تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,129 |
تعداد مقالات | 9,657 |
تعداد مشاهده مقاله | 17,574,840 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,271,106 |
تحلیل میزان انطباق پهنههای بافت فرسودة شهری با پهنههای فقر ( مطالعه موردی: شهر قائمشهر) | ||
برنامه ریزی توسعه کالبدی | ||
مقاله 3، دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 17، خرداد 1399، صفحه 45-60 اصل مقاله (2.11 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/psp.2020.6798 | ||
نویسندگان | ||
عامر نیک پور* 1؛ میلاد حسنعلی زاده2 | ||
1دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه مازندران | ||
2دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه زنجان | ||
چکیده | ||
نگاه صرفاً کالبدی بافتهای فرسوده موجب ضعف طرحهای نوسازی و بهسازی شده است. هدف از این پژوهش تحلیل انطباق محدودة بافت فرسوده با پهنههای فقر در شهر قائمشهر است. پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی و از حیث روش توصیفی - تحلیلی است. دادههای مربوط به مبانی نظری تحقیق به شیوة کتابخانهای و اسنادی تهیه شده و دادههای خام پژوهش از بلوک های آماری شهر قائمشهر تهیه شده که بر اساس سرشمارى سال 1390 مرکز آمار ایران استخراج شده است. برای بیمقیاسسازی 36 شاخص فقر شهری از روش فازی در محیط نرم افزار Excel استفاده شده است. برای پهنهبندی فقر از روش لکههای داغ در محیط نرم افزار Arc Gis استفاده شده است. محدودة بافت فرسوده نیز از مطالعات طرح نوسازی و بهسازی شهر قائمشهر استخراج شده و مرز آن بر روی بلوکهای آماری ترسیم شده است. با انطباق محدودة بافت فرسوده و پهنههای فقر نمایان شده است که پهنههای وسیعی از فقر، در محدودة بافت فرسوده قرار ندارند، این امر موجب میشود که پهنههای فقر یاد شده، از مزایا و تسهیلات مربوط به بهسازی و نوسازی، بازآفرینی و همچنین تخفیف و معافیت در پرداخت عوارض ساخت در محدودة بافت فرسوده محروم بمانند. در حال حاضر از کل مساحت بلوک های شهری 6/296 هکتار به بافت فرسوده اختصاص دارد، در حالی که 1178 هکتار در پهنة فقر جای گرفته است، بررسیها نشان میدهد تقریباً بین 10 درصد از مساحت و جمعیت محدودة بافت فرسوده و پهنه ی فقر انطباق و همپوشانی وجود دارد. از این رو بازنگری در طرح بافت فرسوده و شناسایی محدودههای جدید با به کارگیری روشهای دقیقتر و در نظر گرفتن مسئلة فقر شهری امری ضروری به نظر میرسد. | ||
کلیدواژهها | ||
بافت فرسوده؛ پهنههای فقر؛ نوسازی و بهسازی؛ شهر قائمشهر | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Investigating and analyzing the extent to which worn-out tissue adapts to poverty zones (Case study: Ghaemshahr, Mazandaran) | ||
نویسندگان [English] | ||
Amer Nikpour1؛ Milad Hasanalizadeh2 | ||
1Associate Professor, Department of Geography, University of Mazandaran | ||
2Ph.D Student of Geography and Urban Planning, University | ||
چکیده [English] | ||
