تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,121 |
تعداد مقالات | 9,574 |
تعداد مشاهده مقاله | 17,375,478 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,124,004 |
بررسی مبانی تشکیلات قضایی آل مظفر | ||
پژوهشنامه تاریخ های محلی ایران | ||
دوره 9، شماره اول - پیاپی17- پاییز و زمستان 99، اسفند 1399، صفحه 61-78 اصل مقاله (769.03 K) | ||
نوع مقاله: pajoheshi | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/lhst.2021.7562 | ||
نویسندگان | ||
هوشنگ خسروبیگی* 1؛ مژگان صادقی فرد2؛ جمشید نوروزی3 | ||
1دانشیار گروه تاریخ دانشگاه پیام نور | ||
2دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام دانشگاه پیام نور | ||
3دانشیار گروه تاریخ دانشگاه پیام نور | ||
چکیده | ||
ورود مغولها به ایران، نه تنها یک رویداد نظامی بود، بلکه بهتدریج حضور این اقوام و مهاجرت آنان به فلات ایران، تأثیرات خود را بر نظام اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی و نیز تشکیلات اداری بر جای نهاد. تشکیلات اداری یکی از اولین بخشهایی بود که در همان سالهای آغازین تحت تأثیر حضور این اقوام قرار گرفت. این تأثیر بهتدریج ـ و نه یکباره ـ کمرنگتر شد؛ با اینحال برخی عناصر پایدار آن برای سالها و برای سلالههای پسین باقی ماند. هدف پیش روی این تحقیق، شناخت این تأثیرات در بخشی از تشکیلات اداری یعنی در حوزة نظام قضایی در حکومت آل مظفر (795-713ق) – و شناخت مبانی شکلگیری نظام قضایی این حکومت و با مسئله ارزیابی چگونگی فرآیند استمرار یا تضعیف نمادهای مغولی در نظام قضایی آل مظفر است. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی و در حوزة مطالعات کتابخانهای انجام شده است. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که تشکیلات قضایی آل مظفر بر سه رکن استوار بوده است: اقتباس از تشکیلات قضایی مخدومان اولیه آل مظفر یعنی حکومت ایلخانان؛ تشکیلات اداری در حکومتهای مسلمان ایران پیش از ایلخانان؛ و سنتهای محلی قلمرو آل مظفر در یزد و فارس. همچنین این بررسی نشان داد که عناصر و نمادهای مغولی، علیرغم حضور در تشکیلات قضایی آل مظفر، بهتدریج در محاق قرار گرفته است و سنتهای ایرانی ـ اسلامی حضور و بروز پررنگتری یافتهاند | ||
کلیدواژهها | ||
تشکیلات قضایی؛ آل مظفر؛ ایلخانان؛ قاضیالقضات؛ یارغو | ||
عنوان مقاله [English] | ||
To Examine the Foundations of Al-Muzaffar's Judiciary System | ||
نویسندگان [English] | ||
hoshang khosro beagi1؛ mozhgan sadeghifard2؛ Jamshid Norozi3 | ||
2payam noor | ||
3Associate Professor of the Depart,ment of History at Payam-e Nour University | ||
چکیده [English] | ||
Presence of Mongolians in Iran not only was a military event but also their migration to the Iran plateau has imposed its effects on the economic, cultural, social and administrative infrastructures. Administrative system was among the first affected sections at the very beginning years. Though these effects gradually and not entirely lost their affection, but some lasting ones remained in effect for many years. This research is aimed at recognizing the effects on judiciary system in the rule of Al-Muzaffar (1292-1374 AD), formulating foundations of judiciary system in this regiment and assessing manner and quality of decrement or continuation of Mongolian symbols in Al-Muzafar's judiciary system. This descriptive-analytical research has been conducted in the field of library studies. Corollaries of this research affirm that judiciary system of Al-Muzaffar is based on three principles: adoption from judiciary system of Al-Muzafar's early dignitaries; Ilkhanites, administrative systems of the Iranian Muslim States and local traditions of Al-Muzaffar's regality in Yazd and Fars. Findings also demonstrate that Mongolian symbols, in spite of their presence in Al-Muzaffar's judiciary system have gradually been attenuated and replaced with those of Islamic-Iranian ones. At least in the middle ages, This fact is indicator of prominent presence of continuation in the Iranian judiciary system. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
judiciarysystem, Al-Muzafar, Ilkhanites, chief justice, Yarqu | ||
مراجع | ||
فرینش خاکی، زهرا (1393). «ساختار اداری محاکم قضایی در عصر ایلخانان بر مبنای دستورالکاتب فی تعیین المراتب». پژوهشنامه تاریخ. سال نهم، شماره 35. صص 1-19.
