تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,113 |
تعداد مقالات | 9,524 |
تعداد مشاهده مقاله | 17,174,848 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,024,120 |
ارزیابی تأثیر حمل و نقل بر توسعه اجتماعی نواحی روستایی (مطالعه موردی: روستاهای حاشیه محور ارتباطی سنندج- دیواندره) | ||
برنامه ریزی توسعه کالبدی | ||
مقاله 4، دوره 1، شماره 1، بهمن 1391، صفحه 49-62 اصل مقاله (861.84 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
محمدرضا رضوانی1؛ مجتبی قدیری معصوم2؛ سید هادی کریمی3 | ||
1استاد و عضو قطب علمی برنامهریزی روستایی ،دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران | ||
2عضو علمی دانشگاه تهران | ||
3کارشناس ارشد رشته جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
حمل و نقل نقش مهمی در تحولات اجتماعی دارد و در مناطقی که دسترسی کمتری به سیستم حمل و نقل دارند، تنگناهای ساختاری زیادی در فرایند توسعه اجتماعی بوجود میآید، در این راستا عدم تامین نیاز دسترسی به حمل و نقل یکی از مهمترین موانع در رسیدن به اهداف توسعه پایدار روستایی میباشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر دسترسی به محور ارتباطی سنندج - دیواندره بر ارتقای شاخصهای اجتماعی روستاهای واقع در حاشیه این محور انجام شده است. دادههای مورد نیاز با روشهای اسنادی و مطالعات میدانی و تکمیل پرسشنامه جمعآوری گردیده است. بدین منظور ابتدا شاخصهای توسعه اجتماعی به عنوان متغیر وابسته تحقیق تعریف شد و 6 شاخص و 64 گویه در زمینههای آموزش، بهداشت، اشتغال و درآمد، مشارکت اجتماعی، امنیت اجتماعی و خدمات اجتماعی برای سنجش آن طراحی گردید. جامعه آماری تحقیق خانوارهای روستایی و مسئولین محلی میباشند که 210 سرپرست خانوار و 14 مسئول محلی این روستاها به عنوان حجم نمونه تعیین و با روش طبقهبندی شده تصادفی انتخاب گردید. روایی پرسشنامه با استفاده از نظرات کارشناسان و پایایی آن با استفاده از آزمون آماری آلفای کرونباخ تأیید گردید. دادههای جمعآوری شده با استفاده از آزمونهای تی تست مستقل و تی تست زوجی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق بیانگر رابطه معکوس بین سطح شاخصهای توسعه اجتماعی روستا و فاصله آنها از محور ارتباطی سنندج - دیواندره است. همچنین بین وضعیت شاخصهای توسعه اجتماعی روستاهایی که در حاشیه این محور واقع اند با روستاهایی که در 10 کیلومتری این محور قرار دارند، تفاوت معنیداری وجود دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
توسعه اجتماعی؛ سیستم حمل و نقل؛ توسعه روستایی؛ شهرستان سنندج؛ شهرستان دیواندره | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Assessing effects of Transportation on Social Development in Rural Araes (Case study: Marginal Villages on Divandare – Sanandaj Road) | ||
نویسندگان [English] | ||
mohammad reza Rezvani1؛ mojtaba Ghadiri Masoum2؛ Seied hadi karimi3 | ||
چکیده [English] | ||
Transportation plays an important role in social development. The areas which have less access to transportation face large structural barriers in their process of social development. In this regard, the lack of access to transportation is major obstacle to achieve the sustainable rural development purposes. So access to transportation as an indicator of sustainable rural development can have different effects on indicators of social development in rural areas. This study examines the impact of the access to Sanandaj - Diwandareh road on improving social indicators of villages that located on the periphery of the road. Required data has been gathered by documents and field studies and questionnaire. In this regard first, social development index as the dependent variable was defined and designed in the form of 6 indicators. Then 64 items related to education, health, employment and income, social participation, social security and social services were defined to measure the indicators. The sample for investigation was 210 rural households and 14 local authorities of villages. The sample was selected and sorted randomly. For validity and reliability of the questionnaire we have used rural experts’ comments and Cronbach’s alpha test, respectively. Collected data were analyzed by independent and paired t-test. The results suggest an inverse relationship between the level of social development of the villages and their distances from the Sanandaj – Diwandarreh road. Also there is a significant difference between the status of social development indicators of villages that are located on the periphery of the axis and those which are located in 10 kilometers far from the road. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
