تعداد نشریات | 37 |
تعداد شمارهها | 1,001 |
تعداد مقالات | 8,542 |
تعداد مشاهده مقاله | 15,320,427 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 10,720,237 |
مقایسۀ پدیدۀ تکریم در متون دینی اسلام و زرتشتی | ||
فصلنامه علمی - پژوهشی زبانشناسی اجتماعی | ||
مقاله 6، دوره 2، شماره 1 - شماره پیاپی 5، اسفند 1397، صفحه 83-94 اصل مقاله (803.04 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/il.2019.42971.1209 | ||
نویسندگان | ||
آزاده شریفی مقدم* 1؛ محمد رضا فخر روحانی2؛ مریم حاجی لو3 | ||
1دانشیار زبانشناسی دانشگاه شهید باهنر کرمان | ||
2استادیار زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه قم | ||
3کارشناسی ارشد زبانشناسی | ||
چکیده | ||
ادوات تکریمی آن دسته از صورتهای اشاری اجتماعی هستند که به عنوان نشانههای ادب و احترام نسبت به برخی مصادیق اسمی و در جهت رمزگذاری شأن اجتماعی بالای مخاطب به کار میروند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی و مقایسۀ الفاظ و عبارات تکریمی در متون دینی اسلام و آیین زرتشتی است. پیکرۀ مورد بررسی، آن دسته از ادوات تکریمی بود که از متون کتبی و شفاهی متعلق به دو دین جمعآوری شد و سپس به لحاظ ساختاری، معنایی و کاربردشناسی مورد مقایسه قرار گرفت. بررسی دادهها بیانگر یافتههای زیر بود: در هر دو پیکره، عبارات تکریمی هم در جایگاه قبل و هم پس از هسته قرار میگیرند؛ با این تفاوت که در اسلام ادوات تکریم دارای گستره و تنوع بیشتری بوده و ساختار طولانیتری دارند و در زرتشتی، عبارات دعایی در جایگاه پس از هستۀ اسمی قرار میگیرند. در هر دو پیکره، علاوه بر شخصیّتهای مذهبی، ازمنه، مکانها، اجسام و پدیدههای مرتبط با دین که دارای وجهۀ دینی هستند نیز مورد تکریم قرار میگیرند. علاوه بر ادوات تکریم عام، دادههای متعلق به هر دو پیکره حاوی اقلام نشانداری بود که در همنشینی با هستههای اسمی مشخصی میآیند. دادهها و مشاهدات متعلق به هر دو دین همچنین شامل رفتارهای کلامی و غیر کلامی ممنوعه (تابوها) بود که میتوان سکوت را وجه مشترک رفتارهای ممنوعۀ متعلق به دو دین بهحساب آورد. نکتۀ آخر اینکه نظامهای تکریمی هر دو دین در سوی مقابل خود حاوی الفاظ و عباراتی هستند که بیانگر نفرت و بیزاری مذهبی است. در کنار شباهتهایی که عنوان شد، مهمترین تفاوت بین اقلام تکریمی در دو پیکره را، صرف نظر از فراوانی و گوناگونی این القاب، میتوان در انگیزۀ کاربرد این اقلام در دین اسلام بهعنوان یک تکلیف دینی جستجو کرد که آن را تحت عنوان تولّی و تبرّی میشناسیم. | ||
کلیدواژهها | ||
زبانشناسی اجتماعی؛ ادوات تکریم؛ ادوات تحقیر؛ متون اسلام؛ متون زرتشتی؛ کلمات ممنوعه؛ نشانداری | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Comparison between ‘Honorification’ in Islamic and Zoroastrian Texts | ||
نویسندگان [English] | ||
Azadeh Sharifi moghadam1؛ mohammad reza fakhr rouhani2؛ maryam hajiloo3 | ||
1Associate Professor of Linguistics, Shahid Bahonar University of Kerman | ||
2Assistant Professor of English Language and Literature, University of Qom | ||
3MA. in Linguistics | ||
چکیده [English] | ||
Honorifics are social deixis which serve as signs of respect and politeness for references to certain noun phrases in order to show dignity of addressee(s). The purpose of this study is to compare the use of honorific terms and phrases in the two religions of Islam and Zoroastrianism. The data were collected from written and oral religious texts which were then examined and compared to each other in terms of structures, meanings and pragmatic use. The findings are as follows: In the two religions, honorifics appear both before and after the nominal; however, Islamic honorifics are longer in structures and more various in types, while in Zoroastrian they appear before the head. In both corpora in addition to religious figures, honorific terms were used for the places, objects and phenomena related