پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 40 |
| تعداد شماره‌ها | 1,020 |
| تعداد مقالات | 8,749 |
| تعداد مشاهده مقاله | 15,587,953 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 10,890,721 |
تحليل العلاقات التناصية لـ«الدنيا» في نهج البلاغة والقرآن الكریم | ||
| دراسات حدیثة فی نهج البلاغة | ||
| مقاله 2، دوره 5، شماره 1 - شماره پیاپی 9، خرداد 2022، صفحه 17-29 اصل مقاله (1.2 M) | ||
| نوع مقاله: المجلة العلمية البحوثية | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/anb.2022.60597.1287 | ||
| نویسندگان | ||
| اشرف طحانی1؛ رسول محمدجعفری* 2؛ غفار برجساز3 | ||
| 1ماجستير في علوم القرآن والحديث، جامعة شاهد، طهران، إيران | ||
| 2أستاذ مشارك في علوم القرآن والحديث، جامعة شاهد، طهران، إيران | ||
| 3أستاذ مساعد في اللغة الفارسية وآدابها، جامعة شاهد، طهران، إيران | ||
| چکیده | ||
| إن التناص هو نظرية تبحث في العلاقات والتفاعلات بين النصوص وفقًا لهذه النظرية، يعطي كل نص معنى بناءً على النصوص التي تمت قراءتها من قبل ولطالما كان للقرآن تأثير في الأعمال الإسلامية، خاصة في أحاديث الأئمة. ومن النصوص التي يمكن تحليل علاقتها مع آيات القرآن بشكل كبير هو نهج البلاغة. ومن الموضوعات التي تأثر بها نهج البلاغة بشكل كبير بالقرآن هي «الدنيا» حيث يتم في كلا النصين رسما ثلاث صور للدنيا: «عالم الممدوح» و«عالم المذموم» و«سبب مدح الدنيا وذمها». يحاول البحث الحاضر الذي يركز على موضوع «الدنيا» باستخدام المنهج الوصفي التحليلي للإجابة على سؤال وهو كيفية تحليل العلاقات التناصية لـ«الدنيا» في نهج البلاغة والقرآن؟ وأشارت نتائج البحث إلى أنه في مثال التناص الكامل، حيث استخدم الإمام علي۷ آية: ﴿أَرَضيتُمْ بِالْحَياة الدُّنْيا مِنَ الْآخِرة﴾ دون تغيير بنيتها. وفي التناص الكامل المعدل نوقش مثالان، من بينهما قول الإمام ۷: «قَدْ خَسِرْتَ دَارَ الدُّنْيَا ودَارَ اﻵْخِرَة» مأخوذ من الجملة القرآنية: ﴿خَسِرَ الدُّنْيا والْآخِرة﴾، مع اختلاف أن بعض التغييرات قد طبقت في هيكل الآية. لكن التناص الإشاري له الحجم الأكبر، ولهذا المستوى من العلاقة التناصية تمت مناقشة ثلاثة أمثلة، بما في ذلك ت قول الإمام ۷: «خُذْ مِنَ الدُّنْيَا مَا أَتَاكَ» مستوحى من الجملة القرآنية: ﴿وَ لا تَنْسَ نَصِيبَكَ مِنَ الدُّنْيا﴾. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نهج البلاغة؛ القرآن؛ الدنيا؛ التناص الكامل؛ التناص الكامل المعدل؛ التناص الإشاري | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| تحلیل روابط بینامتنی «دنیا» در نهجالبلاغه وقرآن كریم | ||
| نویسندگان [English] | ||
| اشرف طحانی1؛ رسول محمدجعفری2؛ ghafar borjsaz3 | ||
| 1كارشناسی ارشد، علوم قرآن وحدیث، دانشگاه شاهد، تهران، ایران | ||
| 2دانشیار، علوم قرآن وحدیث، دانشگاه شاهد، تهران، ایران | ||
| 3استادیار، زبان وادبیات فارسی دانشگاه شاهد، تهران، ایران | ||
| چکیده [English] | ||
| بینامتنی» نظریهای است كه به بررسی روابط و تعامل بین متنها میپردازد. بر اساس این نظریه، هر متن بر پایه متونی كه پیشتر خوانده شده است معنا میدهد. قرآن همواره در آثار اسلامی و به ویژه روایات ائمه اثرگذار بوده است. یكی از متون حدیثی كه رابطه بینامتنی آن با آیات قرآن به صورت چشمگیری قابل تحلیل است، نهجالبلاغه. از جمله موضوعاتی كه نهجالبلاغه فراوان از قرآن تأثیر پذیرفته، «دنیا» است، به طوری كه در هر دو متن، از دنیا سه تصویر: «دنیای ممدوح»، «دنیای مذموم» و «علت مدح وذم دنیا» ترسیم شده است. پژوهش حاضر با تمركز بر موضوع «دنیا» و با روش توصیفی تحلیلی در پی پاسخ به این سؤال بر آمده است تحلیل روابط بینامتنی «دنیا» در نهجالبلاغه و قرآن چگونه است؟ یافتههای تحقیق حكایت از آن داشت در نمونه بينامتنیت كامل متنی، امام علی(ع)، آیه: «أَ رَضيتُمْ بِالْحَياة الدُّنْيا مِنَ الْآخِرة» را بدون تغییر در ساختارش به كار برده است. در بینامتنیت كامل تعديلي، دو نمونه بحث گردید از جمله، این سخن امام(ع): «قَدْ خَسِرْتَ دَارَ الدُّنْيَا ودَارَ اﻵْخِرَة» برگرفته از جمله قرآنی: «خَسِرَ الدُّنْيا والْآخِرة» است، با این تفاوت كه برخی تغییرات در ساختار آیه، اعمال شده است. اما بینامتنیت اشارهای بیشترین حجم را به خود اختصاص داده است، برای این سطح از رابطه بینامتنی سه نمونه بحث شد از جمله سخن امام(ع): «خُذْ مِنَ الدُّنْيَا مَا أَتَاكَ» الهام گرفته از جمله قرآنی: «وَلا تَنْسَ نَصِيبَكَ مِنَ الدُّنْيا» است. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| نهج البلاغه, قرآن, دنیا, بینامتنیت كامل متنی, بینامتنیت كامل تعديلی, بینامتنیت اشاره ای | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 134 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 157 |
||