پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شماره‌ها | 1,190 |
| تعداد مقالات | 10,230 |
| تعداد مشاهده مقاله | 19,286,346 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 13,326,949 |
بررسی وضعیت بهداشت، درمان و عملکرد اداره صحّیه در خوزستان (1320-1304 ش.) | ||
| پژوهشنامه تاریخ های محلی ایران | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 06 خرداد 1404 اصل مقاله (373.95 K) | ||
| نوع مقاله: pajoheshi | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/lhst.2025.71903.2931 | ||
| نویسندگان | ||
| زهرا قلاوند* ؛ فاطمه قلاوند | ||
| استادیار گروه تاریخ دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| خوزستان در طی سالهای 1304 تا 1320 از مناطق مهم اقتصادی کشور محسوب می شد. بر همین اساس، جلوگیری از ورود بیماری‌های واگیردار به داخل کشور از مرزها، رسیدگی به وضعیت بهداشتی این منطقه را ضروری‌تر می‌نمود. این پژوهش به روش تاریخی و رویکرد توصیفی- تحلیلی و همچنین با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی درصدد بررسی وضعیت بهداشت و درمان خوزستان و عملکرد سازمان‌های متولی بهداشت و درمان زیر نظر اداره صحّیه کل (بهداری) در دوره پهلوی اول است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که موقعیت مرزی خوزستان، آلودگی شهرها و بدی آب و هوا ازعوامل بیماری‌زا در خوزستان بود. همچنین با شروع به کار شرکت نفت در خوزستان و در نتیجه آن افزایش رفت‌و‌‌آمدهای داخلی و خارجی و مهاجرت‌ها به خوزستان، خطر شیوع بیماری‌های واگیردار در این ناحیه افزایش یافت. در نتیجه این منطقه به ارائه خدمات بهداشتی-درمانی زیادی نیاز داشت. اما با بررسی خدمات بهداشتی-درمانی دوره پهلوی اول در خوزستان مشخص می‌شود که در‌حالی‌که خدمات ارائه شده اداره صحّیه در بخش کنترل بیماری‌های واگیردار در این ناحیه در سطح نسبتا مطلوبی بود؛ اما تعداد درمانگاه‌های خوزستان با توجه به جمعیت آن در دوره پهلوی اول از وضعیت مطلوبی برخوردار نبود. نظافت و به‌سازی شهری که بلدیه(شهرداری) متصدی انجام آن بود؛ نیز در وضعیت مناسبی قرار نداشت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| خوزستان؛ دوره پهلوی اول؛ بهداشت؛ درمان؛ اداره صحّیه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Investigation of the health, treatment situation, and performance of the Health Department in Khuzestan during the first Pahlavi period (1925-1941) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| زهرا ghalavand؛ fatemeh ghalavand | ||
| Assistant Prof, History department, Payam noor university, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Khuzestan was considered one of the country's important economic regions between 1925 and 1941. Accordingly, preventing infectious diseases from entering the country from the borders made it more necessary to address the health situation in this region. This research used a historical method and descriptive-analytical approach library and documentary studies, to examine the health and treatment situation in Khuzestan and the sub-set of organizations responsible for health and treatment under the General Health Administration in this region during the first Pahlavi period. The research results indicate that Khuzestan's border location, city pollution, and bad weather were pathogenic factors in Khuzestan. Also, with the start of the oil company's work and the increase in foreign travel and immigration to Khuzestan, the risk of infectious diseases in this area increased. As a result, this area needed a lot of healthcare services. However, by examining the healthcare services of the first Pahlavi period in Khuzestan, it is clear that while the services provided by the Health Department in the area of infectious disease control were relatively good, the number of clinics in Khuzestan was not adequate, considering its population. The cleaning and improvement of the city, which was the municipality's responsibility, was also inadequate. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| : Khuzestan, Pahlavi, health, treatment, health department | ||
| مراجع | ||
|
البوعلی، محمد؛ اکبری، محمدعلی (1402) عوامل موثر بر تحول بافت جمعیتی جامعه عرب(1188-1306) مجله تحقیقات تاریخ اجتماعی، (2)13، 51-23.
