پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شماره‌ها | 1,156 |
| تعداد مقالات | 9,939 |
| تعداد مشاهده مقاله | 18,556,608 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,869,624 |
واکاوی مفهوم ارزش با رویکرد معرفتشناختی در آرای علامه محمدتقی جعفری | ||
| دوفصلنامه علمی حکمت صدرایی | ||
| دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 23، 1402، صفحه 93-106 اصل مقاله (1.31 M) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/pms.2023.68985.2040 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدحسین مهدوی نژاد1؛ مرتضی زارع گنجارودی* 2 | ||
| 1دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. | ||
| 2فوق دکتری فلسفه، دانشکده علوم پایه، مرکز فلسفه علوم طبیعی و فناوری، دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| مقولۀ ارزش، طیفی گسترده در زیست‌جهان بشریت داشته و در فلسفه، دین، اقتصاد، علوم اجتماعی، اخلاق، روان‌شناسی و حتی انتخاب‌های روزینه کاربرد و تأثیرات بسزایی دارد. یکی از بنیادی‌ترین مباحثی که علامه جعفری در آرای فلسفی خویش به آن اعتنا نموده، توجه به ماهیت «ارزش» با رویکرد معرفتشناسانه است. از نظر ایشان «ارزش‌های واقعی» منسوب به واقعیات عالم است؛ اگرچه ممکن است ساحت ارزش و گزاره‌های وابسته به آن در توریِ توزین تجربی-آزمایشگاهیِ معاصر نیفتد، اما گزاره‌های ارزشی، معرفتپذیر و بلکه می‌تواند در حد گزاره‌های علمی معتبر و متقن باشد. بنابر دیدگاه علامه جعفری، سنجۀ واقعیتِ ارزش به میزان ارتباط آن با ذات انسان سنجیده شده و هرچقدر این قرابت بیشتر باشد، ارزش، واقعی‌تر جلوه می‌کند. در نظر ایشان، موطن «ارزش»ها، حیات معقولِ انسان و منشأ آن، هستیِ الهی و ملکوتی است. بنابراین، «ارزش» و «باید»، از «هستِ» انسانی قابل استنتاج است. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی، در صدد کاوشی نو در آرای علامه جعفری در باب واقع‌گرایی ارزش است که حاصل آن ایجاد مسیری برای تصدیق گزاره‌های ارزشیِ الهیاتی-اسلامی در رشته‌های متنوع علوم انسانی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ارزش؛ هست؛ باید؛ ذات؛ علم؛ علامه جعفری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analyzing the Concept of Value with an Epistemological Approach in the Opinions of Allameh Mohammad Taghi Jafari | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammadhossein Mahdavinejad1؛ Morteza Zare Ganjaroodi2 | ||
| 1Associate Professor of the Department of Islamic Philosophy and Theology, Payame Noor University, Tehran, Iran. | ||
| 2Post-Doctorate in Philosophy, Faculty of Basic Sciences, Center for Philosophy of Natural Sciences and Technology, Imam Hossein (AS) University, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The field of value has a wide spectrum in the world of humanity and has significant applications and effects in philosophy, religion, economics, social sciences, ethics, psychology and even daily choices. One of the most fundamental issues that Allameh Jafari paid attention to in his philosophical opinions is the attention to the nature of "value" with an epistemological approach. According to him, "real values" are attributed to the realities of the world; Although the field of value and propositions related to it may not fall into the grid of contemporary experimental-laboratory weighing; But value propositions are knowable and can be as valid and valid as scientific propositions. According to Allameh Jafari's point of view, the measure of the reality of value is measured by its relationship with human nature, and the greater this relationship is, the more real the value appears. In his opinion, the home of "values" is the rational life of man and its origin is the divine and divine existence, therefore, "value" and "ought" can be deduced from human being. This article, with a descriptive-analytical method, aims at a new exploration of Allameh Jafari's views on value realism, which results in creating a path to confirm the theological-Islamic value propositions in various fields of human sciences. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Value, Is, Ought to, Essence, Knowledge, Allameh Jafari | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
پاتنم، هیلری (1385). دوگانگی واقعیت/ارزش. ترجمۀ فریدون فاطمی. تهران: نشر مرکز.
