پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شمارهها | 1,138 |
| تعداد مقالات | 9,757 |
| تعداد مشاهده مقاله | 17,852,678 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,467,854 |
زمینهها و پیامدهای قیام علیمرادخان مَمیوند بختیاری(1149-1148.ق) در زمان نادرشاه افشار | ||
| پژوهشنامه تاریخ های محلی ایران | ||
| دوره 12، شماره دوم، پیاپی 24، بهار و تابستان 1403، آذر 1403، صفحه 97-108 اصل مقاله (436.9 K) | ||
| نوع مقاله: pajoheshi | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/lhst.2024.68261.2847 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدرضا علم1؛ سجاد پاپی* 2 | ||
| 1استاد گروه تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز-ایران | ||
| 2دانشجوی دکترای تاریخ ایران دوره اسلامی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز- ایران | ||
| چکیده | ||
| ایل بختیاری و خوانین آن در دورههای افشاریه و زندیه برای دستیابی به قدرت سیاسی، تحرکات سیاسی- نظامی فراوانی انجام دادند. یکی از نخستین تحرکات، قیام علیمرادخان مَمیوند بختیاری است. این نخستین قیامی است که بعد از تاجگذاری نادرشاه افشار در ایران به وقوع پیوست. علیمرادخان در سال 1148ق. قیام بزرگی را در منطقۀ زاگرس میانی با هدف خلع نادرشاه از پادشاهی و بازگرداندن سلطنت به خاندان صفوی شکل داد. اگرچه این قیام به سرعت درهم شکسته شد، اما پیامدهای مهمی در منطقۀ بختیاری درپی داشت. این پژوهش با رویکردی تحلیلی، درپی پاسخ به این سؤال اساسی است که قیام علیمرادخان دارای چه زمینههایی بوده و چه پیامدهایی به دنبال داشته است؟ یافتههای پژوهش نشان میدهد که علیمرادخان با بهرهگیری از نارضایتی بختیاریهای حاضر در سپاه نادرشاه، گرایش مردم به خاندان صفوی، منطقۀ کوهستانی بختیاری و در نهایت نارضایتی مردم از فشارهای اقتصادی دولت نوتأسیس افشاریه، قیام بزرگی را در منطقۀ زاگرس میانی برپا نمود. خسارتهای جانی و مالی فراوان به مردمان منطقۀ زاگرس میانی، تبعید بیش از 10 هزار نفر عشایر بختیاری به خراسان و زمینهسازی برای حضور گستردۀ بختیاریها در فتوحات بعدی نادرشاه، به ویژه فتح قندهار از مهمترین پیامدهای این قیام ناکام و کمدوام بود. | ||
| کلیدواژهها | ||
| "علیمرادخان"؛ "ممیوند"؛ "بختیاری"؛ "نادرشاه"؛ "زاگرس میانی" | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The grounds and consequences of Alimurad Khan Mamivand Bakhtiari's uprising (1148-1149 AH) in the period of Nader Shah Afshar | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammadreza Alam1؛ Sajad Papi2 | ||
| 1Professor of History Department, Faculty of Literature and Humanities, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz- Iran | ||
| 2PhD student of Iran history in the Islamic period, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz- Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Bakhtiari clan and its khans made many political-military activities to get political power during the periods of Afsharid and Zand. One of the first activities is Alimoradkhan Mamivand’s uprising. This is the first uprising that happened in Iran after Nadershah's coronation. In 1148 A.H., Alimoradkhan raised up in the Middle Zagros region to remove Nadershah and return the monarchy to the Safavid dynasty. Although this uprising failed quickly, but it had important consequences in Bakhtiari region. This research, with an analytical approach, answers the basic questions: what were the grounds of Alimoradkhan's uprising and what were its consequences? The data show that Alimoradkhan raised up a great uprising in the Middle Zagros region by using Bakhtiari warriors present in Nadershah's army dissatisfaction, the people's tendency to Safavid dynasty, the Bakhtiari mountainous region, and finally the people's dissatisfaction about the economic pressures of the Afsharid government. The most important consequences of this unsuccessful and short-lived uprising were extensive losses of life and property damages to the people of the Middle Zagros region, the deportation of more than 10,000 Bakhtiari nomads to Khorasan, and planning for the widespread presence of the Bakhtiari in Nadershah's subsequent conquests, especially the conquest of Kandahar. . | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| "Alimurad Khan", "Mamivand", "Bakhtiari", "Nader Shah", "Middle Zagros" | ||
| مراجع | ||
|
آرونووا، م.ر؛ اشرافیان، ک.ز(1356). دولت نادرشاه افشار. ترجمۀ حمید مؤمنی، تهران: دانشگاه تهران.
استرآبادی، میرزا مهدی خان(1366). دُرّه نادره: تاریخ عصر نادرشاه. به اهتمام سید جعفر شهیدی، تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی.
