پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شماره‌ها | 1,131 |
| تعداد مقالات | 9,681 |
| تعداد مشاهده مقاله | 17,632,968 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,306,681 |
شناسایی میزان تاثیر مؤلفه های کالبدی بر ادراک بصری در محورهای شهری (مورد مطالعه: مسیر حدفاصل دروازه قرآن تا پل علی بن حمزه(ع) شیراز) | ||
| برنامه ریزی توسعه کالبدی | ||
| دوره 7، شماره 4 - شماره پیاپی 20، اسفند 1399، صفحه 121-133 اصل مقاله (1.46 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/psp.2021.52136.2285 | ||
| نویسندگان | ||
| هاجر اسدپور1؛ مهدی منتظرالحجه* 2؛ مجتبی شریف نژاد1 | ||
| 1دانشکده هنر و معماری، دانشگاه یزد، ایران. | ||
| 2هیات علمی گروه شهرسازی دانشگاه یزد | ||
| چکیده | ||
| خیابان حافظ شیراز به‌عنوان محور متصل‌کننده دروازه قرآن به دروازه اصفهان با مداخلات دهه‌های اخیر انسجام بصری خود را از دست داده است. لذا جایگاه آن در تصویر ذهنی و ساختار ادراکی شهروندان نیازمند بررسی است. هدف این پژوهش شناسایی میزان تأثیر هر یک از مؤلفه‌های کالبدی مؤثر بر ادراک بصری از دید شهروندان و بررسی رابطه بین آنها است. روش پژوهش مورد استفاده روش «پیمایشی و همبستگی» بوده و به کمک مطالعات میدانی مانند عکس‌برداری، تهیه نقشه و یادداشت‌برداری و نیز پرسشنامه و مطالعات اسنادی داده‌های مورد نیاز جمع‌آوری گردیده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران محاسبه و از شیوه نمونه‌گیری در دسترس به‌منظور تکمیل پرسشنامه استفاده گردیده است. همچنین از آزمون رگرسیون چندمتغیره به‌منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که مؤلفه «خوانایی» دارای بیشترین تأثیر بر ادراک بصری شهروندان بوده و در اولویت‌های بعدی مؤلفه‌های «وضوح» و «مقیاس انسانی» قرار دارند. از سوی دیگر «وجود تنوع در محیط» بر ادراک بصری این خیابان دارای کمترین تأثیر بر ادراک بصری بوده است. در نهایت نیز راه‌کارهایی جهت ارتقاء ادراک بصری ناظران ارائه گردید. تا علاوه بر تشکیل تصاویر‌ِ ذهنی قوی‌تری از شهر، عملکرد فضاهای موجود شهری نیز بهبود یابند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ادراک بصری؛ مؤلفه‌های کالبدی؛ خوانایی؛ شیراز | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Identifying the effect of physical components on visual perception in urban areas (Case study: the path between the Quran Gate and Ali Ibn Hamza Bridge in Shiraz) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| hajar asadpour1؛ Mahdi Montazerolhodjah2؛ Mojtaba Sharifnejad1 | ||
| 1Department of Urban Planning, School of Art & Architecture, Yazd University, Yazd, Iran | ||
| 2Assistant Professor , Yazd University | ||
| چکیده [English] | ||
| Hafez Street in Shiraz, as the axis connecting the Quran Gate to the Isfahan Gate, has lost its visual coherence due to the interventions of recent decades. Therefore, its place in the mental image and perceptual structure of citizens needs to be examined. The purpose of this study is to identify the effect of each of the physical components affecting the visual perception of citizens and to examine the relationship between them. The research method is "survey and correlation" and