پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شمارهها | 1,139 |
| تعداد مقالات | 9,783 |
| تعداد مشاهده مقاله | 17,941,199 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,542,591 |
تحولات اداری لرستان در دوره رضاشاه | ||
| پژوهشنامه تاریخ های محلی ایران | ||
| دوره 11، شماره اول- پیاپی 21- پاییز و زمستان 1401، مهر 1401، صفحه 103-116 اصل مقاله (844.99 K) | ||
| نوع مقاله: pajoheshi | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/lhst.2023.61620.2682 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدعلی نعمتی* 1؛ فضلاله فولادی2 | ||
| 1دانشآموخته دکترای تاریخ ایران بعد از اسلام، مدرس دانشگاه فرهنگیان، پردیس علامه طباطبایی، خرمآباد، ایران | ||
| 2فضلاله فولادی (استادیار گروه آموزش تاریخ دانشگاه فرهنگیان، پردیس علامه طباطبایی، خرمآباد، ایران | ||
| چکیده | ||
| تشکیلات اداری ایران در عصر پهلوی اول، بهگونهای اساسی متحوّل گشت. رضاشاه با الگو قرار دادن غرب و بهکمک برخی روشنفکران سرخورده از مشروطه، برای ایجاد دولتی مدرن و تمرکزگرا، سعی در تأسیس دوایر مختلف دولتی بهسبک نوین داشت. لرستان نیز بهدلیل اهمیت راهبردی آن بهطور ویژهای در کانون توجهات حکومت وی قرار گرفت. اوضاع لرستان در هنگام برآمدن پهلوی اول بسیار آشفته بود و تقریباً بهصورت کاملاً سنتی و ایلیاتی اداره میشد و اوامر حکومت مرکزی در این منطقه نفوذی نداشت. اقدامات دولت مرکزی برای ایجاد دوایر دولتی از ورود قوای نظامی در سال 1302ش. تا پایان حکومت رضاشاه بهطول انجامید. این پژوهش در صدد پاسخ به این سوال است که ایجاد دوایر دولتی نوین در لرستان دوره رضاشاه چگونه انجام شد؟ این پژوهش با رجوع به منابع کتابخانهای، روزنامهها، اسناد و با رویکردی توصیفی و تحلیلی تنظیم شده است. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که در گام نخست دولت مرکزی بهصورت تدریجی و با استفاده نیرویهای نظامی به اسکان اجباری ایلات و عشایر پرداخته و با اصلاحاتی چون تقسیم اراضی و ایجاد راه، زمینه را برای ایجاد ادارات مختلف دولتی مهیا سازد و سپس در گام دوم و با تکیه بر درایت حاکمان غیرنظامی، اداراتی مانند: شهرداری، دادگستری، طرق و شوارع، ثبت اسناد و سایر ادارات را ایجاد کند. | ||
| کلیدواژهها | ||
| لرستان؛ رضاشاه؛ مدرنسازی؛ تحولات اداری؛ ایلات و عشایر | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Administrative developments in Lorestan during the Reza Shah period | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohamadali Nemati1؛ Fazlollah Fouladi2 | ||
| 1PhD student of post-Islamic Iranian history, Farhangian University lecturer, Allameh Tabatabai campus, Khorramabad, Iran. | ||
| 2Assistant Professor, History Education Department, Farhangian University, Allameh Tabatabai Campus, Khorramabad, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| During the first Pahlavi era, Iran’s administrative structure underwent a fundamental change. Reza Shah attempted to creat a modern centralized government in a different way, Reza Shah, following the example of the West and with the help of some intellectuals disillusioned with the constitution, tried to establish a modern and centralized government in a new style.. Due to its strategic significance, Lorestan, received special attention from his government. Lorestan was in a very chaotic state, during the rise of the first Pahlavi, it was almost completely traditional and Illyrian, and orders from the central government had no bearing there. From the time military forces first arived in 1302 until Reza Shah’s reign came to an end, The central government’s initiatives to establish government departments This research seeks to answer the question of how new government departments were established in Lorestan during the Reza Shah period . A descriptive and analytical approach was used to prepared this research, which was based on library sources, newspapers, and documents. The results of this study show that in the first step, the central government gradually relocated tribes and nomads through the use of military force, and through reforms such as land division and road construction, laying the foundation for the establishment of various government departments. In the second step, departments such as the municipality, judiciary, roads and streets, and document registration were established based on wisdom of civilian rulers. | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| Lorestan, Reza Shah, modernization, administrative changes, tribes and nomad | ||
| مراجع | ||
|
اسناد
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما)، شماره سند 1024/310؛ 15486/240؛ 27805/297؛ 8779/297؛ 30863/297؛ 0577/290؛ 31367/240؛ 14787/310؛ 9443/261؛ 72758/310؛ 100512/240، 66699/310، 24583/293؛ 72759/240، 51643/240، 126147/297، 155/293.