ابن اخوه، محمد بن احمد قریشی (1347). آیین شهرداری در قرن هفتم هجری. ترجمة دکتر جعفر شعار. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
ابن بطوطه (1376). سفرنامه. ترجمة دکتر محمدعلی موحد. تهران: آگاه.
ابن بلخی (1374). فارسنامه. توضیح و تحشیه منصور رستگار فسایی. شیراز: بنیاد فارسشناسی.
ابن زرکوب (1350). شیرازنامه. به کوشش اسماعیل واعظ جوادی. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
ابن شهاب یزدی، حسن بن شهاب الدین حسین (نسخه خطی 802 ق). جامع التواریخ حسنی.
ابن فوطی، کمالالدین عبدالرزاق بن احمد شیبانی (1381). الحوادث الجامعه (رویدادهای قرن هفتم). ترجمة آیتی. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران.
استخری، ابواسحاق ابراهیم (1368). مسالک و ممالک. بهاهتمام ایرج افشار. تهران: علمی و فرهنگی.
اشپولر، برتولد (1351). تاریخ مغول در ایران (سیاست، حکومت و فرهنگ دورة ایلخانان). ترجمة محمود میرآفتاب. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
بیانی، شیرین (1345). تاریخ آل جلایر. تهران: دانشگاه تهران.
بیضاوی، ناصرالدین عبدالله بن عمر (1381). نظامالتواریخ. تصحیح میرهاشم محدث. تهران: موقوفات افشار.
جنید شیرازی، عیسی (1364). تذکره هزار مزار. تصحیح و تحشیه نورانی وصال. شیراز: کتابخانه احمدی شیراز.
جوینی، عطاملک (1382). تاریخ جهانگشای جوینی. تصحیح محمد قزوینی. چاپ سوم. تهران: دنیای کتاب.
حافظ، خواجه شمسالدین محمد (1385). دیوان. از نسخه محمد قزوینی و دکتر قاسم غنی. به خط حسین عبیری. تهران: انتشارات علی.
حافظ ابرو، عبدالله بن لطف الله (1380). زبدة التواریخ. محقق و مصحح سید کمال حاج سید جوادی. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
حافظ ابرو، عبدالله بن لطف الله (1375). جغرافیای حافظ ابرو. تحقیق و تصحیح صادق سجادی. تهران: میراث مکتوب.
حسینی فسایی، میرزا حسن (1382). تحقیق و تصحیح منصور رستگار فسایی. تهران: امیرکبیر.
خسروبیگی، هوشنگ؛ فرخی، یزدان (1391). «مقایسه تطبیقی بازتاب اصلاحات غازانی در جامع التواریخ با دستورالکاتب فی تعیین مراتب». جستارهای تاریخی. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. س 3. ش 1، ص 1-25.
خسروبیگی و بکاییان، هوشنگ و هادی (1394). «منصب قاضی در ایالات عصر سلجوقی». پژوهشنامه انجمن ایرانی تاریخ. س 6، ش 24. ص 61-85.
خواندمیر، غیاثالدین بن همام الدین (1363). حبیبالسیر. تهران: خیام.
خواندمیر، غیاثالدین بن همام الدین (1317). دستورالوزراء (شامل احوال وزرای اسلام و تا انقراض تیموریان). تصحیح و مقدمة سعید نفیسی. تهران: اقبال.
خیراندیش، عبدالرسول (1394). فارسیان در برابر مغولان. تهران: آبادبورشیدالدین فضلالله همدانی (1338). جامع التواریخ. تصحیح بهمن کریمی. تهران: اقبال.
رشیدالدین فضلالله همدانی (1358). تاریخ مبارک غازانی. به اهتمام کارل یان، هرتفورد: استفن اوستین.
