تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,121 |
تعداد مقالات | 9,573 |
تعداد مشاهده مقاله | 17,367,763 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,118,591 |
ارزیابی توسعه و هدایت رشد شهری با استفاده از مدل FUZZY ANP (مطالعه موردی: شهر یزد) | ||
برنامه ریزی توسعه کالبدی | ||
دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 18، شهریور 1399، صفحه 49-62 اصل مقاله (1.46 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/psp.2020.7006 | ||
نویسندگان | ||
اکرم کریمخانی1؛ محمد حسین سرائی* 2 | ||
1گروه جغرافیا /جغرافیا و برنامه ریزی شهری/دانشگاه یزد/یزد/ایران | ||
2دانشیار دانشگاه یزد | ||
چکیده | ||
رشد و گسترش روزافزون شهرها تحت تاثیر رشد جمعیت و میزان مهاجرت، موجب ساخت و سازهای بدون برنامه و تغییرات زیاد در ساختار فضایی، به خصوص توسعه فیزیکی شهرها در مکانهای نامساعد شده است که هدایت و ساماندهی اساسی را میطلبد. در پژوهش توصیفی _ تحلیلی حاضر، با استفاده ازروشFuzzy ANP به ارزیابی توسعه و هدایت رشد شهر یزد پرداخته شده و با روش همپوشانی وزندار در محیط سیستماطلاعاتجغرافیایی، تحلیل الگوی توسعه و هدایت رشد شهری صورت پذیرفته است. برای تحلیل عوامل مؤثر در الگوی توسعه و رشد منطقه شهری ابتدا 7 معیار اصلی (محیطی، اقتصادی، جمعیتی، بازار زمین و مسکن، فضایی _کالبدی، طرحها و سیاستهای دولت، دسترسی به خدمات عمومی) با 32 زیر معیار با بررسی منابع داخلی و خارجی برای منطقه شهری یزد تعیین گردید. سپس پرسشنامههایی توسط 20 نفر از مسئولین سازمانهای مربوطه تکمیل شد. با استفاده از مدل Fuzzy ANP ضریب اهمیت هر یک از شاخصها بهدستآمد و مهمترین عامل در الگوی توسعه مناطق شهری تعیین گردید. نتایج حاکی از آن است که معیارهای فضایی _کالبدی با میزان 170/0، و جمعیتی با میزان 158/0 بیشترین و معیارهای اقتصادی با 052/0 و طرح و سیاستهای دولت با 035/0 کمترین تاثیر را در رشد و توسعه شهر یزد دارند. از آنجا که منطقه یک در شمال شهر یزد به علت دارا بودن بافت فرسوده کمتر و منطقه 3 در جنوب به علت عدم وجود زمینهای کشاورزی، مستعد توسعه میباشند، میتوان این مناطق را جهت گسترش آتی شهر پیشنهاد داد. | ||
کلیدواژهها | ||
توسعه شهر؛ رشد شهر؛ Fuzzy ANP؛ شهر یزد | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Evaluating the Development and Guidance of Urban Growth Using the FUZZY ANP Model (Case Study: Yazd City) | ||
نویسندگان [English] | ||
akram karimkhani1؛ mohammadhossein saraei2 | ||
1Department of Geography / Geography and Urban Planning / Yazd University / Yazd / Iran | ||
چکیده [English] | ||
The increasing growth and expansion of cities under the influence of population growth and migration, has led to unplanned construction and many changes in the spatial structure, especially the physical development of cities in unfavorable places that require basic guidance and organization. In the present descriptive-analytical research, using Fuzzy ANP method, the development and growth of Yazd city has been evaluated. Using weighted overlap method in GIS the analysis of the development pattern and guiding urban growth has been done. To analyze the effective factors in the development model of urban area, first 7 main criteria (including environmental, economic, demographic, land and housing market, spatial-physical, government plans and policies, and access to public services) with 32 sub-criteria were determined for Yazd urban area by examining the internal and external sources. Then questionnaires