استرآبادی، میرزا مهدی خان(1370). تاریخ جهانگشای نادری؛ نسخۀ خطی متعلق به 1171ق. با مقدمۀ عبدالعلی ادیب برومند، تهران: انتشارت سروش و نگار.
حزین، شیخ محمدعلی(1332). تاریخ حزین؛ اواخر صفویه، فتنۀ افغان و سلطنت نادرشاه و احوال جمعی از بزرگان، چاپ سوم، اصفهان، چاپخانۀ داد.
خانیپور، سمیه؛ شکیبا، فهیمه(1401). تأثیر عوامل سیاسی و اجتماعی بر رکود و انحطاط اقتصادی ایران در دورۀ افغانها(1135-1142ق.)، پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام، 16(2)، 209-243.
دهقان نیری، لقمان؛ منتظر القائم، اصغر و جعفری، علی اکبر (1386). بحران مشروعیت صفویان و مسأله پادشاهی اسماعیل سوم. مجلۀ علمی-پژوهشی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، 2(50) ، 26-1.
ربانی، اسد(1388). هیودی و میوند: به انضمام فرازهایی از تاریخ بختیاری. دزفول: اقلیم قلم.
رحمتی، محسن(1395). جغرافیای تاریخی ماسبذان در دورۀ سلجوقی. فرهنگ ایلام، 17( 52 و 53)، 24-7.
رییس السادات، تهمینه(1395). علل و زمینههای شورشها و ناآرامیهای عصر نادرشاه. نشریه تاریخپژوهی، شماره 66، 74-47.
سرپیشگی، مهناز(1394). نادرشاه از ظهور تا سقوط. زنجان: قلم مهر.
سردار اسعد بختیاری، علیقلیخان؛ سپهر، عبدالحسین(1333). تاریخ بختیاری. تهران: بینا.
شوشتری، سیدعبدالله(1388). تذکره شوشتر. مقدمه و تصحیح کدخدای طراحی، اهواز: تروا.
عبداللهی، نورالله؛ کجباف، علی اکبر(1392). مشروعیت صفویان و پادشاهی نادر. دوفصلنامه علمی-پژوهشی تاریخنامة ایران بعد از اسلام، 4(6)، 117-138.
فلور، ویلم(1365). برافتادن صفویان، برآمدن محمود افغان (روایت شاهدان هلندی). ترجمۀ ابوالقاسم سری، تهران: توس.
فلور، ویلم. حکومت نادرشاه به روایت اسناد هلندی، ترجمه ابوالقاسم سری، تهران: توس.
قربانپور دستکی، خدابخش(1381). بختیاریها؛ گذشته و حال. فصلنامه مطالعات ملی، سال چهارم، شماره 84، 173-204.
قرهداغی، معصومه و همکاران(1397). واکاوی شورشهای متقارن عصر نادری متأثر از احساس محرومیت نسبی. مطالعات تاریخ فرهنگی؛ پژوهشنامة انجمن ایرانی تاریخ، سال دهم، شماره 38، 111-83.
کروسینسکی، تادوز یودا(1363). سفرنامۀ کروسینسکی. ترجمۀ عبدالرزاق دنبلی(مفتون)، با مقدمه و تصحیح و حواشی مریم میراحمدی، تهران: توس.
گارثویت، جن. راف(1373). تاریخ سیاسی، اجتماعی بختیاری. ترجمۀ مهراب امیری، تهران: نشر سهند.
گالت، چارلز الکساندر و همکاران(1399). ایل بختیاری. ترجمه و کوشش کاوه بیات و محمود طاهر احمدی، تهران: شیرازه کتاب ما.
گیلاننتز، پطرس دی سرکیس(1371). سقوط اصفهان (گزارشهای گیلاننتز دربارۀ حملۀ افغانان و سقوط اصفهان). با مقدمه و تعلیقات دکتر لارنس لاکهارت، ترجمۀ محمد مهریار، چاپ دوم، اصفهان: انتشارات گلها.
لاکهارت، لارنس (1377). نادرشاه؛ آخرین کشورگشای آسیا. ترجمه اسماعیل افشار نادری، تهران: دستان.
لاکهارت، لارنس (1380). انقراض صفویه. ترجمۀ اسماعیل دولتشاهی، چاپ دوم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
مرعشی صفوی، میرزامحمدخلیل(1362). مجمع التواریخ. تصحیح عباس اقبال آشتیانی، تهران: طهوری.
مروی، میرزامحمدکاظم(1364). عالمآرای نادری. به تصحیح و با مقدمۀ دکتر محمدامین ریاحی، تهران: کتابفروشی زوّار.
منوچهری فولادوند، منوچهر(1393). فولادوندنامه (مویه بر تبار). خرم آباد: انتشارات شاپورخواست.
ناشناس(1376). حدیث نادرشاهی. تصحیح، تحشیه و تعلیقات رضا شعبانی، تهران: بعثت.
وارد تهرانی، محمدشفیع(1349). تاریخ نادرشاهی(نادرنامه). به اهتمام رضا شعبانی، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 80 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 47 |
||