پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 37 |
| تعداد شماره‌ها | 1,001 |
| تعداد مقالات | 8,542 |
| تعداد مشاهده مقاله | 15,320,380 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 10,720,169 |
خوانشی دینی‌ـ‌فلسفی از هبوط نفس انسانی در نگاه صدرالمتألهین | ||
| دوفصلنامه علمی حکمت صدرایی | ||
| مقاله 3، دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 14، خرداد 1398، صفحه 31-44 اصل مقاله (605.67 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/pms.2019.4996 | ||
| نویسندگان | ||
| راحله بطلانی اصفهانی1؛ مجید صادقی حسن آبادی* 2؛ جعفر شانظری2؛ علی ارشد ریاحی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری حکمت متعالیه، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
| 2دانشیار گروه فلسفه و حکمت اسلامی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
| 3استاد گروه فلسفه و حکمت اسلامی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
| چکیده | ||
| هبوط انسان از مهم‌ترین مسائل حوزۀ انسانشناسی در دین‌پژوهی و مطالعات فلسفی است که نه تنها به تبیین ماهیت نفس، بلکه به چگونگی و نحوۀ پیدایش آن اشاره دارد. اگر چه در بعضی از آیات قرآن و روایات متعدد، هبوط به‌وضوح مطرح شده، اما در آثار فلسفی ملاصدرا آمیخته با بحث حدوث نفس توصیف گردیده است. به‌همین دلیل، نوشتار حاضر بر آن است که به واکاوی مسئلۀ هبوط در نظام فلسفی صدرالمتألهین و برخی از آیات و روایات مربوطه بپردازد و تصویری از هویت و چیستی هبوط از منظر دینی و فلسفی ارائه نماید. این پژوهش با رویکردی مسئله‌محور، به تبیین نظریۀ جسمانیۀ الحدوث و روحانیۀ البقا بودن نفس انسانی پرداخته و این ادعا را اثبات می‌کند که در نگرش صدرایی نسبت «حدوث» و «هبوط» نه از نوع تقابل و تعارض و نه از سنخ تمایز و تغایر، بلکه به‌گونه‌ای سازگار و سازوار است. ما میکوشیم با تمایز قائل شدن میان رویکرد فلسفی، عرفانی و تفسیری صدرالمتألهین از اطوار نفس انسان و شناخت صحیح مقام روح و نفس، جایگاه وجودی انسان در دایرۀ هستی را مورد کنکاش قرار دهیم و با رهیافتی فلسفی، از ابعاد وجود‌‌شناختی هبوط انسان، متناسب با دیدگاه خاص ملاصدرا در نحوۀ تحقق انسان، تفسیری عقلانی عرضه نماییم. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| هبوط؛ نفس انسان؛ جسمانیۀ الحدوث؛ سازگاری؛ ملاصدرا | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Religious-Philosophical Reading of Mulla Sadra’s Notion of Human Soul’s Fall | ||
| نویسندگان [English] | ||
| raheleh botlani esfahani1؛ Majid Sadeghi Hasanabadi2؛ Jafr Shanazari2؛ Ali Arshad Riahi3 | ||
| 1Ph.D. Student in Transcendental Wisdom, Department of Islamic Philosophy and Wisdom, University of Isfahan, Isfahan, Iran. | ||
| 2Associate Professor, Department of Islamic Philosophy and Wisdom, University of Isfahan, Isfahan, Iran. | ||
| 3Professor at Department of Islamic Philosophy and Wisdom, University of Isfahan, Isfahan, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Human fall is one of the key issues of anthropological concern in religious studies and philosophical investigations; it not only accounts for the nature of human soul rather it refers to the latter’s origin and its emergence. Although fall has been discussed in some prophetic traditions and sayings; for Mulla Sadra it is of philosophical interest and has been discussed along with the issues of soul’s origination. Thus this essay seeks to study the issue of human soul’s fall in the context of Mull Sadra’s philosophical discussions of soul as a whole and in view of a set of certain prophetic traditions. It aims at providing a picture of fall from a religious and philosophical point of view. Taking a problem-oriented approach, this research struggles to explain the bodily emergence and spiritual eternity of human soul and demonstrate that origination and fall are not of a contradictive or differentiated nature in Sadra’s view rather they are totally coherent; it also studies the philosophical, mystical and exegetical attitudes of Sadra on the existential status of human soul and its knowledge. Finally it seeks to offer a rational interpretation of ontological aspects of the fall of human soul drawing upon Sadra’s ideas concerning human realization. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Fall, Human Soul, Bodily Originated, Coherence, Mulla Sadra | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. نهج البلاغه. (1379). ترجمه و شرح محمود دشتی. قم: مشرقین. آشتیانی، سید جلال‌الدین (1381). شرح بر زاد المسافر. قم: دفتر تبلیغات اسلامی. ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1383). رسالۀ نفس. حواشی موسی عمید. همدان: دانشگاه بوعلی سینا و انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. ــــــ. (1404ق). الشفا (الطبیعیات). قم: کتابخانۀ آیت‌الله مرعشی نجفی. افلاطون (1367). دورۀ کامل آثار. ج1: ترجمۀ محمدحسن لطفی. تهران: خوارزمی. خمینی، روح‌الله (1385). تقریرات فلسفۀ امام خمینی. تقریر سید عبدالغنی اردبیلی. تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی. راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1323ق). معجم مفردات الفاظ القرآن. تحقیق ندیم مرعشی. بی‌جا: دار الکتاب العربی. طباطبایی، سید محمدحسین (1377). تفسیر المیزان. ترجمۀ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی. عارفی شیرداغی، محمداسحاق (1392). رابطۀ نفس و بدن. مشهد: آستان قدس رضوی. فیض کاشانی، ملامحسن (1406ق). الوافی. اصفهان: کتابخانۀ امیرالمؤمنین. قرشی، سید علی‌اکبر (1364). قاموس قرآن. تهران. دار الکتب الاسلامیۀ. کاپلستون، فردریک (1368). تاریخ فلسفه. ج1: ترجمۀ جلال‌الدین مجتبوی. تهران: سروش. مجلسی، محمدباقر (1403ق). بحارالانوار. بیروت: مؤسسة الوفاء. محمدی ری شهری، محمد (بی‌تا). العلم و الحکمۀ فی کتاب و السنۀ. قم: دار الحدیث. مصباح یزدی، محمدتقی (1380). شرح الأسفار الأربعۀ. قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی. مصلح، جواد (2536ش). علم‌النفس یا روان‌شناسی صدرالمتألهین. تهران: دانشگاه تهران. ملاصدرا، محمد بن ابراهیم (1354). المبدأ و المعاد. تصحیح سید جلال‌الدین آشتیانی. تهران: انجمن حکمت و فلسفۀ ایران. ــــــ. (1360الف). اسرار الآیات. مقدمه و تصحیح محمد خواجوی. تهران: انجمن حکمت و فلسفۀ ایران. ــــــ. (1360ب). الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة. تصحیح و تعلیق سید جلال‌الدین آشتیانی. مشهد: مرکز نشر دانشگاهی. ــــــ. (1361). العرشیه. تصحیح غلامحسین آهنی. تهران: مولی. ــــــ. (1363الف). مفاتح الغیب. مقدمه و تصحیح محمد خواجوی. تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی. ــــــ. (1363ب). المشاعر. به اهتمام هانری کربن. تهران: طهوری. ــــــ. (1364). تفسیر القرآن الکریم. تحقیق محمد خواجوی. قم: بیدار. ــــــ. (1366). شرح اصول کافی. کتاب العقل و الجهل. تصحیح محمد خواجوی. تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی. ــــــ. (1375). مجموعه رسائل فلسفی صدرالمتألهین. تصحیح و تحقیق حامد ناجی اصفهانی: تهران: حکمت. ــــــ. (1387الف). المظاهر الالهیة فی اسرار العلوم الکمالیة. مقدمه و تصحیح سیدمحمد خامنه‌ای. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. ــــــ. (1387ب). سه رسائل فلسفی. مقدمه و تصحیح سید جلال‌الدین آشتیانی. قم: دفتر تبلیغات اسلامی. ــــــ. (1981م). الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة. بیروت: دار احیاء التراث العربی. موسوی، هادی (1388). «واژه‌شناسی جسمانیت در نظریۀ جسمانیة الحدوث و روحانیة البقا بودن نفس». معرفت فلسفی. سال هفتم، شمارۀ اول. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 534 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,232 |
||