the required data have been collected through field studies such as photography, mapping and taking notes, as well as questionnaires and documentary studies. The sample size was calculated using the Cochran's formula and the available sampling method was used to complete the questionnaire. Multivariate regression test was used to analyze the data. The results indicate that the "readability" component has the greatest impact on citizens' visual perception, and in the next priorities are the "clarity" and "human scale" components. On the other hand, the "diversity in the environment" has had the least effect on the visual perception of this street. Finally, some strategies were proposed to improve the visual perception of observers in order to improve the performance of existing urban spaces in addition to creating stronger mental images of the city. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Visual perception, physical component, legibility, Shiraz | ||
| مراجع | ||
|
آرنهایم، رودلف (1386). هنروادراکبصریروانشناسیچشمخلاق. ترجمۀ مجید اخگر. تهران: انتشارات سمت. آریان‌پور‌کاشانی، عباس (1377). فرهنگکاملانگلیسیفارسی. جلد پنجم، تهران: مؤسسه انتشارات امیرکبیر. اسدپور، علی (1386). بازشناسی محورهای چهارباغ شیراز. فصلنامه گزارش سازمان نظام مهندسی ساختمان استان فارس، (55)، 95-88. امام‌قلی، عقیل، آیوازیان، سیمون، زاده‌محمدی، علی و اسلامی، غلامرضا (1391). روانشناسی محیطی، عرصه مشترک معماری و علوم رفتاری. فصلنامهعلومرفتاری، (14)4، 44-23. ایروانی، محمود و خداپناهی، محمدکریم (1390). روان‌شناسیاحساسوادراک. تهران: انتشارات سمت. پاکزاد، جهانشاه و بزرگ، حمیده (1393). الفبایروانشناسیمحیطبرایطراحان. تهران: انتشارات آرمانشهر. پالاسما، یوهانی (1390). چشمانپوست: معماریوادراکحسی. ترجمۀ رامین قدس. تهران: نشر گنج هنر-پرهام نقش. پورجعفر، محمدرضا و علوی‌بالمعنی، مریم (1391). ویدئو اکولوژیبوم‌شناسیبصریدرمعماریوطراحیشهری. تهران: انتشارات آرمانشهر. ترکاشوند، عباس و مجیدی، سحر (1392). بازشناسی برخی نشانه‌ها در فضاهای شهری. نشریهعلمی-پژوهشیانجمنعلمیمعماریوشهرسازیایران، (6)، 15-5. تقی‌پور، ملیحه، حیدری، علی‌اکبر و جوانمردی، محمدحسین (1398). ارزیابی ادراک بصری کاربران، بر اساس هندسه منظم و نامنظم سازمان‌دهنده فضا. فصلنامهمطالعاتمحیطیهفتحصار، (8)29، 99-89. توسلی، محمود (1390). طراحی شهری هنر نو کردن ساختار شهر. تهران: محمود توسلی. چپ من، دیوید (1386). آفرینشمحلاتومکان‌هادرمحیطانسان‌ساخت. ترجمۀ شهرزاد فریادی، منوچهر طبیبیان. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. حق‌شناس، علی‌محمد، سامعی، حسین و انتخابی، نرگس (1383). فرهنگمعاصرهزارهانگلیسیبهفارسی. جلد دوم، تهران: انتشارات فرهنگ معاصر. حقگویی، منیره (1390). ارزیابیتصویر ذهنیشهروندانازمحورهایفعالشهریدرشبوروز (مطالعهموردی: خیابانانقلاب). پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس. حناچی، پیروز و آزاد ارمکی، مرضیه (1391). ادراک بصری محله چیذر توسط نوجوانان چیذری. فصلنامهمطالعاتشهرایرانیاسلامی، (7)، 98-87. حیدری، امید، صالحی، اسماعیل، فریادی، شهرزاد و زبردست، لعبت (1396). بررسی اثربخشی ساماندهی بصری کارکرد فضاهای شهری (مطالعه موردی: