تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,113 |
تعداد مقالات | 9,524 |
تعداد مشاهده مقاله | 17,172,491 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,023,141 |
ارزشیابی طرحهای جابجایی روستایی با تأکید بر ابعاد اقتصادی، اجتماعی، زیستمحیطی و کالبدی- فضایی (مطالعه موردی: روستاهای لرنی علیا و سفلی- شهرستان سیروان) | ||
برنامه ریزی توسعه کالبدی | ||
مقاله 7، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 13، خرداد 1398، صفحه 99-115 اصل مقاله (763.46 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/psp.2019.5834 | ||
نویسندگان | ||
فرهاد عزیزپور* 1؛ جواد علیبیگی2 | ||
1دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه خوارزمی | ||
2مدرس مدعوی گروه کارآفرینی و توسعه روستایی، دانشگاه ایلام | ||
چکیده | ||
در حال حاضر یکی از مهمترین چالشهای فراروی کشورهای در حال توسعه، نداشتن درک درست و دقیق از پیامدهای احتمالی اجرای طرحها و پروژههای توسعه است. بنابراین ارزشیابی اثرات راهبرد جابجایی و اسکان مجدد در نواحی روستایی، ضرورتی انکارناپذیر است. هدف از این پژوهش ارزشیابی اثرات اقتصادی، اجتماعی، زیستمحیطی و کالبدی- فضایی راهبرد اسکان مجدد بر روستاهای لرینی علیا و سفلی است. این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است و اطلاعات مورد نیاز آن به روش اسنادی و میدانی گردآوری شده است. جامعه آماری شامل شامل 129 سرپرست خانوار بودند که با استفاده از روش کوکران، 84 خانوار بهعنوان نمونه و با روش نمونهگیری تصادفی انتخاب شدند. دادههای گردآوری شده با استفاده آزمون t بهوسیلۀ نرمافزار spss مورد تحلیل قرار گرفته است. سؤالات تحقیق این است که نگرش روستاییان نسبت به اجرای سیاست اسکان مجدد سکونتگاههای روستاهای مورد مطالعه (میزان ضرورت جابجایی و میزان رضایت از جابجایی) چیست و چه پیامدهایی را بهدنبال داشته است؟ نتایج نشان میدهد که روستاییان میزان ضرورت جابجایی را با میانگین 27/4 (خیلی زیاد) و میزان رضایت از جابجایی را با میانگین 88/3 (زیاد) ارزشیابی نمودند. همچنین، بیشترین اثرات اسکان مجدد بر روستاها در مؤلفۀهای کالبدی- فضایی با میانگین 08/4 (در حد زیاد)، زیستمحیطی با میانگین 70/3 (زیاد)، اجتماعی با میانگین 43/3 (زیاد) و اقتصادی با میانگین 93/2 (متوسط) بوده است که چارچوب نظری تحقیق را تشکیل میدهند. | ||
کلیدواژهها | ||
ارزشیابی؛ راهبرد اسکان مجدد؛ عمران روستایی؛ لرنی علیا و سفلی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Evaluating the Rural Displacement Projects Based on Economic, Social, Environmental and Physical-Spatial Dimensions (Case study: Villages of Larini Olya and Larini Sofla) | ||
نویسندگان [English] | ||
Farhad Azizpour1؛ Javad Alibeigi2 | ||
1Associate Professor, Department of Geography, University of Kharazmi | ||
2Invited moderator, Department of Entrepreneurship and Rural Development, Illam University | ||
چکیده [English] | ||
One of the most important challenges of developing countries is a lack of precise vision on possible concequences of development programs and projects to be conducted. It necessitates the evaluation of impacts of relocating and resettlement strategies in rural areas. The present study was aimed at evaluation of economic, social, environmental, and physical-spatial concequences of resettlement strategy in two villages of Larini Olia and Larini Sofla in Sirvan county, Illam province. Based on type, the present study is a descriptive-analytical research. Required data were collected trough documentary and field methods. The statistical community included 129 households, of them 84 were selected by Chocran and random methods as a sample. Data analysis was done by T test in SPSS software. The questions posed by the present study include: what are the opinions of rural residents about executing the policy of