پوریانی، محمدحسین (1385). «تبیین مفهوم ارزش با رویکرد جامعهشناختی». فصلنامۀ علوم اجتماعی، سال سوم، شمارۀ یازدهم، زمستان، صص 50-77.
جعفری، محمدتقی (1392 الف). بررسی افکار دیوید هیوم و برتراند راسل. تهران: مؤسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری.
ــــــــــــــ (1392 ب). تکاپوی اندیشه‌ها. تهران: مؤسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری.
ــــــــــــــ (1393ب). معرفت‌شناسی. تهران: مؤسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری.
ــــــــــــــ (1389). حیات معقول. چاپ دوم. تهران: مؤسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری.
ــــــــــــــ (1391). عرفان اسلامی. چاپ دوم. تهران: مؤسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری.
ــــــــــــــ (1393 الف). تحقیقی در فلسفۀ علم. چاپ پنجم. تهران: مؤسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری.
ــــــــــــــ (1384). قرآن نماد حیات معقول. چاپ دوم. تهران: مؤسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری.
ــــــــــــــ (1388). ترجمه و تفسیر نهج‌البلاغه. تهران: مؤسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری (ناشر دیجیتالی «مرکز تحقیقات رایانه‌ای قائمیه اصفهان»).
خسروپناه، عبدالحسین (1393). مسائل جدید کلامی و فلسفه دین. قم: مرکز بینالمللی ترجمه و نشر المصطفی (ص).
دث، ژان ون و بروگ، الینور اسکار (1378). «چیستی ارزش». قبسات، شماره 13، سال چهارم.
زارع گنجارودی، مرتضی؛ محمدی منفرد، بهروز (1394). «بازخوانی وجدان اخلاقی از نگاه علامه جعفری». پژوهشنامه اخلاق، سال هشتم، شماره 29، پاییز، صص 99-118.
طباطبایی، محمدحسین (1389). اصول فلسفه و روش رئالیسم. جلد 2. تهران: انتشارات صدرا.
غیاثوند، مهدی؛ طالبزاده، حمید (1393). «دانش، ارزش و دانش ارزش بار». معرفت فلسفی، سال دوازدهم، شماره دوم، زمستان، صص 145-159.
کارناپ، رودلف (1385). فلسفه و نحو منطقی. ترجمۀ رضا مثمر. تهران: نشر مرکز.
مارتین، رابرت. ام. (1390). فلسفۀ ائر. ترجمۀ کاوه بهبهانی. تهران: نشر نی.
مصباح یزدى، محمدتقى (1401). آموزش فلسفه. جلد 1. چاپ هشتم. قم: انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى (قدس سره).
ــــــــــــــ (1394). فلسفۀ اخلاق. چاپ سوم. قم: مؤسسه آموزشی و پژوهش امام خمینی (قدس سره).
مصباح یزدی، مجتبی (1389). «تأثیر ارزش‌ها بر علوم انسانی». معرفت فرهنگی اجتماعی، شماره اول، سال دوم، زمستان، صص 103-122.
مطهری، مرتضی (1390). هدف زندگی. تهران: صدرا.
معین، محمد (1381). فرهنگ معین. تهران: کتاب راه نو.
مک ناوتن، دیوید (1386). بصیرت اخلاقی. ترجمۀ محمود فتحعلی. چاپ دوم. قم: انتشارات موسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
وارنوک، مری (1387). فلسفۀ اخلاق در قرن بیستم. ترجمۀ ابوالقاسم فنائی. چاپ دوم. تهران: موسسۀ بوستان کتاب.
هولمز، رابرت (1385). مبانی فلسفۀ اخلاق. ترجمۀ مسعود علیا. چاپ سوم. تهران: نشر ققنوس.
Hume, David (1739). A Treatise of Human Nature. London: John Noon. Perry, Ralph Barton (1954). Realms of Value: a Critique of Human Civilization. Cambridge, Mass.: Harvard University Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 299 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 182 |
||