were completed by 20 officials of relevant organizations. Using the Fuzzy ANP model, the coefficient of importance of each indicator was obtained and the most important factor in the development pattern of urban areas was determined. The results show that spatial-physical criteria with 0.170, and population with 0.158 have the highest and economic criteria with 0.052 and government plans and policies with 0.035 have the least impact on the growth and development of Yazd. Because region one in the north of Yazd city has less worn-out texture and region 3 in the south lacks fertile agricultural lands, these regions can be suggested for the future expansion of the city. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
City Development, City Growth, Fuzzy ANP, Yazd City | ||
مراجع | ||
اسفندیاریدرآباد، فریبا، جدی، صغری و پیروزی، الناز (1397). تحلیلی بر مکانیابی جهات بهینه گسترش فیزیکی شهرستان گرمی با استفاده از روش ویکور. مجله تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 18 (51)، 63-41. حسینزادهدلیر، هوشیار و کریم، حسن (1385). دیدگاهها، عوامل و عناصر مؤثر در توسعه فیزیکی شهرهای ایران. مجلهجغرافیاوتوسعهناحیهای، 4 (6)، 226-213. دهشور، طهورا، دانهکار، افشین، آل شیخ، علیاصغر و احمدیان، رضا (1392). شناسایی و مکانیابی فضای مناسب شهری با تأکید بر معیارهای زیستمحیطی. فصلنامه آمایشسرزمین، 5 (8)، 179-155. روستایی، شهریور، اصغریزمانی، اکبر و زلفی، علی (1393). پهنهبندی زمین برای توسعه شهری بخش مرکزی منطقه آزاد ارس با استفاده از مدل AHP. مجله جغرافیاوبرنامهریزی، 18(47)، 169-149. زنگنهشهرکی، سعید، مجیدیهروی، آنیتا و کاویانی، آزاده (1391). تبیینی جامع بر علل و عوامل موثر بر پراکنش افقی شهرها مطالعه موردی؛ شهر یزد،مجله تحقیقاتکاربردیعلومجغرافیایی، 12 (25)، 193-173. سرائی، محمدحسین (1384). فرآیند عرضة زمین و تأثیر آن بر کیفیت گسترش شهرها مورد شهر یزد. رساله دکتری دانشکدة ادبیات و علوم انسانی گروه جغرافیا. دانشگاه اصفهان. سرائی، محمدحسین (1386). الگوهای چندگانة توسعة فیزیکی شهر یزد. فصلنامهتحقیقاتجغرافیایی، 22(1)، 98-75. سرور، رحیم (1383). استفاده از روش ای .اچ. پی در مکانیابی جغرافیایی )مطالعه موردی مکانیابی جهت توسعه آتی شهر میاندوآب(. پژوهشهایجغرافیایی، 36 (49)، 19-38. شیعه، اسماعیل (1380). مقدمهای بر برنامهریزی شهری. تهران: انتشارات دانشگاه علم و صنعت. عبدالهی، علیاصغر و خدامان، زهرا (1395). بررسی و ارزیابی فضایی کالبدی شاخصهای رشد هوشمند با استفاده از مدل Waspas (نمونه مورد مطالعه: مناطق شهر یزد). مطالعات نواحی شهری دانشگاه شهید باهنر کرمان، 6 (3)، 99-79. فقیهعبدالهی، محمدمهدی، مشکینی، ابوالفضل و علوی، سیدعلی (1396). تحلیل فضایی الگوی رشد شهری (مطالعه موردی: شهر کلاردشت). فصلنامه جغرافیا و برنامهریزی شهری، 9 (34)، 115-81. لطفی، صدیقه و حبیبی، کیومرث (1390). تحلیل تناسب زمین جهت توسعه کالبدی با استفاده از روش تحلیل تصمیم چند معیاره (MCDA) مبتنی بر سیستماطلاعاتجغرافیایی (نمونه مورد مطالعه: شهر بابلسر). چشماندازجغرافیایی (مطالعاتانسانی)، 6 (17)، 43-31. یارمحمدی، کلثوم، خدابخشی، زهرا و نظرپوردزکی، امین (1397). ارزیابی توان اکولوژیکی جهت توسعه شهری بااستفاده از مدلهای تصمیمگیری چند معیاره (مطالعه موردی: استان اردبیل). فصلنامهجغرافیاومطالعاتمحیطی، 7 (28)، 74-61. Aburas, M.M., Abdullah, S.H., Ramli, M.F., and Asha’ari, Z.H. )2017(. Land Suitability Analysis of Urban Growth in Seremban Malaysia, Using GIS Based Analytical Hierarchy Process. Procedia Engineering. 198, 1128-1136.
