمد (سرانه تولید ناخالص داخلی) اثر مثبت بر خالص مهاجرت در استانها دارد. این نتایج با انگیزههای اقتصادی مطرح در نظریات نئوکلاسیک و نظریه محرومیت نسبی در مهاجرت داخلی مطابقت دارد. از طرفی افزایش CI (دوری از خشکسالی) به عنوان عامل محیطی تأثیر مثبت و معنیدار بر خالص مهاجرت در استانها داشته است. با تجمیع این نتیجه با آمار توصیفی میتوان اظهار داشت مهاجرت یکی از چندین استراتژی بالقوه خانوارها برای مقابله با تغییرات محیطی (خشکسالی) است. | ||
کلیدواژهها | ||
مهاجرت؛ شاخص خشکسالی؛ فقر و مدلهای فضایی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Spatial Analysis of Internal Migration based on Drought Index in Iran | ||
نویسندگان [English] | ||
Yeganeh Mosavi Jahromi1؛ Jahangir Biabani2؛ elnaz arzaghi3 | ||
1Professor, Department of Economics, payame Noor University, Tehran, Iran | ||
2Associate Professor, Department of Economics, Payame Noor University, Tehran, Iran | ||
3Ph.D. Student in Economics, payame Noor University, Tehran, Iran | ||
چکیده [English] | ||
In recent years, researchers have analyzed migration flows using several experimental methods. This research has considered economic factors (per capita GDP, unemployment rate, and poverty intensity) and environmental factors (drought index (CI)) affecting internal migration in 31 provinces of Iran during 2011-2016. The results of descriptive statistics are displayed in the ArcMap software. Moreover, considering that the location dimension has been confirmed in statistical data on internal migration and explanatory variables based on Moran's I test and in spatial models according to rho and lambda statistics, after testing different spatial models, the SEM spatial model was chosen to examine the research model. For this purpose, GeoDa and Stata software were used. The results of the spatial regression of the cross-sectional data showed that the economic indicators of GDP per capita, unemployment, and poverty intensity have a statistically significant effect on net migration in the provinces of the country. Unemployment and poverty have a negative effect, and income (gross domestic product per capita) positively affects net migration in the provinces. These results are consistent with the economic motives proposed in neoclassical theories and relative deprivation theory in internal migration. Additionally, increasing CI (avoidance of drought) as an environmental factor has positively and significantly affected net migration in the provinces. By combining this result with descriptive statistics, it can be stated that migration is one of several potential strategies for households to deal with environmental changes (drought). | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Migration, Drought Index, Poverty, Spatial Model | ||
مراجع | ||
اسفندیاری، ساسان، دهقانیدشتابی، مریم، نبیئیان، صدیقه و میرزاییخلیلآبادی، حمیدرضا (1398). بررسی رابطه علیت بین فقر و مهاجرت از روستا به شهر در ایران. روستا و توسعه، 22(8)، 71-89.
اکبری، نعمتالله (1384). فضا و چگونگی اندازهگیری آن در مطالعات منطقهای. فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران، 7(23)، 39- 68. حسینی، قربان، مشفق، محمود و زارعمهرجردی، راحله (1395). توصیف و تحلیل مهاجرتهای بیناستانی در ایران و تعیینکنندههای آن طی دوره 1385 تا1390». فصلنامه علمی -پژوهشی برنامهریزی فضایی(جغرافیا)، 6(4)، 44-19.
حیدری، خلیل ، فرامرزی، ایوب، قصوری، شکوفه و ایرا، عبدالرحیم (1394). برآورد خط فقر و شاخصهای نابرابری در ایران 1383-1392. تهران: پژوهشکده آمار، گروه پژوهشی آمارهای اقتصادی.
صادقی، رسول و شکریانی، محسن (1396). تحلیل نوسانات فضایی تأثیر توسعه بر مهاجرت داخلیـ بینشهرستانی در ایـران. توسعـه محلـی (روستـائی-شهری)، 8(2)، 245-270.
