پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شمارهها | 1,101 |
| تعداد مقالات | 9,443 |
| تعداد مشاهده مقاله | 17,009,844 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,932,350 |
تعامل و تقابل ایلات اردلان و زنگنه در دوره صفویه | ||
| پژوهشنامه تاریخ های محلی ایران | ||
| دوره 10، شماره دوم - پیاپی20- بهار و تابستان 1401، مهر 1401، صفحه 91-102 اصل مقاله (329.47 K) | ||
| نوع مقاله: pajoheshi | ||
| نویسندگان | ||
| عبدالهادی خادمیانی1؛ محبوب مهدویان* 2؛ امیر عبدالهی3 | ||
| 1گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی واحد خوی دانشگاه آزاد اسلامی | ||
| 2عضو هیات علمی و معاون پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوی | ||
| 3عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ماکو گروه تاریخ | ||
| چکیده | ||
| بررسی روابط ایلات و قبایل، از مباحث مهم تاریخ ایران است. این مسئله در دوره صفویه، بهویژه در نواحی غربی ایران، به علت روابط خصمانه با دولت عثمانی، اهمیت بیشتری دارد. در این مقاله کنشگری دو طایفه از طوایف کُرد این منطقه، یعنی اردلان و زنگنه، در تحولات منطقهای، کشوری و بینسرزمینی مورد بررسی تحلیلی قرار گرفته است. اینکه روابط درونی (با یکدیگر) و بیرونی (با دولت مرکزی ایران و عثمانی) آنان، عمدتاً دارای چه مؤلفههایی بوده و تأثیرگذاری این روابط در تحولات منطقه چه بوده است؟ در این پژوهش بهصورت توصیفی- تحلیلی و با مراجعه به منابع اصلی، بهویژه منابع محلی کردی و فارسی، با محوریت سؤال تحقیق، دادههای تاریخی استخراج، و پس از سنجش و ارزیابی محتوایی، با رویکردی تحلیلی تنظیم شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد در عصر صفوی طوایف مذکور، بهویژه طایفه اردلان که حاکمیت ایالات کردستان را در اختیار داشتند، از کنشگران سیاسی و نظامی در غرب کشور بوده و اهمیت فراوان یافته بودند. در این دوره آنان، از یکسو با نوع رابطهای که با دولت صفوی برقرار کرده و از سوی دیگر به علت درگیریهای دائمی که با یکدیگر داشتند، زمینه بروز ناآرامیهای پیوستهای را در ایالتهای کردستان و کرمانشاهان به وجود آورده بودند که گاه دولت مرکزی را نیز با چالشهایی مواجه ساخته بود. در اواخر دولت صفوی، ضعف درونی طایفه اردلان و پراکندگی اجباری افرادی از ایل زنگنه در مناطق مختلف ایران به دستور شاهان صفوی، بهتدریج آنان را به سمت پرهیز از درگیری و تمایل به تعامل با یکدیگر هدایت نمود. | ||
| کلیدواژهها | ||
| صفویه؛ عثمانی؛ اردلان؛ زنگنه؛ کُرد | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Interaction and confrontation between Ardalan and Zanganeh in the Safavid period | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Abdolhadi Khademyani1؛ mahbuob mahdavian2؛ Amir Abdulahi3 | ||
| 1Department of History and Civilization of Islamic Nations, Khoy Branch, Islamic Azad University | ||
| 2azad univercity | ||
| 3Azad University Mako | ||
| چکیده [English] | ||
| Examining the relations between tribes and tribes is one of the important topics of Iranian history. This issue is more important in the Safavid period, especially in the western regions of Iran, due to the hostile relations with the Ottoman government. In this article, the activism of two Kurdish clans of this region, namely Ardalan and Zanganeh, has been analyzed analytically in regional, national and inter-territorial developments. What are the main components of their internal relations (with each other) and external relations (with the central government of Iran and the Ottoman Empire) and what has been the impact of these relations on regional developments? In