پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 37 |
| تعداد شماره‌ها | 1,001 |
| تعداد مقالات | 8,542 |
| تعداد مشاهده مقاله | 15,321,053 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 10,720,758 |
دگرگونیهای معنایی « رند » در آثار شاعران عارف ( سنایی، عطار،سعدی، خواجوی کرمانی، حافظ ) | ||
| فصلنامه پژوهش های ادبی و بلاغی | ||
| مقاله 6، دوره 6، شماره 4 - شماره پیاپی 24، آذر 1397، صفحه 99-115 اصل مقاله (935.01 K) | ||
| نوع مقاله: گردآوری و مروری | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/pab.2019.21208.1377 | ||
| نویسنده | ||
| محمدرضا بختیاری* | ||
| عضو علمی دانشگاه پیام نور ارومیع | ||
| چکیده | ||
| «رند» از جمله واژه های است که در ادبیات عرفانی کاربرد زیادی دارد؛ تاکنون شعرا و نویسندگان زیادی در این زمینه تفحص کرده اند. این واژه ، در میان شاعرانِ عارف به گونه متفاوتی به کار رفته است. گاهی به صورت منفی و بعضاً به شکل مثبت از آن استفاده شده است. رند به معنی ، عاشق پیشه ، مخالف زهد و زاهد و نام وننگ ، سرخوردگی و نفرت از نام و ننگ ، زیرک ، بی قید و بند و لاابالی در میان اشعار شاعران به کار رفته است. هدف از این جستار نشان دادن کاربردِ «رند» در میان شاعران بزرگی چون «سنایی» ،«عطار» ،« خاوجوی کرمانی» و « سعدی» و « حافظ » و بررسی دگرگونیِ مفهومِ رند در ادبیاتِ عرفانی است. طبق بررسی در این مقاله واژه رند در دوره دوم در متون فارسی بار مثبتی به خود می گیرد و شخصیتی مثل انسان کامل، با صفاتی چون عاشقی ، دردنوشی و وارستگی به خود می گیرد در «گلستان» و «بوستان» سعدی رند چهره منفی دارداما در غزلیات چهره عاشقانه دارد.عطار رند را مفلس و باده نوش می داند . در دوره سوم رند مفهوم منفی دارد. پس از حافظ رند، به فرصت طلب، حقه باز و فریبکار اطلاق می شد.این جستار سیر دگرگونی «رند » را از دیدگاه برخی از شاعران عارف مورد بررسی قرار می دهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ادبیات؛ عرفان؛ شاعران؛ رند؛ دگرگونی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| . Present research investigates the term “rogue’s” meaning changes in the works of mystic poetssuch as Sanā'ī, Attar, Khwaju Kermani, Sa’adi and Hafez. | ||
| نویسندگان [English] | ||
| mohammad reza bakhtiary | ||
| pnu. urmia.ac.ir | ||
| چکیده [English] | ||
| rogue is among words that in theosophical literature has a lot of usage, as yet a lot of writters and poets, had probed in this field. This word among theosophist poets had a different usage. Sometimes have been used in negative and sometimes in positive way. rogue means "amative" is the opposite of asceticism and devout and name, disillusionment and disgust, shrewd, uninhibited slovenly used among poems of poets. The aim of this issue is showing the usage of rogue, among eminent poems, like: Sadi, Hafez, Attar, Sanaei, Khajoye kermani and check the metamorphosis means of rogue in theosophical literature. By studing of poems and theosophists books, we can note the deepness of metamorphosis and semantic diffrences of "rogue" word from poets point of view. Without doubt with comparision of different semantic meaning o The aim of this research is to show the use of the term “rogue” among great poets