پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شماره‌ها | 1,191 |
| تعداد مقالات | 10,250 |
| تعداد مشاهده مقاله | 19,329,609 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 13,340,015 |
موانع تحقق نگرش برنامهریزی فضایی در برنامه پنجم توسعه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی | ||
| برنامه ریزی توسعه کالبدی | ||
| دوره 7، شماره 3 - شماره پیاپی 19، آذر 1399، صفحه 11-20 اصل مقاله (391.35 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/psp.2020.46310.2118 | ||
| نویسندگان | ||
| فریده نجفی1؛ فرهاد عزیزپور* 2 | ||
| 1گروه جغرافیای انسانی.دانشکده علوم زمین.دانشگاه شهید بهشتی | ||
| 2گروه جغرافیای انسانی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| امروزه، نگاه فضایی به توسعه در سطوح ملی، منطقهای، ناحیه‌ای و محلی از چنان اهمیتی برخوردار است که غالب کشورها در نظام سیاست‌گذاری و برنامهریزی خود به آن توجه ویژه‌ای دارند. هدف اصلی این پژوهش، تحلیل محتوای مجموعه برنامه پنج‌ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران از منظر برنامهریزی فضایی است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری این پژوهش سند برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران1390-1394 است. برای تدوین معیارها و شاخص‌های پژوهش علاوه بر تحقیقات مختلف پیشین و اسناد معتبر ازنظر اساتید نیز استفاده گردید. به‌منظور رسیدن به هدف، دادهها و اطلاعات موردنیاز به روش کتابخانه‌ای جمع‌آوری شد. برای تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از تحلیل محتوا و روش آنتروپی شانون استفاده شده است. یافته های پژوهش این نتیجه را حاصل نموده است که؛ سه مقوله تمرکزگرایی، ضعف مشارکت و مزیت نسبی، موانع تحقق نگرش برنامهریزی فضایی در سند برنامه توسعه پنجم هستند. در بین این عوامل، تأکید بر مزیت نسبی مهم‌ترین عاملی است که سبب شده تا نگرش فضایی چندان موردتوجه نظام سیاست‌گذاری و برنامهریزی کشور در تدوین برنامه توسعه قرار نگیرد. این نتیجه بر این نکته تأکید دارد که: 1-مناطقی که دارای پتانسیل برای توسعه هستند در اولویت برنامه بود؛ و 2-با توجه به تسلط بخش‌های دولتی بر تدوین و اجرای طرح‌ها و برنامه و توجه ویژه به مناطق دارای پتانسیل مشارکت مردم در حد پایین قرار دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| برنامهریزی فضایی؛ برنامه پنجم توسعه؛ تحلیل محتوا | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Barriers to Incorporating the Spatial Planning Opinion in the Fifth Economic, Cultural and Social Development Program of Iran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Farideh Najafi1؛ Azizpour Farhad2 | ||
| 1Departeman Of Geography. Factuly of Earth Sciences. Shahid Beheshti Uneversity | ||
| 2گروه جغرافیای انسانی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
| چکیده [English] | ||
| Today, the spatial view of development at the national, regional, and local levels is so important that most countries pay special attention to it in their policy-making and planning systems. The main purpose of this study is to analyze the content of the fifth five-year development plan of the Islamic Republic of Iran from the perspective of spatial planning. The research method is descriptive-analytical. The statistical population of this research is the document of the Fifth Development Plan of the Islamic Republic of Iran in 2011-2016. In addition to various