قاسمی، فرید (1390). اسناد خرمآباد، تهران: کتابخانه و موزه و اسناد مجلس شوراس اسلامی.
نشریات
اطلاعات، سال چهارم، شماره 841، شنبه 2 شهریور 1308.
اطلاعات، سال چهارم، شماره 907، 20 آبان 1308.
سالنامه پارس، «تشکیلات وزارت طرق»، سال هشتم، شماره هشتم، 1312، صص 116-112.
سالنامه بهار (1342-43). «دبیرستان بهار»، خرمآباد: چاپ دانش، صص 14-11.
نظامنامه قانون ثبت اسناد و املاک (1310). تهران: احمدزاده.
نظامنامه قانون اداری وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه (1328ق). تهران: مطبة دولتی.
کتاب
آبراهامیان، یرواند (1384). ایران بین دو انقلاب، ترجمه احمد گلمحمدی، محمد ابراهیم فتاحی، تهران: نی.
آوری، پیتر (1373). تاریخ معاصر ایران، ترجمه محمد رفیعیمهرآبادی، تهران: عطایی.
افشار، حسنعلیخان(1382). سفرنامه لرستان و خوزستان، تصحیح حمیدرضا دالوند، تهران:پژوهشگاه علومانسانی و مطالعات فرهنگی.
امیراحمدی، احمد(1373). اسناد نخستین سپهبد ایران، بهکوشش سیروس سعدوندیان، تهران: موسسه پژوهش و مطالعات فرهنگی.
ــــــــ (1373). خاطرات نخستین سپهبد ایران، بهکوشش غلامحسین زرگری نژاد، تهران: موسسه پژوهش و مطالعات فرهنگی.
ایزدپناه، حمید (1376). تاریخ جغرافیایی و اجتماعی لرستان، ج 1، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
بیات، عزیزالله (1387). کلیات جغرافیای طبیعی ایران، تهران: امیرکبیر.
نقیبیرانوند، روحالله (1388). اوضاع سیاسی اجتماعی لرستان در دوره رضاشاه (1304تا1320ه.ش)، پایاننامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما: فروزان ادیب فر، دانشگاه پیامنور استان تهران، مرکز پیامنور تهران.
تنکابنی، حمید (1392). «تحلیلی از وضعیت تشکیلات اداری و موانع تحول آن در ایران عصر مشروطیت»، جامعهپژوهی فرهنگی، سال چهارم، شمارهاول، صص 87-59.
دالوند، حمیدرضا (1385). انقلاب اسلامی در لرستان، جلد اول، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
دریکوندی، زهرا (1399). سیاستهای پهلوی اول در قبال قوم لر (مطالعه موردی لرهای بیرانوند)، پایاننامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما: محمد بختیاری، دانشگاه بینالمللی امامخمینی (ره)، دانشکده ادبیات و علومانسانی.
دوبد، بارن (1388). سفرنامه لرستان و خوزستان، مترجم حسین آریا، تهران: بینا.
دهخدا، علیاکبر (1377). لغتنامه، تهران: دانشگاه تهران.
رشیدیان، هدایتاله (1381). خرمآباد درگذرجغرافیای انسانی، خرمآباد: نشر افلاک.
رزمآرا، حاجعلی (1322). جغرافیای نظامی ایران (لرستان)، تهران: سازمان انتشارات ارتش.
ــــــــ (1393). خاطرات و اسناد، بهکوشش کامبیز رزمآرا و کاوه بیات، تهران: پردیس دانش.
حجتی، ابوالمجد (1377). عبور از عهد پهلوی در گیر و دار دو فرهنگ، تهران: محسن.
حلاجیان، ابراهیم (1396). «تکوین نظام اداری در تاریخ ایران و بینالنهرین»، پژوهشنامه تاریخ، سال دوم، شماره ششم، صص 48-21.
