پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شماره‌ها | 1,112 |
| تعداد مقالات | 9,512 |
| تعداد مشاهده مقاله | 17,148,965 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,012,258 |
واحدهای هیدرولیک، مبنایی مناسب برای تقسیمات سیاسی-اداری و برنامهریزی مکانی- فضایی (مطالعه موردی حوضه آبریز کرخه) | ||
| برنامه ریزی توسعه کالبدی | ||
| مقاله 3، دوره 6، شماره 4 - شماره پیاپی 16، اسفند 1398، صفحه 43-65 اصل مقاله (1.27 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/psp.2020.6587 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد حاصلی1؛ حسن افراخته* 2؛ یداله کریمی پور3؛ حمید عبداللهیان4 | ||
| 1دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی | ||
| 2استاد گروه جغرافیا ، دانشگاه خوارزمی | ||
| 3دانشگاه خوارزمی | ||
| 4استاد گروه جامعه شناسی، دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| برنامهریزی متمرکز و کلان بر اساس محدودههای سیاسی- قراردادی در سرزمین کم آب ایران، موجب بی هویتی سطوح عملکردی سرزمین شده و مشکلات عدیدهای را پدید آورده است. بنابراین، پیدا کردن بستر جغرافیایی مطلوب و واحد برنامهریزی کارآمد برای سطوح پایینتر از سطح ملی همیشه مورد توجه اندیشمندان برنامهریزی از جمله جغرافیدانان بوده است. هدف این پژوهش پیشنهاد مبنایی برای تقسیمبندی سیاسی فضا به منظور برنامهریزی مکانی-فضایی و عبور از برنامهریزی متمرکز ملی-بخشی است؛ پژوهش نظری و از دیدگاه ماهیت و روش، توصیفی – تحلیلی و از نظر تقسیمبندی تحقیقات توصیفی از نوع موردی یا ژرفانگر است. پژوهش با رویکرد ترکیبی (قیاس و استقراء) ابتدا با قیاس و تحلیل منطقی به ارزیابی وضعیت موجود با استفاده از مطالعه اسنادی و سپس به صورت استقرایی به مطالعه حوضه آبریز کرخه به عنوان قلمرو مکانی پژوهش به منظور تبیین الگویی جایگزین، به کمک مطالعه تطبیقی و انجام تجزیه‌وتحلیل‌ها با استفاده از نرمافزار Arc GIS انجام شده است. در نظریات جدید توسعه به‌خصوص نظریه زیست منطقه‌گرایی به عوامل بوم‌شناختی در تعیین مناطق زیستی تأکید و نمود زیست منطقه در این نظریات به صورت مشخص از طریق حوضه‌های آبریز و ارتباط آن‌ها با اجتماعات معرفی شده است. یافته‌های پژوهش، مرز زیست منطقه را حوضه آبریز و حوضه آبریز کرخه را منطبق بر زیست منطقه لک زبانان معرفی کرده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که حوضه آبریز کرخه می‌تواند قلمرو فضایی مناسبی برای برنامهریزی در منطقه مورد مطالعه باشد. زیرا همگنی (نسبی) در ساختار محیط طبیعی- اکولوژیک، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و همگرایی فضایی درون قلمروی و همچنین انطباق سکونتگاه‌های شهری روستایی بر سرشاخه‌های حوضه آبریز کرخه این نتیجه را تایید میکند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| برنامهریزی مکانی- فضایی؛ زیست منطقه؛ لک زبانان؛ تقسیمات اداری– سیاسی؛ حوضه آبریز | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Hydraulic units, a suitable basis for political-administrative divisions and spatial planning (Case study: Karkheh Basin) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Haseli1؛ Hassan Afrakhteh2؛ yadollah karimipoor3؛ Hamid Abdollahiyan4 | ||
| 1Ph.D. Student in Geography and Rural Planning, Kharazmi University | ||
| 2Professor, Department of Geography, Kharazmi University | ||
| 3Khwarizmi university | ||
| 4professor, Department of social Sciences, Tehran University | ||
| چکیده [English] | ||
