
تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,162 |
تعداد مقالات | 10,022 |
تعداد مشاهده مقاله | 18,743,438 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 13,012,738 |
رهیافتی انتقادی بر قاعدۀ «تلازم حمل خارجیِ محمول بر خارجیت آن» از منظر حکمت متعالیه | ||
دوفصلنامه علمی حکمت صدرایی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 30 بهمن 1403 | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/pms.2025.71273.2083 | ||
نویسندگان | ||
حسین خرسندی امین* 1؛ محمد انتظام2 | ||
1فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات، دانشگاه فردوسی مشهد/ حوزه علمیه خراسان | ||
2رئیس گروه فلسفه دانشگاه مفید | ||
چکیده | ||
آیا انطباق خارجی مستلزم خارجیتِ محمول است؟ به عنوان نمونه، در گزاره «علی انسان است» بی شک «انسان» در متن واقع حقیقتاً و بالذات بر «علی» منطبق است؛ آیا این انطباق خارجی و در متن واقع، کاشف از آن است که انسان خود نیز در متن واقع موجود است؟ روشنتر بگوییم: اگر انطباق محمول بر موضوع در متن واقع تحقّق یابد، آیا محمول نیز در متن واقع، دارای وجود فی نفسه خواهد بود؟ مطابق این پرسش ما با این گزاره شرطی مواجهیم: «اگر انطباق محمول بر موضوع در متن واقع تحقّق یابد محمول نیز در متن واقع دارای وجود فی نفسه خواهد بود». روشن است که با پذیرش ملازمه میان مقدم (انطباق خارجی) و تالی (خارجیتِ محمول) میتوان در تمامی موارد با وضع مقدمْ وضع تالی؛ و با رفع تالیْ رفع مقدم را نتیجه گرفت. دقت نظر در گفتار حکما نشان میدهد که عدهای؛ همچون ابن سینا و خواجه نصیر طوسی، تلازم مذکور را مسلّم انگاشتهاند. آنان بر اساس این گمان، صدق حقیقی و بالذات کلی طبیعی (ماهیت) بر افرادش را دلیلی بر وجود کلی طبیعی در خارج دانستهاند. این جستار، با اثبات عدم ملازمه میان انطباق خارجی و خارجیت محمول انگاره مذکور را ابطال میکند؛ آنگاه نشان میدهد که از دیدگاه صدرالمتألهین نیز ملازمه مذکور مقبول نیست. | ||
کلیدواژهها | ||
انطباق خارجی؛ خارجیتِ محمول؛ کلی طبیعی؛ مفهوم ماهوی؛ صدرالمتألهین | ||
عنوان مقاله [English] | ||
A Critical Approach to the Rule of "the Conjuncture of External Compliance and Externality of the Predicate " from the Perspective Transcendental Wisdom | ||
نویسندگان [English] | ||
Hossein khorsandi amin1؛ Mohammad Entezam2 | ||
1Islamic Philosophy and Theology, Faculty of Theology and Islamic, Ferdowsi University of Mashhad/ Seminary Study | ||
2Associate Professor of Mofid University, Qom, Iran | ||
چکیده [English] | ||
Does the external compliance require the external predicate? For example, in the statement "Ali is a human being", undoubtedly "human" predicates in the actual world and without intermediary to "Ali", but does this external and without intermediary compliance require that the human himself is also exist in the actual world? Let's say it more clearly :if ascription of predicate to subject verified in the actual world, then will the predicate also exist in the actual text in existence in itself? It is clear that by accepting the connection between the antecedent (the external compliance) and the consequent (the external predicate), in all cases, it is possible to prove the consequent by proving the antecedent, and also it is possible to invalidate the antecedent by invalidating the consequent. A careful look at the words of philosophers shows that some, such as Ibn Sina and Khwaja Nasir Tusi, have accepted the aforementioned implication. . The true and intrinsic truth of a natural universal (essence) gives rise to the idea that a natural universal exists outside itself. This essay refutes the aforementioned idea by proving the lack of contiguity between the external compliance and the external predicate; then it shows that from the point of view of Sadr al-Mutalahin the aforementioned contiguity is also unacceptable. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
external compliance, external predicate, natural universal, concept essential, Sadr al-Mutalahin | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 66 |