پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شماره‌ها | 1,130 |
| تعداد مقالات | 9,675 |
| تعداد مشاهده مقاله | 17,617,045 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,298,635 |
کاربرد رویکرد شهر دوستدار سالمند در برنامه‌ریزی حمل و نقل شهری (مورد مطالعه: کلان‌شهر مشهد) | ||
| برنامه ریزی توسعه کالبدی | ||
| دوره 10، شماره 3، آذر 1402، صفحه 85-100 اصل مقاله (2.19 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/psp.2023.64733.2617 | ||
| نویسندگان | ||
| بهزاد رسیده1؛ نفیسه مرصوصی* 2؛ مصطفی طالشی3؛ سیدمهدی موسی کاظمی2 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه جغرافیا ، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
| 2گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور تهران، ایران | ||
| 3گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| در سال‌های اخیر با توجه به رشد نرخ جمعیت سالمند، مفهوم شهر دوستدار سالمند به یکی از پایه‌ای‌‌ترین مفاهیم در برنامه‌ریزی شهری مبدل شده و ابزارها و راهکارهای متعددی برای سنجش و بهینه سازی ساختارهای شهری و اجتماعی در سال‌های اخیر به ویژه توسط سازمان بهداشت جهانی منتشر شده است. این سازمان یک مجموعه شاخص هشت‌گانه برای سنجش وضعیت شهر دوستدار سالمند در کلان‌شهر‌‌‌ها ارائه داده است. تحقیقات زیادی در شهرهای مختلف دنیا بر حسب این شاخص‌‌‌ها انجام شده و در این پژوهش شاخص حمل‌ونقل از شاخصهای هشت‌گانه شهر دوستدار سالمند با ده مؤلفۀ اصلی در کلان‌شهر مشهد مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق توصیفی تحلیل و با تکنیک پیماشی است. جامعه آماری در بعد اول سالمندان کلان‌شهر مشهد هستند که نمونه با روش تصادفی از دو منطقه یک (پربخوردار) و سه (کم برخوردار) شهری انتخاب شده‌‌اند. داده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های تحقیق با استفاده از پرسشنامه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های استاندارد سازمان بهداشت جهانی گردآوری و نتایج تحقیق نشان می‌دهد، مؤلفه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های فراوانی وسایل حمل‌ونقل عمومی، کیفیت وسایل نقلیه عمومی، شرایط رانندگی، ایمنی و اطلاع‌رسانی در حمل‌ونقل عمومی تفاوت معناداری با معیار میانگین دارند. از سوی دیگر مؤلفه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مورد بررسی از حیث اهمیت برای شهروندان سالمند رتبه‌بندی شده است. در بعد دوم تحقیق وضعیت اعمال مؤلفه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های شاخص حمل‌ونقل در شهر دوستدار سالمند در پروژه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های شهری مورد بررسی قرار گرفته است. در این بعد تحقیق جامعه هدف مدیران شهری دخیل در برنامه‌ریزی شهری در پنج سال گذشته انتخاب شد که با نمونه‌گیری تصادفی، داده‌‌‌ها از نمونه 40 نفری از مدیران با پرسشنامه محقق‌ساخته جمع‌آوری و تحلیل شد. نتایج این تحلیل حاکی از آن است که در پروژه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های شهری اخیر توجهی به مؤلفه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ده‌گانه شاخص حمل‌ونقل شهر دوستدار سالمند نشده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| زیرساخت‌های شهری؛ شهر دوستدار سالمند؛ حمل‌ونقل شهری؛ اطلاع‌رسانی؛ کلان‌شهر مشهد | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Application of the Elderly-Friendly City Approach in Urban Transportation Planning (Case Study: Mashhad Metropolis) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Behzad Ressideh1؛ Nafiseh Marsoosi2؛ Mostafa Taleshi3؛ Seyed Mehdi Moosa Kazemi2 | ||
| 1Department of Geography and Urban Planning, Payame Noor University, Tehran. Iran | ||
| 2Department of Geography and Urban Planning, Payame Noor University, Tehran. Iran | ||