خیابان انقلاب اسلامی، تهران). فصلنامه مطالعات ساختار و کارکرد شهری، (15)4، 164-150. داندیس، دونیس‌ا (1380). مبادیسوادبصری. تهران: انتشارات سروش. داوری‌نژاد‌مقدم، مسعود و رحیمیان‌مقدم، امیررضا (1396). فرم‌های معماری و تاثیر آن بر ادراک بصری فضاهای شهری (نمونه موردی: خیابان احمدآباد مشهد(. چهارمینهمایشملیفناوری‌هاینوینصنعتساختمانتوسعهپایداروفناوری‌هایساختمانی، مشهد، صص 15-1. دهخدا، علی‌اکبر (1373). لغت‌نامهدهخدا. جلد پنجم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. طاهر‌طلوع‌دل، محمدصادق، ضرغامی، اسماعیل، کمالی‌تبریزی، سینا و حیدری‌پور، امید (1398). بررسی قابلیت ادراک محیط در سیستم واقعیت مجازی بر اساس مؤلفه‌های ادراک بصری.دو فصلنامۀاندیشۀمعماری، (5)3، 124-106. طهماسبی، احسان (1387). «باغ نو» شیراز و تغییرات آن در گذر زمان. فصلنامه گزارش، (56)، 16-11. فیضی، محسن و اسدپور، علی (1392). بازشناسی نسبت‌های معماری و منظر بر اساس نظریه ادراک گشتالت. کتابماههنر، (185)، 73-66. گلچین، پیمان و ایرانی‌بهبهانی، هما (1392). ارزیابی محیر و منظر محوطه‌های باستانی با تأکید بر زیبایی‌شناسی بصری، مطالعه موردی: منطقه بیشابور، تنگ چوگان. نشریهمحیط‌شناسی، (2)29، 24-11. گلرخ، شمیم (1391). قرارگاهرفتاریواحدیبرایتحلیلمحیط. تهران: انتشارات آرمانشهر. لینچ، کوین (1380). سیمایشهر. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. مدیری، آتوسا و نوراللهی‌اسکویی، نیکو (1393). ارزیابی ادراکی بصری فضایی میدان امام حسین (ع). فصلنامهعلمیپژوهشیمطالعاتشهری، (11)، 86-77. منصور، محمود، دادستان، پریرخ و راد، مینا (1365). لغت‌نامهروانشناسی (واژه‌هاو اصطلاحاتروانشناسیهمراهبامعادل‌هایانگلیسیوفرانسهآن‌ها). تهران: نشر ژرف. منصوری، سیدامیر و عرب‌سلغار، ندا (1394). سیرتحول رابطۀ ساختاری باغ و شهر در سازمان فضایی شیراز از سدۀ چهارم تا دوازدهم هجری قمری. دوفصلنامه مطالعات معماری ایرانی، (8)، 20-5. موسوی‌سروینه‌باغی، الهه‌سادات و صادقی، علیرضا. (1394). ارائه فرایند طراحی جداره‌های شهری در جهت ارتقاء کیفیت‌های بصری زیبایی‌شناسی منظر شهری، نمونه موردی: خیابان احمدآباد مشهد. فصلنامهمدیریتشهری، (43)، 114-99. موناری، برونو (1389). طراحیوارتباطاتبصریرهیافتیبرروش‌شناسیبصری. ترجمۀ پاینده شاهنده. تهران: انتشارات سروش. میرغلامی، مرتضی و آیشم، معصومه (1395). مدل مفهومی ارزیابی حس مکان بر اساس مؤلفه‌های کالبدی، ادراکی، عملکردی و اجتماعی، مطالعه موردی: خیابان امام ارومیه. نشریهمطالعاتشهری، (19)، 79-69. نادری، عزت‌الله و سیف‌نراقی، مریم (1367). احساسوادراکازدیدگاهروانشناسی. تهران: نشر کوکب. وحدت، سلمان و رضایی‌راد، هادی (1396). ارتقاء ارزش‌های بصری در کریدورهای دید شهری با QSAM، نمونه موردی: میدان انقلاب زنجان. مجلهآمایشجغرافیایفضا، (23)7، 86-69. یگانه، منصور، بمانیان، محمدرضا، عینی‌فر، علیرضا و انصاری، مجتبی (1393). تبیین رابطه رفتار قلمروپایی شهروندان با معیارها و میزان ادراک پیوستگی ساختمان و شهر در فضاهای عمومی شهر، مطالعه موردی: خیابان ولیعصر(عج) تهران. هویتشهر، (19)8، 18-5.
Zhang, J. & Wu, S. (1990). Structure of Visual Perception. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 87(20), 7819-7823. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 476 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 447 |
||