پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 40 |
| تعداد شماره‌ها | 1,019 |
| تعداد مقالات | 8,736 |
| تعداد مشاهده مقاله | 15,580,322 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 10,888,272 |
قرائتی بر بازآفرینی شهری پایدار در بافتهای تاریخی با تحلیل و ارزیابی تحقق پذیری معیارهای آن در محلات بافت تاریخی شیراز | ||
| برنامه ریزی توسعه کالبدی | ||
| دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 22، شهریور 1400، صفحه 11-28 اصل مقاله (1.42 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/psp.2021.51409.2258 | ||
| نویسندگان | ||
| الهام امان زادگان1؛ منوچهر طبیبیان* 2 | ||
| 1دانشجوی دکتری شهرسازی، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران | ||
| 2استاد تمام و هیات علمی دانشگاه تهران- هنرهای زیبا | ||
| چکیده | ||
| مسئله اصلی تحقیق حاضر، تحقق‌پذیری شاخص‌ها و مؤلفه‌های بازآفرینی پایدار شهری شیراز است که به منظور رسیدن به اهداف، وضعیت شاخصهای بازآفرینی شهری پایدار (اقتصادی، مدیریتی، حقوقی، قانونی، مشارکتی، اجتماعی-جمعیتی، فرهنگی-گردشگری و کالبدی–عملکردی) در محلات هدف بافت تاریخی شیراز (درب شازده، سردزک، اسحاق بیک، بازارمرغ و سنگ سیاه) که به علت وجود اسناد و مدارک طرح‌ها و برنامه‌های بهسازی، نوسازی و بازآفرینی و همچنین در دسترس بودن ذینفعان، بازیگران و عوامل اصلی طرح‌ها و برنامه‌ها به صورت هدفمند به عنوان محله هدف ارزیابی شاخصهای بازآفرینی و پایداری انتخاب شدند، مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش را ساکنین پنج محله منتخب از منطقه هشت شهرداری بافت تاریخی شهر شیراز معادل 26069 نفر تشکیل می‌دهند که با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر انتخاب و پرسشنامه به روش تصادفی ساده در سطح محلات توزیع و تکمیل شد. داده‌های مورد نیاز تحقیق، از طریق روش تجزیه و تحلیل FMEA و مطالعات اسنادی و میدانی (پرسشنامه و مصاحبه) گردآوری و با نرم‌افزار SPSS، آزمون آماری T تک نمونه‌ای، تحلیل واریانس، آزمون پس از تجربه (LSD) و فریدمن تجزیه و تحلیل شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد در شرایط موجود شیراز، شاخص کالبدی-عملکردی با میانگین 443/3 بالاترین میانگین و شاخص مشارکت عمومی-مردمی با میانگین 232/2 کمترین میانگین را به خود اختصاص داده است. نتایج حاصل از تحلیل واریانس حاکی است که در میان محلات پنج‌گانه بافت تاریخی شهر شیراز به لحاظ شاخصهای بازآفرینی پایدار شهری تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین، با توجه به نتایج آزمون فریدمن، محله سردزک با میانگین 53/3، کمترین رتبه و محله بازارمرغ با میانگین 17/12، در رتبه اول قرار گرفته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ارزیابی؛ بازآفرینی شهری پایدار؛ بافت تاریخی؛ محلات هدف پنج‌گانه؛ شیراز | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Reading sustainable urban regeneration in historical Districts by analyzing and evaluating the feasibility of its criteria in the historical District of Shiraz | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Elham Amanzadegan1؛ manouchehr Tabibian2 | ||
| 1PhD Student of Urban Planning, Department of Urban Planning, Faculty of Architecture and Urban Planning, Qazvin Branch, Islamic Azad University, Qazvin, Iran. | ||
| 2full professor on urban design and urban planning, Tehran University, Fine Art | ||
| چکیده [English] | ||