الگود، سیریل (1352). تاریخ پزشکی ایران از دوره باستان تا سال 1934، ترجمه محسن جاویدان، تهران: اقبال.
امیری، زهرا و دیگران (1401). بازتاب پراکندگی بیماری تب نوبه و مالاریا در سفرنامه‌ها و خاطرات عصر قاجار، مجله تاریخ پزشکی، (47)14 :19-1.
تاجبخش، حسن (1379) تاریخ بیمارستان‌های ایران از آغاز تا عصر حاضر، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
جوانمردی، فوزیه (1400). بازتاب وضعیت بهداشت و پزشکی ایران در اسناد آرشیوی، تاریخ علم، دوره 19(1)، 157-182.
خدامی، مهدی؛ نورائی، مرتضی؛ فروغی ابری، اصغر(1396) بررسی تحلیلی عملکرد نهادهای متولی بهداشت و درمان فارس در دوران پهلوی اول، تاریخ پزشکی، (33)9، 31-19.
خواجه، شهناز؛ الهیاری، فریدون؛ کجباف، علی‌اکبر (1397). بررسی تاریخ روند مبارزه با مالاریا در ایران بین سالهای 1327 تا 1346، تاریخ پزشکی، (4)7. 195-208
رزم‌آرا، علی (1320) جغرافیای نظامی ایران، خوزستان، تهران: بی‌نا.
سرداری‌پور، محمدرضا، یزدی‌نژاد، علی (1387). حکایت سیمرغ و نفت (مقدمه‌ای برتاریخ یک صد ساله خدمات بهداشتی درمانی شرکت نفت)، تهران: میرماه.
عباسی شهنی، دانش (1374). تاریخ مسجد سلیمان، تاریخ تحولات صنعت نفت، تهران: هیرمند.
عزیزی، محمدحسین؛ عزیزی، فرزانه (1390). تاریخچه طاعون انسانی در ایران، ترجمه شهلا باقری، فصلنامه گیلان ما، (2)11: 120-110.
فاتح، مصطفی (1334). پنجاه سال نفت، تهران: علم.
فراهانی، حسن (1385) روزشمار تاریخ معاصر ایران، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی.
فلور، ویلم (1386). سلامت مردم ایران عصر قاجار، ترجمه ایرج نبی‌پور، بوشهر: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی در بوشهر.
ـــــــــ (1393). بیمارستان‌های ایران در زمان صفویه و قاجار، ترجمه ایرج نبی پور، بوشهر: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی بوشهر.
فلور، ویلم (1400) تاریخ بیمارستان‌های ایران از 550 تا 1950، ترجمه ایرج نبی‌پور، بوشهر: انتشارات دانشگاه علوم پزشکی بوشهر.
فوریه، ژان باتیست (1368). سه سال در دربار ایران، ترجمه عباس اقبال آشتیانی، تهران: دنیای‌کتاب.
کرزن، جورج ناتانیل (1380). ایران و قضیه ایران، ترجمه غلامعلی وحیدی، مازندران تهران: علمی و فرهنگی.
کسروی، احمد (1312). تاریخ پانصدساله خوزستان، تهران.
لایارد، سر هنری (1367). سفرنامه لایارد یا ماجرای اولیه در ایران، ترجمه محراب امیری. تهران: وحید.
مذاکرات مجلس حفظ الصحه (1390) به کوشش هادی هاشمیان، پیام بهارستان (11)2: 55-81.
مشروح مذاکرات مجلس، دوره نهم، جلسه 7، شنبه دوم اردیبهشت‌ماه 1312؛ دوره 9، جلسه 29، روز چهار شنبه اول شهریور 1312.
