تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,131 |
تعداد مقالات | 9,682 |
تعداد مشاهده مقاله | 17,641,135 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,309,248 |
تحلیل اثرات نوسازی کالبدی بر کیفیت زندگی روستایی (مطالعه موردی: بخشهای طرقبه و شاندیز، شهرستان بینالود) | ||
برنامه ریزی توسعه کالبدی | ||
مقاله 3، دوره 5، شماره 3 - شماره پیاپی 11، آذر 1397، صفحه 53-67 اصل مقاله (547.15 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/psp.2018.5258 | ||
نویسندگان | ||
حمدالله سجاسی قیداری* 1؛ احمد رومیانی2؛ حمیدرضا قاسمی3 | ||
1گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی دانشگاه فردوسی مشهد، ایران | ||
2دانشجوی دکتری جغرافیا برنامهریزی روستایی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
3دانشجوی ارشد جغرافیا برنامهریزی روستایی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
چکیده | ||
ﻃﺮحهای ﻧﻮﺳﺎزی یکی از ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ اﺑﺰارهای مداخله در ﺳﺎزﻣﺎندﻫﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎی ﻋﻤﺮاﻧﻲ، ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ روﺳﺘﺎ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ارﺗﻘﺎء ﺷﺮاﻳﻂ زﻳﺴﺖ در ﻧﻮاﺣﻲ روﺳﺘﺎﻳﻲ است، که زمینه را برای اراﺋﻪ ﻳﻚ ﺳﺮی ﺧﺪﻣﺎت ﻋﻤﻮﻣﻲ از ﺟﻤﻠﻪ ﺗﺴﻬﻴﻞ ارﺗﺒﺎﻃﺎت و جریان زندگی و ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎی ﻋﻤﺮاﻧﻲ و ﺳﺎﺧﺖ و ﺳﺎز در روﺳﺘﺎﻫﺎ فراهم کرده است و سبب حفظ و احیای مجدد زندگی و بهبود کیفیت زندگی در مناطق روستایی شده است. هدف از این پژوهش تحلیل اثرات نوسازی کالبدی بر کیفیت زندگی روستایی در بخش روستاهای طرقبه و شاندیز (شهرستان بینالود) است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و از حیث ماهیت کاربردی است. به منظور گردآوری دادههای از روشهای کتابخانهای و میدانی بهره گرفته شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل 10 روستا که در آنها نوسازی کالبدی صوت گرفته است و بالغ بر 3724 خانوار محاسبه و در در نظر گرفته شده است که 131 نمونه محاسبه و در بین روستاهای مورد مطالعه توزیع شده است. ضریب آلفای کرونباخ با هدف تشخیص پایایی پرسشنامه محاسبه شده است که در این پژوهش برای تمامهای شاخصها پرسشنامه 812/0 به دست آمده است که این حاکی از مناسب بودن ابزار پژوهش است. برای تجزیه و تحلیل دادهها از روشهای آماری توصیفی(انحراف معیار، میانگین و ضریب تغییرات) و استنباطی( تی تک نمونهای و تحلیل واریانس) و برای رتبه روستاها از لحاظ شاخصهای کیفیت زندگی از مدل ویکور استفاده شد. نتایج حاصل از آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که در بین شاخصهای مورد بررسی در تحقیق، شاخصها بهبود وضعیت فعالیت و اشتغال با میانگین(702/3)، جذب اعتبارات و کاهش هزینه(44/3)، کاهش تغییرات محیطی(33/3) و حفظ سبک معماری(26/3) هر کدام به ترتیب بیشترین اثرات را در کیفیت زندگی ساکنان روستایی به دنبال داشته است. همچنین مدل ویکور نشان داد که روستایی دهبار با میزان(68/0) دارای بالاترین رتبه؛ و روستاهای دهنو و نقندر با میزان(98/0) و (97/0)، دارای پائینترین رتبه به لحاظ برخورداری از میزان اثرات نوسازی کالبدی در بهبود کیفیت زندگی در مناطق مورد مطالعه است. | ||
کلیدواژهها | ||
نوسازی؛ کالبدی روستا؛ کیفیت زندگی؛ شهرستان بینالود | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Analyzing the effects of physical renewation on rural life quality Case study: Torghabeh and Shandiz districts (Binaloud county) | ||
نویسندگان [English] | ||
Hamdollah Sojasi Qeidari1؛ Ahmad Roumiani2؛ HamidReza Ghasemi3 | ||
1Geography, Faculty of Letters and Humanities, Ferdowsi University of Mashhad, Iran | ||
2Ph.D. student of Geography of Urban Planning, Ferdowsi University of Mashhad | ||