| The main issue of the present study is the feasibility of Shiraz sustainable urban regeneration indicators and components. In order to achieve the goals, the status of sustainable urban regeneration indicators are analyzed and evaluated (economic, managerial, legal, participatory, socio-demographic, cultural-tourism and physical-functional) in the target areas of Shiraz's historical district (Darb-shazdeh, Sare-dozak, Eshagh-beig, bazare-morgh and sange-siah). These quarters are selected as target neighborhoods to evaluate the regeneration and sustainability indices, purposefully due to the availability of documentation of rehabilitation, renovation and regeneration programs and the availability of actors, stakeholders, and key elements of plans and programs. The statistical population of this study is 26069 inhabitants of five selected neighborhoods of eight municipality of Shiraz historical district. Then, 384 people were selected using Cochran formula and questionnaires were distributed and completed by simple random method. The required data were collected through FMEA analysis and field studies (questionnaire and interview) and analyzed by SPSS software, one-sample T-test, analysis of variance, test experience (LSD) and Friedman. Research findings show that in Shiraz status qua, physical-functional index with the mean of 3.443 had the highest mean and public participation index with the mean of 2.223 was the lowest. The results of analysis of variance indicate that there are significant differences among the five target neighborhoods of Shiraz historical district in terms of sustainable urban regeneration indices. Also, according to the results of Friedman test, Sare-dozak neighborhood with a mean of 3.53 is the lowest and the Bazare-morgh with a mean of 12.17 is ranked first. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Evaluation, Sustainable Urban Regeneration, Historical District, Target Neighborhoods, Shiraz | ||
| مراجع | ||
|
آریانا، اندیشه، محمدی، محمود و کاظمیان، غلامرضا (1397). مدل مدیریت تعارض ذینفعان بازآفرینی شهری برپایه حکمروایی همکارانه. نشریه نامه معماری و شهرسازی، 21، 143-123. ابوذری، پانتهآ و زیاری، یوسفعلی (1398). تحلیل نقش سرمایه اجتماعی بر مشارکتپذیری در طرحهای ساماندهی بافتهای فرسوده با رویکرد بازآفرینی شهری (مورد پژوهی: منطقه 12 شهر تهران). جغرافیا (برنامهریزی منطقهای)، 9 (3)، 349-335. اسدی، درنا و رفیعیان، مجتبی (1397). بررسی عوامل موثر بر بازآفرینی محلات تاریخی با تاکید بر رویکرد برندسازی شهری نمونه موردی: محله سنگ سیاه شیراز. مطالعات محیطی هفت حصار، 6 (24)،14-5. امینی، میلاد، صارمی، حمیدرضا و قالیباف، محمدباقر (1397). جایگاه حکمروایی شهری در فرآیند بازآفرینی بافت فرسوده شهری مطالعه موردی: منطقه ۱۲ شهر تهران. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، ۳۳ (۳)، ۲۰۲-۲۱۷. ایزدفر، نجمه و رضایی، محمدرضا (1399). شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر بازآفرینی پایدار شهری با رویکرد آینده‌پژوهی (مورد شناسی: بافت ناکارآمد شهر یزد). فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری-منطقه ای،10(34)، 109-130. ایزدی، پگاه (1396). ارائه و تبیین الگوی بازآفرینی شهری با تأکید بر رویکرد فرهنگمبنا؛ مطالعه موردی: منطقه 8 شهرداری شهر شیراز. پایان‌نامه دکتری گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشکده جغرافیا و برنامهریزی محیطی. دانشگاه سیستان و بلوچستان. ایزدی، محمدسعید (۱۳۸۰). بررسی تجارب مرمت شهری در ایران با تأکید بر تحولات دو دهه اخیر. هفت شهر- فصلنامه عمران و بهسازی شهری، 3، ۴۲-۳۲. برکپور، ناصر و اسدی، ایرج (1388). مدیریت و حکمروایی شهری. تهران: انتشارات دانشگاه