علم، محمدرضا، فرزانه دشتی و بیژن میرزایی (1393)، «برنامه تجدد و نوسازی ایران در عصر رضاشاه پهلوی»، تحقیقات تاریخ اجتماعی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال چهارم، شماره اول، بهار و تابستان، صص 86-61.
عیدی، حمید (1387). یادگار عمر؛ خاطراتی از خرمآباد قدیم، خرمآباد: افلاک.
غنی، سیروس (1377). برآمدن رضاخان؛ برافتادن قاجارها و نقش انگلیسیها، ترجمه حسن کامشاد،تهران: نیلوفر.
غضنفریامرایی، اسفندیار (1393). تاریخ غضنفری، بهاهتمام اسعد غضنفری و یدالله ستوده، جلد دوم، خرمآباد: شاپورخواست.
کاتوزیان، محمدعلی (1389). اقتصاد سیاسی ایران از مشروطیت تا پایان سلسله پهلوی، تهران: مرکز.
کسرایی، محمدسالار (1379). چالش سنت و مدرنیته در ایران؛ از مشروطه تا 1320ش، تهران: مرکز.
قاسمی، فرید (1379-1378). خرمآبادشناسی، 4جلدی، خرمآباد: افلاک.
قوام، عبدالعلی (1370). «تحول اداری و نوسازی سیاسی»، فرایند مدیریت و توسعه، دوره جدید، شماره پانزدهم، صص 18-5.
مرکز پژوهشهای مجلس، لوح حق، بهار 1387.
والیزادهمعجزی، محمدرضا (1382). تاریخ لرستان روزگار پهلوی، تهران: حروفیه.
واعظشهرستانی، نفیسه (1388). سیاست عشایری دولت پهلوی اول، تهران: تاریخ ایران.
واعظ شهرستانی، نفیسه (1388). «نهادها و شیوههای خطمشیگذاری در دولت پهلوی اول (1320-1304ه.ش)» پژوهشهای تاریخی، دوره جدید، شماره 4، صص 130-109.
نرمافزار مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی (1391). کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، نگارش سوم، مجلس دوم، جلسه 315.
نعمتی، محمدعلی (1397). لرستان در عصر رضاشاه، اردیبهشت جانان: خرمآباد.
اسناد
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما)، شماره سند 1024/310؛ 15486/240؛ 27805/297؛ 8779/297؛ 30863/297؛ 0577/290؛ 31367/240؛ 14787/310؛ 9443/261؛ 72758/310؛ 100512/240، 66699/310، 24583/293؛ 72759/240، 51643/240، 126147/297، 155/293.
قاسمی، فرید (1390). اسناد خرمآباد، تهران: کتابخانه و موزه و اسناد مجلس شوراس اسلامی.
نشریات
اطلاعات، سال چهارم، شماره 841، شنبه 2 شهریور 1308.
اطلاعات، سال چهارم، شماره 907، 20 آبان 1308.
سالنامه پارس، «تشکیلات وزارت طرق»، سال هشتم، شماره هشتم، 1312، صص 116-112.
سالنامه بهار (1342-43). «دبیرستان بهار»، خرمآباد: چاپ دانش، صص 14-11.
نظامنامه قانون ثبت اسناد و املاک (1310). تهران: احمدزاده.
نظامنامه قانون اداری وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه (1328ق). تهران: مطبة دولتی.
کتاب
آبراهامیان، یرواند (1384). ایران بین دو انقلاب، ترجمه احمد گلمحمدی، محمد ابراهیم فتاحی، تهران: نی.
آوری، پیتر (1373). تاریخ معاصر ایران، ترجمه محمد رفیعیمهرآبادی، تهران: عطایی.
افشار، حسنعلیخان(1382). سفرنامه لرستان و خوزستان، تصحیح حمیدرضا دالوند، تهران:پژوهشگاه علومانسانی و مطالعات فرهنگی.
امیراحمدی، احمد(1373). اسناد نخستین سپهبد ایران، بهکوشش سیروس سعدوندیان، تهران: موسسه پژوهش و مطالعات فرهنگی.
ــــــــ (1373). خاطرات نخستین سپهبد ایران، بهکوشش غلامحسین زرگری نژاد، تهران: موسسه پژوهش و مطالعات فرهنگی.