like Sanā'ī,Attar, Khwaju Kermani, Sa’adi and Hafez, and to investigate the conceptual change of the termin mystical literature. According to the present article the term had a positive load in the secondperiod in Persian texts and introduced the characteristics of a perfect human with attributes ofloving, moaning and piety. In Sa’adi’s Golestan and Boostan “rogue” has a negative face, buttakes a positive face in Ghazaliat. Attar considers the rogue holy and bibulous. In the third periodrogue has a negative concept. After Hafez, it was attributed to opportunist, cunning and deceitfulone. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| literature, theosophy, poets, rogue, metamorphosis | ||
| مراجع | ||
|
آشوری، داریوش (1379). عرفان و رندی در شعر حافظ. تهران: انتشارات مرکز. آهور، پرویز (1363). کلک خیالانگیز. تهران: انتشارات زوار. احمدی، احسان (مهر 1386). «گذری از کوچه رندان: بررسی اجمالی مناسبات زاهد و رند در غزل حافظ». ماهنامه تجلی، موضوع: ادب و هنر، شماره 36. استعلامی، محمد (1388). درس حافظ، نقد و شرح غزلهای حافظ. تهران: انتشارات سخن. اسلامی ندوشن، محمدعلی (1368). ماجرای پایانناپذیر حافظ. تهران: انتشارات یزدان. امیری خراسانی، احمد (1379). نخلبند شعرا. کرمان: انتشارات مرکز کرمانشناسی. انوری، حسن (1378). صدای سخن عشق. تهران: نشر سخن. انوشه، حسن (1376). فرهنگنامه ادب فارسی. تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. بازگیر، مهناز (1382). «رندانههای حافظ». کیهان فرهنگی، شمارههای 209-208، صص 57-55. برزگرخالقی، محمدرضا (1383). دیوان کامل حافظ. تهران: نشر طهوری. پشتدار، محمدعلی (1384). برگزیده رساله قشیریه ابوالقاسم قشیری. تهران: نشر فرهنگ صبا. پورجوادی، نصرالله (1367). رندی حافظ. تهران: نشر دانش. پورنامداریان، تقی (1382). گمشده لب دریا. تهران: نشر سخن. ثروتیان، بهروز (1380). شرح غزلیات حافظ. جلد 2. تهران: انتشارات پویندگان دانشگاه. ثقفی، محمد (بیتا). «نگاهی به اندیشههای اجتماعی و سجایای اخلاقی سعدی». فصلنامه مشکوه، شماره 51، صص 126-124. جلالی بندری، یدالله (1384). «سنایی و غزلهای قلندرانه». نشریه دانشگاه یزد، ص 5. خالدیان، محمدعلی (دی 1383). «اوصاف رندان». مجله حافظ، شماره10، صص 54-52. جمالزاده، سیدمحمدعلی (1379). آشنایی با حافظ. تهران: نشر سخن. حافظ (1377). دیوان. به اهتماممحمد قزوینی و قاسم غنی. تهران: انشارات میلاد. خدیوجم، سیدحسین (1359). واژهنامه غزلهای حافظ. تهران. خرمشاهی، بهاءالدین (1365). «حافظ و رند و رندی». کیهان فرهنگی، شماره 36، صص 37-34. ــــــــــــــــ (1372). حافظ نامه. جلد 1. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. خواجوی کرمانی (1369). دیوان. به اهتمام و تصحیح احمد سهیلی خوانساری. تهران: انتشارات باژنگ. دادبه، اصغر (1367). «رندی حافظ». کیهان فرهنگی، سال 5، شماره 8، صص 55-52. ــــــــــــــ (1371). «غزلهای خواجو». کیهان فرهنگی، سال نهم، شماره اول، صص 31-26. ـــــــــــــ (1378). حکیم اقلیم عشق. ترجمه مهیار علوی مقدم و محمدجواد مهدوی. مشهد: آستان مقدس رضوی، بنیاد پژوهشهای اسلامی. درگاهی، محمود (1382). حافظ و الهیات رندی. دستغیب، علی (1373). از حافظ به گوته. تهران: ابن سینا. دشتی، علی (1339). قلمرو سعدی. تهران: ابن سینا. ـــــــــــ (1357). کاخ ابداع اندیشههای گوناگون حافظ. تهران: نشر بنیاد فرهنگ ایران. دهخدا، علیاکبر (1377). لغتنامه دهخدا. جلد 8. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. ذبیحنیا عمران، آسیه (بهار و تابستان 1381). «نمایههایی از دیوانگی در منطقالطیر عطار». مجله هنری دینی، شماره 11 و 12، صص 172-165. رستگار فسایی، منصور (1367). شعر و زندگی حافظ. تهران: نشر جامی. زرقانی، سیدمهدی (شهریور 1377). «افقهای شعر و اندیشه سنایی غزنوی». کیهان فرهنگی، شماره 145، ص17. زرینکوب، عبدالحسین (1344). ارزش میراث صوفیه. تهران: انتشارات امیر کبیر. ـــــــــــــــــــ (1354). از کوچه رندان. تهران: انتشارات امیر کبیر. ـــــــــــــــــــ (1367). جستجو در تصوف ایران. تهران: انتشارات امیر کبیر. ـــــــــــــــــــ (1386). صدای بال سیمرغ. تهران: انتشارات سخن. سجادی، سیدجعفر (1375). فرهنگ اصطلاحات عرفانی. تهران: انتشارات طحوری. سعدی (1365). کلیات. جلد 3. به اهتمام محمدعلی فروغی. تهران: انتشارات امیر کبیر. سعیدیفر، لطفالله (1382). «ساحت رند در دیوان سنایی غزنوی (1385). دیوان. به سعی و اهتمام مدرس رضوی. تهران: انتشارات سینایی. شفیعی کدکنی، محمدرضا (1372). تازیانههای سلوک (نقد و تحلیل چند قصیده از حکیم سنایی). تهران: انتشارات آگاه. صفا، ذبیحالله (1374). تاریخ ادبیات ایران. جلد 1. تهران: انتشارات ققنوس. عابدی، محمود (1387). درویش گنج بخش گزیده کشف المحجوب. تهران: نشر سخن. عطار نیشابوری (1385). منطقالطیر. با مقدمه و تصحیح و تعلیقات شفیعی کدکنی. تهران: انتشارات علمی. ـــــــــــــ (1386). دیوان. به اهتمام و تصحیح تقی تفضلی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. ـــــــــــــ (1386). مصیبتنامه. با مقدمه تصحیح و تعلیقات شفیعی کدکنی. تهران: انتشارات علمی. ـــــــــــــ ( 1387). الهینامه. با مقدمه، تصحیح و تعلیقات شفیعی کدکنی. تهران: نشر سخن. ــــــــــــ (1389). مختارنامه. با مقدمه، تصحیح و تعلیقات شفیعی کدکنی. تهران: نشر سخن. عظیم بگلو، داود؛ تاجفر، شیرین (زمستان 1389). «سنایی و شعر و عرفان». فصلنامه تخصصی ادیان و عرفان، سال هفتم، شماره 26، صص106-110. فتوحی، محمود؛ محمدخانی، علیاصغر (1385). شوریدهای در غزنه. تهران: نشر سخن. کامرانی، یدالله (1363). حافظ رند پارسا. تهران: نشر کیانی، محسن (1389). تاریخ خانقاه در ایران. تهران: نشر طهوری. محمدی افشار، هوشنگ (1379). «رند در غزلهای خواجوی کرمانی». کیهان فرهنگی، شماره 173، صص 8-1. مدرسی، فاطمه (تابستان و پاییز 1377). «سیری در آثار و اندیشههای سنایی». مجله دانشکده ادبیات وعلوم انسانی دانشگاه تهران، شماره 146 و 147، صص 142- 141. مرتضوی، منوچهر (1365). مکتب حافظ. تهران: انتشارات توس. ـــــــــــــــ (بهار 1335). «تأثیر حافظ از سعدی». مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی تبریز، شماره 36، صص 33-2. مطهری، مرتضی (1368). آشنایی با علوم اسلامی. جلد 2. تهران: انتشارات صدرا. معین، محمد (1369). حافظ شیرین سخن. تهران: انتشارات معین. ـــــــــــــــ (1375). فرهنگ معین. تهران: انتشارات امیر کبیر. هروی، حسین علی (1386). شرح غزلهای حافظ. جلد 1. تهران: نشر نو. همایی، جلالالدین (1388). مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه در تصوف اسلامی. تألیف عزالدین محمود بن علی کاشانی. تهران: نشر هما. هومن، محمود (1357). حافظ. تهران: نشر امیرکبیر | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,967 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 966 |
||