to religion. In addition to unmarked honorifics, the corpus of the two religions contained marked honorifics which appear with some certain names. Both religions contain prohibited verbal and non-verbal behaviors (taboo) such as silence which can be referred to as a common feature in the two ceremonies. Finally, both religions contain items opposite to the honorifics with the meaning of hatred and disgust. Along with the similarities mentioned above, the significant difference between the two corpora is that the use of honorifics in Islam is motivated by a kind of religious duty known as ‘amity’ and ‘animosity’. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
sociolinguistics, honorific terms, humulitative terms, Islamic texts, Zoroastrian texts, prohibited words, markednes | ||
مراجع | ||
آسموسن، کای بار و مری بویس (1386). دیانت زرتشتی. گردآورنده و مترجم: فریدون وهمن. چاپ دوم. تهران: جامی. اوستا. ترجمۀ هاشم رضی. تهران: فروهر، 1363. بویس، مری (1381). زردتشتیان: باورها و آیین دینی آنها. مترجم: عسکر بهرامی. چاپ دوم. تهران: قفنوس. بهار، مهرداد. (1369). بندهشن/ فرنبغ دادگی. تهران: توس. پورداوود، ابراهیم. (1347). ادبیات مزدیسنا یشتها. تهران: اساطیر. ___________ (1336). یادداشتهای گاثاها. تهران: دانشگاه تهران. ___________ (1357). یادداشت ویسپرد. تهران: دانشگاه تهران.
فخر روحانی، محمدرضا (1382). کاربردشناسی ادوات تکریم در متون دینی فارسی معاصر. پایاننامۀ دکتری، تهران: دانشگاه تهران. قرآن کریم. (1373). ترجمۀ ناصر مکارم شیرازی. قم: دارالقران الکریم. میرفخرایی، مهشید (1367). روایات پهلوی (متنی به زبان فارسی میانه). تهران: موسسۀ مطالعات فرهنگی وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالی. ناشناخته. (1354). مینوی خرد. ترجمۀ احمد تفضلی. تهران: توس. نغزگوی کهن، مهرداد (1395). امکانات تکریمی ارجاعی در فارسی نو: زبان فارسی در گذر زمان (مجموعه مقالات). تهران: کتاب بهار. Agha, A. (1993). Grammatical and indexical convention in honorific discourse. Journal of Linguistic Anthropology, 3, 131-163. Agha, A. (1994). Honorification. Annual Review of Anthropology, 23, 277-302. Agha, A. (1998). Stereotypes and registers of honorific language. Language in Society, 27, 151-193. Brown, P. (2015). Politeness and language. In J. D. Write (Ed.), International encyclopedia of the social & behavioral sciences (2nd ed.)(pp. 326-330). Amsterdam: Elsevier. Brown, P. & Levinson, S. C. (1987). Politeness: Some iniversals in language usage. Cambridge: Cambridge University Press. Brown, K. & Miller, J. (2013). Dictionary of linguistics. Cambridge: Cambridge University Press. Irvin, J. (1992). Ideologies of honorific language. Pragmatics, 2(3), 251-262. Irvin, J. (1995). Honorifics. In J. Verschueren et al. (eds.). Handbook of Pragmatics (pp. 1-22). Manual, Amsterdam: John Benjamins. Keshavarz, M. H. (1988). Forms of address in Post-revolutionary Iranian Persian: A sociolinguistic analysis. Language in Society, 17(4), 565-575. Lehman, W. P. (1988). Historical linguistics: An introduction (4th ed.). New York: New York University Press. Murphi, G.L. (1998). Personal references in English. Language in Society, 17(3), 317-349. Shibatani, M. (1998). Honorifics. In: J. Mey (Ed.). The concise encyclopedia of pragmatics (pp. 341-350). Amsterdam- Lausanne- New York: Elsevier. Sifianou, M. (1992). Politeness phenomena in England and Greece: A cross-cultural perspective. Oxford: Clarendon Press. Sohn, H. M. (1983). Power and solidarity in Korean language, Korean linguistics, 14(3). 97-122. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 405 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 348 |