صباغکرمانی، مجید (1397). اقتصاد منطقهای (تئوری و مدلها). چاپ ششم، تهران: انتشارات سمت.
عزیزی، علی و صادقی، رسول (1402). تحلیل فضایی مهاجرت و پدیده خشکسالی در کشور با استفاده از تحلیل لکه داغ و شاخص استاندارد بارش. جغرافیا و مخاطرات محیطی، 12(46)، 81-100 .
قاسمینژاد، سعید، سلطانی، سعید و سفیانیان، علیرضا (1390). بررسی رابطه بین وقوع خشکسالی و پدیده مهاجرت در استان اصفهان، هفتمین همایش ملی علوم و مهندسی آبخیزداری ایران، 102-109.
متقی، سمیرا (1394). تأثیر عوامل اقتصادی بر مهاجرت در ایران؛ تأکید بر شاخصهای درآمد و بیکاری. فصلنامه سیاستهای راهبردی و کلان، 3(11)، 63-74.
مصطفائی، شعبان، خدادادکاشی، فرهاد و موسویجهرمی، یگانه. (1398). بررسی تاثیر بخش صنعت بر کاهش فقر در کل استانهای ایران. فصلنامه برنامهریزی و بودجه، 24(1)،51-75.
Akabari, N. (2005). The Concept of Space and its Measurement in Regional Studies. Iranian Journal of Economic Research, 7(23), 39-68. (In Persian) Allers, M., & Elhorst , J. (2005). Tax mimicking and yardstick competition among governments in the Netherlands. Arbia, G. (2014). A Primer for Spatial Econometrics with Applications in R. New York: Palgrave Macmillan. Azizi, A., & Sadeghi, R. (2023). Spatial Analysis of Migration and Drought in Iran using Hot Spot Analysis and Black, R., Adger, W., Arnell, N., & Dercon, S. (2011). 2011. The effect of environmental changeon human migration. Global Environmental Change, 21(1), 3–11. Boarnet, M., Chalermpong, S., & Geho, E. (2005). Specification Issues in Models of Population and Employment Growth. Papers in Regional Science,, 84(1), 21–46. Brueckner , J. (2003). Strategic interaction among local governments: An overview of empirical studies. Int Reg Sci Rev, 26(2), 175–188. Deshingkar, P., & Natali, C. (2008). Internal Migration, Chapter7. in World Migration Report 2008. 173-199: International Organization for Migration. Du, L., Tian, Q., Yu, T., Meng, Q., & Jancso, T. (2013). A comprehensive drought monitoring method integrating MODIS and TRMM data. International Journal of Applied Earth Observation and Geoinformation, 23, 245-253. Eakin, H. (2005). Institutional change, climate risk, and rural vulnerability: Cases from Central Mexico. World development, 33(11), 1923-1938. Esfandiari, S., Dehghani Dashtabi, M., Nabieyan, S., & Mirzaei Khalilabadi, H.R. (2022). Study of Causal Relationship between Poverty and Migration from Rural to Urban Areas in Iran. Village and Development, 22(8), 71-98. (In Persian) Elhorst, J. (2014). Spatial econometrics: from cross-sectional data to spatial panels (Vol. 479, p. 480). Heidelberg: Springer. Elhorst, J., Piras , G., & Arbia, G. (2010). Growth and convergence in a multi-regional model with space-time Farzanegan, M., Gholipour, H., & Javadian, M. (2023). Air pollution and internal migration: evidence from an Iranian household survey. Empirical Economics, 64(1), 223-247. Foster, J., Greer, J., & Thorbecke, E. (1984). A class of decomposable poverty measures. Econometrica: journal of the econometric society, 761-766. Ghasemi Nezhad, S., Soltani, S., & Sefianian, A. (2011). Investigating the relationship between drought occurrence and migration phenomenon in Isfahan province. In the 7th National Conference on Watershed Sciences and Engineering in Iran (pp. 102-109). Halleck Vega S, S., & Elhorst , J. (2012). On spatial econometric models, spillover effects, and W. University of Groningen, Working paper. Harris, J., & Todaro, M. (1970). Migration, Unemployment, and Development:A Two-Sector Analysis. American Economic Review, 60, 126-142. Hermans, K., & McLeman, R. (2021). Climate change, drought, land degradation and migration: exploring the linkages. Current opinion in environmental sustainability, 50, 