پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شماره‌ها | 1,144 |
| تعداد مقالات | 9,840 |
| تعداد مشاهده مقاله | 18,135,524 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,667,753 |
تبیین پیشران‌های مؤثر بر بازآفرینی سکونتگاههای غیررسمی با رویکرد بهسازی و توانمندسازی (مورد مطالعه: محله شمس‌آباد شهر تبریز) | ||
| برنامه ریزی توسعه کالبدی | ||
| دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 30، شهریور 1402، صفحه 105-120 اصل مقاله (1.86 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/psp.2023.67450.2660 | ||
| نویسندگان | ||
| امیر جاهد1؛ بشیر بیگ بابایی* 2؛ کریم حسین زاده دلیر3 | ||
| 1دانشگاه آزاد مرند | ||
| 2گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، واحد ملکان دانشگاه آزاد اسلامی، ملکان، ایران | ||
| 3داشنگاه ازاد مرند | ||
| چکیده | ||
| شکل‌گیری و تداوم حاشیه‌نشینی در قالب سکونتگاههای غیررسمی را می‌توان بزرگترین چالش در ساماندهی و مدیریت کالبدی_فضایی شهرهای امروزی بهشمار آورد. این نوع سکونتگاه‌ها با ابعاد مختلف خود، نمایشی کالبدی_فضایی از اجتماع پذیری غیراجتماعی افراد و گروه‌هاست. بازنمود کالبدی این پدیده‌های شهری در برچسب‌های متنوع همواره در فرایندی غیررسمی زاده شده و همواره به مثابه یک چالش پدیده‌ای ضد شهری نگریسته شده است. در این رابطه، مقاله حاضر با روش توصیفی-تحلیلی بهدنبال بررسی نقش عوامل و پیشران‌های تأثیرگذار بر ساماندهی سکونتگاههای غیررسمی محله شمس‌آباد شهر تبریز است. گردآوری داده‌ها با مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی با کمک پرسشنامه انجام شد. جامعه آماری شامل گروه متخصصین به تعداد 30 نمونه آماری است که با روش دلفی پرسشنامه بین آنها توزیع گردید. تحلیل داده‌ها نیز با روش دلفی، آزمون تک نمونهای T و تحلیل مسیر در قالب DPSIR با کمک نرم افزار SPSS انجام شد. یافته‌های تحقیق نشان داد که طبق مدل DPSIR مؤلفه «فشار» با ضریب 254/6 بیشترین امتیاز را دریافت کرده است. همچنین، براساس آزمون تحلیل‌مسیر شاخص «فشار» با ضریب اثرکل 623/0 بیشترین تأثیر و رابطه علی را با ساماندهی سکونتگاههای غیررسمی دارد. از طرفی، مؤلفه‌های «تأثیر» با ضریب اثر کل 591/0 ؛ «پاسخ» با ضریب اثر کل 556/0 ؛ «وضعیت» با ضریب اثر کل 547/0 ؛ و «نیروی محرکه» با ضریب اثر کل 537/0 قرار دارند. لذا بهمنظور توانمندسازی و بهسازی محله شمس‌آباد شهر تبریز تقویت سیستم حمل‌ونقل ؛ جانمایی مناسب کاربری‌های ناسازگار ؛ استحکام ابنیه‌های فرسوده؛ حل مشکل سند مالکیت ضروری است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سکونتگاه غیررسمی؛ توانمندسازی؛ بهسازی؛ بازآفرینی؛ شمس‌آباد تبریز | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Explanation of the Effective Propulsions on the Regeneration of Informal Settlements with the Approach of Improvement and Empowerment (Case Study: Shamsabad Neighborhood, Tabriz) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Amir Jahed1؛ Bashir beygbabaye2؛ Karim Hosseinzadeh Dalir3 | ||
| 1Azad University of Marand | ||
| 2department of Geography & Urban Planning, Malekan Branch, Islamic Azad University, Malekan, Iran | ||
| 3Department of Geography and Urban Planning, Marand Branch | ||
| چکیده [English] | ||
