پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شماره‌ها | 1,131 |
| تعداد مقالات | 9,682 |
| تعداد مشاهده مقاله | 17,638,691 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,308,330 |
زبان مخفی اَرّانَجی یا قَرقَه‌دیلی در مناطق تات‌نشین خلخال | ||
| فصلنامه علمی - پژوهشی زبان‌شناسی اجتماعی | ||
| مقاله 4، دوره 1، شماره 1، دی 1395، صفحه 36-47 اصل مقاله (1.11 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| جهاندوست سبزعلیپور* 1؛ راحله دلگرم2 | ||
| 1دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد زبان‌شناسی همگانی دانشگاه آزاد اسلامی | ||
| چکیده | ||
| از منظر جامعه‌شناسی زبان، یکی از پدیدههای زبانی قابل توجه هر جامعهای چگونگی شکل‌گیری زبان‌های مخفی و توصیف ساختار آن‌هاست. زبان مخفی به زبان یا گویش هر گروه اجتماعی اطلاق میشود که اعضای آن تمایل به پنهان نگه داشتن محتوای کلام خود از گروه دیگر یا به طور کلی، از اکثریت جامعه نشان میدهند. از چند دهة قبل در برخی از روستاهای شهرستان خلخال، از توابع استان اردبیل، در میان مردانی که برای نجاری به شمال کشور می‌روند، زبانی معروف به قَرقَه‌دیلی یا اَرّانجی رایج شده است. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که قرقه‌دیلی چگونه زبانی است، به چه قصدی ایجاد شده و ویژگی‌های ساختاری آن کدام است؟ داده‌های این پژوهش به روش میدانی از مردان میان‌سال دو روستای لِرد و کَرنَق از طریق مصاحبه به دست آمده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که قرقه‌دیلی یک زبان مخفی است که برای حفظ اسرار شغلی به‌کار می‌رود و از نظر آواشناسی، ساختواژه و نحو همانند زبان تاتی در همان مناطق است، ولی از نظر واژگانی با آن متفاوت است. غیر از واژه‌های تاتی که در این زبان معنای مخفی به خود گرفته‌اند، واژه‌هایی از ترکی آذربایجانی نیز در آن یافت می‌شوند. تحلیل داده‌ها نشان می‌دهد تعداد زیادی دشواژه (تابو) و الفاظ جنسی در این زبان وجود دارد که علت کثرت آن‌ها تک‌جنسیتی بودن این کارگران و نیز دوری آن‌ها از خانواد‌ه بوده‌است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جامعه‌شناسی زبان؛ زبان مخفی؛ زبان تاتی؛ زبان اَرّانجی / قَرقَه‌دیلی؛ خلخال | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Arrānaji or Qarqahdili Argot in Tāti-Speaking Regions of Khalkhāl | ||
| نویسندگان [English] | ||
| J. Sabzalipour1؛ R. Delgarm2 | ||
| چکیده [English] | ||
| From the viewpoint of sociology of language, one of the important linguistic phenomena in any given society is the formation of argots and their structural description. An argot is the language or the dialect of a social group whose members like the content of their speech remains secret for other groups, or, generally, for the majority of the people in their society. From some decades ago up to now, in some villages of Khalkhāl in Ardabil Province, a language known as Arrānaji or Qarqahdili has been commonly used by male workers who went to northern regions of Iran to do carpentry. The main questions of this study are: a) What kind of language is Qarqahdili? b) Which purpose was it created for?, and c) What are its structural characteristics? The data of this field study were gathered through interviews with middle-aged men of two villages called Karnaq and Lerd. The results indicate that Qarqahdili is an argot which is used to cover occupational secrets. From phonetic, morphological, and syntactic viewpoints Qarqahdili is similar to the Tāti language of the same areas but lexically there are some differences.Save for Tāti words which have gained secret meanings, some words from Azerbaijani Turkish are also present in Qarqahdili. Data analysis indicates that a great number of taboos and sex expressions are used in the workers’ speech apparently because they are all male and far away from their families. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Sociology of Language, Argot, Tāti language, Arrānaji or Qarqahdili Language, Khalkhal | ||