3Senior Researcher of Geography of Urban Planning, Ferdowsi University of Mashhad | ||
چکیده [English] | ||
Renovation projects are among the most important tools for interferencing the organization of developmental activities and the physical expansion of villages which result in the improvement of living conditions in rural areas. Such projects provide grounds for a series of public services. They facilitate communication, life flow, and organization of construction activities in villages. They have preserved rural life and have improved the life quality in rural areas. The aim of the present study was to analyze the effects of physical renewation on the quality of rural life in villages of Torghabeh and Shandiz (Binaloud county). The research method was descriptive-analytical and based on nature it was an applicable research. Documentary and field methods were used for data collection. The statistical population of this research included 10 villages in which physical renovation projects were conducted. Also, 131 out of 3724 households were selected as a sample for the present study. The Cronbach's alpha coefficient was calculated for determining the reliability of the questionnaire. It was equaled to 0.812 for all indicators which confirmed the suitability of the research tool. Descriptive statistics (standard deviation, mean and coefficient of variation) and inferential statistics (single sample and analysis of variance) were used for data analysis. Vikor model was applied for classification of villages based on their life quality indexes. The results of one-sample t-test showed that among the indicators, employment and activity status with an average of (3.702), credit attraction and cost reduction (3.44), reduction of environmental changes (3.33) and preservation of architectural style (3.26) have had the most impacts on the life quality of the studied villages, respectively. Also, the Vikor model showed that the village of Dehbar (0.68) placed at the highest level of ranking, and the villages of Dehno (0.98) and Nagorno (0.97) possessed the lowest rank of the rate of renoation effects on the life quality improvements at the studied villages. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Renovation, Quality of Life, Binalloud county | ||
مراجع | ||
پورطاهری، مهدی و محمد رضا نقوی (1391)، توسعه کالبدی سکونتگاه های روستایی با رویکرد توسعه پایدار( مفاهیم، نظریه، راهبردها)، مسکن و محیط روستا، شماره 137، 70-53. پورطاهری، مهدی، عبدالرضا رکن الدین افتخاری و احدالله فتاحی، (1390)، ارزیابی کیفیت زندگی در نواحی روستایی، مطالعه موردی: دهستان خاوه شمالی، استان لرستان، پژوهش های جغرافیای انسانی، شماره 2، پیاپی76، 31-13. توکلی، جعفر و اکرم رزلانسری (1395)، تحلیل اثرات کالبدی و اقتصادی طرح های هادی روستایی، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، سال پنجم، شماره 2، پاپی 16، 160-141. حیدری مکرر، حمید، حسنعلی جهانتیغ و مهدی معصومی جشنی (1394)، ارزیابی میزان رضایت روستائیان از عملکرد اقتصادی، اجتماعی و کالبدی طرحهای هادی، مطالعه موردی: روستاهای شهرستان نمیروز، فصلنامه علمی- پژوهشی فضای ( جغرافیا)، سال پنجم، شماره چهارم، ( پیاپی19)، 74-57. ربیعیفر، ولیالله(1396)، تبیین پایداری ساختار کالبدی- فضایی مسکن روستایی استان زنجان، نشریه برنامهریزی توسعه کالبدی، سال دوم، شماره1، پیاپی5، 90-71. رضایی، روح اله و لیلا صفا، (1393)، تحلیل اثرات اجرای طرح هادی روستای با استفاده از مدل معادلات ساختاری، مطالعه موردی: شهرستان زنجان،فصلنامع علمی- پژوهشی