پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شماره‌ها | 1,112 |
| تعداد مقالات | 9,508 |
| تعداد مشاهده مقاله | 17,140,852 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,006,986 |
مناصب و مشاغل آستان قدس رضوی و پراکندگی آنها در محلههای شهر مشهد در دورة ناصرالدین شاه | ||
| پژوهشنامه تاریخ های محلی ایران | ||
| مقاله 12، دوره 8، شماره اول -پیاپی 15-پاییز و زمستان 98، اسفند 1398، صفحه 211-228 اصل مقاله (521.1 K) | ||
| نوع مقاله: pajoheshi | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/lhst.2020.36630.1985 | ||
| نویسندگان | ||
| نظام علی دهنوی* 1؛ هوشنگ خسروبیگی2 | ||
| 1استادیار گروه تاریخ، دانشگاه پیام نور | ||
| 2دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه پیام نور | ||
| چکیده | ||
| ساختار و تشکیلات اداری آستان قدس در دورة قاجار و به‌خصوص در روزگار حاکمیت ناصرالدینشاه همانند تشکیلات دورة صفویه و طبق دستورالعمل طومار علیشاهی در دورة افشاریه بود. این پژوهش در پی بررسی و شناخت پراکندگی مناصب و مشاغل آستان قدس در هر یک از محلههای ششگانه شهر مشهد، با تکیه بر نسخه خطی کتابچه تعداد نفوس ارض اقدس و شهر مشهد مقدس است. نسخه خطی مذکور در دورة پادشاهی ناصرالدینشاه و به دستور محمدتقی میرزا رکنالدوله، حکمران ایالت خراسان و سیستان، به رشته تحریر درآمده است. این نسخه، نمونهای جالب از اطلاعات و آمار نفوس و مشاغل شهر مشهد در زمان ناصرالدینشاه است و پراکندگی مناصب و مشاغل آستان قدس در محلههای مختلف شهر مشهد را نشان میدهد. روش تحقیق در این پژوهش، روش تحلیل داده‌های موجود است که این داده‌ها با استفاده از نرم افزار Spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاکی از رابطه معنادار پراکندگی مناصب و مشاغل آستان قدس در محلههای ششگانه شهر مشهد است. این پژوهش نشان میدهد که تعداد مناصب و مشاغل بالای هرم تشکیلات آستان قدس به نسبت جمعیت در محله بالا خیابان و سراب به دلیل اعیان‌نشینی، زیادتر است و در محلة پایین خیابان که فقیرنشین‌تر بود، بسیار اندکتر است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مشهد؛ آستان قدس رضوی؛ کتابچه تعداد نفوس ارض اقدس و شهر مشهد مقدس؛ مشاغل؛ مناصب؛ محله | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The professions and Jobs of Astan Quds Razavi and their dispersal in the neighborhoods of Mashhad during Naser-al-Din Shah era | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Nezam Ali Dehnavi1؛ Houshag khosro Beigi2 | ||
| 1Assistant Professor of the Department of History, Payam-e Noor University | ||
| 2Associate Professor of the Department of History, Payam-e Noor University | ||
| چکیده [English] | ||
| The structure and organizational of Astan Quds at during the Qajar period, especially during the reign of Nasir al-Din Shah, was similar to that of the Safavid period and also, according to the instructions of Ali Shah petition in Afsharian period. This research seeks to investigate the distribution of Astan Quds offices and jobs in each of the sixth city neighborhoods of Mashhad, relying on the manuscript of the 'Ketabche Teadad Nefuse Arze Aqdas Va Shahre Mashhad Moqadas'. The manuscript was written in the kingdom of Nasir al-Din Shah and ordered by Mohammad Taqi Mirza Rokn al-Dawlah, the ruler of Khorasan and Sistan. This version is an interesting example of the information and statistics of the population and businesses of Mashhad during Nasir al-Din Shah, and shows the distribution of offices and jobs in Astan Quds in different neighborhoods of Mashhad. The research method in this study is an analysis of available data, which was analyzed using SPSS software. The results indicate a significant relationship between the dispersion of Astan Quds offices and jobs in the sixth district of Mashhad. This research shows that the number of high-ranking positions in the pyramid of the Astan Quds Organization is larger than the population in the Bala Khiaban and Sarab as a result of paganization and is much lower in the Paein Khiaban of the street, which was poorer. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Mashhad, Astan Quds Razavi, Ketabche Teadad Nefuse Arze Aqdas Va Shahre Mashhad Moqadas, occupations, Posts | ||
| مراجع | ||
|