هنر. پوراحمد، احمد و احمدیفرد، نرگس(1397). بررسی نقش گردشگری خلاق در بازآفرینی بافت تاریخی (مطالعه موردی: منطقه 12 شهر تهران). فصلنامه پژوهشهای جغرافیایی برنامهریزی شهری،6 (1)، 90-75. پوراحمد، احمد، حبیبی، کیومرث و کشاورز، مهناز (1389). سیر تحول مفهومشناسی بازآفرینی شهری به عنوان رویکردی نو در بافتهای فرسوده شهری. فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، 1 (1)، 92-73. پوراحمد، احمد، زیاری، کرامتالله و حسینی، علی (1389). بازآفرینی بافتهای فرسوده شهری با تاکید بر فضاهای گذران اوقات فراغت (نمونه موردی: محله قیطریه تهران). برنامهریزی و آمایش فضا، 19 (3)، 38-1. توکلی، نجمه، مویدفر، سعیده و ذاکریان، ملیحه (1396). نقش سازمانهای مردمنهاد و تشکلهای مردمی در بازآفرینی بافتهای فرسوده شهری (نمونه موردی: محله مهدیه واقع در ناحیه غرب شهرکرد). مجله مطالعات برنامهریزی سکونتگاههای انسانی، 41، 914-895. توکلینیا، جمیله و یدالهنیا، حسین (1397). تحلیل شاخصهای حکمروایی خوب در بازآفرینی شهری از منظر ساکنان محله (مطالعه موردی: محله تجریش). فصلنامه جغرافیا (برنامهریزی منطقهای)، 9 (1)، 280-265. حبیبی، سیدمحسن و مقصودی، ملیحه (1396). مرمت شهری: تعاریف، نظریه‌ها، تجارب، منشورها و قطعنامه‌های جهانی، روش‌ها و اقدامات شهری. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. حبیبی، کیومرث، پوراحمد، احمد و مشکینی، ابوالفضل (1386). بهسازی و نوسازی بافتهای کهن شهری. کردستان: انتشارات دانشگاه کردستان. رسولی، محمد، نوری، سیدعلی و ذبیحی، حسین (1398). ابعاد و شاخصهای مشترک در ارتقا کیفی سکونتگاههای غیررسمی و بازآفرینی شهری پایدار در ایران. جغرافیا (برنامهریزی منطقهای)، 9 (2)، 792-767. زنگیآبادی، علی و مؤیدفر، سعیده (1391). رویکرد بازآفرینی شهری در بافتهای فرسوده: برزن شش بادگیری شهر یزد. فصلنامه معماری و شهرسازی آرمانشهر، 5 (9)، 314-297. سجادزاده، حسن، حمیدینیا، مریم و دالوند، رضوان (1396). سنجش و ارزیابی ابعاد محرک توسعه در بازآفرینی محلههای سنتی نمونه موردی: محله حاجی در بافت تاریخی شهر همدان. مجله جغرافیا و توسعه، 49، 22-1. شعله، مهسا، لطفی، سهند و کیان، فریبا (1397). کاربست فرآیند یکپارچه طراحی شهری در بازآفرینی مکانمبنای بافتهای تاریخی باززندهسازی تداوم مکانی گذر سنگ سیاه شیراز. فصلنامه مدیریت شهری، 52 ، 126-109. شماعی، علی، موحد، علی و رضاپورمیرصالح، حسن (1397). تحلیل نقش بازآفرینی بافت قدیم شهر اردکان در توسعه گردشگری شهری. فصلنامه مطالعات شهر ایرانی-اسلامی، 9 (34)، 72-59. شهرداری شیراز (1398). بخش آمار و اطلاعات شهرداری منطقه 8 شهر شیراز. سایت:http://ww.shiraz.ir/zone8 شیری، بهروز و معروفنژاد، عباس (1397). بررسی منظر اجتماعی بافتهای ناکارآمد شهری؛ مطالعه موردی: کوی نهضتآباد کلان شهر اهواز. مجله آمایش محیط، 11 (43)، 252-235. صفایی‌پور، مسعود و دامن‌باغ، صفیه (1398). تحلیل مؤلفه‌های بازآفرینی شهری در بافت فرسوده مرکزی شهر اهواز. فصلنامه علمی پژوهشی برنامهریزی توسعه کالبدی، 6(15)، 103-122. عزیزی، محمدمهدی و بهرا، بهاره (1396). نقش پروژههای محرک توسعه در بازآفرینی بافت مرکزی شهرها نمونه مطالعاتی: بافت تاریخی شهر یزد. مجله هنرهای زیبا، 22 (4)، 16-5. فکوهی، ناصر (1383). انسانشناسی شهری. تهران: نشر نی. فنی، زهره، توکلینیا، جمیله و بیرانوندزاده، مریم (1399). کاربست تحلیلی-ساختاری بازآفرینی پایدار شهری (مطالعۀ موردی: شهر خرم‌آباد). پژوهشهای جغرافیای انسانی، 52(1)، 181-197. فنی، زهره و شیرزادی، فرزانه (1397). تحلیل عوامل موثر بر بازآفرینی فضاهای تاریخی شهر (مطالعه موردی: میدان مشق، تهران). مجله مطالعات برنامهریزی سکونتگاههای انسانی، 42، 197-179. قاسمی، ایرج، قاسمیسیانی، محمد و حیدری، حسین (1394). تحلیل عوامل موثر بر مشارکت مردم در نوسازی و بهسازی بافت