| مراجع | ||
|
آرانسکی، یوسف میخائیلوویچ. (1375). «اطلاعات تازه‌ای از زبان‌های رمزی (آرگو) در آسیای میانه/ گروه قومی قوال، در کولاب و آرگوی آن». ترجمۀ محسن شجاعی. فرهنگ. ش 17. صص 165-200. بشیرنژاد. حسن. (1390). «سله‌یری». فصلنامة فصل‌فرهنگ. ش3. آمل: موسسه فرهنگی هنری شمال پایدار. صص 152- 167. بلالی مقدم، مصطفی. (1384). زبان کالسی (زبان نوایی)، بابلسر: مولف. بلوک‌باشی، علی. (1379). «زبان‌های رمزی در ایران». یادنامة دکتر احمد تفضلی. به کوشش علی‌اشرف صادقی. تهران: سخن. صص 109- 127. پارسانسب، محمد و مهسا معنوی. (1392). «تطور بن‌مایۀ کلاغ از اسطوره تا فرهنگ عامه». دوفصلنامۀ فرهنگ و ادبیات عامه. دورۀ اول. ش1. صص 71-92. حدودالعالم من المشرق الی المغرب. (1340). مولف ناشناس. به کوشش منوچهر ستوده. تهران. حسینی معصوم، سید محمد. (1393). «تحلیل و توصیف گویش‌شناختی یک زبان رمزی خانوادگی خاص در مشهد». فرهنگ و ادبیات عامه. ش3. صص 25-48. دومانیان، واهه. (1386). لوتر سلیری. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی. زمردیان، رضا. (1348). «زبان‌های ساختگی». مجلة دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد. ش20. صص 549- 556. ستوده، منوچهر. (1341). لهجة سب سلیری، تهران، فرهنگ ایران زمین، جلد دهم، سال10، صص 471- 477. سبزعلیپور، جهاندوست. (1392). «تمایز جنس مؤنث و مذکر در گویش تاتی خلخال». زبان‌ها و گویش‌های ایرانی. دورۀ جدید. ش2. صص 65- 90. ــــــــــ (1391). فرهنگ تاتی. رشت: فرهنگ ایلیا. ــــــــــ (1394). گنجینۀ گویش‌های ایرانی (تاتی خلخال). تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی. سمایی، مهدی. (1382). فرهنگ لغات مخفی با مقدمه‌ای دربارۀ جامعه‌شناسی زبان. تهران: نشر مرکز. عبدالرشیدی، علی‌اکبر. (1392): زبان‌های ساختگی. تهران: مسافر. کالوه، ژان لوئی. (1388). زبان مخفی چیست؟ ترجمۀ شهروز پزشکی. تهران: پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران. کلباسی، ایران. (1372). «بررسی ساختواژی در زبان رومانو (زرگری)». جامعه‌شناسی کاربردی. ش 5. صص 37-58. کیا، صادق (1340). راهنمای گردآوری گویش‌ها. تهران: فرهنگ عامه. مدرسی، یحیی. (1387). درآمدی بر جامعه‌شناسی زبان. چ3. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. وارداف، رونالد. (1393). درآمدی بر جامعه‌شناسی زبان. ترجمة رضا امینی. تهران: بوی کاغذ. همایونی، صادق. (1356). «زبان زرگری». یازده مقاله در زمینة فرهنگ عامه. شیراز، اداره کل فرهنگ و هنر فارس. صص 41-46.
Ivanow, w. (1922). "An Old Gypsies -Darwish Jargon". J.A.S.B. NS., XVIII, PP. 375-383 Ivanow, w. (1927). "Jargon of Persian Mendicant Darwishes". J.A.S.B.NS., XXVIII, PP. 243-245. Rezai Baghbidi, Hassan. (2003).The Zargari Language: An Endangered European Romani in Iran,Romani studies5, Vol.13, No.2,PP. 123-148. Yarshater, Ehsan. (1977). "The Hybird Language of the Jwish communicaties of persia". Journal of American Oriental Society, vol.97, no 1, pp.1-7. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,016 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,974 |
||