
تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,156 |
تعداد مقالات | 9,939 |
تعداد مشاهده مقاله | 18,549,331 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,863,555 |
تحلیل جامعهشناختی ضربالمثلها در افسانههای پهلوانی فارسی | ||
فصلنامه علمی - پژوهشی زبانشناسی اجتماعی | ||
مقاله 3، دوره 1، شماره 2، فروردین 1396، صفحه 17-27 اصل مقاله (518.31 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
حسن ذوالفقاری* ؛ بهادر باقری | ||
دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه خوارزمی | ||
چکیده | ||
آثار مکتوب ادبیات عامۀ ایران علاوه بر ابعاد ادبی و هنری، سرشار از اطلاعات جامعهشناختی است. در این متون در کنار کلیشههای متعدد چون اصطلاحات، کنایات، نفرینها و سوگندها، از ضربالمثلهای فراوانی استفاده شده است که ضمن شیرینی و جذابیت بخشیدن به متن و مردمپسند کردن آن، ما را با اندیشهها و باورهای مردم، ارزشها و ضدارزشها، اصول اخلاقی، آیین عیاری، نقش زنان در جامعه، مسائل دینی و مذهبی و غیره آشنا میکند. هدف پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر بررسی 500 ضربالمثل از 30 افسانة پهلوانی منظوم و منثور ازرن ششم تا پایان دورة قاجار به منظور ارائه چشماندازی زبانی-جامعهشناختی بوده است. نتایج این تحلیل نشان میدهد که ضربالمثلهای مورد بررسی را میتوان از نظر موضوعی به چهار دستۀ کلی دنیا، بخت و اقبال؛ مسائل اجتماعی؛ سیاست و حکومت و اندرزهای اخلاقی تقسیمبندی کرد. در این ضربالمثلها گاه رگههایی از اندیشههای مردسالارانه و زنستیزانه دیده میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
جامعهشناسی ادبیات؛ ادبیات عامة فارسی؛ ضربالمثل؛ افسانههای پهلوانی کهن | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Sociology of Literature, Persian Popular Literature, Proverb, Ancient Heroic Legends | ||
نویسندگان [English] | ||
H. Zolfaghari؛ B. Bagheri | ||
. | ||
چکیده [English] | ||
Written popular literature of Iran, in addition to its literary and artistic dimensions, is rich in sociological information. In these texts, along with multiple linguistic clichés such as idioms, allusions, curses, oaths, etc., there are lots of proverbs which familiarize us with people’s ideas and beliefs, values and anti-values, ethical principles, agility customs, the role of women in the society, religious issues, etc., while making them sweet, attractive and popular. The objective of the present descriptive-analytic research is to study 500 proverbs extracted from among 30 verse and prose heroic legends written between the 6th century AH and the end of the Qajarid period, in the general framework of sociology of literature, in order to provide a sociolinguistic perspective. Data analysis indicates that the proverbs could be classified into four general categories including world and chance, social issues, politics and governance, and ethical advices. Besides, there are sometimes traces of patriarchal and opposing thoughts against women. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Sociology of Literature, Persian Popular Literature, proverb, Ancient Heroic Legends | ||
مراجع | ||
ابطحی، سید حسین و فریدون عبدصبور (1388). ابعاد اجتماعی شایستهسالاری. کیهان فرهنگی، شمارۀ 276 و 277، 38-45. احمدوند، شجاع (1383). جوامع اسلامی و سنت کهن اقتدارگرایی. مجلۀ پژوهش حقوق و سیاست، شمارۀ 10، 5-24. اخوت، احمد (1371). دستور زبان داستان. اصفهان: نشر فردا. براهنی، رضا (1368). قصه نویسی. تهران: انتشارات نگاه. پورعظیمی، سعید و مصطفی قهرمانی ارشد (1391). پیشزمینههای استبدادپذیری در امثال فارسی. نقد ادبی، سال 5، شمارۀ 20، 73-98. حسینی، مریم، (1387). ریشههای زنستیزی در ادبیات کلاسیک فارسی. تهران، چشمه. خیراللهی، زهرا (1390). ماهیت عقل و توانایی آن در فرایند شناخت. پژوهش های فلسفی - کلامی، شمارۀ 50، 149-177. دستغیب، عبدالعلی (1378.) در آینة نقد. تهران: حوزة هنری سازمان تبلیغات اسلامی. ذوالفقاری، حسن (1388). فرهنگ بزرگ ضربالمثلهای ایرانی. تهران: معین. ستوده، هدایتالله و مظفرالدین شهبازی (1378). جامعهشناسی در ادبیات فارسی. تهران: آوای نور. میرصادقی، جمال (1366). ادبیات داستانی: قصه، داستان کوتاه، رمان. تهران: شفا. نیکوبخت، ناصر (1383). عرفان اسلامی، مکتب تسامح و تساهل. ادب و زبان، شمارۀ 21، 217-240. ولک، رنه و وارن آوستن (1373). نظریة ادبیات. مترجم: پرویز مهاجر و ضیاء موحد محمدی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,497 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,775 |