this research, it is descriptive-analytical and by referring to the main sources, especially local Kurdish and Persian sources, focusing on the research question, extracting historical data, and after measuring and evaluating the content, it is set with an analytical approach. The results of the research show that during the Safavid era, the mentioned clans, especially the Ardalan clan, which had the sovereignty of the Kurdistan states, were among the political and military activists in the west of the country and gained great importance. In this period, on the one hand, with the type of relations they established with the Safavid government and on the other hand, due to the constant conflicts they had with each other, they created the ground for the emergence of annexation unrest in the states of Kurdistan and Kermanshahs, which sometimes attacked the central government as well. had faced challenges. At the end of the Safavid government, the internal weakness of the Ardalan clan and the forced dispersion of people from the Zanganeh clan in different regions of Iran by the order of the Safavid kings, gradually led them to avoid conflict and desire to interact with each other. | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| Safavid, Ottoman, Ardalan, Zanganeh, Kurdish | ||
| مراجع | ||
|
اردلان، مستوره (۱۳۸۴). تاریخ اردلان، به کوشش جمال احمدی آیین، اربیل: چاپخانه آراس
- استرآبادی، سید حسین (۱۳۶۴). تاریخ سلطانی از شاه صفی تا شیخ صفی، تهران: علمی
- امیر، عبدالهی (1390). حکمرانی اردلانها در ایالت سنه و اردلان در دوره افشاریه، مجموعه مقالات همایش ملی اردلانشناسی، دانشگاه کردستان، ص 254-282
- امیر، عبدالهی (1390). بررسی حکمرانی خاندان اردلان در ولایت کردستان در دوره زندیه، مجموعه مقالات همایش ملی اردلانشناسی، دانشگاه کردستان، ص 293- 314
- بابانی، عبدالقادر بن رستم (۱۳۷۷). سیرالاکراد در تاریخ و جغرافیای کردستان، به کوشش محمد رئوف توکلی، چاپ دوم، تهران: توکلی
- باغانی، جلال (1396). بررسی مناسبات ایران و عثمانی با تکیه بر ایلات و عشایر کردستان (از دوره صفویه تا معاهده ارزرم دوم 907 ه.ق/ 1499.م - 1263 ه.ق/ 1874.م)، پایاننامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه پیامنور
- بختیاری، جلیل (1384). اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کردهای ایران در دوره صفویه، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران
- بدلیسی، امیر شرفخان (۱۳۷۳). شرفنامه (تاریخ مفصل کردستان)، با مقدمه و تعلیقات محمد عباسی، چاپ سوم، تهران: انتشارات حدیث
- بلو، ژویس (۱۳۷۹). مسئله کرد بررسی تاریخی، جامعهشناختی، ترجمه دکتر پرویز امین، انتشارات دانشگاه کردستان
- ترکمان منشی، اسکندربیگ؛ (۱۳82). تاریخ عالمآرای عباسی، ج ۱ و ۲ و ۳، محقق و مصحح ایرج افشار، چاپ سوم، تهران: انتشارات امیرکبیر
- توحدی، کلیمالله (۱۳۶۴). حرکت تاریخی کرد به خراسان، مشهد: ناشر الف
- جعفرپور، علی؛ سلیمی، پخشان (1386). نگاهی به وزارت شیخ علی خان زنگنه، مسکویه، شماره 7، تابستان و پاییز، ص 73-90
- جهانبخش، ثواقب؛ مظفری، پرستو (1394). تحلیلی بر مناسبات خاندان اردلان با دولت مرکزی صفویه، پژوهشنامه تاریخهای محلی ایران، سال سوم، شماره 2، بهار و تابستان، ص 127-165
- حمانی، کامران (1389). نظری بر روابط خاندان اردلان با حاکمیت صفویه، تاریخ نو، شماره 1، پاییز و تابستان، ص 99-122
- خواجگی اصفهانی، محمد معصوم (۱۳۶۸). خلاصه السیر، به کوشش ایرج افشار، تهران: چاپ اول، علمی
- خورموجی، جعفر (۱۳۸۰)، نزهت الاخبار، تهران وزارت ارشاد
