
تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,161 |
تعداد مقالات | 10,000 |
تعداد مشاهده مقاله | 18,699,559 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,986,058 |
گونهشناسی سازمان فضایی و سلسله مراتب ورود در خانههای ایرانی با تاکید بر محرمیت | ||
برنامه ریزی توسعه کالبدی | ||
مقاله 8، دوره 4، شماره 3 - شماره پیاپی 7، آذر 1396، صفحه 129-144 اصل مقاله (1.65 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
میترا غفوریان* 1؛ مینا پی سخن2؛ الهام حصاری3 | ||
1استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم وصنعت ایران | ||
2کارشناس ارشد معماری، مؤسسۀ آموزش عالی غیرانتفاعی آبا | ||
3کارشناس ارشد معماری، دانشگاه آزاد | ||
چکیده | ||
محرمیت و حریم خصوصی یکی از معیارهای مورد توجه طراحی و ساخت شهرهای اسلامی بوده است. از آنجا که الگوی خانههای معاصر تهران تا حدودی گواه بر بیتوجهی به اصل محرمیت در معماری و فرهنگ ایران است، ارائه الگویی برای حفظ محرمیت در خانههای امروزی براساس گونهشناسی مسکن، یکی از ضروریات مهم به نظر میرسد. هدف از پژوهش حاضر بررسی موضوع محرمیت در خانههای بافت تاریخی تهران از طریق گونهشناسی است، که می تواند سبب بازیابی آن برای ساکنان این محدودههای مسکونی شود. برای این منظور، خانههای تاریخی و معاصر دو محله سنگلج و امامزاده یحیی، واقع در منطقه 12 تهران، با بررسی نقشهها و بازدیدهای میدانی انتخاب شدند. سپس گونهشناسی فضاهای ورود بر اساس سلسله مراتب ورود به خانه مورد مطالعه و بدین وسیله سیر تحول این فضاها در خانههای این دو محله مورد بررسی قرار گرفت. یافتههای تحقیق نشان میدهد که در خانههای تاریخی تهران، سلسله مراتبی در ورود به خانه متناسب با نیازهای ساکنان وجود داشته که کمتر در اولویت توجه طراحان امروزی قرار گرفته است. از این رو، با ایجاد سلسله مراتب در فضای ورود، علاوه بر ایجاد محرمیت، میتوان به تعریف درستی از فضاهای خصوصی و نیمه خصوصی در خانه دست یافت و از اختلال در کاربری و هویت دیگر فضاها جلوگیری به عمل آورد. یافتههای تحقیق حاکی از آن است که بازشناسی فضاهای ورود می تواند منجر به ارائه الگویی برای دستیابی به محرمیت شود، که اصلی جدا نشدنی از هویت در معماری و فرهنگ ایرانی است. | ||
کلیدواژهها | ||
محرمیت؛ گونه شناسی؛ فضای ورود؛ مسکن؛ سلسله مراتب | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Typology of Spatial Configuration and Hierarchy of Entry in Iranian Houses: Concentrating the Issue of Privacy | ||
نویسندگان [English] | ||
Mitra Ghafourian1؛ Mina Peysokhan2؛ Elham Hesari3 | ||
چکیده [English] | ||
The issue of privacy has always been regarded as an essential criterion in designing and constructing Islamic cities. Since the existing pattern of house-building in Tehran tends to neglect the privacy principle, there exists a necessity to reintroduce it in modern Iranian architecture and culture. The present study aims at investigating the issue of privacy in houses located within traditional parts of Tehran via analyzing typology. This would help the residents of those areas to renew and reapply the privacy principle at their residential apartments. In the present study a functional approach was adopted accompanied by a descriptive-analytical method of analysis. Using maps and field observations, houses from both traditional and modern era were selected in two quarters of Sanglaj and Imamzadeh Yahya in Tehran. The process of typology of entrance spaces was conducted based on the hierarchy of entry. The research findings indicate that there exists a kind of hierarchy of entrance in traditional houses based on the needs of their residents which is missing in modern houses, because it is neglected by the designers. Through creating such spatial features in entrance spaces, not only privacy is enhanced but also a proper definition of private and semi-private spaces can be achieved. Privacy enhancement will be effective to prevent the interruption in functions of other spaces. Accordingly, recognizing the spaces of entry can lead to providing a more appropriate pattern for enhancing privacy. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Privacy, Typology, Entrance space, Housing, Hierarchy | ||