| 3Department of Geography and Urban Planning, Payame Noor University, Tehran. Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| In recent years, due to the growth of the elderly population, the concept of an elderly-friendly city has become one of the most basic concepts in urban planning. In the elderly-friendly city, several tools and solutions have been considered to measure and optimize urban and social structures, especially by the World Health Organization. This organization has presented a set of eight indicators to measure the status of an elderly-friendly city in metropolitan cities. Many researches have been conducted in different cities of the world according to these indicators, and in this research, the transportation index of the eight indicators of the elderly-friendly city with ten main components has been examined in the metropolis of Mashhad. The research method is descriptive analytical with survey technique. The statistical population includes the elderly of Mashhad metropolis, whose samples were randomly selected from two areas: district one (high-income) and district three (low-income). The research data has been collected using the standard questionnaires of the World Health Organization. The results of the research show that the components of abundance of public transportation, quality of public transportation, driving conditions, safety and information in public transportation have a significant difference with the average standard. On the other hand, the investigated components are ranked in terms of importance for the elderly. Then, the status of the implementation of the transportation index components in the elderly-friendly city in urban projects has been investigated. In creating the target community, urban managers were involved in urban planning in the last five years. Data were collected and analyzed by random sampling from 40 managers using a researcher-made questionnaire. The results of this analysis indicate that in recent urban projects, no attention has been paid to the ten components of the elderly-friendly city transportation index. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Urban infrastructure, Elderly-friendly city, Urban transportation, Information, Mashhad metropolis | ||
| مراجع | ||
|
تبریزی، نازنین، نوذر اصل، سهند، نقوی، مریم و اسماعیلی، مجید (1397). سنجش نگرش گردشگران سالمند به شهر مشهد از نظر شاخصهای شهر دوستدار سالمند. گردشگری شهری، 3(5)، 51-63.
حسینقلی زاده، علی، جلوخانی نیارکی، محمدرضا، نخستی روحی، مهسا و حاجیلو، فخرالدین (1399). تحلیل مکانی و ارزیابی فضاهای شهری از منظر شهر دوستدار سالمند، مطالعه موردی منطقه 6 تهران. پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، 8(2)، 371-389.
حیدری، محمدتقی، محمدی، شهرام و رحمانی، مریم (1400). پایش نظریه حق به شهر در بازتولید فضای شهر دوستدار سالمند، مطالعه موردی: بافت فرسوده بخش مرکزی شهر زنجان. پژوهش‌های جغرافیای انسانی، 53(1)، 195-212.
جوهری، لیلا و خوارزمی، امیدعلی (1393). ارزیابی وضعیت شهر مشهد جهت تبدیل شدن به شهر دوستدار سالمند، پایاننامه کارشناسی‌ارشد مدیریت امور شهری دانشگاه فردوسی مشهد.
دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن. (1388). فصلنامه اقتصاد مسکن، 33، وزارت مسکن و شهرسازی، سازمان ملی زمین.
زرقانی، سمیه، خوارزمی، سیدهادی و جوهری، امیدعلی (1383). ارزیابی شاخصهای شهر دوستدار سالمند در شهر مشهد با تاکید بر شاخصهای فرهنگی و اجتماعی. پژوهش‌های جغرافیای انسانی، 47، 673-688.
زنجری، بهناز و پاکشیر، عبدالرضا (1399). بررسی و تحلیل کیفیت فضاهای عمومی شهری با تاکید بر مفهوم شهر دوستدار سالمند، نمونه موردی: محله منتخب منطقه یک شهر شیراز، پایاننامه کارشناسی‌ارشد برنامه‌ریزی شهری، موسسه آموزش عالی آپادانا.
شرقی، علی، ضرقامی، اسماعیل، الفت، میلاد و صالحی کوسالاری، فرزانه (1395). سنجش وضعیت شاخصهای جهانی شهر دوستدار سالمند در کلان‌شهر تهران (AFC). مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، 28(8)، 1-22.
ضابطیان، الهام و تقوایی، علی‌اکبر (1388). شاخصهای مناسب‌سازی فضاهای شهری دوستدار سالمند با استفاده از رویکرد مشارکتی. فصلنامه مسکن و محیط روستا، 28(128)، 60-71. غفاری‌گیلانده، عطا، محمدی، چنور، داوری، الهام (1401). ارزیابی شاخصهای شهر دوستدار سالمند، مطالعه موردی: شهر ساری. فصلنامه علمی پژوهشی آمایش محیط، (15)56، 213-234.