Aburas M., Abdullah, S.‚ Ramli, M.‚ Ash'aari‚ Z. )2015(. A Review of Land Suitability Analysis for Urban Growth by using the GIS-Based Analytic Hierarchy Process‚ Asian Journal of Applied Sciences‚6, 869-876.
Batisani, N. and Yarnal, Brent. (2009). Urban expansion in Centre County, Pennsylvania: Spatial dynamics and Landscape transformations, AppliedGeography, 9, 235-249.
Chandioa, I., Matori‚ A., Yusof, K.‚ Talpur‚ H., and Aminu‚ M. (2013). GIS-based land suitability analysis of sustainable hillside development‚ fourth international symposium on infrastructure engineering in developing countries‚77, 87-94.
Dutta. V. (2012). Land use Dynamics and Peri-urban Growth Characteristics of a Sprawling City Devour the Master Planand Urban Suitability, Fuzzy Multicriteria Decision Making Approach‚ proceeded In 13th Global Development Conference “Urbanization and Development: Delving Deeper into the Nexus”. Budapest‚ Hungary.
Esri. (2011) GIS for urban and regional planning, 68p.
Jiang, L., Deng, X., and Seto, K.C. (2013). The impact of urban expansion on agricultural land use intensity in China, Land Use Policy, 35, 33–39.
Jin, G.‚ Li, Z.‚ Lin, Q.‚ Shi, CH.‚ Liu, B., and Yao‚ L. (2015). Land Use Suitability Assessment in Low-Slope
Hilly Regions under the Impact of Urbanization in Yunnan, China‚ Advances in Meteorology‚ Article ID: 848795. 2015, 9.
Kumar‚ M., and Biswas‚ B. (2013). Identification of Potential Sites for Urban Development Using GIS Based Multi Criteria Evaluation Technique. A Case Study of Shimla Municipal Area, Shimla District, Himachal Pradesh, India‚ Journal of Settlements and SpatialPlanning, 1, 45-51.
Liu, Y., and Phinn, Stuart R. (2003). Modelling urban development with cellular. Computers, Environmentand Urban Systems, 6, 637-658.
Liu, Y. (2010) Modelling urban development with geographical information systemsand cellular automata, CRC Press, Taylor & Francis Group. 188p.
Shen, Z. (2012) .Geospatial Techniques in Urban Planning, Springer, 393 p.
Tian, Guangjin., Ma, Bingran., Xu, Xinliang., Liu, Xiaoping., Xu, Linyu., Liu, Xiaojuan., Xiao, Lin., and Kong, Lingqiang. (2016). Simulation of urban expansion and encroachment using cellular automata and multi-agent system model- A case study of Tianjin metropolitan region, China, Ecological Indicators,70, 439-450.
Yang, X., J. Li. (2013) Advances in mapping from remote sensor imagery: techniques and applications, CRC Press. Taylor & Francis Group. 414 p.
Zanganeh Shahraki, s., Sauri, D., S., Serra, P., Modugno, S., Seifolddini, F., Pourahmad, A. (2011). Urban Sprawl Pattern and Land-Use Change Detection in Yazd, Iran. Habitat International, 35, 521-528. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 456 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 473 |