مراجع | ||
اردلان، نادر؛ بختیار، لاله (1380). حس وحدت، سنت عرفانی در معماری ایرانی. ترجمه حمید شاهرخ، اصفهان: نشر خاک. الکساندر، ک. (1389). الگوهای استاندارد در معماری، ترجمه فرشید حسینی. تهران: نشر مهرازان. براتی، ناصر (1382). «بازشناسی مفهوم خانه در زبان فارسی و فرهنگ ایرانی». فصلنامه خیال. شماره 8. بهشتی، سیدمحمد (1386). «خانه و فرهنگ ایرانی». مجله آبادی. شماره 55. صص 123- 120. پالاسما، یوهانی (1389). «هویت، حریم خصوصی و مأوا». ترجمة امیر امجد. صنعت سینما. شماره 97. ص 117. توسلی محمود (1360). ساخت شهر و معماری اقلیم گرم و خشک. تهران: ناشر نویسنده. حائــری مازندرانــی، محمدرضــا (1388). خانــه، فرهنــگ، طبیعــت: بررســی معماری خانههای تاریخی و معاصر به منظور تدوین فرایند و معیارهای طراحی خانه. تهران: مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی معماری و شهرسازی. دهخدا، علیاکبر (1330). فرهنگ لغت. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. ربوبی، مصطفی؛ رحیمه، فرنگیس (1353). معماری اقلیم گرم و نیم مرطوب دزفول و شوشتر. تهران: دانشگاه تهران، انجمن دانشجویان دانشکده هنرهای زیبا. سایت رسمی خبرگزاری مهر. سیفیان، م. ک.؛ محمودی، م. ر. (1386). «محرمیت در معماری سنتی ایران». فصلنامه هویت شهر. شماره 1. صص 14- 3. شایانفر، ش. (1387). «رویکردهای متمایز در معماری معاصر ژاپن»،. مجله معماری و شهرسازی. شماره 54 و 55. معماریان، غلامحسین (1381). «نحو فضای معماری». مجله صفه. شماره 35. صص83 -75. ناری قمی، م. (1389). «مطالعــهای معناشناختــی در باب مفهــوم درونگرایــی در شهر اسلامــی». نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی. شماره 43. صص 82-69. نقیزاده، م. (1379). حکمت سلسله مراتب در معماری و شهرسازی. مجموعه مقالات دومین کنگره تاریخ معماری و شهرسازی. نیری فلاح، س.؛ خلیلی، ا.؛ تاجالدین، م. 1392). لایههای نصر، س. ح. (1380). معرفت و امر قدسی. ترجمه فرزاد حاجی میرزایی. تهران: نشر و پژوهش فرزان روز. همایون، غلامعلی (1356). «روستای کندوان». مجله بررسیهای تاریخی. شماره 1. صص 211-155. طبیبیان، منوچهر؛ چربگو، نصیبه؛ عبداللهی مهر، انسیه (1390). «بازتاب اصل سلسله مراتب در شهرهای ایرانی-اسلامی». شماره 7. صص 76-63. موریس، جیمز (1385). تاریخ شکل شهر. ترجمه راضیه رضازاده. تهران: دانشگاه علم و صنعت. Altman, I. (1975). The environment and social Behavio. Brooks/ Cole Monterey. CA.
Altman, I. & Setha Law (ed.) (1992). Place Attachment. Plenum press. New York.
Decarlo, G. (1985). The Logic Political economy, William Blackwood and son publication. De Quincey T.s. Recollections of the Lakes and the Lake Poets. David Wright. ed. New York, Penguin Books. 1970.
Hillier, B.; Honson, J. & Peponis, J. (1984). "What do we mean by building Function? ". (E. J. Powell, Ed.) Designing for Building Utilisation. Pp. 61-72.
Georgiou, M. (2006). Architectural Privacy: a topological approach to relational design problems. Unpublished Master of Science, Bartlett school of graduate studies. University College London.
Memarian Gh. (1998). House Tyoplogy in Iran. (ph.D Thesis). Manchester, U.K.
Madanipour, A. (2003). Public and private Spaces of the City. London. New York: Routledge.
Orhun, D.; Hillier, B. & Hanson, J. (1995). "Spatial Types in traditional Turkish Houses". Environment and Planning B. 22 (4). Pp. 475-498.
Marcus, C.C. (2003). "The house as a Symbol of the Self". Translated by Ahad Aligholian. Journal of Khia. 5. Pp. 84-119.
Parker, S. (2004). Urban theory and the Urban experience: encountering the city. Porker, London: Routledge.
Witte, N. (2003). Privacy: Architecture in Support of Privacy Regulation. Architectural thesis, Cincinnati University of Cincinnati. P. 79.
www. Kids.britannica.com
www.tebyan.net | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,108 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 6,947 |