
تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,164 |
تعداد مقالات | 10,049 |
تعداد مشاهده مقاله | 18,791,311 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 13,044,664 |
بررسی ریشه شناختی چند جای نام در گویش بوشهری | ||
فصلنامه علمی - پژوهشی زبانشناسی اجتماعی | ||
دوره 7، شماره 3 - شماره پیاپی 27، مهر 1403، صفحه 1-15 اصل مقاله (797.77 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/il.2024.1501 | ||
نویسندگان | ||
فرخ حاجیانی1؛ خیرالله محمودی* 2 | ||
1دانشیار فرهنگ و زبانهای باستانی، دانشگاه شیراز، شیراز ، ایران | ||
2دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران | ||
چکیده | ||
جای نام، واژه ای است برای نامیدن مکان و یا موقعیت جغرافیایی خاص. علمی که به بررسی و مطالعۀ نامهای جغرافیایی می پردازد، جای نام شناسی نام دارد. جای نام شناسی شاخه ای از زبان شناسی است که از دیدگاه درزمانی و هم زمانی به بررسی علمی جای نام ها می پردازد. جاینامها، بخش مهمی از میراث زندۀ فرهنگی کشور به شمار میروند و مجموعۀ بزرگی از واژگان هستند و در طی سدهها پدید آمدهاند. جای نام ها به عنوان واحدهای زبانی در معرض دگرگونیهایی هستند که در حوزۀ زبان رخ میدهد. بررسی آنها از دیدگاه زبانشناسی و تاریخی میتواند ما را در به دست آوردن آگاهیهای تاریخی از زبان و فرهنگ مردم ساکن در آن ناحیه یاری دهد. هدف این مقاله بررسی ریشهشناسی چند جای نام، با استفاده از منابع و نظریههای متخصصین و صاحبنظران آلمانی و آمریکایی زبانهای باستانی ایران (فارسی باستان، اوستایی و دورۀ میانه)، در استان بوشهر است. روش انجام این تحقیق ترکیبی از روش تحقیق میدانی و توصیفی–تحلیلی است. از ابزاری مانند ضبط صوت، پرسش نامه و مصاحبه استفاده شده است و پیکرههای زبانی شامل واژگان است. نتایج تحقیق نشان میدهد که این جای نام ها از عناصر محیطی بومی شکل گرفتهاند. آب جاینام، گیاه جاینام، زیست جاینام و یاد جاینام در این جای نام ها، نقش مهمی ایفا میکنند. از نظر ساخت واژه (مورفولوژی، صرف) به جای نام های بسیط، مشتق و مرکب تقسیم میشوند. پسوند یک عنصر سازندۀ کلیدی در این جاینامها است. از نظر ساخت اشتقاقی، این جای نام ها ریشه در زبانهای باستانی و میانۀ ایرانی دارند. این جای نام ها دچار دگرگونی آوایی و واجی از دورۀ باستان به میانه و نو (گویش) شدهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
جای نامها؛ جای نام شناسی؛ گویشهای بوشهری؛ ریشهشناسی؛ زبانشناسی تاریخی. دگرگونی آوایی؛ فارسی میانه و باستان | ||
عنوان مقاله [English] | ||
An Etymological Study of Some Toponyms in Bushehri Dialect | ||
نویسندگان [English] | ||
farrokh hajiyani1؛ Khairollah Mahmoudi2 | ||
1Assistant Professor of Ancient Culture and Languages, Shiraz University, Shiraz, Iran | ||
2Assistant Professor of Persian Language and Literature, Shiraz University, Shiraz, Iran | ||
چکیده [English] | ||
Toponymy is a term used for naming a place or a special geographic feature. It is the scientific study of geographic names. Toponymy is a branch of linguistics which scientifically studies place names from synchronous and diachronic point of view. Considered as an important part of cultural heritage, Toponyms, as linguistic units, are prone to changes that occur in the realm of linguistic. Thus, an examination of toponyms from the perspective of historical linguistics makes a great contribution to our historical knowledge of the language and culture of the people living in that area. This study was conducted to study, in an etymological way, several toponyms in the Bushehri dialect. The method employed to carry out this research is a combination of field research and descriptive-analytical one. Moreover, the tools deployed included voice recorders, questionnaires, and interviews, wherein the language structure was made up of vocabulary. The results reveal that these toponyms emanated from indigenous environmental elements. Hydronyms (i.e., place-names derived from water), Phyto-toponyms (i.e., place-names derived from plants), Zootoponyms, and Memotoponyms play an important role in these toponyms. In terms of morphology, instead of simple names, they are divided into derivatives and compounds. Suffixes are a key component of these toponyms. Moreover, concerning derivative constructions, these toponyms are rooted in Iran''s ancient and middle languages. Such toponyms have undergone phonetic, phonological changes, and dialectal changes from ancient times to the Middle Ages. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Toponym, Bushehri Dialect, Etymology, Historical Linguistics, sound change, Middle and Old Persian, sociolinguistics | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,361 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 117 |