اصطخری، ابواسحاق ابراهیم (1368). مسالک و ممالک. ترجمة ایرج افشار. تهران: علمی و فرهنگی. امام، سید محمدکاظم (1337). مشهد طوس. تهران: کتابخانه ملک. بینش، تقی (1356). «جغرافیای محلههای مشهد». جستارهای ادبی. ش 51. ص 574-600. بینش، تقی (1355). «جغرافیای محلههای مشهد». جستارهای ادبی. شماره 48. ص 842-904. حبیبی، سید محسن (1383). از شار تا شهر. تهران: دانشگاه تهران. حسنآبادی، ابوالفضل (الف 1385). «متولیان آستان قدس رضوی از دوره صفویه تا افشاریه». دفتر اسناد (به کوشش زهرا طلایی)، جلد 2و 3، مشهد: سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی. ص 73-143. حسنآبادی، ابوالفضل (ب 1385). «نگاهی کوتاه به تاریخچه تشکیلات اداری اماکن متبرکه همراه با معرفی نظامنامه اماکن متبرکه در سال 1296ق». مشکوه. ش 90. ص 101-119. حسنآبادی، ابوالفضل (1387). «منصب قائم مقام التولیه در دوره قاجاریه». دفتر اسناد (به کوشش زهرا طلایی)، جلد 4، مشهد: سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی. ص 147-103. حسنآبادی، ابوالفضل (1382-1383). «معرفی و بررسی کتاب روزنامه سه سال اقامت یک مأمور سیاسی در ایران تألیف ادوارد بک هاوس ایستویک»، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا. ش 77 و 78. ص 93-97. حسینی، سید حسن (1393). «تحویلدار«، دایرهالمعارف آستان قدس رضوی، جلد 1، مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی، ص 284. خانیکوف، ولادیمیروویچ (1375). سفرنامه (گزارشی به بخش جنوبی آسیای مرکزی). ترجمة اقدس یغمایی و ابوالقاسم بیگناه. مشهد: آستان قدس رضوی. رکنالدوله، محمدتقی (1387). «صورت سان عموم اهالی آستانه مقدسه». تصحیح رضا نقدی. مجموعه رسائل فارسی. دفتر هشتم. مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی. ریاضی، سید ابوالحسن (1389). «تأثیر تجدد بر سازمان فضایی شهر تهران در اواخر دوره قاجار». فصلنامه تحقیقات فرهنگی. دوره سوم. شماره 3. ص 129-148. زینالعابدین بن محمد ولی میرزا ( بیتا). کتابچه تعداد نفوس ارض اقدس و شهر مشهد مقدس. نسخه خطی مجلس شورای اسلامی. شماره بازیابی 8837. شماره ثبت 23609. سعیدی رضوانی، عباس (1367). «بینش اسلامی و جغرافیای شهری (3)». تحقیقات جغرافیایی. شماره 8. ص 7-44. سعیدی، عباس (1344). «جغرافیای شهر مشهد 2». جستارهای ادبی. شماره 2و 3. ص 174ـ197. سلطان‌زاده، حسین (1365). تاریخ شهر و شهرنشینی در ایران. تهران: نشر آبی. سوزنچی کاشانی، علی (1385). «معرفی نایبالتولیههای آستان قدس از دوره صفویه تا قاجاریه». دفتر اسناد (به کوشش زهرا طلایی)، جلد 2 و 3. مشهد: سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی. ص 73-11. سوزنچی کاشانی، علی؛ جهانگیری کلاته، کاظم (1391). «موقوفات متولیان آستان قدس رضوی از صفویه تا پایان قاجاریه». پژوهشنامه مطالعات اسنادی و آرشیوی. س 1. ص 62-92. سوهانیان حقیقی، محمد (1393). «استیفاء»، دایرهالمعارف آستان قدس رضوی، جلد 1، مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی، ص 101-100. شاملو، ولیقلی (1371). قصصالخاقانی. تصحیح حسن سادات ناصری. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. شیخی، محمد (1382). «ساختار محلههای شهر در سرزمینهای اسلامی». فصلنامه علوم اجتماعی. دوره 10. ش 22. ص 39-68. شیندلر، هوتم (1347). سفرنامه خراسان در سه سفرنامه مرو، هرات و مشهد. به اهتمام قدرت‌الله روشنی زعفرانلو. تهران: دانشگاه تهران. صنیعالدوله، محمدحسن‌خان (1301). مطلع الشمس. چاپ سنگی. مشهد: سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی. عبدالهی، مجید و دیگران (1389). «بررسی نظری مفهوم محله و بازتعریف آن با تأکید بر شرایط محلههای شهری ایران». پژوهش‌های جغرافیای انسانی. ش 72. ص 83-102. علیزاده بیرجندی، زهرا؛ ناصری، اکرم (1392). «منصب تولیت و عوامل مؤثر بر عملکرد متولیان آستان قدس رضوی در عصر قاجار». تاریخنامه ایران بعد از اسلام. س 3. ش 6. ص 139-165. غلامحسینپور، زهرا (1387). «نظامنامه اساسی آستان قدس در سال 1305 خورشیدی». پیام بهارستان. دورة دوم. ش 1و2. ص 458-473. عطاردی، عزیزالله (1371). تاریخ آستان قدس رضوی. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. فرخ، مهدی (1345). خاطرات سیاسی فرخ. تهران: جاویدان علمی. کرزن، جرج (1373). ایران و قضیه ایران. ترجمة غلامعلی وحید مازندرانی. چاپ چهارم. تهران: علمی و فرهنگی. لینچ، کوین (1376). تئوری شکل خوب شهر. ترجمة سید حسین بحرینی. تهران: دانشگاه تهران. ملکم، سرجان (1380). تاریخ کامل ایران. ترجمة میرزا اسماعیل حیرت. تصحیح مهدی قمی‌نژاد. تهران: افسون. مؤتمن، علی (1354). تاریخ آستان قدس. چاپ دوم. مشهد: آستان قدس. نقدی، رضا (1393). «حفاظ»، دایرهالمعارف آستان قدس رضوی، جلد 1، مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی، ص 360357. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 470 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,026 |
||