| In Iran, which is a water-scarce country, planning is centralized and large-scale based on political-contractual boundaries. This has led to the degradation of the functional levels of the land and has caused numerous problems. Therefore, finding the optimal geographical context and efficient planning unit for the lower levels has always been the focus of planning scholars including geographers. The purpose of this study is to propose a basis for the political division of space for spatial planning and transition from centralized national-sectoral planning. This research is theoretical and in terms of nature and method, it is a deep descriptive-analytical case study. The present study, with a combined approach (analogy and deduction), firstly, by analogy and logical analysis, evaluates the status quo using documentary study. Then, it studies inductively the Karkheh catchment as a spatial domain of research in order to explain an alternative pattern. Analyzes were performed using Arc GIS software. New theories of development, especially the theory of bio-regionalism, emphasize ecological factors in the designation of biological areas. The ecological implications of these theories have been specifically introduced through catchments and their relationship to communities. The findings of the study identified the catchment as a bio-regional boundary and considered the Karkheh catchment to be compatible with the Lak spoken area. The results show that Karkheh catchment can be a suitable spatial planning unit for the study area. The relative homogeneity in the structure of natural-ecological, social, cultural, economic, and spatial convergence within the territory as well as the adaptation of rural and urban settlements to the Karkhe catchment branches confirms this result. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Spatial Planning, Bio-Regionalism, Lak Language, Administrative-Political Divisions, Basin | ||
| مراجع | ||
|
ابراهیم‌زاده، عیسی (1386). مدل تحلیلی در ساماندهی فضاهای ناحیه‌ای، مورد: ناحیه سنگان خاش. فصلنامه پژوهشهای جغرافیایی، 39(7)، 53-35. احمدیپور، زهرا (1380). همایش امنیت عمومی و وحدت ملی. تهران: انتشارات دفتر مطالعات و تحقیقات وزارت کشور. احمدیپور، زهرا و منصوریان، علی‌رضا (1385). تقسیمات کشوری و بی‌ثباتی در ایران (1357-1285). فصلنامه ژئوپلیتیک، 2(1)، 89-62. اطاعت، جواد و موسوی، زهرا (1378). تمرکززدایی و توسعه پایدار در ایران. تهران: نشر انتخاب. اولیایی، مریم (1392). بررسی امکان کاربرد زیست منطقه‌گرایی در تعیین زیست منطقه‌های ایران نمونه: منطقه غربی خراسان رضوی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. گروه برنامهریزی منطقه‌ای، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علوم اجتماعی تهران. آبراهامیان، یرواند (1384). ایران بین دو انقلاب؛ درآمدی بر جامعهشناسی سیاسی ایران معاصر. ترجمه احمد گل محمدی و محمدابراهیم فتاحی ولیلایی. تهران: انتشارات نشر نی. آسایش، حسین (1375). اصول و روش‌ها برنامهریزی روستایی. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور. بروکس، کنت (1372). مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز. مترجم علی نجفی‌نژاد. تهران: معاونت آبخیزداری وزارت جهاد سازندگی. پاپلی‌یزدی، محمدحسین و ابراهیمی، محمدامیر(1386). نظریه‌های توسعه روستایی. تهران: انتشارات سمت. تره، آندره و والت، فردریک(1396). توسعه منطقه‌ای در روستاها ابزارهایی تحلیلی و سیاست‌های عمومی. ترجمه شهرام رئیسی دهکردی با همکاری رقیه افروزی و علی اسماعیلی خوش مردان. تهران: معاونت اقتصادی- وزارت امور اقتصادی و دارایی.