social development, transportation system, Rural Development, Sanandaj, Diwandarreh | ||
مراجع | ||
- باقری سرنجیانه، ناصر،(1387)، تأثیر حمل و نقل بر توسعه روستایی، مطالعه موردی: شهرستان دهگلان بخش ییلاق جنوبی، پایاننامه دوره کارشناسی ارشد، به راهنمایی دکتر مهدی طاهرخانی در رشته جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه تربیت مدرس. - پاپلی یزدی، محمد حسین و ابراهیمی، محمد امیر، (1381)، نظریههای توسعه روستایی، انتشارات سمت، تهران. - جان هاو، پیتر ریچاردز، (1372)، راههای روستایی و کاهش فقر، سلسله انتشارات روستا و توسعه، سازمان بینالمللی کار. - حسین حقشناس، (1385)، شناخت حمل و نقل روستایی و تحلیل مقدماتی عرضه و تقاضای آن، مطالعه موردی شهرستان اصفهان، دانشجوی کارشناسی ارشد در رشته برنامهریزی حمل و نقل، دانشکده مهندسی عمران دانشگاه صنعتی شریف، ماهنامه دهیاریها، شماره 37، صص 74 - 73. - رضایی، کامران، (1390)، ارزیابی سیستمهای حمل و نقل روستایی، پایاننامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی روستایی، به راهمنایی دکتر سیدعلی بدری، دانشگاه تهران. - رضوانی، محمدرضا، (1381)، مقدمهای بر برنامهریزی توسعه روستایی در ایران، انتشارات قومس، تهران. - رضویان، محمد تقی، (1388)، حمل و نقل چشمانداز جهانی و ایران، انتشارات طلیعه سبز، تهران. - شریعتمداری، بابک، (1371)، رهنمودهایی برای برنامهریزی سیستم فعال و حمل و نقل یکپارچه (3)، ماهنامه جهاد سال دوازدهم، شماره 159 و 160، صص57- 61، انتشارات جهاد. - صفارزاده، محمود، مرادی، سهیلا، (1381)، بررسی اثرات زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی پروژههای حمل و نقل و روشهای ارزیابی آن، مجله جاده، شماره 45، صص 70- 53. - کریمی، سیّدهادی، (1391)، ارزیابی تأثیر حمل و نقل بر توسعه اجتماعی نواحی روستایی، مطالعه موردی: روستاهای حاشیه محور ارتباطی سنندج – دیواندره، پایاننامه دوره کارشناسی ارشد در رشته جغرافیا و برنامهریزی روستایی، به راهنمایی دکتر محمّدرضا رضوانی، دانشگاه تهران. - مجتبی قدیری و کیومرث حبیبی، (1383)، تعیین مراکز و محورهای بهینه خدمات رسانی در برنامهریزی ناحیهای با استفاده از GIS، مطالعه موردی: شهرستان کلاله، دوفصلنامه بیابان، جلد9، شماره2، از 239 تا 254. - محمودی، علی، (1362)، بنیانهای جغرافیایی حمل و نقل، مرکز نشر دانشگاهی، تهران. - مرکز آمار ایران، (1385)، سالنامه آماری استان کردستان. - مطیعی لنگرودی، حسن، (1382)، برنامهریزی روستایی با تأکید بر ایران، جهاد دانشگاهی مشهد، چاپ اول. - وزارت راه و ترابری، سازمان حمل و نقل و پایانههای کشور، (1382)، شاخصهای سیستم حمل و نقل جادهای و پیشدرآمدی بر حمل و نقل ترکیبی، قسمت اول تأسیسات زیربنایی، قسمت اول تأسیسات زیربنایی، تهیهکننده سازمان حمل و نقل و پایانههای استان سمنان گروه مطالعات و پژوهش.
- Barwell Ian, (1999), Transport And the Village, Findings From African Village- Level Travel and transport Surveys And Related Studies WORLD Bank Discussion, No.344, pp. 33- 41. - Jerry Lebo, Dieter Schelling, (2002), Design and Apraissal of Rural Transport Infrastracture: Ensuring Basic Access For Rural Communities, WORLD Bank Technical. - Peter, Roberts et al (2006), “ Rural Access Index: A Key Development Indicator The World Bank, Washington, D.C, transport@worldbank.org, www.Elsevier.com/Locate/jtrangeo. - Sanh Nguyen, B.S,M.S, (2003), “Cammunity Capacity Building For Poverty Reduction In The Mokong Delta Of Vitnam”, University Of Arkansas. - Sarkar k Ashoke, (2005), “Integrated Rural Accessibility Planing: Application in Rajasthan (india)”, rural accessibility Technical (RAPT), Bankok, International Labour Office, Series No.1, pp. 181- 201. - Shyam KC, (2007), Society And Infrastructure: Geographical Accessibility And Effect On School Enrolment In Nepal, University Of Maryland, College Park, S KC drum.umd.edu. - Starkey Paul, and anna Ternell, (2002), Improving Rural Mobility; Options For Developing Motorized and Nonmotorized Transport In Rural Areas, World Bank Technical. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,012 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,412 |