پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شماره‌ها | 1,131 |
| تعداد مقالات | 9,677 |
| تعداد مشاهده مقاله | 17,620,010 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,299,993 |
نقش تقریرهای مختلف اختیار در به‌کارگیری نظریههای مجازات (با تأکید بر دیدگاه ملاصدرا) | ||
| دوفصلنامه علمی حکمت صدرایی | ||
| مقاله 3، دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 17، آذر 1399، صفحه 35-46 اصل مقاله (1.03 M) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/pms.2019.41423.1624 | ||
| نویسنده | ||
| محمد حسین زاده* | ||
| استادیار مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران، تهران، ایران(نویسنده مسئول) | ||
| چکیده | ||
| اختیار یکی از مباحث فلسفی است که در علوم انسانی کارکردهای مهم و قابل توجهی دارد. تقریرهای مختلفی از اختیار ارائه شده است که هر یک آثار و کارکردهای ویژه و جداگانهای در علوم انسانی دارند؛ از جمله «به‌کارگیری نظریههای حقوقی دربارۀ مجازات متخلفان». در این مقاله پس از معرفی اجمالی تقریرهای مختلف اختیار و دو نظریۀ عمدۀ حقوقی دربارۀ مجازات (مجازاتگرایی و فایدهگرایی)، نسبت تقریرهای مختلف اختیار با نظریههای حقوقی دربارۀ مجازات سنجیده شده و این نتیجه به‌دست آمده است که نظریۀ حقوقی مجازاتگرایی، صرفاً بر پایۀ تقریر ناسازگارگرایانه از اختیار بنا میشود و تنها این تقریر از اختیار است که میتواند نظریۀ مجازاتگرایی را بهکار گیرد؛ برخلاف نظریۀ حقوقی فایدهگرایی که نسبت به اختیار لابشرط است و همۀ تقریرهای مختلف اختیار و حتی نگرش جبرگرایی میتوانند این نظریه را برای مجازات متخلفین بهکار گیرند. بر اساس این نتیجه، دیدگاه ملاصدرا دربارۀ مجازات استخراج شد. او ـ به‌عنوان یک فیلسوف سازگارگرا ـ قابلیت مدح و ذم و استحقاق مجازات را انکار نمیکند اما در یک رویکرد فروکاهنده، از غلظت این مفاهیم در یک نظام فکری ناسازگارگرا میکاهد و آنها را به معنایی دیگر ـ که در نظام فکری سازگارگرایی قابل استفادهاند ـ تنزل می‌دهد. همین امر موجب شده رویکرد او از حیث کارکردهای عملی، به نظریههای فایدهگرا در مجازات بسیار شبیه باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مجازاتگرایی؛ فایدهگرایی؛ اختیار؛ سازگارگرایی؛ ناسازگارگرایی؛ ملاصدرا | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Role of Various Readings of Free Will in the Use of Punishment Theories (Focused on Mulla Sadra's View) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Hosseinzadeh | ||
| Assistant Professor at Iranian Institute of Philosophy, Tehran, Iran(Corresponding Author) | ||
| چکیده [English] | ||
| Free will is one of the philosophical topics that have important and significant function in the humanities. Various readings of free will have been provided; each of these readings has functions in the humanities that are completely different from other functions of the other reading. One of these functions is the use of legal theories about the punishment of offenders. In this paper, after introducing different theories of free will and two major legal theories about punishment (Retributivism and Utilitarianism) , the ratio of different forms of the free will to the legal theories of punishment is measured and the result is obtained that the legal theory Retributivism is based solely on an incompatible reading of free will, and it is only this type of freedom can apply the theory of punishment; contrary to the legal theory of Utilitarianism, which is non-conditioned to free will, and all the different forms, and even the attitude of hard