previous researches and valid documents, the opinions of professors were used to compile the criteria and indicators of the present study. In order to achieve the goal, the required data and information were collected by the documentary method. Content analysis and Shannon entropy method were used to analyze the data. Findings showed that the three categories of centralism, poor participation and comparative advantage are obstacles to the realization of the spatial planning attitude in the Fifth Development Plan document. Among these factors, the emphasis on comparative advantage is the most important factor that has caused the spatial attitude not to be considered in the development of the country's policy-making and planning system. This result emphasizes that: 1- Areas with potential for development were prioritized, and 2- Due to the dominance of the public sector in the formulation and implementation of plans and programs and special attention to areas with potential, people's participation is low. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Spatial Planning, the Fifth Five-Year Development Plan of the IR of Iran, Content Analysis | ||
| مراجع | ||
|
آذر، عادل(1380). بسط و توسعه روش آنتروپی شانون برای پردازش دادهها در تحلیل محتوی. فصلنامه علمی-پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا (س)، 11(38)، 18-1. افراخته، حسن، حجی‌پور، محمد، گرزین، مریم و نجاتی، بهناز (1392). جایگاه توسعه پایدار کشاورزی در برنامههای توسعه ایران (مورد:برنامههای پنج‌ساله پس از انقلاب). فصلنامه سیاستهای راهبردی و کلان، 1(1)، 62-43. امیدی، رضا (1391). تحلیل برنامههای عمران توسعه ایران از منظر مؤلفه‌های برنامهریزی اجتماعی. فصلنامه علمی-پژوهشی برنامهریزی و بودجه، 17(4)، 114-97. ایمان، محمدتقی و نوشادی، محمود رضا(1390). ارزیابی پارادایمی برنامههای توسعه اقتصادی-اجتماعی جمهوری اسلامی ایران. مجله سیاسی-اقتصادی، 25(286)، 299-284. ایمان، محمدتقی(1378). تنگناهای روششناختی در تدوین برنامههای توسعه اقتصادی-اجتماعی ایران. مجله اطلاعات سیاسی-اقتصادی، (147و148)، 212-147. پطروشفسکی، ایلیا پائولوویچ (1349). تاریخ ایران از دوره باستان تا پایان سده هیجدهم. ترجمه کریم کشاورز. تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی. پیران، پرویز(1367). مفهوم برنامهریزی و ضرورت آن ایران(1). مجله سیاسی-اقتصادی، (24)، 39-36. پیران، پرویز(1367). مفهوم برنامهریزی و ضرورت آن ایران(3)، مجله سیاسی-اقتصادی، (26)، 46-44. پیران، پرویز(1366). برنامهریزی و آینده. مجله سیاسی- توفیق، فیروز(1371). تحلیل داده-ستانده در ایران و کاربردهای آن در سنجش پیش‌بینی و برنامهریزی. تهران: آموزش انقلاب اسلامی. خاندوزی، احسان(1389). ارزیابی شیوه برنامهنویسی توسعه در ایران(88-1368). دو فصلنامه برنامه‌و بودجه، 15(1)، 127-99. دفتر مطالعات اقتصادی(1394). مجموعه مطالعات منطقهای و آمایش سرزمین در ایران(2) بررسی نظام برنامهریزی استانی در ایران با تأکید بر ساختار شورای برنامهریزی و توسعه استان. دفتر مطالعات اقتصادی(1394). فرا تحلیل مطالعات مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی«درباره برنامه پنجم». دفتر مطالعات اقتصادی(1393). مجموعه مطالعات منطقهای و آمایش سرزمین در ایران(1) فرا تحلیل نابرابری منطقهای در ایران. دفتر مطالعات برنامه‌وبودجه(1391). مجموعه مطالعات الگوی مطلوب برنامهریزی برای ایران ارزیابی و مقایسه تطبیقی مستندات برنامههای