پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شماره‌ها | 1,191 |
| تعداد مقالات | 10,250 |
| تعداد مشاهده مقاله | 19,329,613 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 13,340,016 |
حمایت از فرودستان در ایران روزگار ایلخانی؛ نمونه: ربع رشیدی (تبریز) | ||
| پژوهشنامه تاریخ های محلی ایران | ||
| مقاله 1، دوره 7، شماره دوم - پیاپی 14 - بهار و تابستان 98، مهر 1398، صفحه 11-28 اصل مقاله (810.35 K) | ||
| نوع مقاله: pajoheshi | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/lhst.2019.47332.2255 | ||
| نویسنده | ||
| شهرام یوسفی فر* | ||
| استاد گروه تاریخ، دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| با سلطه مغولان بر ایران (قرن 7ق/13م) و بروز بحران‌های فراگیر اجتماعی گروه‌های فقیر رو به فزونی نهاد و باید برای ساماندهی وضعیت آنان وکاهش فقر سیاست‌های مناسب حمایتی اتخاذ می‌شد تا ثبات و امنیت اجتماعی تأمین گردد. موضوع فقر و توانمندسازی گروه‌های فرودست در آراء صاحب نظران سده‌های میانه، از جمله خواجه نصیرالدّین طوسی، مورد توجه قرارداشت و نتایج آن در تدوین برنامه‌های معطوف به حمایت اجتماعی، توسط بخش خصوصی یا دولتمردان مورد توجه قرار می‌گرفت تا جایی که خواجه رشیدالدّین فضل الله همدانی، نظام حمایت از فرودستان در ربع رشیدی را برپا ساخت. در پژوهش حاضر، با تکیه بر اطلاعات وقف نامه ربع رشیدی و منابع تاریخی، قصد داریم به این پرسش پاسخ دهیم که اولویت‌ها و نیازهای گروه‌های فرودست در آن زمان کدام‌ها بودند؟ چه سیاست و راهکارهایی برای رفع نیازهای آن گروه‌ها و برقراری حمایت اجتماعی از آنان در پیش گرفته شد؟. برای بررسی موضوع ابتدا سیاست و راهبردهای اجرایی در ربع رشیدی شناسایی و استخراج و سپس، با تجزیه و تحلیل آنها، اولویت‌ها و نیازهای فقرا و مساکین در دوره مورد نظر بازشناسی سرانجام برنامه اجرایی و راهکارها برای رفع نیازهای اصلی فقرا تبیین شد. در نهایت مشخص می‌شود مدل حمایتی وی در کدامیک از الگوهای تأمین یا بیمه اجتماعی یا مدلی فراتر از این موارد شناخته شده، قرار داشت. نتیجه بررسی موید این امر است که در ربع رشیدی نظام حمایتی کارآمدی، مبتنی بر شناسایی نیازهای گروه‌های فرودست طراحی شده بودتا با اجرای آن ثبات و امنیت پایدار در جامعه ایجاد و توانمندسازی تدریجی و رفع آسیب‌های اجتماعی مرسوم در نزد آن گروه‌ها، محقق شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ایلخانان؛ خواجه رشیدالدّین فضل الله همدانی؛ ربع رشیدی؛ حمایت اجتماعی؛ فرودستان؛ جامعه آرمانی؛ فقر؛ فقرزدایی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Supporting the Lower class in Iran Ilkhanid Period: A Sample of the Rab'-e Rashidi (Tabriz) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Shahram Yousefifar | ||
| Professor of Department of History, University of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| In the aftermath of the invasion and domination of the Mongols over Iran (7th century AH / 13th AD) and the emergence of widespread social crises of the lower class, it was necessary to adopt appropriate supportive policies to regulate their situation and reduce poverty, in order to ensure social stability and security. The issue of poverty and reconciliation of subordinate groups was considered in the opinions of medieval scholars, including Khajeh Nasir al-Din Tusi, and the results were drawn to the development of social protection programs by the private sector orgovernment to the extent that Khajeh Rashid al-Din Fazlollah Hamedani, established a support system for the descent in the Rab'-e Rashidii. In the present study, based on the information of the Rab'-e Rashidii and historical sources, we intend to answer the question of what were the priorities and needs of the lower class groups financially at that time, what policies and solutions to meet the needs of those groups and has social protection been taken? The result of the review confirms that in the Rab'-e Rashidi, an effective support system was designed to identify the needs of subordinate groups, in order to achieve its sustainable stability and security in the community, and to gradually empower and eliminate the traditional social damage to those groups. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Ilkhanid, Khajeh Rashid al-Din Fazlollah Hamedani, Rab'-e Rashidi, Social Support, the lower class, ideal society, poverty, poverty reduction | ||