One of the weaknesses of urban renewal and improvement projects is the mere physical look at worn-out structures. The aim of this study is to analyze the adaptation of worn-out tissue area to the poverty areas of Ghaemshahr city. The present study is applied in terms of purpose and descriptive-analytical in terms of method. The data related to the theoretical foundations of the research have been prepared in the form of libraries and documents and the raw data of the research have been extracted from the statistical blocks of Ghaemshahr city, which has been prepared based on the 2011 census of the Statistics Center of Iran. For scale-lessing 36 urban poverty indicators, fuzzy method has been used in Excel software environment. Hot spot method has been used in ArcGIS software environment for zoning poverty. The area of the worn-out texture has also been extracted from the studies of the Ghaemshahr city renovation and improvement plan and its boundary has been drawn on the statistical blocks. With the adaptation of the worn-out tissue range and the poverty zones, it has become clear that large areas of poverty are not within the worn-out tissue range. This deprives these areas of poverty of benefits and facilities related to improvement, renovation and re-creation, and of discounts and exemptions for the payment of construction fees within the scope of worn-out tissue provided by the government and municipalities. Be useless. Currently, 296/6 hectares of the total area of urban blocks is allocated to worn-out tissue, while 1178 hectares are located in the poverty zones. Surveys show that there is an adaptation and overlap between approximately 10% of the area and population of worn-out tissue and poverty zones. Therefore, it is necessary to review the worn-out texture plan and identify new areas by using more precise methods and considering the issue of urban poverty. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Urban worn-out texture, poverty zones, renovation and improvement, Ghaemshahr city | ||
مراجع | ||
ارشدی، علی، و عبدالعلی کریمی (1391). بررسی وضعیت فقر مطلق در ایران در سالهای برنامه اول تا چهارم توسعه، فصلنامه سیاستهای راهبردی و کلان، 1(1)، 23-42. اصغرپور، محمدجواد (1396). تصمیمگیریهای چندمعیاره، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. ایراندوست، کیومرث (1387). جایگاه بخش غیر رسمی در توانمند سازی اجتماعات فقیر، مجلۀ هفت شهر، 1(23)، 40-49. بزرگوار، علیرضا، زیاری، کرامتالله، و تقوایی، مسعود (1396). سنجش مکانی پهنههای فقر شهری در شهرهای جدید (مورد مطالعه: شهر جدید هشتگرد)، فصلنامه علمی - پژوهشی مجلس و راهبرد، 24(92)، 27-5. بمانیان، محمدرضا، و رضاییراد، هادی (1391). بررسى تطبیقى مدلهاى تحلیل عاملى و دلفى با استفاده از GIS در تشخیص فرسودگى بافتهاى شهرى، مطالعه موردى: محله خاک سفید منطقه چهار شهر تهران، هویت شهر، 6(11)، 16-5. بمانیان، محمدرضا، رضاییراد، هادی، و منصوررضایی، مجید (1390). ارزیابی خصیصههای اقتصادی در شناسایی گسترههای فقر شهری با استفاده از تکنیک Delph و AHP (شهر کاشمر)، فصلنامه مدیریت شهری، 9(ویژهنامه)، 166-153. پوراحمد، احمد، ابدالی، یعقوب، صادقی، علیرضا، و اللهقلیپور، سارا (1397). نشریه علمی - پژوهشی برنامهریزی توسعه کالبدی، 3(5)، 104-92. جواهریپور، مهرداد (1388). سیاست اجتماعی و فقر از برنامههای تعدیل ساختاری تا راهبردهای کاهش فقر، مجله رفاه اجتماعی، 3(12)، 72-41. حبیبی، کیومرث، پوراحمد، احمد، و مشکینی، ابوالفضل (1386). بهسازی و نوسازی بافتهای کهن شهری، کردستان: دانشگاه کردستان. حسینزاده، محمدمهدی، افشینمهر، وحید، و برارپور، ثمره (1390). بهسازی و نوسازی بافت فرسوده با تاکید بر سیاست توسعه درونی. مطالعه موردی: محدوده 5 بافت فرسوده قائمشهر (محدوده اطراف راهآهن)، نشریه معماری و شهرسازی هفت شهر، 3(38-37)، 130-122. حسینی، سیدجواد (1387). مشارکت پایدار مردمی در نوسازی و بازسازی بافتهای فرسوده شهری، تهران: انتشارات سخن گستر. حیدریسورشجانی، رسول، و شاطریان، محسن (1396). درآمدی بر توانمندسازی اجتماعات محلی شهری، کاشان: انتشارات دانشگاه کاشان. حیدریسورشجانی، رسول، غلامی، یونس، و موسوی، مهدی (1396). بررسی تأثیرات فقر شهری بر ساختار فضایی-کالبدی بافت قدیمی شهرها (مطالعۀ موردی: محلات سلطان میراحمد و درب اصفهان شهر کاشان)، دوفصلنامه جغرافیای اجتماعی شهری، 4(2)، 68-47. خلج، سکینه، و یوسفی، علی (1393). پهنهبندی توزیع و شدت فقر چندبعدی در مناطق شهری و روستایی ایران، برنامهریزی و آمایش فضا، 18(4)، 70-49. راغفر، حسین، محمدیفرد، زهرا، و سنگریمهذب، کبری (1392). اندازهگیری فقر چندبعدی در شهر تهران، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی (رشد و توسعه)، 13(2)، 1-16. راغفر، حسین، و صانعی، لیلا (1389). اندازهگیری آسیبپذیری خانوارها در مقابل فقر در شهر تهران: روش شناسایی خانوارهای محروم، فصلنامۀ رفاه اجتماعی، 10(38)، 389-427 . رضایی، محمدرضا، علیان، مهدی، و خاوریان، امیررضا (1393). شناسایی و ارزیابی گسترههای فضایی فقر شهری در شهر یزد، مجله پژوهشهای جغرافیای انسانی، 46(3)، 695-677. رفیعیان، مجتبی، و زاهد، نفیسه (1397). تحلیل فضایی فرسودگی محلههای شهر قم با استفاده از رگرسیون وزنی جغرافیایی، پژوهشهای جغرافیای برنامهریزی شهری، 6(2)، 383-361. روستایی، شهریور، کریمزاده، حسین، و زادولی، فاطمه (1394). تحلیل فضایی پراکنش فقر جنسیتی در فضاهای شهری تبریز، فصلنامه مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای، 7(26)، 64-43. رهنمایی، محمدتقی، و شاهحسینی، پروانه (1392). فرایند برنامهریزی شهری ایران، تهران: انتشارات سمت. زبردست، اسفندیار، خلیلی، احمد، و دهقانی، مصطفی (1392). کاربرد روش تحلیل عاملی در شناسایی بافتهای فرسوده شهری، نشریه هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی، 18(2)، 42-27. زبردست، اسفندیار، و رمضانی، راضیه (1395). سنجش فقر شهری و ارتباط آن با دسترسی به خدمات شهری در شهر قزوین، نشریه هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی، ۲۱(۲)، 54-45. زنگیآبادی، علی، خسروی، فرامرز، و صحراییان، زهرا (1390). استخراج شاخصهای شناسایی بافت فرسودة شهری با استفاده از سیستم اطلاعاتجغرافیایی (مطالعه موردی: محدوده غربی بافت فرسوده شهر جهرم)، پژوهشهای جغرافیای انسانی، 43(78)، 136-117. سلیمانی، علیرضا (1397). واکاوی و تحلیل موانع مقاوم سازی مساکن فرسوده شهری در برابر مخاطرات، مطالعه موردی: شهر ارومیه، نشریه علمی - پژوهشی برنامهریزی توسعه کالبدی، 3(6)، 137-125. شماعی، علی، و پوراحمد، احمد (1385). بهسازی و نوسازی شهری از دیدگاه علم جغرافیا، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. صرافی، مظفر، توکلینیا، جمیله، و محمدیانمصمم، حسن (1393). اندیشههای نو در برنامه ریزی شهری، تهران: انتشارات قدیانی. عسگری، علی (1390). تحلیلهای آمار فضایی با ARC GIS، تهران: انتشارات سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران. عسگرىتفرشى، حدیثه، ادیبزاده، بهمن، رفیعیان، مجتبی، و حسینی، سیدابراهیم (1389). بررسی عوامل محیطی موثر در نوسازی بافتهای فرسوده شهری به منظور افزایش امنیت