ایزدپناه، حمید (1376). تاریخ جغرافیایی و اجتماعی لرستان، ج 1، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
بیات، عزیزالله (1387). کلیات جغرافیای طبیعی ایران، تهران: امیرکبیر.
نقیبیرانوند، روحالله (1388). اوضاع سیاسی اجتماعی لرستان در دوره رضاشاه (1304تا1320ه.ش)، پایاننامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما: فروزان ادیب فر، دانشگاه پیامنور استان تهران، مرکز پیامنور تهران.
تنکابنی، حمید (1392). «تحلیلی از وضعیت تشکیلات اداری و موانع تحول آن در ایران عصر مشروطیت»، جامعهپژوهی فرهنگی، سال چهارم، شمارهاول، صص 87-59.
دالوند، حمیدرضا (1385). انقلاب اسلامی در لرستان، جلد اول، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
دریکوندی، زهرا (1399). سیاستهای پهلوی اول در قبال قوم لر (مطالعه موردی لرهای بیرانوند)، پایاننامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما: محمد بختیاری، دانشگاه بینالمللی امامخمینی (ره)، دانشکده ادبیات و علومانسانی.
دوبد، بارن (1388). سفرنامه لرستان و خوزستان، مترجم حسین آریا، تهران: بینا.
دهخدا، علیاکبر (1377). لغتنامه، تهران: دانشگاه تهران.
رشیدیان، هدایتاله (1381). خرمآباد درگذرجغرافیای انسانی، خرمآباد: نشر افلاک.
رزمآرا، حاجعلی (1322). جغرافیای نظامی ایران (لرستان)، تهران: سازمان انتشارات ارتش.
ــــــــ (1393). خاطرات و اسناد، بهکوشش کامبیز رزمآرا و کاوه بیات، تهران: پردیس دانش.
حجتی، ابوالمجد (1377). عبور از عهد پهلوی در گیر و دار دو فرهنگ، تهران: محسن.
حلاجیان، ابراهیم (1396). «تکوین نظام اداری در تاریخ ایران و بینالنهرین»، پژوهشنامه تاریخ، سال دوم، شماره ششم، صص 48-21.
علم، محمدرضا، فرزانه دشتی و بیژن میرزایی (1393)، «برنامه تجدد و نوسازی ایران در عصر رضاشاه پهلوی»، تحقیقات تاریخ اجتماعی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال چهارم، شماره اول، بهار و تابستان، صص 86-61.
عیدی، حمید (1387). یادگار عمر؛ خاطراتی از خرمآباد قدیم، خرمآباد: افلاک.
غنی، سیروس (1377). برآمدن رضاخان؛ برافتادن قاجارها و نقش انگلیسیها، ترجمه حسن کامشاد،تهران: نیلوفر.
غضنفریامرایی، اسفندیار (1393). تاریخ غضنفری، بهاهتمام اسعد غضنفری و یدالله ستوده، جلد دوم، خرمآباد: شاپورخواست.
کاتوزیان، محمدعلی (1389). اقتصاد سیاسی ایران از مشروطیت تا پایان سلسله پهلوی، تهران: مرکز.
کسرایی، محمدسالار (1379). چالش سنت و مدرنیته در ایران؛ از مشروطه تا 1320ش، تهران: مرکز.
قاسمی، فرید (1379-1378). خرمآبادشناسی، 4جلدی، خرمآباد: افلاک.
قوام، عبدالعلی (1370). «تحول اداری و نوسازی سیاسی»، فرایند مدیریت و توسعه، دوره جدید، شماره پانزدهم، صص 18-5.
مرکز پژوهشهای مجلس، لوح حق، بهار 1387.
والیزادهمعجزی، محمدرضا (1382). تاریخ لرستان روزگار پهلوی، تهران: حروفیه.
واعظشهرستانی، نفیسه (1388). سیاست عشایری دولت پهلوی اول، تهران: تاریخ ایران.
واعظ شهرستانی، نفیسه (1388). «نهادها و شیوههای خطمشیگذاری در دولت پهلوی اول (1320-1304ه.ش)» پژوهشهای تاریخی، دوره جدید، شماره 4، صص 130-109.
نرمافزار مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی (1391). کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، نگارش سوم، مجلس دوم، جلسه 315.
نعمتی، محمدعلی (1397). لرستان در عصر رضاشاه، اردیبهشت جانان: خرمآباد.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 237 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 147 |
||