تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,131 |
تعداد مقالات | 9,677 |
تعداد مشاهده مقاله | 17,619,536 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,299,839 |
بازیابی ابعاد تفسیر کلامی آیه «إِنِّى جاعِلٌِ فِىالْأرْضِ خَلِیفَةً» | ||
پژوهشنامه تفسیر و زبان قرآن | ||
مقاله 3، دوره 1، شماره 1، مهر 1391، صفحه 23-40 اصل مقاله (292.12 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
محمود کریمی1؛ محمد حسن رستمی2؛ محسن دیمه کار گراب3 | ||
1دانشیار دانشگاه امام صادق علیه السلام | ||
2استادیار دانشگاه فردوسی مشهد | ||
3دانشجوی دکتری رشته علوم قرآن و حدیث، دانشگاه فردوسی مشهد | ||
چکیده | ||
هر چند به نظر میرسد آیه «إِنِّى جاعِلٌ ِفِى الْأرْضِ ِخَلِیفَةً» در سورة بقره تنها طلیعه و مقدمه داستان خلقتِ حضرت آدمعلیهالسلام است، لکن این آیه مشتمل بر نکات تفسیری ـ کلامى ارزشمندی است که برخی از آنها از دیرباز به اجمال و پراکنده در آثار علمى فریقین بهویژه امامیه بیان شده ولی هیچگاه تبیین نشده است. نوشتار حاضر بر آن است تا ابعاد تفسیری ـ کلامی این آیه را در میراث علمى امامیه و اهل سنت، مورد بررسی قرار گیرد؛ ابعادی همچون هدف از آفرینش خلیفه در زمین، لزوم وجود خلیفه در زمین و ضرورت ِنیاز به امام، تقدم وجود خلیفه بر دیگران، اختصاص تعیین خلیفه به خداوند، لزوم عصمت خلیفه و امام و غیرهم. این موارد مهمترین مباحث کلامى است که برخی از محدّثان و مفسّران متکلّم با استناد به آیه مذکور به آنها اشاراتی داشتهاند. در آثار علمى اهل سنت نیز در خصوص این آیه، تنها به مباحث معدودی همچون عصمت ملائکه، علم یکی از شروط خلافت، و برترى آدمعلیه السلام بر ملائکه اشاره شده که این استفاده اندک از آیه، ناظر به تفاوت مبانى کلامى اهل سنت با امامیه در موضوعِ امامت است. پاسخ به دیدگاه اسماعیلیه در خصوص تعارض غیبت امام با «قراردادن خلیفه در زمین» و نیز اشاره به استفاده فقهی برخی از فقیهان امامی و اهل سنت از این آیه در خصوص مشروعیت ِقضاوت و تعلق زمین به خلیفه خدا از دیگر مباحث مطرح ِشده در این نوشتار بهشمار مىآید. | ||
کلیدواژهها | ||
حضرت آدمعلیهالسلام؛ جعل خلیفة؛ خلافت؛ امامت؛ عصمت؛ غیبت؛ رجعت | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Detection of Theological Aspects of «إِنِّىجاعِلٌِفِىالْأَرْضِِخَلِیفَةً» | ||
نویسندگان [English] | ||
Mahmood Karimi1؛ Mohammad Hasan Rostami2؛ Mohsen Deymekar3 | ||
چکیده [English] | ||
Although it seems that «إِنِّى جاعِلٌ ِفِى الْأَرْضِ ِخَلِیفَةً» is the introduction of Adam (A.S.) story and his creation, but this verse contains valuable interpretative and theological notes that some of them have briefly and sporadically been expressed in the Islamic works, especially the Shiite literatures, but has never been clarified. This article tries to detect theological aspects of this verse in Shiite and Sunni works. These aspects are the making of caliph on earth, the necessity of Imam Existence, Imam Superiority over others, Select of caliph dedicated to God, necessity of infallibility of caliph and Imam, and others. This is the most important theological issues, which several commentators and reciters on this issue have cited this verse. Use of this verse in Sunni works is limited only to few cases, such as the angels infallibility, human superior to the Angels and Requisite knowledge for the Caliphate. This little use of verse in Sunni works refers to the difference between Sunni and Shiite approach to the Imamate problem. Reply to Ismailia standpoint about the conflict between absence of the Imam and the making of caliph on earth, jurisprudential use of this verse by Shiite and Sunni jurists about legitimacy of the caliph’s judging, other topics are discussed in this paper. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Adam (A.S.), making of caliph on earth, caliphate, Imam Infallibility, Imam Absence | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,506 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,158 |