دوم، سوم، چهارم و پنجم توسعه. دفتر مطالعات برنامه‌وبودجه(1389). ارزیابی کلی برنامههای توسعه بعد از انقلاب. دفتر مطالعات برنامه‌وبودجه(1389). بررسی لایحه برنامه پنجم توسعه فصل ششم-توسعه منطقهای: توسعه منطقهای، محیط‌زیست، توسعه روستایی. دفتر مطالعات برنامه‌وبودجه(1389). مروری بر اهداف برنامه چهارم توسعه. رئیس‌دانا، فریبرز(1379). توسعه اقتصادی، اجتماعی و افت‌وخیزهای فرهنگی. مجله کلک، (121)، 22-9. رضوانی، محمدرضا(1380). نگرشی بر نظام برنامهریزی توسعه روستایی در ایران. پژوهشهای جغرافیایی، 33(41)، 38-25. سرور، رحیم و اسماعیل‌زاده، حسن(1386). آمایش سرزمین پیش‌نیاز عدالت اجتماعی. فصلنامه جغرافیایی سرزمین، 4(14)، 88-75. سعیدی، عباس(1392). پیوستگی توسعه روستایی-شهری در قالب منظومههای روستایی. فصلنامه برنامهریزی کالبدی-فضایی، 2(4)، 20-11. سعیدی، عباس(1391). پویش ساختاری-کارکردی: رویکردی سعیدی، عباس(1387). قطب رشد. دانشنامه مدیریت شهری-روستایی. تهران: سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور. سعیدی، عباس، رکن‌‌الدین افتخاری، عبدالرضا و دارابی، حسن(1385). نقش سرمایهگذاریهای عمرانی دولت در تثبیت جمعیت روستایی(نمونه ناحیه کاشان). فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، 21(4)، 71-53. سعیدی، عباس(1383). برخی الزامات دهگردانی. نشریه دهیاری‌ها، (9)، 14-10. سیف‌الدینی، فرانک و پناهنده‌خواه، موسی(1389). چالشها و موانع برنامهریزی توسعه منطقهای در ایران. پژوهشهای جغرافیای انسانی، 42(73)، 9-83. صادقی‌شاهدانی، مهدی و غفاری‌فرد، محمد(1391). آسیبشناسی سیاست‌گذاری در زدودن نابرابری‌های منطقهای در برنامههای توسعه ایران. مجله سیاسی-اقتصادی، 26(290)، 137-124. عظیمی‌آرانی، حسین(1391). اقتصاد ایران: توسعه، برنامهریزی و فرهنگ. به کوشش خسرو نورمحمدی. تهران: نشر نی. عظیمی‌آرانی، حسین(1378). اقتصاد در برنامه سوم(بخش اول). مجله تدبیر، 10(93)، 19-8. عظیمی‌آرانی، حسین(1378). اقتصاد در برنامه سوم(بخش دوم). مجله تدبیر، 10(94)، 19-8.. غنی نژاد، موسی(1382). توسعه و نابرابری. فصلنامه مطالعات راهبردی، 6(19)، 333-227. طالب، مهدی و نجفی‌اصل، زهره(1389). آموزههایی از روند مشارکت روستایی در ایران. فصلنامه پژوهشهای روستایی، 1(2)، 48-27. طالب، مهدی و عنبری، موسی(1385). دلایل ناکامی نظام برنامهریزی توسعه در ایران عصر پهلوی دوم. فصلنامه علوم اجتماعی، (27)، 204-181. فیروزنیا، قدیر و رکن‌الدین‌افتخاری، عبدالرضا(1382). جایگاه روستا در فرایند توسعه ملی از دیدگاه صاحب‌نظران. تهران: موسسه توسعه روستایی ایران. مجموعه برنامه پنج‌ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران، اسفند1389. مستندات برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی،1394.
مک‌لئود، تاس‌اچ(1377). برنامهریزی در ایران بر اساس تجارب گروه مشاوره دانشگاه هاروارد در ایران. مترجم علی اعظم محمد بیگی. تهران: نشر نی. نورمحمدی، خسرو(1391). آسیبشناسی توسعه اقتصاد ایران(ماهیت و روش) از دیدگاه حسین عظیمی. تهران: نشر نی. developmentazimi.persianblog.ir Edwards, M. (1994). Rethinking social development: The search for relevance. In D. Booth (Ed.), Rethinking Social Development: Theory, Research and Practice. London: Longman.
Goulet, D. (1989) .Participation in Development. New avenues World Development, 17, 165-178.
Hall, A. & Midgley, J. (1988). Development policies: Sociological Perspectives. New York: Manchester University Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 501 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 609 |
||