تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,131 |
تعداد مقالات | 9,681 |
تعداد مشاهده مقاله | 17,631,753 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,305,816 |
تأثیر بنیانهای بومشناختی بر زیستپذیری مناطق شهری؛ مورد پژوهش: منطقه ۱ تهران | ||
فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری | ||
مقاله 1، دوره 14، شماره 1 (پیاپی 30)، خرداد 1402، صفحه 1-20 اصل مقاله (1.72 M) | ||
نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/grup.2023.34731.1952 | ||
نویسندگان | ||
فرزانه ساسان پور* 1؛ مدیا حکیمی2 | ||
1دانشیار، گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. | ||
2دانشجوی دکتری، گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
تحقیق حاضر با هدف شناسایی و ارزیابی بنیانهای بومشناختی و تأثیر آنها بر زیستپذیری منطقه یک کلانشهر تهران انجام شده است. کلانشهر تهران همانند سایر کلانشهرهای دیگر با مشکلات بسیاری در زمینههای اقتصادی، اجتماعی، زیستمحیطی و کالبدی همچون کاهش زیستپذیری و کمرنگتر شدن اهمیت بنیانهای بومشناختی در ساختار زندگی شهری روبرو است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است. با بهرهگیری از تکنیک TOPSIS و با استفاده از فرایند سلسهمراتب AHP شاخصهای بومشناختی وزندهی و با تکیه بر منطق FUZZY نواحی دهگانه منطقه ۱ رتبهبندی شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد از بین این نواحی ناحیه ۴ با ارزش ۹۵۷/۰ بالاترین رتبه و ناحیه ۸ با ارزش ۲۴۳/۰ پایینترین رتبه را از نظر تأثیر بنیانهای بومشناختی بر زیستپذیری کسب نموده است. میتوان نتیجه گرفت هرچه بنیانهای بومشناختی در مناطق شهری بیشتر و دارای کیفیت بالاتری باشد، نقش آنها در زیستپذیری مناطق شهری بیشتر خواهد بود. نوآوری این پژوهش شناسایی بنیانهای بومشناختی موجود در منطقه یک و استفاده از تکنیک AHP و FUZZY است. | ||
کلیدواژهها | ||
بنیانهای بومشناختی؛ زیستپذیری؛ توسعه پایدار؛ منطقه یک تهران | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Impact of Ecological foundations on Livability of Urban Areas, Case Study: District 1 of Tehran | ||
نویسندگان [English] | ||
Farzaneh Sasanpour1؛ Media Hakimi2 | ||
1Associate professor, Department of Geography and Urban Planning, Kharazmi University, Tehran, Iran | ||
2Ph.D Candidate, Department of Geography and Urban Planning, Kharazmi University, Tehran, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
The present research has been conducted with the aim of identifying and evaluating the ecological foundations and their impact on livability of district 1 of Tehran metropolis. Tehran metropolis, like other metropolises, is facing many problems in economic, social, environmental and physical fields, such as reduction of livability and diminishing the importance of ecological foundations in the structure of urban life. The method of this research is descriptive - analytical and it is applied in terms of purpose. By using Topsis technique and AHP hierarchy process, ecological indicators were weighted and ranked based on FUZZY method of the ten regions of district 1. The results show that among these regions district 4 with a value of 0.957 has the highest and district 8 with a value of 0.243 has the lowest rank in terms of the impact of ecological foundations on livability . It can be concluded that the more and higher quality the ecological foundations are in urban areas, their role will be more in the viability of urban areas. The innovation of this research is to identify the existing ecological foundations in district 1 and use of AHP and FUZZY techniques. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Ecological foundations, Livability, Sustainable Development, District 1 of Tehran | ||
مراجع | ||
Ahmadlou, M., & Sasanpour, F. (2013). evaluation of the livability of the city of Arak, The Thesis for MSc geography and urban planning, Kharazmi University. (In Persian) Alexandra, N. (2015). Livability and LEEN-ND: the challenges Successes of Sustainable Neighborhood Rating Systems. Ph.D thesis in City and Regional Planning University of California, Berkeley. Badrifar, M. (2001). Earth's ecological foundations (environmental characteristics of the hydrosphere), Geographical Research Journal, 33(40), 107-120. (In Persian) Bahram Soltani, C. (2008). a collection of topics and methods of environmental urban planning, First Edition, Urban Planning and Architecture Studies Research Center of Iran. Tehran. (In Persian) Bandarabadi, A. (2011). livable city from theory to the meanings, First Edition, Azarakhsh Press, Tehran. (In Persian) Bandarabadi, A., & Majdi, H. (2008). Compilation of principles of spatial development model and form of livable Iranian city, a case study of areas 1, 15 and 22 of Tehran, PhD thesis Islamic Azad University, Research Sciences Unit Tehran. (In Persian) Cities Plus. (2003). A sustainable urban system, the long term plan for greater Vancouver, Canada،cities plus, Journal of Sheltair Group, 96(8), 25-45. Gaffron, p. Huismans, G., & Skala, F. (2013). Ecocity explaining the principle of sustainability in urban design, Translated by Reza Basiri Mojdehi, Hamideh Farahmandiyan, First Edition,