فضایی جغرافیایی، سال چهاردهم، شماره ی46، 171-151. سجاسی قیداری، حمدالله(1395)، ارزیابی اثرات اجرای طرح بر کیفیت محیطی در مناطق روستایی، مطالعه موردی: شهرستان رامیان، دهستان فندرسک شمالی و جنوبی، نشریه علمی- پژوهشی جغرافیا و برنامه ریزی، سال 20، شماره 57، 173-151. عظیمی، نورالدین و مجید جمشیدیان، (1384)، برررسی اثرات کالبدی اجرای طرح های هادی روستایی، مطالعه موردی: غرب گیلان، نشریه هنرهای زیبا، دوره 22، شماره 22، 35-24. علینقیپور، مریم و عیسی پوررمضان، (1393)، تحلیل اثرات اجرای طرح هادی بر بهبود کیفیت زندگی در روستاهای بخش مرکزی شهرستان رشت، پژوهش و برنامه ریزی روستایی، سال 3، شماره 4، شماره پیاپی8، 92-79. عنابستانی، علی اکبر و محمد حسن اکبری (1390)، ارزیابی طرحهای هادی و نقش آن در توسعه کالبدی روستا از دیدگاه روستاییان، مطالعه موردی: شهرستانجهرم، پژوهشهای جغرافیا انسانی، دورهی 44، زمستان 1391، 110-93. عنابستانی، علی اکبر(1388)، ارزیابی اثرات کالبدی اجرای طرحهای هادی روستایی، مطالعه موردی: روستاهای غرب خرسان رضوی، اولـین کنفـرانس ملـی مسـکن و توسعه کالبدی روستا. عنابستانی، علی اکبر و یزدان حاچی پور (1392)، آثار اجتماعی و اقتصادی اجرای طرح هادی در سکونتگاههای روستایی، مطالعه موردی: روستاهای شهرستان دنا، فصلنامه برنامهریزی منطقهای، سال سوم، شماره 9، 26-13. محمدی یگانه، بهروز، عباس نباتی، و مهدی چراغی، (1390)، تبیین اثرات اجرای طرح هادی بر بهبود کیفیت زندگی در نواحی روستایی، مطالعه موردی: دهستان کرانی- شهرستان بیجار، مجله مسکن و محیط روستا، شماره 139، 112-91. محمدی، جمال، سیروس شفقی و محمد نوری، (1392)، تحلیل ساختاری فضایی – کالبدی بافت فرسوده شهری با رویکرد نوسازی و بهسازی، مطالعه موردی: بافت فرسوده شهر دو گنبدان، مجله علمی – پژوهشی برنامهریزی فضایی (جغرافیا) ، سال چهارم، شماره دوم، پیاپی، 13، 128-105. مهدوی،داوود و الهام هزاریان، (1396) ارزیابی و تحلیل آسیب پذیری کالبدی سکونتگاه های روستایی در برابر زلزله، مطالعه موردی: روستاهای شهرستان یزد، نشریه برنامهریزی توسعه کالبدی، سال دوم، شماره4، پیاپی 8، 45-27. موسوی قهدریجانی(1374)، ارزشیابی اثرات اجتماعی طرحهای بهسازی در روستاهای استان اصفهان، پایاننامۀ کارشناسـی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، ایران. عزیزپور، فرهاد، احمد خلیلی، آرمین محسن زاده و صدیقه حسینی حاصل، (1390)، تحلیل و ارزیابی اثرات اقتصادی اجرای طرح هادی در سکونتگا های روستایی کشور، مجله مسکن و محیط روستا، شماره 135، 71-84. Epley, D, and Menon, M. (2008), A Method of assembling cross- sectional indcators into a community quality of life. Social Indicators Research 88(2), pp281-296.
Mahon, M., Fahy, F., and Cinnéide, M. (2012), "The significance of quality of life and sustainability at the urban- rural fringe in the making of place-based community", Geo Journal, 77 (2): 265- 278.
Mc Creat, R., Shyy, T. K., and Stimson, R. (2006). What is the strength of the link between objective andsubjective indicators of urban quality oflife? Applied Research in Quality of Life. 1(1), 79-96.
Moro, M., Brereton, F., Ferreira, S., Clinch, J. P. (2008), Ranking quality of life using subjective well-being data, Ecological Economics, 65 (3): 448-460.
Pal, A. K., and Kumar, U. C. (2005). Quality of life concept for the evaluation of societal development of rural community in west Bangal, India. Journal Rural Development, 15, 302-317.
Sirgy, J. & and Cornwell (2008), How does residents satisfaction with community services influences quality of life (QOL) outcomes? Social Indicators Research, Vol 3, pp.81-10. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 731 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,102 |