| مراجع | ||
|
آزاد ارمکی، تقی (1386). تاریخ تفکر اجتماعی در اسلام از آغاز تا دوره معاصر. چاپ دوم. تهران: علم. اقبال، عباس (1388). تاریخ مغول از حمله چنگیز تا تشکیل دولت تیموری. چاپ نهم. تهران: امیرکبیر. اصیل، حجت الله (1393). آرمانشهر در اندیشه ایرانی. چاپ سوم. تهران: نشر نی. بستانی، احمد (1394). «بررسی شهر آرمانی در اندیشة فارابی و سهروردی». سیاست مدنی و سیاست مثالی، سیاست نامه. س 1. ش 1. 51-57. بویل، جی.ر (1379). تاریخ ایران. ترجمة حسن انوشه. پژوهش دانشگاه کمبریج. چاپ سوم. تهران: امیرکبیر. تنسر (1354). نامة تنسر به گشنسب. تصحیح مجتبی مینوی. چاپ دوم. تهران: خوارزمی. پطروشفسکی، پ؛ یان، کارل؛ ماسون اسمیت، جان (1366). تاریخ اجتماعی – اقتصادی ایران در دوره مغول. ترجمة یعقوب آژند. تهران: اطلاعات. تواناییان فرد، حسن (1361). تاریخ اندیشه‌های اقتصادی در جهان اسلام. تهران: بی‌نا. خواجه نصیرالدّین طوسی (1356). اخلاق ناصری. تصحیح مجبی مینوی ـ احمد حیدری. تهران: خوارزمی. رجب‌زاده، هاشم (1355). آیین کشورداری در عهد وزارت رشیدالدّین فضل الله همدانی. تهران: توس. رجبی، محمود و همکاران (1387). تاریخ تفکر اجتماعی در اسلام. تهران: سمت. رشیدالدّین فضل‌الله همدانی (1356). وقف‌نامه ربع رشیدی؛ الوقفیه الرشیدیه بخط الواقف فی بیان شرائط امور الوقف و المصارف. چاپ حروفی از روی نسخه اصل. به کوشش مجتبی مینوی و ایرج افشار. تهران: انجمن آثار ملی. رشیدالدّین فضل‌الله همدانی (1373): جامع التواریخ. تصحیح محمد روشن ـ مصطفی موسوی. تهران: البرز. ساندرز، ج. ج (1363). تاریخ فتوحات مغولان. ترجمة ابوالقاسم حالت. چاپ دوم. تهران: امیرکبیر. زاهدی مازندرانی، محمدجواد (1378). «نظام‌های سنتی تأمین اجتماعی در ایران». فصلنامه تأمین اجتماعی. س 1. زمستان. ش 3. ص 24-61. رستم‌وندی، تقی (1392). اندیشة ایرانشهری در عصر اسلامی، بازخوانی اندیشه سیاسی حکیم ابوالقاسم فردوسی، خواجه نظام الملک طوسی، شیخ شهاب الدّین سهروردی. چاپ دوم. تهران: امیرکبیر. قابل، احمد (1380).«تأمین اجتماعی در قرآن». فصلنامه تأمین اجتماعی. س 3. بهار. ش 1. 237-258. قرایی‌مقدم، امان‌الله (بی تا). «رفاه و تأمین اجتماعی در عصر هخامنشیان». ماهنامه فرهنگی- سیاسی اجتماعی و ادبی فردوسی، 84-87. کرمی، یوسف (1387). «تأمین اجتماعی در اسلام؛ مبانی و راهکارهای حمایتی و بیمه‌ای در قرآن، روایات، اخلاق و فقه اسلامی». کتاب ماه علوم اجتماعی. فروردین. ش 1. 17- 19. کرون، پاتریشیا (1389). تاریخ اندیشة سیاسی در اسلام. ترجمة مسعود جعفری. تهران: سخن. لمبتون، آن؛ نیوتون، کرک (1384). «بررسی موقوفات ایران در قرون 6 تا 8 هجری». ترجمة مجتبی کیانی. میراث جاویدان. س 13. بهار. ش49. 76-93. مجتبایی، فتح الله (1352). شهر زیبای افلاطون و شاهی آرمانی در ایران باستان. تهران: انجمن ایران باستان. نادران، الیاس؛ آقانظری، حسن؛ حسینی، سیدرضا (1391). «الگوی تأمین اجتماعی صدر اسلام و دلالت‌های آن برای الگوهای نوین». معرفت اقتصادی. س 3. بهار ـ تابستان. ش 2. پیاپی 6. ص 5-28. نبئی، محمدرضا (1376). تحلیل جامعه شناختی اندیشه خواجه نصیرالدّین طوسی و انطباق آن با نظریه‌های جدید در جامعه‌شناسی. رساله کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی. دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران. آذرماه. یوسفی‌فر، شهرام (1397). وقف و توسعه شهری، نمونه ربع رشیدی. تهران: نگارستان اندیشه. Blair,Sheila .S: Illkhanid Architecture and socity: an analysis of the endowment deed of the Rab-Rashidi, in Iran, Vol 12, 1984, pp: 67-90. Blair, Sheila .S:“RABʿ-E RAŠIDI,” Encyclopædia Iranica, online edition, 2016, available at http://www.iranicaonline.org/articles/rab-e-rashidi (accessed on 09 March 2016) Hong,Young-sun:Social Welfare and Insurance,in: Stearns.peter N.(ed): Encyclopedia Of European Social History,from 1350 to 2000, Charles scribnerp’s sons,New Yourk,5Vol,2001,Vol 3, pp:467-480. Pullan,Brian: Charity and Poor relief: the early Modern period, in: Stearns.peter N.(ed): Encyclopedia Of European Social History,from 1350 to 2000, Charles scribnerp’s sons,New Yourk,5Vol,2001,Vol 3, pp:447-451. Khafipour.Hani (January 2012), A Hospital in Ilkhānid Iran: Toward a Socio-economic Reconstruction of the Rab‘-i Rashīdī,Iranian Studies,volume 45, number1,pp: 97-117.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 871 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,519 |
||