Tehran City Publishing House (affiliated to the Cultural and Artistic Organization of Tehran Municipality). (In Persian) General Directorate of Natural Resources and Watershed Manegement of Tehran Province. (2015). Annual report of Green Space share in Tehran City, Vice President of Research Planning of Tehran District One Municipality. (In Persian) Geological Survey and Exploration of Iran. (2016). Report on soil Mechanice in Tehran, Vice President of Research Planning of Geological Survey and Exploration of Iran. (In Persian) Greater Tehran Earthquake and Environmental Studies Center. (1380). the Greater Tehran Earthquake Zoning Project, JICA project. (In persian) Hosseinzadeh Dalir, K., & Sasanpour, F. (2006). The Application of Ecological Footprints Method in Sustaining Metropolitan with Particular Emphasis up on Tehran, Journal of Geographical Research, 3(82), 83- 101. (In Persian) Iran Statistics Center. (2015). report on the results of population and housing census, National portal of statiscis. (In Persian) Jomepour, M. (2012). Environmental Planning for Urban and Regional Sustainability: Principles, Methods and Indicators of Land Sustainability, First Edition, Samit Publications, Tehran. (In Persian) Maleki, A,. & Khorsandi Aghaei, A. (2005). Qanat in Iran the case study of Tehran Qanats, First Edition, Publication of Urban Processing and Planning Company, Tehran. (In Persian) Merriam-Webster. (2016). Retrieved February, 17,2014, from dictionary. Mersal, Amira. (2017). Eco city Challenge and Opprotunities in transferring a city in to green city, International Conference- Green Urbanism, Procedia Environment Sciences, 37(17): 22-33. Meteorological Organization. (2011-2016). Tehran air quality annual report, Vice President of Research Planning of the Meteorological Organization. (In persian) Saraei, M. H., & Zareei, A. (2011). Study of Ecological Capital with EF Index: Case Study: Iran. Journal of Geography and Environmental Planning, 22(1) 97-101. (In persian) Sasanpour, F. (2011). The basics of sustainable development of metropolises with an emphasis on Tehran metropolis, First Edition, Publications of the Center for Urban Studies and Planning, Tehran. (In Persian) Sasanpour, F., Alizadeh, S., & Aarabi Moghadam H. (2018). Investigating the Feasibility of Urumia Urban Areas Livability using RALSPI Model, Journal of Applied researches in Geographical Sciences, 18 (48) :241-258. (In Persian) Sasanpour, F., Tavalaie, S., & Jafari Asadabadi, H. (2017). The livability of cities in the direction of sustainable urban development investigated in Tehran metropolis, Scientific and Research Quarterly of the Iranian Geographical Society, New Period, 12(42), 129-157. (In Persian) Sofeska, E. (2017). Understanding the Livability in a city through smart Solutions and urban planning toward developing Sustainable Livable future of the city of Skopje, Intenational Conference-Green Urbanism, Procedia Environment Sciences, 37(17): 442-453 Tehran District One Municipality. (2013). Annual report of urban services in the first district of Tehran, Vice President of Research Planning of Tehran District One Municipality. (In persian) Tehran District One Municipality. (2019). Annual report of the user share of the first district of Tehran, Vice President of Research Planning of Tehran District One Municipality. (In persian) Tehran Region One Municipality. (2011). rules and regulations of the detailed plan of Tehran city, Vice President of Research Planning of Tehran District One Municipality. (In persian) Tehran Region One Municipality. (2014). Annual report of the share of green space of the first district of Tehran municipality, Vice President of Research Planning of Tehran District One Municipality. (In persian) Tehran Region One Municipality. (2019). Slope and topography map report of area one of Tehran municipality, Vice President of Research Planning of Tehran District One Municipality. (In persian) Wang, C., Zhao, H. (2016). The Assessment of Urban Ecological Environment in Watersshed Scale, international conference on Geographies of Health and Living in City: Making cities Healthy for All, Healthy Cities, 2(16):169-175. Yuen, Belinda,. & Wong, Tai Chee. (2013). translated by Mohammad Rahim Rahnama, Elaha Karimi. Eco-city planning, policies, Practice and design, First Edition, University of Mashhad, Mashhad. (In Persian) احمدلو، معصومه و ساسانپور، فرزانه (۱۳۹۳). ارزیابی زیستپذیری شهر اراک، پایاننامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری، تهران: دانشگاه خوارزمی.
اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان تهران (۱۳۹۴). گزارش سالانه سهم فضای سبز شهر تهران, معاونت برنامهریزی پژوهشهای منابع طبیعی و آبخیزداری.
بدریفر، منصور (۱۳۸۰). بنیانهای بومشناختی زمین (ویژگیهای زیستمحیطی هیدروسفر)، نشریه پژوهشهای جغرافیایی، 33(40)،107-120.