حاصلی، محمد و عبدی‌میرزا، رحمت (1391). تقسیمات اداری- سیاسی چالش اصلی در تحقق مدیریت جامع حوضه آبخیز (مطالعه موردی، حوضه آبریز کرخه). هشتمین همایش ملی علوم و مهندسی آبخیزداری ایران. خرم‌آباد: دانشگاه لرستان. حسین زاده دلیر، کریم (1386). برنامهریزی ناحیه‌ای. تهران: انتشارات سمت. رامشت، محمدحسین، احمدی ،عبدالحمید و آرا، هایده (1389). حوضه‌های آبریز از دیدگاه سیستمی (مطالعه موردی: حوضه آبریز رود گاماسیاب). فصلنامه جغرافیا و برنامهریزی منطقه‌ای، 1(1)، 145-127. زاهدی، شمس‌السادات و نجفی، غلام‌علی (1384). بسط مفهومی توسعه پایدار. فصلنامه مدرس علوم انسانی، 10(3)، 76-43. زیاری، کرامت اله (1386). اصول و روش‌های برنامهریزی منطقه‌ای. یزد: انتشارات دانشگاه یزد. شکوئی، حسین (1373). دیدگاه‌های نو در جغرافیای شهری جلد اول، تهران: انتشارات سمت. صداقت، محمود (1388). منابع و مسائل آب ایران. تهران: انتشارات پیام نور. صرافی، مظفر (1377). مبانی برنامهریزی توسعه منطقه‌ای. تهران: دفتر آمایش و برنامهریزی منطقه‌ای سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور. عبدی دانش‌پور، زهره (1390). درآمدی بر نظریه‌های برنامهریزی با تأکید ویژه بر برنامهریزی شهری. تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی. علمداری، کاظم (1382). چرا ایران عقب ماند و غرب پیش رفت؟. تهران: انتشارت توسعه. فال‌سلیمان، محمود، حاصلی، محمد و آرزومندان، راضیه (1390). آبخیزها واحدی مناسب جهت برنامهریزی و مدیریت روستایی. اولین همایش ملی جغرافیا و برنامهریزی توسعه روستایی. مشهد: پردیس دانشگاه فردوسی مشهد. دانشکده ادبیات و علوم انسانی. کریمیپور، یدالله، کریمیپور، هدی و کریمیپور ،کوثر (1390). اکولوژی سیاسی. تهران: انتشارات دانش پویان جوان. کریمیپور، یدالله (1381). مقدمهای بر تقسیمات کشوری ایران (جلد اول، وضع موجود). تهران: انتشارات انجمن جغرافیایی ایران. کلانتری، خلیل و عبدالله‌زاده، غلام‌حسین (1391). برنامهریزی فضایی و آمایش سرزمین. تهران: انتشارات فرهنگ صبا. کلاول، پل (1376). تاریخ جغرافیا. ترجمه سیروس سهامی. تهران: انتشارات محقق. گل‌کار، محمد (1382). توسعه پایدار محیط زیست ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده حقوق و علوم سیاسی. دانشگاه تهران. لمبتون، آ. ک. س (1362). مالک و زارع در ایران. ترجمه منوچهر امیری. تهران: نشر مرکز انتشارات علمی و فرهنگی. مخدوم، مجید (1372). شالوده آمایش سرزمین. تهران: دانشگاه تهران. مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی (1396). قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری مصوب 15/4/1362. تهران: مجلس شورای اسلامی. مقیمی، ابراهیم (1381). مطالعه تطبیقی تقسیمات اداری ایران با حوضه‌های هیدرو ژئومورفولوژی و تغییرات در قرن 21. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، 17 (65 و 66)، 126-116. مقیمی، سیدمحمد (1382). اداره امور حکومتهای محلی مدیریت شوراها و شهرداریها. تهران: انتشارات سمت. مهندسان مشاور دی اچ وی از هلند (1375). رهنمودهای برنامهریزی مراکز روستایی. ترجمه بهنام شاپوری و دیگران. تهران: جهاد سازندگی، مرکز تحقیقات و بررسی مسائل روستایی. میلر، جورج. تایلر(1390). زیستن در محیط زیست. ترجمه مجید مخدوم. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. میسرا، آر. پی (1366). برنامهریزی توسعه منطقه‌ای: در جستجوی معنی و مفهوم. ترجمه عزیز کیاوند. فصلنامه برنامه و توسعه، شماره 10. ودیعی، کاظم (1349). مقدمهای بر روش تحقیق در جغرافیا و راهنمای مطالعات جغرافیایی و عمران‌های منطقه‌ای. تهران: نشر دهخدا. هاگت، پیتر (1373). جغرافیای ترکیبی نو (جلد اول)، ترجمه شاپور گودرزی نژاد. تهران: انتشارات سمت. هالیدی، فرد (1358). ایران: دیکتاتوری و توسعه. ترجمه علی طلوع و محسن یلفانی. تهران :انتشارات علم. یونسکو (1376). فرهنگ و توسعه (رهیافت مردم شناختی توسعه). ترجمه نعمت‌الله فاضلی، محمد فاضلی. تهران: انتشارات سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. Aberley, D. (1985), Bioregionalism: A Territorial Approach to Governance and Development of Northwest British Columbia, unpublished MA thesis, University of British Columbia.
