تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,138 |
تعداد مقالات | 9,758 |
تعداد مشاهده مقاله | 17,874,582 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,489,746 |
تغییرات جمعیّتی قزوین از صفویّه تا پایان عصر ناصری | ||
پژوهشنامه تاریخ های محلی ایران | ||
دوره 12، شماره دوم، پیاپی 24، بهار و تابستان 1403، آذر 1403، صفحه 84-96 اصل مقاله (514.84 K) | ||
نوع مقاله: pajoheshi | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/lhst.2024.70689.2895 | ||
نویسنده | ||
امیرحسین حاتمی* | ||
دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران. | ||
چکیده | ||
قزوین در چند سده اخیر بویژه از دوره صفوی به بعد به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و تاریخی خود، همواره متأثر از تحولات مهم سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بوده است. این تحولات همه جنبههای زندگی شهری بویژه جمعیّت قزوین را تحت تأثیر قرار داده است. از این رو، در این پژوهش تلاش میگردد با روش تحلیلی ـ تطبیقی و با هدف توضیح مهمترین مؤلفههای تأثیرگذار بر تغییرات جمعیتی، این تغییرات مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. بر مبنای یافتههای پژوهش تغییرات جمعیتی قزوین ارتباط مستقیمی به تحولات کلی و عمومی در سطح کشور داشته است. در واقع مجموعه عواملی همانند عامل سیاسی (انتقال پایتخت)، عامل اجتماعی (جابجاییهای گروههای مختلف قومی ـ قبیلهای)، عامل نظامی (جنگهای متعدد)، عامل اقتصادی (رونق یا رکود اقتصادی) و عوامل طبیعی (بیماری و زلزله) بیشترین دگرگونیهای جمعیتی در قزوین را در پی داشته است. | ||
کلیدواژهها | ||
قزوین؛ تغییرات جمعیتی؛ صفویه؛ قاجاریه | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Demographic changes in Qazvin from Safavid to the end of the Nasrid era | ||
نویسندگان [English] | ||
Amirhossein Hatami | ||
Associate Professor of History, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
Qazvin in recent centuries, especially from the Safavid period onwards has always been influenced by important political, social and economic developments due to its special geographical and historical location. These developments have affected all aspects of urban life, especially the population. Therefore, in this study, we attempted to analyze and study these changes by explaining the most important components affecting demographic changes. Based on the findings, demographic changes in Qazvin have been directly related to general developments in the country. In fact, a set of factors such as political factor (the transfer of the capital to and from Qazvin), social factor (different ethnic-tribal groups’ displacement), military factor (multiple wars), economic factor (economic boom or recession) and natural factors (disease and earthquake) have caused the most demographic changes in Qazvin. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Qazvin, demography, demographic changes, Safavid, Qajar | ||
مراجع | ||
ابن اثیر، عزالدین، (بیتا)، کامل: تاریخ بزرگ اسلام و ایران، جلد 32، ترجمه علی هاشمی حائری، تهران: شرکت سهامی چاپ و انتشار.
ابن فقیه، ابوبکر احمدبن محمد، (بیتا)، مختصرالبلدان، ترجمه ح . مسعود، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
اسنادی از روابط ایران و روسیه از صفویه تا قاجار، (1387)، ترجمه رحیم مسلمانیان قبادیانی و بهروز مسلمانیان قبادیانی، تهران: مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی.
اصطخری، ابواسحاق، (1397)، ممالک و مسالک، ترجمه محمد بن اسعد، به کوشش ایرج افشار، تهران: بنیاد موقوفات افشار.
اوتر، ژان، (1363)، سفرنامه، ترجمه علی اقبالی، تهران: جاویدان.
اروج بیک بیات، (1338)، دون ژوان ایرانی، ترجمه مسعود رجبنیا، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
اولئاریوس، آدام، (1385)، سفرنامه اولئاریوس: ایران عصر صفوی از نگاه یک آلمانی، ترجمه احمد بهپور، تهران: ابتکار نو.
بدلیسی، شرفخان، (1377)، شرفنامه (تاریخ مفصل کردستان)، به اهتمام ولادیمیر ولییامینوف زرنوف، تهران اساطیر.
بروگش، هینریش، (1367)، سفری به دربار سلطان صاحبقران، ترجمه مهندس کردبچه، تهران: انتشارات اطلاعات.
بلاذری، احمد بن یحیی، (1398)، فتوح البلدان، ترجمه محمد توکل، تهران، نشر ماهریس.
بوداق بیگ منشی، (1378)، جواهرالاخبار، به تصحیح بهرام نژاد، تهران: میراث مکتوب.
بیاتلو، حسین، (1398)، «معضلات اجتماعی عهد ناصری در رساله قانون قزوینی با تأکید بر شاخص سرقت»، تاریخ و تمدن اسلامی، سال 15، شماره 30، صص 126-101.
پری، جان، (1382)، کریمخان زند: تاریخ ایران بین سالهای 1779-1747، ترجمه علیمحمد ساکی، تهران: آسونه.
تتوی، قاضی احمد و قزوینی، آصفخان، (1378)، تاریخ الفی، به کوشش سیدعلی آل داود، تهران: انتشارات کلبه و فکر روز.
تذکرة الملوک (سازمان اداری حکومت صفوی)، (1378)، به کوشش سیدمحمد دبیرسیاقی، تهران: امیرکبیر.