رشیدوو، پن نن (1368). سقوط بغداد و حکمرانی مغولان در عراق. ترجمة اسدالله آزاد. مشهد: آستان قدس.
سمرقندی، کمال الدین عبدالرزاق (1383). مطلعالسعدین و مجمعالبحرین. تحقیق و تصحیح عبدالحسین نوایی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
شریک امین، شمیس (1357). فرهنگ اصطلاحات دیوانی دوران مغول. تهران: فرهنگستان ادب و هنر ایران.
فصیح خوافی، احمد بن جلال الدین (1386). مجمل فصیحی. مقدمه و تصحیح محسن ناجی نصرآبادی. تهران: اساطیر.
علامه قزوینی (1363). یادداشتهای قزوینی. به کوشش ایرج افشار. تهران: علمی.
عبید زاکانی (1343). کلیات عبید زاکانی. تصحیح عباس اقبال. شرح پرویز اتابکی. تهران: کتابفروشی زوّار.
غفاری کاشانی، قاضی احمد (1343). تاریخ جهانآرا. به اهتمام مجتبی مینوی. تهران: کتابفروشی حافظ.
کاتب، احمد بن حسین بن علی (1345). تاریخ جدید یزد. به کوشش ایرج افشار. تهران: امیرکبیر.
کتبی، محمود (1364). تاریخ آل مظفر. تحقیق و تصحیح عبدالحسین نوایی. تهران: امیرکبیر.
کلوزنر، کارلا (1381). دیوانسالاری در عصر سلجوقی. ترجمة یعقوب آژند. تهران: امیرکبیر.
لمبتون، آن.ک.س (1372). تداوم و تحول در تاریخ میانه ایران. ترجمة یعقوب آژند. تهران: نشر نی.
لمبتون، آن.ک.س (1385). سیری در تاریخ ایران بعد از اسلام. ترجمة یعقوب آژند. تهران: امیرکبیر.
لیمبرت، جان (1387). شیراز در روزگار حافظ (شکوهمندی شهر ایرانی در قرون وسطی). ترجمة همایون صنعتیزاده. شیراز: مؤسسه فرهنگی و پژوهشی دانشنامه فارس.
ماوردی، علی بن محمد (1380ق). احکام سلطانیه و الولایات الدینیه. مصر: شرکت متبعه مصطفی الحلبی.
مستوفی بافقی، محمدمفید (1385). جامع مفیدی. تحقیق و تصحیح ایرج افشار. تهران: اساطیر.
مسکویه، ابوعلی (1376). تجارب الامم. ترجمة علینقی منزوی. تهران: توس.
معلم یزدی، معین الدین بن جلال الدین (1326). مواهب الهی.تصحیح و مقدمة سعید نفیسی. تهران: اقبال.
میرخواند، محمد بن سید برهانالدین خواندشاه (1339). روضة الصفا. تهران: خیام.
نخجوانی، محمد بن هندوشاه (1976م). دستور الکاتب فی تعیین المراتب. تصحیح عبدالکریم علی اوغلی علیزاده.ج2. مسکو: فرهنگستان علوم شوروی سوسیالیستی آذربایجان.
نطنزی، معینالدین (1383). منتخب التواریخ معینی. تحقیق و تصحیح پروین استخری. تهران: اساطیر.
نوری، جعفر؛ کجباف، علی اکبر؛ الهیاری، فریدون (1393). «پژوهشی در باب محکمه قضایی ایلخانان مغول». مجله تاریخ اسلام و ایران. سال بیست و چهارم. دوره جدید. ش 24. ص 139-157.
وزیری کرمانی، احمدعلیخان (1340). تاریخ کرمان (سالاریه). تصحیح و تحشیه و مقدمة باستانی پاریزی. تهران: کتابخانه خاندان فرمانفرماییان.
وصاف الحضره شیرازی، فضل الله بن عبدالله (1269ق). تجزیه الامصار و تزجیه الاعصار. به اهتمام محمد مهدی اصفهانی. بمبئی: [بینا].
یزدی، شرف الدین (1336). ظفرنامه. تصحیح و اهتمام محمد عباسی. تهران: امیرکبیر.
یوسف اهل، جلالالدین (1358). فرائد غیاثی. مقدمة حشمت مؤید. تهران: بنیاد فرهنگ ایران
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 501 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 457 |