rural resettlement? And, how do they evaluate its concequences bsed on the necessity of project and their satisfaction of such resettlements? The results indicated that the necessity of resettlement was evaluated by rural respondents as "very high" with a mean equals to 4.27, and their satisfaction of resettlement was "high" with a 3.88 mean figure. Moreover, the various impacts of resettlement on villages were ranked as follows: physical-spatial component with an average of 4.08 (as high), environmental component with an average of 3.70 (high), social component with 3.43 (high), and economic component with 2.93 as moderate rank respectively. The mentioned figures were used as a basis for the research theoretical framework. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
evaluatio, relocation and resettlement, Rural Development, Larini Olya, Larini Sofla | ||
مراجع | ||
آریانپور کاشانی، عباس و آریانپور کاشانی، منوچهر، (1390)، فرهنگ فشرده انگلیسی به فارسی، چاپ دوازدهم . تهران. موسسه انتشارات امیر کبیر. آزادی، یونس و صیدایی، سید اسکندر، (1396)، ارزیابی طرحهای جابجایی روستایی از نظر مکانیابی با تأکید بر ابعاد محیطی- اکولوژیکی و فضایی- عملکردی (مطالعه موردی: روستاهای اسلامیه و اندیشه- استان ایلام)، فصلنامه مسکن و محیط روستا، جلد ۳۶ شماره ،۹۳-۱۰۶. بولا، هوارد (1362)، ارزیابی آموزشی و کاربرد آن در سواد آموزی تابعی . ترجمه : عباس بازرگان . تهران . مرکز نشر دانشگاهی. بنیاد مسکن انقلاب اسلامی،(1394)، ارزشیابی اثرات اجرای طرح هادی روستایی، انتشارات بنیاد مسکن انقلاب اسلامی. تهران پورطاهری، مهدی؛ پریشان، مجید؛ رکنالـدین افتخـاری، عبدالرضا و عسـگری، علی، (1390)، سـنجش و ارزیابی مؤلفههای مبنایی مدیریت ریسک زلزله (مطالعة موردی: منـاطق روسـتایی شهرسـتان قزوین)، پژوهشهای روستایی، سال دوم، شمارة یکم،. 150-115. پهلوانزاده، حمیده، رضوانی، محمدرضا، محمدی استادکلایه، امین، (1391)، ارزیابی کیفیت زندگی در روستاهای ادغام شده پس از سوانح طبیعی (مورد: مجموعه ادغامی پیش کمر- استان گلستان)، فصلنامه مسکن و محیط روستا، بنیاد مسکن انقـلاب اسلامی، شماره 137، 115-97. جهاد دانشگاهی تهران، (1383)، مطالعات اقتصادی ، اجتماعی و طبیعی سد گتوند، شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران. حسنی، علی، (1392)، بازتابهای فضایی جابجایی سکونتگاههای روستایی؛ مطالعه موردی روستای «حاضرمیل» بخش مرکزی دهلران، پایاننامه کارشناسیارشد، استاد راهنما: دکتر بیژن رحمانی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران. خورشیدی، عباس و ملکشاهی راد، محمدرضا، (1385)، ارزشیابی آموزشی، تهران : نشر یسطرون . رحمتی، علی رضا و نظریان، اصغر، (1389)، «آثار اقتصادی اجتماعی و محیط زیستی سکونتگاههای مشمول جابهجایی ناشی از ایجاد سدها (مطالعه موردی: سد گتوند علیا، رودخانه کارون)»، پژوهشهای محیطزیست، سال 1، شماره 2، 53-66. رضوانی، محمدرضا، کوکبی، لیلا و منصوریان، حسین، (1392)، «تأثیر اسکان مجدد بر کیفیت زندگی روستاهای آسیب دیده از سوانح طبیعی (مطالعه موردی: شهرک زنجیران و شهرک ایثار- استان فارس)». فصلنامۀ مسکن و محیط روستا, دوره 32، شماره 144، 106-87. رضوانی، محمدرضا، نظری، ولیاله و محمدامین خراسانی (1389)، فرهنگ مفاهیم و اصطلاحات برنامهریزی و توسعه روستایی، انتشارات جهاد دانشگاهی، چاپ اول، تهران برزو،غلامرضا، شاه حسینی، ایوب، عباسیزاده، محمدصادق، ولیزاده، اقدس، باقرنسب، محمدباقر و بهرامی، مجید (1389)، «ارزشیابی کیفی اجرای طرح هادی در روستای کرناچی، شهرستان کرمانشاه، کاربرد نظریه بنیانی»، فصلنامه پژوهشهای روستایی، دوره 1، شماره 3، 172-153. سعیدی، عباس (1387)، «برخی معیارهای مکانیابی سکونگاههای روستایی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی»، فصلنامۀ مسکن و محیط روستا، شمارۀ 124، 11-2. شرکت آب و فاضلاب روستایی شهرستان سیروان (1393)، گزارش مربوط به آبرسانی روستاهای لرینی علیا و سفلی، واحد فنی و