محرمی، نعمت‌الله؛ مهربانی، حسن (1385) مجموعه قوانین و مصوبات تقسیمات کشوری، ج1، تهران: گوهرشاد.
معتقدی، ربابه (1400). مهندسی شهری آبادان در کوران بیماری‌های واگیردار پس از جنگ جهانی اول، فصلنامه تحقیقات تاریخ اجتماعی، (1)277-292،11.
ملک‌زاده، الهام (1392) مؤسسات خیریه رفاهی بهداشتی در دوره رضاشاه، تهران: نشرتاریخ ایران.
نامجوی نیک، خسرو(1389) تاریخچه طب نظامی، تهران: ایران سبز.
ویلسون، آرنولد (1374). تاریخ سیاسی اقتصادی جنوب غرب ایران، ترجمه حسین سعادت نوری، تهران: وحید.
اسناد:
اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی (ساکما):
شناسه 476-296؛ 4703/ 290؛ 8737/293؛ 95/290؛ 471 /290؛ 18732/310؛ 55694/240؛ 18970/310؛ 9670/251؛ 54839/310؛ 18547/310؛ 18548/310؛ 19128/310؛ 19053/310؛ 001406-291؛ 59411/310؛ 4708/290؛ 8737/293؛ 240-74652؛ 90273-240)؛ 53790/230؛ 46816/240؛ 40674/310؛ 4949/330؛ 18782-310؛ 18754/310؛ 4061/330؛ 82024/240؛ 37628/310؛ 76339/240؛ 18759/310؛ 33838/310؛ 24464/297؛ 74/297؛ 34024/ 297؛ 42123/310؛ 17033/250؛ 581/ 0107002؛ 4128/293؛ 9456/240؛ 46666/240؛ 37647/297؛ 41283/293؛ 9/0103004؛ 29702370؛ 33740/297؛ 240022548؛ 938689؛ 46231 /310؛ 32877/310؛ 0150067؛ 00010074؛ 33740/297؛ 24464/297؛ 37647/297؛ 01510004؛ 42390/310.
اسناد کتابخانه و اسناد مجلس ملی(کمام):
سند شماره 359/15/36/37/6؛ 13/351/146/5؛ 95/290؛ 471/290.
اسناد اداره اوقاف خوزستان:
شناسه آرشیو 44 دزفول، 62 دزفول، 56 دزفول، 11 دزفول، 59 دزفول، 30 شوشتر.
اسناد مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی:
س 1305، پ 1: 464.
روزنامه‌ها:
روزنامه اطلاعات: شماره 650؛ سال 1309؛ شماره 2599: سال 1314؛ شماره 4577: سال 1320؛ شماره 702 : سال 1307؛ شماره 1477، سال1310؛ شماره2153، سال 1313؛ شماره 286: سال 1306؛ شماره 689: 1307؛ شماره 1893، 1312؛ شماره 282: 1306؛ شماره 276، 1306؛ 286: 1306؛ شماره 1408، سال 1310؛ ش650، 1307؛ شماره 5581، 1323 ؛4431: 1319؛ شماره 4624: 1320؛ شماره 4489: 1320؛ شماره 4469، 1319؛ شماره 4566: 1320؛ شماره 4489: 1320؛ شماره 2599: 1314.
روزنامه استخر، شماره 31، 8 آذر 1305.
روزنامه اقدام: شماره 157: 2 بهمن1305؛ شماره 184: 15 اسفند 1305.
روزنامه ستاره ایران: شماره 3، 2 مرداد 1305 ؛ 121؛ 2 بهمن 1305.
روزنامه طوفان، شماره 228: 1306.
سالنامه پارس: فروردین سال1307؛ فروردین 1308؛ فروردین 1311؛ فروردین 1312؛ فروردین 1313؛ فروردین 1315.
نشریه فرهنگ خوزستان، شماره 2؛ 1325.
مجله عالم نسوان: دوره ششم، شماره 3، 1305. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 104 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 74 |
||