تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,105 |
تعداد مقالات | 9,457 |
تعداد مشاهده مقاله | 17,062,692 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,959,325 |
تحلیل «جایگاه زنان» در خردهگفتمانهای انقلاب اسلامی | ||
فصلنامه علمی - پژوهشی زبانشناسی اجتماعی | ||
مقاله 3، دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 9، اسفند 1398، صفحه 41-58 اصل مقاله (728 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/il.2019.47485.1277 | ||
نویسندگان | ||
امیر عظیمی دولت ابادی1؛ پروین علی پور* 2 | ||
1استادیار گروه جامعهشناسی انقلاب، پژوهشکدۀ امام خمینی و انقلاب اسلامی | ||
2دکتری جامعهشناسی، پژوهشگر مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
مقالۀ حاضر میکوشد تا با تکیه بر نظریۀ گفتمان لاکلو و موفه به مطالعۀ یکی از سوژههای پرمناقشۀ گفتمانی، یعنی «هویت زنان» در خردهگفتمانهای انقلاب اسلامی یعنی سازندگی، اصلاحات، اصولگرایی رادیکال و اعتدال بپردازد. بدین منظور به تحلیل گفتمان سخنرانیهای «برگزیدگان سیاسیِ» هر یک از گفتمانها پرداخته شده است. تحلیل گفتمان جایگاه زنان در خردهگفتمانهای درون ابرگفتمان انقلاب اسلامی نشان میدهد که خردهگفتمان سازندگی بر حضور زنان در اجتماع با نشانگان آموزش و اشتغال تأکید دارد. در مقابل، خردهگفتمان اصلاحات بر مشارکت زنان در عرصههای مختلف اجتماعی که همارز با توانمندسازی و اشتغال تلقی شده است، با نشانگان «تغییر نگرش به زنان»، «فرصتهای برابر»، «عدم توجه به جنسیت»، «دانش و آگاهی»، «تحکیم خانواده» و «حجاب (با تساهل)» تأکید میکند. در تخاصم با گفتمان اصلاحات، خردهگفتمان اصولگرای رادیکال ضمن ساختشکنی از دال مرکزی آن که همانا مشارکت است، بر تقویت خانواده و نقش همسری و مادری زنان تأکید میکند. نظام معنایی پایگاه زنان در این خردهگفتمان را نشانگان مادری، مکمل مرد، تربیتکننده، مروج مهرورزی، حجاب و عفاف و اشتغال خانوادگی سامان میدهند. خردهگفتمان اعتدال در تخاصم با گفتمان اصولگرای رادیکال و بر خلاف آن زنان را بهمثابه سوژههای مستقل در نظر گرفته، با تأکید بر برابری زنان و مردان، دال مرکزی خود را برابری زن و مرد نشانهگذاری میکند و نشانگان اشتغال زنان، فرصتهای برابر، رفع موانع حقوقی، خانوادهگرایی، عدم توجه به جنسیت و رفاه و بیمه زنان در پیوند با دال کانونی برابری زن و مرد مفصلبندی میشوند. | ||
کلیدواژهها | ||
نام گفتمان؛ کشمکش گفتمانی؛ نشانگان معنایی؛ زنان؛ گفتمان انقلاب اسلامی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Analysis of the Status of Women in the Islamic Revolutionary Sub-discourses | ||
نویسندگان [English] | ||
Amir Azimi Dolatabad1؛ Parvin Alipoor2 | ||
1Assistant Professor of Sociology, Research Institute of Imam Khomeini and Islamic Revolution, Tehran | ||
2PhD in Sociology, Researcher in the Institute of Social Studies and Research, University of Tehran | ||
چکیده [English] | ||
The research aims to investigate the women's identity as one of the most controversial subjects in the Islamic Revolutionary sub-discourse such as construction, reform, radical principalism and moderation on the basis of Laclau and Mouffe's discourse theory. To this end, the speeches of each above-mentioned sub-discourse were analyzed of the political elites. The findings show that the central slab of the three superscripts of tradition, modernity and traditional discourse moderated intrinsic inequality between men and women, social activity of women as Westernization and Muslim women in proximity proportions. There are some features of the previous two discourses that formulate the meaning of the discourse with different signatures. Also, the analysis of the discourse of women's position in the subtleties of the traditionalized superfundament suggests that constructive discourse emphasizes the presence of women in the community with education and employment syndrome. In contrast to the cross-talk of reform, women's participation in various social fields, which is considered to be equal to empowerment and employment, is associated with the concept of changing attitudes toward women, equal opportunities, lack of attention to gender, knowledge and awareness, family consolidation and veil (with tolerance). In conflict with the reformist discourse, the radical principled rhetoric emphasizes the strengthening of the family and the role of feminine and female motherhood, while building a central part of it, which is a partnership. The semantic system of the women's base in this subtitle arranges the maternal syndrome, complementary man, educator, promoter of love, veil and chastity and family labor. Dialogue of moderation in conflict with radical discourse, and in contrast, considers women as independent subjects, with an emphasis on the equality of women and men, highlights the central paradigm of equality between men and women, and the women's employment syndrome, equal opportunities, elimination of legal barriers, family planning, lack of gender and welfare, and women's insurance are linked to the gender parenting of Men and Women. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Discourse, Discourse struggle, Semantic symptom, Women, Islamic revolution discourse | ||
مراجع | ||
آلغفور، محمدتقی (1387). فصل جدید مشارکت سیاسی زنان در ایران. بانوان شیعه، 18، 147-180.