determinism, can use this theory of punishment. According to this result, Mulla Sadra's view was drawn on punishment, and it was clear that he - as a Compatibilist philosopher - did not deny the ability to praise and deserve punishment; but in a diminishing approach, he reduces the concentration of these concepts in an incompatible intellectual system and reduces them in the sense that it can be used in the system of Compatibilism; this has led him to be very similar in terms of practical functions, to the theories of Utilitarian punishment. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Retributivism, Utilitarianism, Free Will, Compatibilism, Incompatibilism, Mulla Sadra | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. کتاب مقدس (1996م). انجمن کتاب مقدس ایران و انتشارات ایلام. ارسطو (1391). اخلاق نیکوماخوس. ترجمۀ ابوالقاسم پورحسینی. تهران: دانشگاه تهران. اشلمن، اندرو؛ اسمایلی، ماریون (1394). مسئولیت جمعی و اخلاقی. ترجمه مریم خدادادی. تهران: ققنوس. پالمر، مایکل (1389). مسائل اخلاقی. ترجمه علیرضا آل‌بویه. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. حبیبی، سلیمان؛ اکبری، رضا (1393). «تبیین فلسفی مسئولیت اخلاقی از دیدگاه محمدحسین طباطبایی». پژوهشهای فلسفی‌کلامی. ش62. ص30ـ7. حسینزاده، محمد (1393). «ارادۀ آزاد از دیدگاه صدرالمتألهین». حکمت معاصر. س5، ش1. ص63ـ43. خزاعی، زهرا؛ تمدن، فاطمه (1393). «دیدگاه جان مارتین فیشر دربارۀ اختیار لازم در مسئولیت اخلاقی». حکمت و فلسفه. ش39. ص151ـ131. خسروشاهی، قدرت‌الله (1379). «فلسفۀ مجازات از دیدگاه اسلام» (قسمت اول). پژوهشهای مدیریت راهبردی. ش21و22. ص63ـ45. دانش، جواد (1397). مسئولیت اخلاقی. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. زیمرمن، مایل جی. (1380). «مسئولیت». ترجمه محمدتقی اسلامی. مجموعه مقالات فلسفه اخلاق (برگرفته از دایرة‌المعارف لارنس بکر). قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی. طباطبایی، سید محمدحسین (1374). تفسیر المیزان. ترجمۀ محمدباقر موسوی همدانی، قم: انتشارات اسلامی. ـــــــ. (1428ق). مجموعه رسائل العلامة الطباطبائی. تحقیق شیخ صباح الربیعی. بیجا: باقیات. فرانکنا، ویلیام کِی. (1392). فلسفه اخلاق. ترجمۀ هادی صادقی. قم: کتاب طه. کاپلستون، فردریک چارلز (1388). تاریخ فلسفه؛ ج8: از بنتام تا راسل. ترجمۀ بهاءالدین خرمشاهی. تهران: علمی و فرهنگی. کاتینگهام، جان (1376). «فلسفه مجازات». ترجمه محمدرضا ظفری. نقد و نظر. ش12، ص207ـ178. کین، رابرت (1394). فلسفه اختیار. ترجمه فخرالسادات علوی. تهران: حکمت. مظفر، محمدرضا (1375). اصول الفقه. قم: اسماعیلیان. ملاصدرا، محمد بن ابراهیم (1363). مفاتیح الغیب. مقدمه و تصحیح محمد خواجوى. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. ـــــــ. (1366). تفسیر القرآن الکریم. قم: بیدار. ـــــــ. (1420ق). مجموعه رسائل فلسفى صدرالمتألهین. تصحیح حامد ناجی اصفهانی. تهران: حکمت. ـــــــ. (1981م). الحکمة المتعالیة فى الاسفار العقلیة الاربعة. بیروت: دار احیاء التراث العربی. Eshleman, Andrew (2014). “Moral Responsibility”. The Stanford Encyclopedia of Philosophy. https://plato.stanford.edu/entries/moral-responsibility. Shariff, Azim F.; Greene, Joshua D.; Karremans, Johan C.; Luguri, Jamie B.; Clark, Cory J.; Schooler, Jonathan W.; Baumeister, Roy F.; Vohs, Kathleen D. (2014). "Free Will and Punishment: A Mechanistic View of Human Nature Reduces Retribution". Psychological Science. Vol. 25. pp.1563-1570. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 388 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 299 |
||