تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,112 |
تعداد مقالات | 9,508 |
تعداد مشاهده مقاله | 17,143,644 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,008,727 |
دراسة کیفیة خرق معیاریة القواعد (النحویة واللفظیة واللغویة والدلالیة) في نهجالبلاغة | ||
دراسات حدیثة فی نهج البلاغة | ||
دوره 3، شماره 2 - شماره پیاپی 6، بهمن 2020، صفحه 107-117 اصل مقاله (900.73 K) | ||
نوع مقاله: المجلة العلمية البحوثية | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/anb.2020.7515 | ||
نویسندگان | ||
آذر زارعي1؛ ولی الله حسومي* 2؛ محمدرضا عامری3؛ سیداحمد عقیلی4 | ||
1الماجستیر فی العلوم القرآنیة، کلیة علوم القرآن، زاهدان، ایران | ||
2أستاذ مساعد في قسم علوم القرآن والحديث، جامعة سيستان و بلوشستان، زاهدان، إيران؛ (الکاتب المسؤول)؛ dr.hasoomi@theo.usb.ac.ir | ||
3استاذ مساعد في قسم الفلسفة، جامعة پیام نور، طهران، ایران؛ Ameri52.mohamadreza@gmail.com | ||
4استاذ مساعد فی قسم التاریخ جامعة سیستان و بلوشستان، زاهدان، إیران | ||
چکیده | ||
یعتبر خرق القواعد أو معیاریة القواعد بمعناه الخروج من لغة المعیار والقاعدة، أحد المفاهیم الأساسیة فی مجال علم الأسلوب. وقد أعطى استخدام هذه المیزة فی کلام الإمام علی (ع) تمییزًا خاصًا لکلماته.لقد حاولنا فی هذا المقال ومن أجل إظهار هذا التمییز إجرا بحث وصفی-تحلیلی فی سعینا فی دراسة کیفیة خرق معیاریة القواعد فی کلام الإمام. السؤال الأساسی هو أن کیف یتم الخروج عن لغة المعیار والقاعدة فی کلام الأمام؟ وبحسب دراسة أجریت فی نهجالبلاغة، فقد استغل الإمام علی (ع) القدرات المختلفة للغة العربیة وحاول إعطاء أهمیة خاصة لکلماته وبهذه الطریقة، حاول أن ینقل المعرفة المافوق المعیاریة إلى القارئ. التغییرات فی معنى ودور العناصر اللغویة، وبناء کلمات جدیدة، وبناء صور جدیدة لعناصر مختلفة فی أشکال مختلفة، بما فی ذلک الرموز، وما إلى ذلک، هی طرق الإمام للخروج من اللغة المعیاریة وإنشاء نص یتفوق علی القواعد المعیاریة. وجود هذه السمات یبطئ من عملیة قراءة نهجالبلاغة ویجعل القارئ یفکر ویؤخر ویخلق رد فعل هادف وفعال فیه. | ||
کلیدواژهها | ||
الامام علی (ع)؛ نهجالبلاغه؛ خرق القواعد المعیاریة؛ الکلمات؛ الرمز | ||
عنوان مقاله [English] | ||
بررسی هنجارشکنی (نحوی، آوایی، واژگانی و معنایی) در نهجالبلاغه | ||
نویسندگان [English] | ||
آذر زارعي1؛ ولي اله حسومي2؛ محمدرضا عامری3؛ سیداحمد عقیلی4 | ||
1کارشناسی ارشد، رشته علوم قرآنی، دانشگاه زاهدان، ایران؛ zarie.azar@gmail.com | ||
2استادیار، علوم قرآن و حدیث، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران (نویسنده مسؤول)؛ Dr.hasoomi@theo.usb.ac.ir | ||
3استادیار، فلسفه، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران؛ ameri52.mohamadreza@gmail.com | ||
4. دانشیار، تاریخ، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران؛ seyedahmad.aghili@yahoo.com | ||
چکیده [English] | ||