فتاحی، فروزان و کاظمیان، غلامرضا (1397). ارزیابی تناسب شهر تهران برای تحقق شهر دوستدار سالمند، پایاننامه کارشناسی‌ارشد دانشگاه علامه طباطبایی.
متینی، مریم، رضوانی، سعید و احمدیان، رضا (1394). معیارهای طراحی محلات مبتنی بر رویکرد شهر دوستدار کودک، مطالعه موردی: محله فرهنگ مشهد. مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، 15(4)، 91-112.
Aboderin I., Kano M., & Vincent HA. (2017). Toward age-friendly slums? Health challenges of older slum dwellers in Nairobi and the applicability of the age-friendly city approach. Int J Environ Res Public Health, 14 (10), 12-59. Annear M., Keeling S., Wilkinson T., Cushman G., Gidlow B., & Hopkins H. (2014). Environmental influences on healthy and active ageing: a systematic review. Ageing Soc., 34, 590–622. Buffel, T., Phillipson, C., & Scharf, T. (2012). Ageing in urban environments: Developing ‘age-friendly’cities. Critical Social Policy, 32(4), 597-617. Bloomberg, M. & Quinn, C. (2009). Age Friendly NYC: Enhancing Our City’s Livability for Older New Yorkers. New York. Clarke, P. (2009). Nieuwenhuijsen ER. Environments for healthy ageing: A critical review. Maturitas, 64, 14–26. Keijzer, C., Bauwelinck, M., Dadvand, P. (2020). Long-term exposure to residential greenspace and healthy ageing: A systematic review. Curr Environ Heal Reports, 7, 65–88. Fatahi F., & Kazemian Gh. (2018). Assessing the suitability of Tehran city for the realization of an elderly-friendly city. Ms. C. Thesis, Allameh Tabatabaei University. Federal/Provincial/Territorial. (2007). Ministers Responsible for Seniors. Age-Friendly Rural and Remote Communities: A Guide. Toronto. Garin, N., Olaya, B., Miret, M., Ayuso-Mateos, JL., Power, M., Bucciarelli, P., et al. (2014). Built environment and elderly Hajjar, R., Atli, T., Al-mandhary, z., Oudrhiri, M., Balducci, L., and Silbermann, M. (2013). Prevalence of aging population in the Middle East and its implications on cancer incidence and care. Annals of Oncology, 24 (7). Joy M. (2018). Problematizing the age friendly cities and communities program in Toronto. Journal of Aging Studies, 47, 49-56. Kabisch, N., van den Bosch, M., Lafortezza, R. (2017). The health benefits of nature-based solutions to urbanization challenges for children and the elderly – A systematic review. Environ Res, 159, 362–73. National Institutes of Health, WHO Geneva. (2016). Global health and aging. Steels, S (2015). Key characteristics of age-friendly cities and communities: A review, Cities, 47(4), 1-8. Tuckett, AG,. Banchoff, AW., Winter, SJ., King, AC. (2018). The built environment and older adults: A literature review and an applied approach to engaging older adults in built environment improvements for health. Int J Older People Nurs, 13, 1–9. Van Hoof J., Marston H. R., Kazak J. k., & Buffel T. (2021). en questions concerning age-friendly cities and communities and the built environment. Building and Environment, 199, 107-130. Wang, Y., Gonzales, E., Morrow-Howell, N. (2017). Applying WHO’s age-friendly communities framework to a national WHO (2007). Checklist of Essential Features of Age-friendly Cities. WHO (2015). Measuring the Age-friendliness of Cities (A Guide to using core indicators). WHO (2015). Global Age-friendly Cities: A Guide. World Urbanization Prospects (2018). Highlights (ST/ESA/SER. A/421). New York City. Xue Pei, C., Sedini, F., Zurlo. (2019). Building an Age-friendly City for Elderly Citizens through Co-designing an Urban Walkable Scenario. Conference Proceedings of the Academy for Design Innovation Management. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 158 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 156 |
||