فرسوده. فصلنامه رفاه اجتماعی، 15(59)، 286-253. کریمزاده، علی، شهریاری، سیدکمالالدین و اردشیری، مهیار (1397). تحلیلی بر گردشگری شهری در بازآفرینی بافتهای تاریخی از دیدگاه ساکنین محلی با بهرهگیری از روش تحلیل عاملی(نمونه موردی: شهر شیراز). فصلنامه برنامهریزی منطقهای، 32، 139-127. لطفی، سهند (1390). بازآفرینی شهری فرهنگ مبنا: تأملی بر بنمایههای فرهنگی و کُنش بازآفرینی. مجله هنرهای زیبا، 3(45)، 62-49. لطفی، سهند، شعله، مهسا و علیاکبری، فاطمه (1396). تدوین چارچوب مفهومی کاربست اصول و آموزههای بازآفرینی شهری فرهنگ مبنا (موردپژوهی: بافت تاریخی شیراز). نشریه انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران، 13، 245-229. مهندسین مشاور پرداراز (1395). طرح تفصیلی بافت تاریخی فرهنگی شیراز. مؤیدفر، سعیده و صابری، محمدرضا (1399). آینده‌پژوهی در بافت تاریخی با رویکرد توسعۀ پایدار (مطالعۀ موردی: برزن شش بادگیری یزد). پژوهشهای جغرافیای برنامهریزی شهری، 8(1)، 137-159. نادریان، زهرا (1396). بازآفرینى فرهنگى اجتماعى فضاهاى شهرى با هدف ارتقاء هویت محلهاى (مطالعه موردى: محله سنگ شیر همدان). مجله مطالعات محیطى هفتحصار، 19(6)، 96-87. ویسی، فرزاد، مرادی، اسکندر و دیوانی، آرمان (1399). مقایسۀ ظرفیت بازآفرینی شهری پایدار در محله‌هایی با بافت فرسوده و غیررسمی شهری (مطالعۀ موردی: شهر مریوان). پژوهشهای جغرافیای برنامهریزی شهری، 8(1)، 45-71. Hong, Y. (2018). Resident participation in urban renewal: Focused on Sewoon Renewal Promotion Kim, S., & Bramwell, B. (2019). Boundaries and boundary crossing in tourism: A study of policy work for tourism and urban regeneration. Tourism Management, 75. Korkmaza, C., & Balabanb, O. (2019). Sustainability of urban regeneration in Turkey: Assessing the performance of the North Ankara Urban Regeneration Project. Habitat International. Lazarević, E., Koružnjak, A. & Devetaković, M. (2016). Culture Design-led Regeneration as a Tool Used to Regenerate Deprived Areas Belgrade- the Savamala quarter; Reflections on an Unplanned Cultural Zone. Energy and Buildings, 1(115), 3-10. Maginn, P J. (2007). Towards more effective community participation in urban regeneration: the potential of collaborative planning and applied ethnography. Qualitative Research, 7 (1), 25-43. Peerapun, W. (2012). Participatory Planning Approach to Urban Conservation and Regeneration in Amphawa Community. Asian Journal of Environment-Behavior studies, 3(7). Rabbiosi, C. (2015). Renewing a Historical Legacy: Tourism, Leisure Shopping and Urban Branding in Paris. Cities, 4(1), 195-203. Roberts, P. (2000). The evolution, definition and purpose of urban regeneration, in P. Roberts and H. Syke (Eds). Urban Regeneration, a Handbook. British Urban Regeneration Association. London: SAGE Publications. Tort-Donada, J., Santasusagna, A., Rode, S., & TeresaVadrí, M. (2020). Bridging the gap between city and water: A review of urban-river regeneration projects in France and Spain. Science of the Total Environment, 700(15). Yung, E. H. K., Zhang, Q., & Chan, E. H. (2017). Underlying social factors for evaluating heritage conservation in urban renewal districts. Habitat International, 66, 135-148. Zheng, H.W., Shen, G.Q., & Wang, H. (2014). A review of recent studies on sustainable urban renewal. Hong Kong: Habitat International, 41, 272-279. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 508 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 543 |
||