Aberley, D. (1995), Bioregionalism: Bom in Scotland?, Reforesting Scotland, no. 12, Spring.
Aberley, D. (2006), Interpreting Bioregionalism: A Story of Many Voices, in McGinnis, M V(Ed.) Bioregionalism, Routeledge, London.
Alexander, Y, and Talbot. (1996), Framework for Sustainable and Restorative Enterprise in the Scottish Borders, report commissioned by Scottish Borders Enterprise, produced by the Edinburgh Sustainable Architecture Unit.
Ball, J. (1999), Bioregion & Future State Visioning: A Visually Integrative Approach to the Presentation of Information for Invironmental Policy & Management, PHD thesis, The Robert Gordon University Aberdeen.
Berry, Wendell (2000), Bioregionalism, NTTP: //WWW, GreaTriv/org/bioreg.H tml.
Browne (2000), The lake wallen paupack watershed management District, WWW, Lwwmd.html.
Brunckhorst, D. J. (2000), Bioregional Planning: Resource nanagement beyond the new millennium, Routledge, London.
Carr, M. (2004), Bioregionalism and Civil Society: Democratic Challenges to Corporate Globalism. UBC Press.
Dodje, Jim (1981), Living By Life: Some Bioregional Theory and Practice, CoEvolution Quarterly.
Gray, R. (2007), Practical bioregionalism:A philosophy for a sustainable future and a hypothetical transition strategy for Armidale, New South Wales, Australia”.FUTURES 39,790-806.
Haenky, David (1996), Bioregionalism, WWW. Ic.org/pnp/edir.H tml.
Hagget, Peter, (1974), Geoyraphy: amodernsynthesis, University of Bristol, Newyork.
IUCN (1991), Caring For The Earth: A Strategy For Sustainable Living.Earthscan, London.
Kalinowski, A. F. (n.d), Bioregionalism:Creating Environmental Citizens and Expanding Ethical Communitie, Department of Environmental Studies, Department of History/Political Science,Warren Wilson College, P.O. Box 9000,Asheville, North Carolina 28815.
Kelvin, J. (2012), Environmental Pragmatism and Bioregionalism. Contemporary Pragmatism, Vol.9,No.1(June 2012),67-84.
Kitchin, R., & Thrift, N. (2009). International encyclopedia of human geography: Elsevier. p148-149.
Latif, J. (2000), Water management & project Delivery. Google site.
Madani, Kaveh, Amir Aghakouchak, Ali Mirchi (2016), Iran’s Socio-economic Drought: Challenges of a Water-Bankrupt Nation, Iranian Studies, 49:6, 997-1016.
Persson, T, Tabellini, G. (2014), The growth effect of democracy: Is it heterogeneous and how can it be estimated? Cambridge: National Bureau of Economic Research.
Persson, T. (2005), Forms of Democracy, Policy and Economic Development, NBER Working Paper, No. 11171.
Ryan, Charles, J. (2012), Humanity’s Bioregional Place: Linking Space, Aesthetics, and the Ethics of Reinhabitation, Humanities,1,80-103.
Sale, K. (1985), Dwellers in the Land. The Bioregional Vision Sierra Club Books, San Fransisco.
Sharifi, A, A pourmand, A. Canuel, E. A, Ferer- E,Tyler, L. C, Peterson, B, Aichner, H. A, Lahijani (2015), Abrupt climate variability since the last deglaciation based on a high-resolution, multi-proxy peat record from NW Iran: The hand that rocked the Cradle of Civilization? Quaternary Science Reviews 123 (2015) 215-230. Sheil, L. (1856), Glimpses of life and manners in Persia, London: John Murray, Albermarle Street.
Shepard, P. (1996), The Others: How Animals Made Us Human, Island Press, Washington, D.C.
Tabari, Hossein, Patrick Willems (2018), More prolonged droughts by the end of the century in the Middle East, Environmental Research Letters, 13 (2018) 104005, 5-10.
Vincent McGinnis, M. (2007), Bioregionalism. published in the USA and Canada by Routledge 29 West 35th Street, New York, NY 10001. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,212 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 553 |
||