| The formation and continuation of marginalization in the form of informal settlements can be considered the biggest challenge in organizing and managing the physical space of today's cities. These types of settlements with their different dimensions are a physical-spatial representation of the non-social sociability of individuals and groups. The physical representation of these urban phenomena in various labels has always been born in an informal process and has always been seen as a challenge of an anti-urban phenomenon. The present article, with descriptive-analytical method, seeks to investigate the role of factors and propulsions influencing the organization of informal settlements in Shamsabad neighborhood of Tabriz city. Data was collected through documentary, questionaries and field studies. The statistical sample includes 30 experts and the questionnaires were distributed among them using the Delphi method. Data analysis was also done with Delphi method, one-sample T test and path analysis in DPSIR format with the help of SPSS software. The findings showed that according to the DPSIR model, the "pressure" component received the highest score with a coefficient of 6.254. Also, based on the path analysis test, the "pressure" index with a total effect coefficient of 0.623 has the greatest impact and causal relationship with the organization of informal settlements. . On the other hand, the "impact" components with a total effect coefficient of 0.591; "Response" with a total effect coefficient of 0.556; "Status" with a total effect coefficient of 0.547; and "driving force" with a total effect coefficient of 0.537. Therefore, in order to empower and improve the Shamsabad neighborhood of Tabriz, strengthen the transportation system; suitable placement of incompatible land uses; strength of dilapidated buildings; and solving the ownership document problem are essential. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Informal settlement, Empowerment, Improvement, Regeneration, Shamsabad, Tabriz | ||
| مراجع | ||
|
احمدیان، محمدعلی(1392). حاشیه نشینی، ریشه ها و راه حل ها. دوماهنامه اندیشه. 9(4)، 61-39.
آشوری، کسری، ایراندوست، کیومرث و خالق‌پناه،کمال (1397). تحلیل فرایند تولید فضای غیررسمی در شهر سنندج. مجلّة جغرافیا و توسعة فضای شهری، 5(1)، 242-211.
آقایی، پرویز، توکلی‌نیا، جمیله، کلانتری، محسن و فنی، زهره (1399). تولید و بازتولید فضا در چرخۀ دوم انباشت سرمایه؛ نقدی بر زندگی روزمره در فضای زیسته. مجله باغ نظر، 16(80)، 29-40.
بهزادفر، مصطفی، عبدالحمید، نقرهکار و صالحی، کمیل(1397). ارزیابی شاخص‌های توانمندسازی در سکونـت‌گاه‌های غیررسمی با رویکرد دارایی مبنا در کلانشهـر تهران؛ نمونه موردی: محله میان‌آباد اسلامشهر. فصلـنامه علمی پژوهشی و بین المللی انجمن جغرافیای ایران، 16(57)، 94-112.
ترکمه، آیدین(1397). بازاندیشی غیررسمیت و فقر/نابرابری شهری: دیدگاهی روش شناختی. مجله فضا و دیالکتیک، 9(3) 9-1.
حبیبی، سیدمحسن و مقصودی، ملیحه(1398). مرمت شهری. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
حسینیون، سولماز (1394). زیست غیررسمی و حق به شهر. نشریه هفت شهر، 49(50)، 252-248.
دوستونـدی، میـلاد (1395). حق بـه شـهر و پروبلماتیک شکل گیری سکونتگاههای خودانگیخته شهری، پایاننامه کارشناسی ارشد؛ دانشکده هنر و معماری دانشگاه کردستان.
رفیعیان، مجتبی و کیانفر، آیدا(1398). فهم فضاهای خاکستری شهری: جایگاه قدرت در مناسبات تولید سکونتگاههای غیررسمی شهری(موردی: شهرک رضویه تهران). نشریه هنرهای زیبا، 24(1)، 16-5.
رفیعیان، مجتبی، یزدانیان، احمد و داداش‌پور، هاشم(1396). صورتبندی انتقادی مسأله فضا، با تاکید بر فضای عمومی شهری؛ فضا چگونه از خلال روابطِ نیروها تولید و بازتولید میشود؟. مجلّة پژوهشهای جغرافیای سیاسی، 2(2)، 108-79.
