پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شماره‌ها | 1,164 |
| تعداد مقالات | 10,047 |
| تعداد مشاهده مقاله | 18,779,202 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 13,034,458 |
نگاهی تطبیقی به اصول و سیاستگذاریهای واژه گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی و اینفوترم: بررسی موردی چهل واژه | ||
| فصلنامه علمی - پژوهشی زبان‌شناسی اجتماعی | ||
| مقاله 4، دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 6، خرداد 1398، صفحه 51-68 اصل مقاله (563.57 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/il.2019.42298.1186 | ||
| نویسندگان | ||
| اکرم دهقان زاده* 1؛ محمد رضا احمدخانی2؛ مریم سادات غیاثیان3؛ مهدی سمایی4 | ||
| 1دانشآموخته دکتری زبان‌شناسی، مدرس مدعو دانشگاه پیامنور | ||
| 2دانشیار زبان‌شناسی، دانشگاه پیام نور | ||
| 3دانشیار زبان‌شناسی، دانشگاه پیامنور | ||
| 4دانشیار زبان‌شناسی، پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران | ||
| چکیده | ||
| یکدستی اصطلاحات تخصصی علوم و روشن بودن مفاهیم علمی برای ایجاد زبان مشترک میان رشتهها امری ضروری در حوزۀ برنامهریزی زبانی است. در این پژوهش، به بررسی تطبیقی اصول و سیاستگذاریهای واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی ، از سال 1368 تا کنون، و اینفوترم پرداختهایم و بهمنظور دستیابی به چگونگی کارکرد این اصول و سیاستگذاریها در امر واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی ، واژه‌های علمی مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی را مورد بررسی قراردادهایم. این مقاله، از نظرهدف از نوع پژوهشهای نظری است. روش تحقیق این پژوهش، بهصورت تحلیل محتوا بوده ودادههای پژوهش،40 واژۀ علمی مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی از دفتر اول تا سیزدهم (1395-1376)را دربرمیگیرد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که اصول و ضوابط واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی با اصول و سیاستگذاریهای اینفوترم همگام است، اما ترادف و چندگانگی واژگانی و مفهومی در حوزههای مختلف علوم در واژه‌های علمی مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی دیده میشود که این امر موجب نابسامانی و سردرگمی متخصصان و کارشناسان رشتههای علمی میشود و بهتر است در دستور کار فرهنگستان زبان و ادب فارسی قرار گیرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| زبان علم؛ برنامهریزی زبان؛ واژه‌گزینی؛ فرهنگستان زبان و ادب فارسی؛ اینفوترم | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Comparative Study of Principles and Policies of the Academy of Persian Language and Literature and Infoterm: A Case Study of Forty Terms | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Akram Dehghanzade1؛ MohammadReza Ahmadkhani2؛ Maryamsadat Ghiasian3؛ Mahdi Samai4 | ||
| 1PhD in Linguistics, Adjunct lecturer Payame Noor University | ||
| 2Associate Professor of Linguistics, Payame Noor University | ||
| 3Associate Professor of Linguistics, Payame Noor University | ||
| 4Associate Professor of Linguistics, IranDoc | ||
| چکیده [English] | ||
| The uniformity of specialized terms of science and the clarity of scientific concepts to establish a common language among disciplines are essential in the domain of language planning. In this comparative research, the principles and policies of the Academy of Persian Language and literature (from 1989 to now) and the Infoterm were studied. To get an understanding of how theses principles and policies work in coining words in the Academy of Persian Language and literature, the scientific terms approved by the Academy of Persian Language and Literature were examined. This study is a type of theoretical research. The research method was content analysis and the data consisted of 40 scientific terms approved, published in its first to thirteenth booklet (1997-2016). The finding showed that the principles and coining of the Academy of Persian Language and Literature are in line with the principles and policies of the Infoterm. However, the synonyms and multiplicity of terminology and the conceptual plurality in various fields of science coined by the Academy of Persian Language and Literature causes confusion among experts in the scientific fields which is suggested to be at the Academy of Persian Language and literature 's agenda. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Language of science, language planning, coining, Academy of Persian Language and literature, Infoterm | ||
| مراجع | ||
|
اتقیایی، فرهاد (1390). ضریب نفوذ واژه‌های عمومی فرهنگستان در روزنامههای رسمی و وبلاگهای شخصی: رویکردی پیکرهای– محاسباتی. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی. افراشی، آزیتا (1378). نگاهی به هم‌معنایی مطلق در سطح واژگان. نامۀ فرهنگستان. شمارۀ 34، صص 171-166. ایزو 1087 (1997). واژه‌شناسی- واژگان. ترجمه: ملیحه تفسیری، 1376. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. ایزو 704.1 (2003). اصول و روش‌های اصطلاح‌شناسی. ترجمه: جمیله حسن‌زاده، 1382. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. باقرالهاشمی، زهرا (1390). بررسی معناشناختی واژه‌های مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی در حوزۀ حمل‌ونقل درون‌شهری از دیدگاه فلبر. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه الزهرا. پالمر، فرانک. ر. (1376). نگاهی به معنی‌شناسی. ترجمۀ کورش صفوی. تهران: کتاب ماه.