هنجارشکنی به معنای خروج از زبان معیار و هنجار، از مفاهیم بنیادین در حوزه سبک شناسی است. کاربرد این ویژگی در کلام حضرت علی (ع) تمایز خاصی به کلام ایشان بخشیده است. نوشتار حاضر با هدف نشان دادن این تمایز، به روش توصیفی- تحلیلی به بررسی هنجارشکنی در کلام حضرت پرداخته است. سؤال اصلی این است که خروج از زبان معیار و هنجار در کلام حضرت چگونه انجام گرفته است؟ طبق بررسی انجام گرفته در نهجالبلاغه، امام علی (ع) با بهرهگیری از ظرفیتهای مختلف زبان عربی، برجستگی خاصی به کلام خود داده و از این طریق معارف فراعرفی را به خواننده منتقل کرده است. تغییر در دلالت و نقش عناصر زبانی، ساخت واژگان جدید، ساخت تصاویر تازه از عناصر مختلف در قالبهای متعدد از جمله نماد و... شیوههای حضرت برای خروج از زبان هنجار و خلق متنی فراهنجار است. وجود این ویژگیها فرآیند خوانش نهجالبلاغه را کند کرده، و خواننده را به تأمل و درنگ وا داشته و واکنشی هدفمند و مؤثر در او ایجاد میکند. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
امام علی (ع), نهجالبلاغه, هنجارشکنی, واژگان, نماد | ||
مراجع | ||
آرینپور، یحیD (۱۹۹٦). من صبا الی نیما، طهران: زوار للنشر. آموزگار، جاله (۲۰۰۷). کتاب اللغة، ثقافة، أسطورة، طهران: منشورات معین. ابن المعتز، ابوالعباس عبدالله (۱٤۳۳). البدیع، بیروت: مؤسسة الکتب الثقافیة. ابن ابی الحدید، عزالدین ابوحامد (۲۰۰۰). شرح نهجالبلاغة ابن ابی الحدید، المترجم: محمود مهدوی دامغانی، الطبعة الثانیة، طهران: دار نشر نی. احمدی، بابک (۲۰۰۷). هیکل النص وتفسیره، الطبعة التاسعة، طهران، مرکز للنشر.. احمدی، محمد نبی؛ نوروزی عبد الصاحب (۲۰۱۳). التأثیرات ماوراء المعیاریة فی سورة مریم، مجلة البحوث الأدبیة القرآنیة، العدد ۳، ص ٤۹-٦۰. اسماعیل، عزالدین (۱۹٦٦). الشعر العربی المعاصر، قاهره: دار الفکر العربی. بحرانی، کمال الدین بن علی بن میثم (۲۲۰۱۰). شرح نهجالبلاغة، الإصدار الرابع، مشهد: مؤسسة البحوث الإسلامیة. برومند، سعید (۲۰۰٤). علم أصل الکلمة والاشتقاق بالفارسیة، کرمان: منشورات جامعة شهید باهنر فی کرمان. بستانی، فواد افرام (۱۹۹٦). قاموس الابجدی، الطبعة الثانیة، طهران: منشورات إسلامیة. بهابادی، سید علی رضوی، حسن پور آلاشتی، حسین (۱۹۹٤). قاموس اللغة الفارسیة، طهران: منشورات بهاباد. بورنامداریان ،تقی (۱۹۹۵). السفر فی الضباب، طهران: زمستان للنشر. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (۱۹۸۸). الرموز والقصص الرمزیة فی الأدب الفارسی، طهران: شرکة النشر العلمی والثقافی. حیدری، محمدباقر (۱۹۹۸). «النکتة، الشریعة والأخلاق»، المجلة الفصلیة للبحوث والتقییم، العدد ۱٤-۱۳، ص ۱۱۵-۱۵۰. خلیلی جهانتیغ، مریم (۲۰۰۵). «لمحة موجزة عن الطبیعة الفنیة لکلمات الإمام علی القصیرة فی نهجالبلاغة»، مجلة الأدب الغنائی، العدد ٤، ص ٦۱ - ۷٤. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (۲۰۰۱). سیب باغجان، تحقیق فی الحیل الفنیة وترتیبات اشعار الرومی، طهران: منشورات سخن. رضاییهفتادری، غلامعباس، الیاسی، حسین (۲۰۱۵). «مظاهر مخالفة الإیجاز فی خطب نهجالبلاغة»، مجلة نهجالبلاغة، العدد ۹، ص ۱۳۵ - ۱۵٤. ریاحیمهر، باقر، مسترحمی، عیسی (۲۰۱۵). «دور مساحة التصدیر فی فهم نهجالبلاغة»، فصلیة نهجالبلاغة، العدد ۱۱، ص ۱۱٦-۱۳۰. سامرائی، فاضل صالح ( ۲۰۰۹م). معانی النحو، ط، بیروت: دار احیاء التراث الادبی. سنغری، محمد رضا (۲۰۰۲). «الإنحراف من القواعد وماوراء المعیاریة فی الشعر»، مجلة تعلیم اللغة الفارسیة وآدابها، العدد ٦٤، ص ۲-۳۳. سیدرضی (جامع) (۲۰۰۰)، نهجالبلاغة، ترجمة محمد دشتی، قم: منشورات مشهور. شمیسا، سیروس (۱۹۹۵). المعانی والتعبیر، الطبعة الثامنة، طهران، منشورات فرهان. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (۲۰۰۰). بیان، طهران: منشورات امیر کبیر. صادقی نیری، رقیه (۲۰۱۰). «أثر الأسلوب القرآنی فی کلام الإمام علی (ع)»، الرسالة البحثیة العلویة، معهد الدراسات الإنسانیة والثقافیة. رقم ۲، ص ۷٤-۵۹.. صفوی، کورش (۲۰۰٤). من اللغویات إلى الأدب، طهران: منشورات سوره مهر. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (۲۰۱۱). من اللغویات إلى الأدب، طهران: منشورات سوره مهر. طیب حسینی، محمود (۲۰۱۰). تعدد المعانی فی قرآن کریم، الطبعة الثانیة، قم: معهد وجامعة بحوث الحوزة. علوی مقدم، مهیار (۲۰۰۲). نظریات النقد الأدبی المعاصر (الشکلیة والبنیویة)، الطبعة الثانیة، طهران: منشورات سمت. غرین، ویلفرد و ( ۱۹۹۷). أصول النقد الأدبی، ترجمة فرزانة طاهری، طهران: منشورات نیلوفر. غلامی جلیسه، مجید (۲۰۱۰). «الکلمات المعربة فی القرآن والحدیث»، مجلة تراث الحدیث الشیعی، العدد ۲۱، ص ۵۸۱-٦۵۲. فاضلی، محمد (۲۰۰۹). الدراسة والنقد فی القضایا البلاغیة، مشهد: مطبعة جامعة الفردوسی. فتوحی، محمود (۲۰۰٦). بلاغة التصویر، طهران: منشورات نشر سخن. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (۲۰۱۱). علم الإسلوب: نظریات، مناهج وطرق، طهران: منشورات سخن. فراتی، علیاکبر (۲۰۰۹). «منهج ابن أبی الحدید المعجمی فی شرح نهجالبلاغة»، بحوث القرآن والحدیث، العدد ۱، ص ۹۵-۱۲۰. قائمی، مرتضی؛ صمدی، مجید (۲۰۱۱). «تصویر حی فی خطب نهجالبلاغة»، مجلة الأدب واللغة، العدد ۱۸، ص ۱۳۱-۱۵۲. قویمی، مهوش (۲۰۰٤). منهج الصوت والاستقراء للشعر اخوان ثالث، طهران: منشورات هرمس. مارتینه، آندره (۲۰۰۱). مستوى التحولات الصوتیة، ترجمة هرمز میلانیان، طهران: منشورات الهرم. مشایخی، حمیدرضا، خدادادی، زینت (۲۰۱۲). «دراسة الإنحرافات المعیاریة فی بعض قصائد نزار قبانی»، مجلة نقد الأدب العربی المعاصر، العدد ۲، ص ۵۰-۷۸. مغنیه، محمدجواد (۲۰۰۸). فی ظل نهجالبلاغة، ترجمة زهرا حسنی واعظم حیدری عارف، قم: دار الکتاب الإسلامی. مکارم شیرازی، ناصر (۲۰۰۰). رسالة الإمام وصف جدید وشامل لنهجالبلاغة، طهران: دار الکتاب الإسلامیة. ناظر زاده، فرهاد (۱۹۸۸). الرمزیة فی الأدب المسرحی، طهران: منشورات برگ. واحد دوست، مهوش (۱۹۹۹). «الحرکة فی أشعار مولوی»، مجلة جامعة الزهراء للبحوث الإنسانیة، عدد ٦۸-٦۹: ص ۲۰۷ - ۲۳٦.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 327 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 313 |