زالی، نادر، زارعی، مجید، ابی‌زاده، سامان و هاشم‌زاده قلعه‌جوق، فرشید(1395). برنامهریزی راهبردی جهت ساماندهی بافت فرسوده شهری(شهر اردبیل). مجله اقتصاد و مدیریت شهری; ۴ (۱۴)، ۶۲-۳۹
زرین کاویانی، عظیم (1397). تحلیل ساختاری موانع توانمندسازی اجتماع محور در مناطق اسکان غیر رسمی(شهر ایلام)، رساله دکتری، راهنما محسن کلانتری، دانشگاه زنجان، دانشکده جغرافیا، زنجان
سلیمانی، محمد، مشکینی، ابوالفضل، شیخی، محمد و امیرحاجلو، الهام(1398). تحلیل آثار سیاست های جهانی بر غیررسمی شدن فضای شهری. فصلنامه پژوهشهای جغرافیای انسانی، 15(3)، 550-531.
صرافی، مظفر(1399). بازنگری ویژگی های اسکان خود انگیخته در ایران، مجموعه مقالات حاشیه نشینی و اسکان غیر رسمی. تهران: انتشارات دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی. عباسی لیوسی، زهرا، امانپور، سعید و صفایی‌پور، مسعود(1397). برنامهریزی راهبردی به منظور توانمندسازی سکونتگاههای غیررسمی(شهرک پیام نور دزفول). فصلنامه شهر پایدار، 1(4)، 107-89.
لطفی، سهند (1390). تبارشناسی بازآفرینی شهری از بازسازی تا نوزایی. تهران: انتشارات آذرخش.
محمدی، جمال و اداک، صائب(1398). حاشیهنشینان شهری و تجربۀ رنج اجتماعی(محلۀ نایسر شهر سنندج). فصلنامه علوم اجتماعی(دانشگاه علامه طباطبائی)، 62(5)، 862-857.
محمدی، علیرضا(1398). ظرفیِتسازی اجتماع محور: پشتوانة ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی. مجله هفت شهر، 29(30)، 113-97.
ملائی‌یگانه، حبیب(1399). ارائه الگوی بازآفرینی بافتهای ناکارآمـد شهری مورد مطالعه: محدوده بیسیم زنجان، رساله دکتـری جغرافیا، راهنما: دکتر محسن احدنژاد روشتی، دانشگاه زنجان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، زنجان.
میرآخورلی، علی(1395). تاب‌آوری کالبدی–محیطی جوامع شهری با تأکید بر بافتهای فرسوده (موردی: منطقه 10 شهرداری تهران)، رساله دکتری دانشگاه تهران، دانشکده جغرافیا، تهران.
نصراصفهانی، رضا، صفاری، بابک و غفاریان، سارا(1395). بررسی علل اقتصادی حاشیه‌نشینی با استفاده از اثر درمان(مطالعه موردی شهر اصفهان). مجله اقتصاد شهری، 1(1)، 16-1.
Ahmed, Z., & Wasif Zafar, M., & Danish, S.A. (2020). Linking urbanization, human capital, and the ecological ftprint in G7 countries: An empirical analysis, Journal Pre-proof, 6(2), 53-1 Arimah, B., (2018). the face of urban poverty, Explaining the Prevalence of Slums in Developing Countries, united nation university Askarizad, R., & Safari, H., & Pourimanparast, M., (2017). The Influence of Organizing Historical Textures on Citizenry Satisfaction in the Old Texture Neighbourhoods of Rasht. Italian Journal of Science & Engineering.7(1), 16-27. Kamalipour, H., & Dovey, K., (2019). Mapping the visibility of informal settlements. Habitat International, 1(4). 1-13. Rau, S., (2019). History, Space, and Place; London: Routledge. Tallon, A., (2010). Urban Regeneration in the UK, edition1, London, published by Routledge. UN Habitat (2015). Habitat III Issue Papers (Informal Settlements). New York. United Nations (UN). (2022). Annual Population of Urban Agglomerations With 300000 Inhabitants or More in 2018 by country, 1950-2035, Department of Economic and Social Affairs, New York. Zerbo, A., & Delgado, Rafael C; A. & González, P., (2020). Vulnerability and everyday health risks of urban informal settlements in Sub-Saharan Africa, Global Health JournalIn press, corrected proofAvailable online 16 June 2020. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 104 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 178 |
||