- دن گارسیا، فیگوئرا (۱۳۶۳). سفرنامه دن گارسیا، ترجمه غلامرضا سمیعی، تهران: انتشارات نو
- رهر برن؛ کلاوس میشائیل (۱۳۴۹). نظام ایالات در دوره صفویه، ترجمه کیکاووس جهانداری، چاپ اول، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب
- ریاحی، محمدامین (۱۳۷۳). تاریخ خوی، چاپ دوم، طرح نو
- زکی بیگ، محمدامین (۱۳۸۱). زبده تاریخ کرد و کردستان، ترجمه یدالله روشن اردلان، تهران: توس
- سنندجی، میرزا شکرالله (۱۳۶۶). تحفه ناصری در تاریخ و جغرافیای کردستان، تصحیح حشمتالله طبیبی، تهران: امیرکبیر
- شیروانی، زینالعابدین بن اسکندر، (بیتا)، بستان السیاحه، تهران: سنایی
- صفیزاده (بورکهای)، صدیق (۱۳۷۸). تاریخ کرد و کردستان، تهران: آتیه
- صمدی، سید محمد (۱۳۷۹). رسالة اسامی عشایر کرد در عصر ناصری، پژوهشهای ایرانشناسی ناموره دکتر محمود افشار، به کوشش ایرج افشار، ج ۱۲، تهران: بنیاد موقوفات محمود افشار
- غفاری کاشانی، قاضی احمد بن محمد (۱۳۴۲). تاریخ جهانآرا، تهران: کتابفروشی حافظ
- فرجی قرابقلو، کریم؛ رنجبر، محمدعلی؛ قسیم، یاسین (1396). جایگاه ایالت اردلان در مناسبات عثمانی- صفوی، تاریخ و تمدن اسلامی، دوره 13، شماره 26، پاییز و زمستان، ص 93-116
- قاضی، ملامحمد شریف؛ (۱۳۷۹). زبدة التواریخ سنندجی، به کوشش محمد رئوف توکلی، تهران: توکلی
- کریمی، علیرضا (۱۳۷۵). پژوهشی درباره شیخ علیخان زنگنه وزیر شاه سلیمان صفویه در طول وزارتش، زیر نظر عبدالحسین نوایی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس
- کمپفر، انگلبرت (۱۳۶۳). سفرنامه کمپفر، ترجمه کیکاووس جهانداری، تهران: انتشارات خوارزمی
- مستوفی، محمدحسین (۱۳۷۵). زبدة التواریخ، به کوشش بهروز گودرزی، تهران: دانشگاه تهران
- مشیزی (بردسیری). میرمحمد سعید (۱۳۶۷). تذکره صفویان کرمان، به تصحیح باستانی پاریزی، تهران: مطالعات و تحقیقات فرهنگی
- منجم یزدی، ملا جلال، (۱۳۶۶). تاریخ عباسی (روزنامه ملا جلال)، به کوشش سیفالله وحید نیا، چاپ اول، تهران: وحید
- میرزا سمیعا (۱۳78). تذکرة الملوک، سازمان اداری حکومت صفوی (تعلیقات مینورسکی)،به کوشش دکتر محمد دبیر سیاقی، ترجمه مسعود رجبنیا، چاپ سوم، تهران: امیرکبیر
- نصرآبادی، محمدطاهر (۱۳۶۱). تذکره نصرآبادی، به تصحیح وحید دستگردی، تهران: کتابفروشی فروغی
- نصیری، میرزاعلی نقی (۱۳۷۱). القاب و مواجب دوره صفویه، تصحیح دکتر یوسف رحیملو، مشهد، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد
- نطنزی، معینالدین (۱۳۳۶). منتخب التواریخ معینی، به تصحیح ژان اوبن، تهران: کتابفروشی خیام
- نوری، جعفر (1388). اوضاع سیاسی کرمانشاه در عصر صفویه با تکیه بر ایل زنگنه، تاریخپژوهی، شماره 40 و 41، پاییز و زمستان، ص 39-52
- نوری، فریدون (1389). بررسی تحلیلی شکلگیری حکومت صفویه و تأثیر آن بر تحولات کردستان از آغاز حکومت صفویه تا پایان عصر شاهعباس اول (907-1038ه.ق)، پایاننامه دکتری، دانشگاه اصفهان
- نولدکه، تئودور (۱۳۶۹). حماسه ملی ایران، ترجمه بزرگ علوی، چاپ چهارم، تهران: جامی و سپهر
- نیکیتین، واسیلی؛ (۱۳۷۷). کرد و کردستان، ترجمه محمد قاضی، تهران: کانون فرهنگی انتشاراتی هدایت
- واله قزوینی اصفهانی، محمد یوسف (۱۳80). خلد برین، تصحیح دکتر محمدرضا نصیری، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، چاپ اول، انتشارات دانشگاه تهران
- وحید قزوینی، میرزامحمد طاهر (۱۳۸۳). تاریخ جهانآرای عباسی، مقدمه، تصحیح و تعلیقات سعید میر محمدصادق، چاپ اول، تهران: پژوهشگاه علومانسانی و مطالعات فرهنگی
- وقایعنگار کردستانی، علیاکبر (۱۳۸۱). جغرافیا و تاریخ کردستان (حدیقه ناصریه و مرآت الظفر)، به کوشش محمد رئوف توکلی، تهران: نشر گلها
- هدایت، رضا قلیخان (۱۳۸0). تاریخ روضة الصفای ناصری، به تصحیح و تحشیه جمشید کیانفر، تهران: اساطیر | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 185 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 202 |
||