تاجیک، پونه (1388). بررسی فراوانی واژه‌های مصوب فرهنگستان در حوزه زیستشناسی دورۀ پیشدانشگاهی، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. جمالی، مریم (1390). بررسی میزان مقبولیت واژه‌های مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی در حوزۀ علوم پزشکی. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه اصفهان. حسینی بهشتی، ملوک‌السادات (1382). کاربرد اصطلاح‌شناسی و واژه‌گزینی در نمایه‌سازی ماشینی و بازیابی اطلاعات. پژوهشنامۀ پردازش و اطلاعات. دورۀ 18، شمارۀ 1و 2، صص 44-31. حق‌شناس، محمدعلی (1379). واژه‌سازی درون‌متنی علاج قطعی. نشر دانش، شمارۀ 1، صص 31-27. داوری اردکانی، نگار (1382). مجموعه مقالات دومین هم‌اندیشی واژه‌گزینی و اصطلاح‌شناسی. به کوشش علی کافی. تهران: نشر آثار. درخشان، شیرین (1392). بررسی و ارزیابی فعالیت‌های واژه‌گزینی فرهنگستان سوم زبان و ادب فارسی از نظر بخشی از دانشگاهیان دانشگاه شیراز. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه شیراز. رپکو، آلن. (2012). پژوهش میان‌رشته‌ای: نظریه و فرآیند. ترجمۀ محسن علوی‌پور و دیگران، 1394. تهران: پژوهشکدۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی. سمائی، فرشید (1382). مکاتب اصطلاح‌شناسی و گرایش‌های فرهنگستان سوم. مجموعه مقالات دومین هم‌اندیشی واژه‌گزینی و اصطلاح‌شناسی. به کوشش علی کافی. تهران: نشر آثار. سمائی، مهدی (1389). سرواژه‌سازی در زبان فارسی و سرواژه‌های مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی. نامۀ فرهنگستان، شمارۀ 12، صص 133-128. شاقول، یوسف و عموزاده، محمد (1386). میان‌رشته‌ای‌ها: تعاریف و ضرورت‌ها. رهیافت، شمارۀ 40، صص 34-25. شاملو، احمد (1385). نام‌ها و نشانه‌ها در دستور زبان فارسی. تهران: نشر مروارید. شرفی، سیما (1395). بررسی میزان کاربرد اصطلاحهای تخصصی حوزه روانشناسی مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی در متون نوشتاری. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه الزهرا. صادقی، علی‌اشرف (1378). راه‌های فعال کردن واژه‌سازی در زبان فارسی. مجموعه مقالات نخستین هم‌اندیشی واژه‌گزینی و اصطلاح‌شناسی. به کوشش علی کافی. تهران: نشر آثار. صفوی، کورش (1387). نوشته‌های پراکنده، دفتر اول: معنی‌شناسی. تهران: نشر علمی. طباطبایی، علاءالدین (1388). ساختمان واژه و مقولۀ دستوری. تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات. فرهنگستان زبان و ادب فارسی (1378)، مجموعه مقالات نخستین هم‌اندیشی مسائل واژه‌گزینی، تهران: مرکز نشر انتشارات. ___________________ (1387). فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان 1376- 1385. تهران: نشر آثار. ___________________(1387). فرهنگ واژه‌های
مصوب فرهنگستان، دفتر پنجم. تهران: نشر آثار. ___________________(1388). فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان، دفتر ششم. تهران: نشر آثار. ___________________(1389). فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان، دفتر هفتم. تهران: نشر آثار. ___________________(1390). فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان، دفتر هشتم. تهران: نشر آثار. ___________________(1391). فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان، دفتر نهم. تهران: نشر آثار. ___________________(1392). فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان، دفتر دهم. تهران: نشر آثار. ___________________(1393). فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان، دفتر یازدهم. تهران: نشر آثار. ___________________(1394). فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان، دفتر دوازدهم. تهران: نشر آثار. ___________________(1395). فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان، دفتر سیزدهم. تهران: نشر آثار. کشاورز، پریسا (1388). بررسی میزان کاربرد واژه‌های سیاسی مصوب فرهنگستان زبان در بخش سیاسی مطبوعات، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی. گالینسکی، کریستین (1999). حرکتی به سوی دقت و صراحت. ترجمۀ علی مصریان، 1377. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. گروه واژه‌گزینی (1388). اصول و ضوابط واژه‌گزینی همراه با شرح و توضیحات. تهران: انتشارات فرهنگستان. مجد، امید (1387). نقد چهل لغت ترجمه‌شدۀ فرهنگستان زبان فارسی. پژوهش زبان و ادب فارسی، شمارۀ 13، صص 106-87. مدرسی، یحیی (1387). درآمدی بر جامعه‌شناسی زبان. چاپ دوم. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. مهاجری‌زاده، غزال (1388). نقد واژه‌های مصوب فرهنگستان (دفتر پنجم). کتاب ماه و ادبیات. شمارۀ 29، صص 74-65. Carrol, T. (2001). Language planning and language change in Japan Richmond and Surrey: Curzon Press. Coulmas, F. (1989). Language adaption. Cambridge University Press. Cooper, R. L. (1989). Language Planning and Social Change. Cambridge University Press. Cruse, A. (2004). Meaning in Language. 2nd Edition. Oxford: Oxford University press. Felber, H. (1984). Terminology manual. Paris: UNESCO Galinski, C. (1999). “The role of terminology infrastructures in the multimedia age”. In Sandrini, p. (ed.) Terminology and Knowledge Engineering. 793-807. Vienna: TemNet. Goyvaerts, D.L. (1975). Present day historical &comparative linguistics: an introduction duide to theory and method, story scientica. Infoterm (2005). Guidences for Terminology: Formulating and implementing terminology policy in language communities. Paris: UNESCO. Lyons, J. (1995). Introduction to Theoretical Linguistics, Vol I, Cambridge University Press. Temmerman, R. (2000). Toward New Ways of Terminology Description. Amesterdam: John Benjamins. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 903 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,308 |
||