آمار و اطلاعات. شیعه، اسماعیل، (1378) با شهر و منطقه در ایران، تهران، دانشگاه علم و صنعت ایران،. علینقی پور، مریم و پور رمضان، عیسی، (1393)، ارزیابی اثرات اجرای طرح هادی بر توسعه کالبدی سکونتگاههای روستایی بخش مرکزی شهرستان رشت، مطالعات برنامهریزی سکوتنگاههای روستایی، شماره 29، 113-101. قراگوزلو، هادی،عیسی لو،علی اصغروگراوند،فرزاد (1393)، «ارزیابی اثرات کالبدی فضایی جابهجایی در سکونتگاههای روستایی (مطالعه موردی: دهستان ملاوی، شهرستان پلدختر)»، فصلنامه برنامهریزی منطقهای، سال چهارم، شماره 16 ، 136-125. گرکــانی، ســید امیــر حســین. ( 1390)، ارزیــابی بازســازی سکونتگاههای روستایی پس از جابجایی به منظور ارائه مـدل مکانی- فضایی، رساله دکتری رشته معماری، استاد راهنما: دکتـر فرح حبیب، دانشـگاه آزاد اسـلامی واحـد علـوم و تحقیقات، تهران. گزارش دهیاری روستای لرینی سفلی، (1395)، آخرین اطلاعات دهیاریهای بخش زنگوان شهرستان سیروان. محمدی استادکلایه، امین، رضوانی، محمدرضا، قدیری معصوم، مجتبی (1391)، «ارزیابی اثرات الگوهای راهبرد اسکان مجدد پس از بلایای طبیعی بر کیفیت زندگی روستایی (مطالعه موردی: روستاهای جابهجا شده شرق استان گلستان)»، جغرافیا و مخاطرات محیطی، شماره چهارم، 50-37. مرکز آمار ایران، (1385)، نتایج سرشماری های عمومی نفوس و مسکن کشور. مرکز آمار ایران، (1390)، نتایج سرشماری های عمومی نفوس و مسکن کشور. Agba, A.M. Ogaboh, J.J., Akpanudoedehe and E.M Ushie, (2010), Socio-Economic and Cultural Impacts of Resettlement on Bakassi People of Cross River State, Nigeria, Studies in Sociology of Science Vol. 1, No. 2, PP. 50-62. Alkin, C. Marvin,(2011), Evaluation essentials from A to Z. New York. The Guilford Press. Cernea, M.M. and K. Schmidt-Soultau, (2006), Poverty Risks and National Parks: Policy Issues in Conservation and Resettlement, World Development 34, pp.1808-1830. Dikmen, Nese, (2008), Sustainable Development in Disaster Affected Rural Areas: The Case of Dinar Villages, World Academy of Science, Engineering and Technology. Fakudze, C.M. (2000): Rural Resettlement Scheme Evaluation: A Case Study of the Mfengu in Tsitsikamma. Master of Arts, Rhodes University. Khandker, S.R; Koolwal, G.B.; Samad. H. A., (2010), Handbook on impact evaluation: Quantitative methods and practices. The World Bank. Washington DC. Lei, Yinru, Finlayson, C. Max; Thwaites, Rik; 4, 5, Shi, Guoqing; 6 and Cui, Lijuan, (2017), Using Government Resettlement Projects as a Sustainable Adaptation Strategy for Climate Change, Sustainability, 9, 1373, pp. 1-16. Merkle, R., (2003), Ningxia’s Third Road to Rural Development: Resettlement Schemes as a Last Means to Poverty Reduction? China Quarterly 139, pp.644–69. Mortazavi S. M. H (2006). “Everlasting Exodus: Rural Relocation Studied, Soffeh”. Spring- Summer, 15 (42), 112- 127. Okada, T. Haynes, K. Bird, D. Honert, R. and R. King, (2014), Recovery and resettlement following the 2011 flash flooding in the Lockyer Valley. International Journal of Disaster Risk Reduction 8, pp. 20–31. Vanclay, F, (2017), roject-induced displacement and resettlement: from impoverishment risks to an opportunity for development?, journal of Impact Assessment and Project Appraisal, V. 35, Issue 1, pp. 1-20. Tilt, B., Braun, Y. and D. He, (2009), Social impacts of large dam projects: A comparison of international case: studies and implications for best practice, Journal of Environmental Management 90, pp. 249–257. Webber, M. and B. Mcdonald., (2004), Involuntary Resettlement, Production and Income: Evidence from Xiaolangid, PRC. World Development 32, pp. 673–690. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 630 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 760 |