236-244. Heydari, Kh, Faramarzi, A, Kasuri, S & Ira, A (2014). Estimation of poverty line and inequality indicators in Iran 1383-1392. Tehran: Research Institute of Statistics, Economic Statistics Research Group. (In Persian) Hosseini, Gh., Moshfegh, M., & Zare Mehrjard, R. (2017). Describing and analyzing the interprovincial migrations through Iran, and its determinants, during 2006-2010. Spatial Planing, 6(4), 19-44. (In Persian Huntington, E. (1922). Civilization and Climate. New Haven: Yale University Press. Jeanty, P. (2010). SPMLREG: Stata Katz , E., & Stark, O. (1986). Labor migration and risk aversion in less developed countries. Journal of labor Economics, 4(1), 134-149. Kogan, F. (1995). Application of vegetation index and brightness temperature for drought detection. Advances in space research, 15(11), 91-100. Kubursi, A. (2006). The economics of migration and remittances under globalization.. Full and Productive Employment and Decent Work–Dialogues at the Economics and Social Council. New York, 159-174. Kurekova, L. (2011). Theories of migration: Conceptual review and empirical testing in the context of the EU East-West flows. In interdisciplinary conference on migration. Economic change, social challenge, (pp. 6-9). Lee, L., & Yu, J. (2010). Estimation of spatial autoregressive panel data models with fixed effects. Journal of Econometrics, 154(2), 165-185. Lesage, J. (1999). Spatial econometrics. Morgantown, WV: Regional Research Institute, West Virginia University. Massey, D., Arango, J., Hugo, G., & Kouaouci, A. (1993). Theories of international migration: A review and appraisal. Population and development review, 431-466. Mostafaei S, khodadad-Kashi F, Mosavi Jahromi Y. (2019). The Impact of Industrial Sector on Poverty Reduction in all Provinces of Iran.The Journal of Planning and Budgeting , 24(1), 51-75(In Persian) Motaghi, S. (2016). The impact of economic factors on migration in Iran (Emphasis on income and employment Pacheco, G., Rossouw, S., & Lewer, J. (2013). Do non-economic quality of life factors drive immigration? . Social indicators research, 110, 1-15. Radu, D. (2008). Social interactions in economic models of migration: A review and appraisal. Journal of Ethnic and Migration Studies, 34(4), 531-548. Ravenstein, E. (1889). The laws of migration. Journal of the royal statistical society, 52(2), 241-305. Rhee, J., Im, J., & Carbone, G. (2010). Monitoring agricultural drought for arid and humid regions using multi-sensor remote sensing data. Remote Sensing of environment, 114(12), 2875-2887. Sabbagh Kermani, M (2018). Regional economics (Theory and Models). 6th edition, Samt Publications, Tehran. (In Persian( Sadeghi, R., & Shokryani, M. (2016). Spatial analysis of the development impact on internal migration -between counties- in Iran. Journal of Community Development, 8(2), 245-270. (In Persian) Semple, E. (1911). Influences of Geographic Environment, on the Basis of Ratzel's System of Anthropo-geography. H. Holt. Sjaastad, L. (1962). The costs and returns of human migration. , Journal of political Economy, 70((5, Part 2)), 80-93. Stark , O., & Bloom, D. (1985). The new economics of labor migration. The american Economic review, 75(2), 173-178. Stark, O., & Taylor, J. (1989). Relative deprivation and international migration. Demography, 26, 1–14. Stark, O., Micevska, M., & Mycielski, J. Tsai, Y. (2005). Quantifying urban form: compactness versus' sprawl'. Urban Viton, P. (2010). Notes on spatial econometric models. City and regional planning, 870 (03), 9-10. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 120 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 101 |