بندرآبادی، علیرضا (۱۳۹۰). شهر زیستپذیر از مبانی تا معانی، چاپ اول، انتشارات آذرخش، تهران.
بندرآبادی، علیرضا و ماجدی، حمید (۱۳۸۹). تدوین اصول الگوی توسعه فضایی و شکل شهر زیستپذیر ایرانی مطالعه موردی مناطق ۱، ۱۵ و ۲۲ تهران، رساله دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران.
بهرام سلطانی،کامبیز (۱۳87). مجموعه مباحث و روشهای شهرسازی محیط زیست، چاپ اول، مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران، تهران.
جمعه پور، محمود (۱۳۹۲). برنامهریزی محیطی و پایداری شهری و منطقه ای: اصول، روش ها و شاخصهای محیط پایدار سرزمین، انتشارات سمت، تهران.
حسین زاده دلیر، کریم و ساسانپور، فرزانه (۱۳۸۵). روش جاپای اکولوژیکی در پایداری کلانشهرها با نگرشی بر کلانشهر تهران، مجله تحقیقات جغرافیایی، 3(82)، ۸۳-۱۰۱.
سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور (1395). گزارش مکانیک خاک شهر تهران، معاونت برنامهریزی پژوهشهای سازمان زمین شناسی.
سازمان هواشناسی (۱۳90-1395). گزارش سالانه کیفیت هوای شهر تهران، معاونت برنامهریزی پژوهشهای سازمان هواشناسی.
ساسانپور، فرزانه (۱۳۹۰). مبانی پایداری توسعه کلانشهرها با تاکید بر کلانشهر تهران، چاپ اول، انتشارات مرکز مطالعات و برنامهریزی شهری، تهران.
ساسانپور، فرزانه، تولایی، سیمین و جعفری اسدآبادی، حمزه (۱۳۹۲). قابلیت زیستپذیری شهرها در راستای توسعه پایدار شهری مورد مطالعه کلانشهر تهران، فصلنامه علمی پژوهشی و بین المللی انجمن جغرافیای ایران، دوره جدید، 12(42)، 129-157.
ساسانپور، فرزانه، علیزاده، سارا و اعرابی مقدم، حوریه (۱۳۹7). قابلیتسنجی زیستپذیری مناطق شهری ارومیه با مدل RALSPI، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 18(48)، 241-258.
سرایی، محمد حسین و زارعی فرشاد، عبدالحمید (1390). بررسی پایداری منابع بومشناختی با استفاده از شاخص جای پای بوم شناسی: مورد مطالعه ایران، مجله جغرافیا و برنامهریزی محیطی، 22(42)، 97-106.
شهرداری منطقه یک تهران (۱۳۹۰). گزارش نقشه شیب و توپوگرافی منطقه یک، معاونت برنامهریزی پژوهشهای شهرداری منطقه یک تهران.
شهرداری منطقه یک تهران (1391). ضوابط و مقررات طرح تفصیلی شهر تهران، معاونت برنامهریزی پژوهشهای شهرداری منطقه یک تهران.
شهرداری منطقه یک تهران (۱۳۹۱). گزارش سالانه سهم کاربری منطقه یک تهران، معاونت برنامهریزی پژوهشهای شهرداری منطقه یک تهران.
شهرداری منطقه یک تهران (۱۳۹۳). گزارش سالانه خدمات شهری نواحی منطقه یک تهران، معاونت برنامهریزی پژوهشهای شهرداری منطقه یک تهران.
شهرداری منطقه یک تهران (۱۳۹۴). گزارش سالانه سهم فضای سبز شهرداری منطقه یک تهران، معاونت برنامهریزی پژوهشهای شهرداری منطقه یک تهران.
گفرون، فیلین. هویسمنز،گو و فرنز، اسکالا ( ۱۳۹۲). ترجمه رضا بصیری مژدهی، حمیده فرهمندیان. اکوسیتی تبیین اصل پایداری در طراحی شهری، چاپ اول، موسسه نشر شهر، تهران.
مالکی، احمد و خورسندی آقایی، احمد. (۱۳۸۴). قنات در ایران مطالعه موردی قنوات در تهران، چاپ اول، انتشارات شرکت پردازش و برنامهریزی شهری، شهرداری تهران.
مرکز آمار ایران (1395). گزارش نتایج سرشماری نفوس و مسکن، درگاه ملی آمار.
مرکز مطالعات زلزله و زیستمحیطی تهران بزرگ، (1380). پروژه ریزپهنهبندی زلزلهای تهران بزرگ، پروژه جایکا.
یوئن، بلیندا و ونگ، تای چی. (۱۳۹۲). ترجمه محمد رحیم رهنما، الهه کریمی. برنامهریزی شهر اکولوژیک سیاستها، تجارب و طراحی، چاپ اول، جهاد دانشگاهی دانشگاه مشهد، مشهد. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 249 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 466 |