اینگلهارت، رونالد و ولزل، کریستین (1389). نوسازی، تغییر فرهنگی و دموکراسی. ترجمۀ یعقوب احمدی. تهران: انتشارات کویر.
باقری، معصومه؛ حسینزاده، علیحسین؛ بهرامپور، سمیه و بهمئی، سجاد (1393). بررسی عوامل مؤثر بر جایگاه زنان در ساختار قدرت خانواده (مورد مطالعه: زنان متأهل شهر آبادان). توسعۀ اجتماعی، 9، 187-204.
تاجیک، محمدرضا (1377). غیریت و هویت، شکلگیری گفتمان انقلابی در ایران. فصلنامۀ متین، 1، 83-107.
جلائیپور، حمیدرضا (1392). جامعهشناسی ایران (جامعۀ کژمدرن). تهران: نشر علمی.
خمینی، سیدروحالله (1389). صحیفۀ امام. تهران: سازمان اسناد و مدارک انقلاب اسلامی وزارت فرهنگ و ارشاداسلامی.
رضائیپناه، امیر و شوکتیمقرب، سمیه (1394). هویت، گفتمان و انتخابات در ایران (مبانی ایدئولوژیک انتخابات 1392). تهران: نشر نویسۀ پارسی.
روحانی، حسن (1392). سخنرانیهای انتخاباتی حسن روحانی.
زاهدی، محمدجواد (1396). توسعه و نابرابری. تهران: انتشارات مازیار.
سلطانی، سیدعلیاصغر (1384). قدرت، گفتمان و زبان. تهران: نشر نی.
سیمبر، رضا و رضاپور، دانیال (1397). جایگاه زنان در گفتمان رهبران انقلاب اسلامی ایران. زن و جامعه، 34، 133-154.
قوام، سیدعبدالعلی و اسدی، مشکات (1393). بررسی تطبیقی جایگاه زنان در گفتمانهای مختلف تاریخ معاصر ایران. مطالعات میانفرهنگی، 23، 9-39.
کاظمی، سیمین (1397). فرودستی اقتصادی و بیاعتنایی فمینیسم بوروژوایی. سایت http://azfemina.com
کوثری، مسعود؛ تفرشی، امیرعلی و علوینکو، معصومهسادات (1396). امام خمینی (ره) و برساخت هویت زنانه در انقلاب اسلامی چگونگی واسازی گفتمان پهلوی دوم و هژمونی معنایی امام خمینی (ره). زن در توسعه و سیاست، 13، 327-357.
گروه مشاوران جوان مرکز امور زنان و خانواده (1389). زنان و خانواده در اندیشۀ رئیس دولت مهر. تهران: ریاست جمهوری مرکز امور زنان و خانواده.
لاکلو، ارنستو و موفه، شانتال (1393). هژمونی و استراتژی سوسیالیستی (به سوی سیاست دموکراتیک رادیکال). ترجمۀ محمد رضایی. تهران: نشر ثالث.
مرکز امور مشارکت زنان (1382). زنان در آئینۀ اصلاحات (مجموعه سخنرانیها، پیامها و مصاحبههای ریاست جمهوری دربارۀ زنان). تهران: انتشارات برگ زیتون.
نظرزاده، شقایق و افخمی، علی (1393). زنان در دو دولت: تحلیلی گفتمانی از جایگاه زنان در دولتهای دهۀ 80 شمسی. زبانپژوهی، 13، 135-165.
یورگنسن، ماریان و فیلیپس، لوئیز (1394). نظریه و روش در تحلیل گفتمان. ترجمۀ هادی جلیلی. تهران: نشر نی.
Althusser, L. (1971). Ideology and ideological state apparatuses. In L. Althusser (Ed.), Lenin and philosophy and other essays (pp. 127-186). New York: Monthly Review Press. Bourdieu, P. (1991). Language and symbolic power, translator: Gino Raymond and Matthew Adamson. Cambridge: Polity Press in Association with Basil Blackwell. Cameron, D. (1990). The feminist critique of language: A reader. London: Routledge. Fairclough, N. (2001). The dialectics of discourse. Textus, 2, 231-242. Foucault, M. (1969). The archaeology of knowledge and the discourse on language. New York: Harper Colophon. Habermas, J. (1987). The theory of communicative action (Vol. 2.) Translated by T. McCarthy. Boston, Mass.: Beacon. Hudson, V. M. (2015). Women’s status and national and international security. In J.D. Wright (ed.), International encyclopedia of the social & behavioral sciences (pp. 638–643). Oxford: Elsevier Ltd. Inglehart, R. & Norris, P. (2002). Islamic culture and democracy: Testing the clash of civilization thesis. Comparative Sociology, 1, 235-264. Laclau, E. & Mouffe, C. (1985). Hegemony and socialist strategy: Towards a radical democratic politics. London: Verso. Ritzer, G. (2011). Sociological theory. New York: McGraw- Hill. Saussure, F. (2001) [1916]. Course in literary theory: An anthology.In M. Ryan & J. Rivkin (ed.). Oxford: Blackwell Publishers. Torfing, J. ( 1999 ). New theories of discourse: Laclau, Mouffe, Zizek. Oxford: Blackwell. Wittgenstein, L. (2001 [1953](. Philosophical investigations. Oxford: Blackwell Publishing. World Economic Forum (2018). The global gender Gap report. https://www. weforum. org/reports/the-global-gender-gap-report-2018 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 522 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 575 |