ترکمان، اسکندربیگ، (1382)، تاریخ عالم آرای عباسی، به تصحیح ایرج افشار، تهران: امیرکبیر.
خواجگی اصفهانی، محمدمعصوم، (1368)، خلاصة السیر، به تصحیح ایرج افشار، تهران: علمی.
خواندمیر، غیاث الدین، (1333)، تاریخ حبیب السیر، به کوشش محمد دبیرسیاقی، تهران: خیام.
درزی رامندی، فاطمه، (1395)، وضعیت تاریخی - فرهنگی قزوین در عصر قاجار، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیامنور استان تهران.
دوسرسی، کنت، (1362)، سفارت فوقالعاده در ایران، ترجمه احسان اشراقی، مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه مشهد.
رافعی قزوینی، عبدالکریم بن محمد، (1987)، التدوین فی اخبار قزوین، بیروت: دار کتب علمیه.
ریچاردز، فرد، (1379)، سفرنامه فرد ریچاردز، ترجمه مهیندخت صبا، تهران: علمی و فرهنگی.
سپهر، محمدتقی لسانالملک، (1377)، ناسخ التواریخ (تاریخ قاجاریه)، به اهتمام جمشید کیانفر، تهران: اساطیر.
سفرنامه اوژن فلاندن به ایران، (1356)، ترجمه حسین نورصادقی، تهران: انتشارات اشراقی.
سفرنامه اولیویه، (1371)، ترجمه محمدطاهر میرزا، به تصحیح غلامرضا ورهرام، انتشارات اطلاعات.
سومر، فاروق، (1371)، نقش ترکان آناطولی در تشکیل و توسعة دولت صفوی، ترجمه احسان اشراقی و امامی، تهران: گستره.
سیوری، راجر (1378). ایران عصر صفوی، ترجمة کامبیز عزیزی، تهران: مرکز.
شاردن، ژان، (1336)، سیاحتنامه شاردن، ترجمه محمد عباسی، تهران: امیرکبیر.
عادلفر، باقرعلی و فراهانی فرد، رقیه، (1390)، «کالبدشناسی شهری قزوین در دوران صفوی»، تحقیقات تاریخ اجتماعی، سال اول، شماره دوم، صص 70-51.
فووریه، ژوآنس، (1385)، سه سال در دربار ایران، ترجمه عباس اقبال آشتیانی، نشر علم.
قزوینی، زکریا بن محمد، (1373)، آثارالبلاد و اخبارالعباد، ترجمه با اضافات جهانگیرمیرزا قاجار، تصحیح میرهاشم محدث، تهران: امیرکبیر.
قمی، قاضی شرفالدین حسین، (1383)، خلاصة التواریخ، تصحیح احسان اشراقی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
کارلاسرنا، مادام، (1362)، آدمها و آیینها در ایران، ترجمه علی اصغر سعیدی، تهران: کتابفروشی زوار.
کروسینسکی، (1363)، سفرنامه، ترجمه عبدالرزاق دنبلی، تصحیح مریم میراحمدی، تهران: توس.
کیائی، مهدخت و دیگران، (1397)، «بازتاب تحول گفتمان جنسیتی دوره قاجار بر نظامهای فعالیتی و فضایی خانههای اعیانی (مطالعه موردی: خانههای اعیانی قزوین)»، پژوهشهای انسانشناسی ایران، دوره 8، شماره 1، صص 73-51.
گلریز، سید محمد، (1377)، مینودر یا باب الجنه قزوین، قزوین: انتشارات طه.
گیلاننتز، پطروس دی سرکیس، (1371)، سقوط اصفهان: گزارشهای گیلاننتز درباره حمله افغانان و سقوط اصفهان، ترجمه محمد مهریار، اصفهان: امور فرهنگی شهرداری اصفهان.
مرعشی نجفی، میرزامحمدخلیل، (1362)، مجمع التواریخ، به کوشش عباس اقبال، تهران: کتابخانه طهوری.
مستوفی، حمدالله، (1381)، تاریخ گزیده، به اهتمام عبدالحسین نوائی، تهران: امیرکبیر.
مستوفی، حمدالله، (1389)، نزهة القلوب، به کوشش گای لیسترانج، تهران: اساطیر.
مقدسی، ابوعبدالله، (1361)، احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم، ترجمه علینقی منزوی، تهران: شرکت مؤلفان و مترجمان ایران.
نامههای شگفتانگیز از کشیشان فرانسوی در دوران صفویه و افشاریه، (1370)، ترجمه بهرام فرهوشی، تهران: انتشارات مؤسسه علمی اندیشه جوان.
الهی، داود، (1398)، تحولات تاریخی قزوین در روزگار قاجار، تهران: انتشارات مورخان.
واله قزوینی، محمدطاهر، (1380)، خلد برین (ایران در زمان شاه صفی و شاه عباس دوم)، به تصحیح محمدرضا نصیری، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
وحید قزوینی، محمد طاهر، (1329)، عباسنامه، تصحیح ابراهیم دهقان، اراک: کتابفروشی داوودی.
ورجاوند، پرویز، (1377)، سیمای تاریخ و فرهنگ قزوین، تهران: نشر نی.
یاقوت حموی، شهابالدین، (1995)، معجم البلدان، بیروت: دار صادر
Herbert, Sir Thomas (2005). Voyages in Persia, London: Routledge. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 52 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 76 |