محلی، نشریه هویت شهر، 4(6)، 39-50. قادرمزی، حامد، و احمدی، عاطفه (1397). تحلیل الگوهای بهینه مدیریت بافتهای فرسودة شهری، (مطالعه موردی: محله سرتپوله سنندج)، جغرافیا (فصلنامه علمی- پژوهشی و بینالمللی انجمن جغرافیای ایران)، 16(56)، 138-152. لطفی، سهند، و قضائی، محمد (1398). بررسی نقش جداییگزینی در شکلگیری بافتهای محنتزدۀ شهری نمونۀ موردی: قاسمآباد مشهد، فصلنامه جغرافیا و توسعه، 17(54)، 15-36. محمدی، محمدعلی، ودادهیر، ابوعلی، سیفی، علیرضا، و مشتاق، روشنک (1391). فراتحلیل مطالعات فقر در ایران، فصلنامة علمی - پژوهشی رفاه اجتماعی، 12(45)، 7-43. مرکز آمار ایران (1390). بلوکهای آماری شهر قائمشهر . مهندسین مشاور یادمان بنا (1387). طرح بهسازی و نوسازی بافت فرسوده قائمشهر، مطالعات راهبردی، مطالعات کالبدی، قائمشهر: شهرداری قائمشهر. نصر، طاهره (1396). جُستاری در ارزیابی اقدامات نوسازی بافتهای فرسوده شهری ایران، (در قیاس با تجارب نظرپور دزکی، امیر، پریزادی، طاهر، حیدرینیا، سعید، نظرپور دزکی، رضا (1396). برنامهریزی راهبردی توسعه محلات دارای فقر شهری، با استفاده از تکنیک (AIDA) (مطالعه موردی: بافت فرسوده اهواز)، فصلنامه مطالعات ساختار و کارکرد شهری، 4(15)، ١49-124. نیکپور، عامر، لطفی، صدیقه، و حسنعلیزاده، میلاد (1398). تحلیل فضایی فقر شهری با روش تحلیل عاملی؛ نمونة مطالعه: قائمشهر، برنامهریزی فضایی (جغرافیا)، 9(1)، 103-124. نیکپور، عامر، و حسنعلیزاده، میلاد (1397). الگوی فضایی فقر و طلاق در شهر قائمشهر، دوفصلنامه جغرافیای اجتماعی شهری، 5(2)، 125-107. Andersen, H.S (2002). Excluded places. On the Interaction between Segregation, Urban Decay and Deprived Neighbourhoods. Housing, Theory and Society, 19(4-3), 153-169. Cheshire, P (2007). Segregated neighbourhoods and mixed communities, London: Joseph Rowntree Foundation. Conway, M., & Knovitz, J (2000). Meeting the Challenges of Distressed Urban Areas, Urban Studies, 4, 749-774. La Rosa, D., Privitera, R., Barbarossa, L., & La Greca, P (2017). Assessing Spatial Benefits of Urban Regeneration Programs in a Highly Vulnerable Urban Context: A Case Study in Catania, Italy, Landscape and Urban Planning, 157, 180-192. Ley, D (2000). The inner city, in T. Bunting and P. Filion (eds.) Canadian Cities in Transition, 2nd edition, Toronto: Oxford University Press, 274-302. Masika, R., Dehaan, A., & Baden, S Mehta, D (1994). Urbanization of Poverty, Habitat debate, Urban Management Programme. Pitkin, B (2001). Theories of Neighborhood Change: Implications for Community Development Policy and Practice, UCLA Advanced Policy Institute. Roberts, P. & Sykes, H (2000), Urban Regeneration: A Handbook, Sage. Simler, K., Harrower, S., & Massigarela, C (2003). Estimating Poverty Indices Form Simple indicators Surveys. Synder, M., Distasio, J., & Hathout, S (2006). The Use of Spatial and Non-Spatial Analysis for Evaluating the Need for Urban Revitalization in Winnipeg, Prairie Perspectives, 9(1), 143-168. Weaver, R.C., & Bagchi-Sen, S (2013). Spatial Analysis of Urban Decline: The Geography of Blight, Applied Geography, 40(40), 61-70. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 805 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 611 |