تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,113 |
تعداد مقالات | 9,524 |
تعداد مشاهده مقاله | 17,179,069 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,026,096 |
ارزیابی سازگاری کاربری زمین در سکونتگاههای روستایی مقصد گردشگری (مطالعه موردی: شهرستان بینالود) | ||
برنامه ریزی توسعه کالبدی | ||
مقاله 5، دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 17، خرداد 1399، صفحه 79-99 اصل مقاله (1.24 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/psp.2020.6800 | ||
نویسندگان | ||
امین فعال جلالی1؛ مریم قاسمی* 2 | ||
1دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
2استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهد | ||
چکیده | ||
یکی از وظایف اصلی و مهم برنامهریزان در نواحی روستایی، تخصیص زمین به کاربریهای گوناگون باتوجه به نقش و کارکرد و میزان تأثیرگذاری هر کدام از کاربریها بر یکدیگر است. در واقع هدف نهایی برنامهریزی کاربری اراضی ایجاد نوعی تعادل زیست محیطی و برقراری عدالت اجتماعی در روند پیشرفت و آبادانی نواحی سکونتی است و باید به اهداف کیفی همچون امنیت، سازگاری، منظر و چشمانداز و احساس وابستگی به محیط نیز پاسخ گوید. هدف از انجام پژوهش ارزیابی میزان سازگاری کاربری های روستایی در مقاصد گردشگری از نظر امنیت عمومی، منظر و چشمانداز و راحتی و آسایش است. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی است. در این مطالعه هشت روستای مقصد گردشگری در شهرستان بینالود انتخاب و درجه سازگاری به تفکیک سه ماتریس 1- راحتی و آسایش، 2- امنیت عمومی 3- منظر و چشمانداز بین 49 کاربری در بین خبرگان روستاهای مورد مطالعه از حیث کاملاً سازگار تا کاملاً ناسازگار طبقه بندی شدند. نتایج نشان میدهد، تمام روستاهای مورد مطالعه از نظر سازگاری در وضعیت نسبتاًسازگار قرار دارند. در ماتریس امنیت عمومی کاربریمذهبی با میانگین 16/4 در مرتبۀ اول و کاربری تاریخی با میانگین 25/3 در رتبۀ آخر قرار دارد. در ماتریس منظر و چشمانداز، کاربری مذهبی با میانگین 73/3 رتبۀ اول و کاربریصنعتی-کارگاهی بامیانگین 35/1 در رتبۀ آخر قرار دارد. در ماتریس راحتی و آسایش نیز کاربری شبکۀ دسترسی و معابر با میانگین 26/4 در رتبۀ اول و کاربریتاریخی با میانگین 10/3 در رتبۀ آخر قرار دارد. درمجموع به لحاظ سازگاریکاربریآموزشی با 82/3 در رتبۀ اول و کاربریتاریخی با 25/3 در رتبۀ آخر قرار دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
ماتریس سازگاری؛ کاربری زمین؛ شهرستان بینالود؛ سکونتگاههای روستایی؛ مقاصد گردشگری | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Assessing the compatibility of land use in touristy rural settlements (Case study: Binaloud county) | ||
نویسندگان [English] | ||
Amin Faal Jalali1؛ Maryam Ghasemi2 | ||
1M.A. student of geography and rural planning, Ferdowsi University of Mashhad | ||
2Assistant Professor Department of Geography, Ferdowsi University of Mashhad | ||
چکیده [English] | ||
One of the main and important tasks of planners in rural areas is to allocate land for various uses according to the role and function and the impact of each use on the others. In fact, the ultimate goal of land use planning is to create a kind of environmental balance and social justice in the process of development of residential areas. Land use planning should address quality objectives such as security, adaptability, landscape and sense of dependence on the environment. The purpose of this study is to evaluate the compatibility of rural land-uses in tourism destinations in terms of public safety, landscape, comfort and convenience. The research method is descriptive and analytical. In this study, eight tourist destinations in Binaloud county were selected and the degree of adaptation was divided into three matrices: 1- Comfort and convenience, 2- Public safety 3- Landscape and view between 49 land-uses among rural experts and the studied villages in a range categorized from fully compatible to completely incompatible. The results showed that all the studied villages are in a comparable situation in terms of adaptability. In the public safety matrix, religious use with an average of 4.16 is in the first place and historical use with an average of 3.25 is in the last place. In the landscape and perspective matrix, religious use with an average of 3.73 ranks first and industrial-workshop use with 1.35 is in the last ranking. In the comfort and convenience matrix, the use of access network and passages with an average of 4.26 is in the first place and the historical use with an average of 3.10 is in the last place. In general, in terms of compatibility, educational land-use with 3.82 is in the first place, and historical use with 3.25 is in the last place. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Compatibility, land use, Binaloud county, rural settlements, tourist destination | ||
مراجع | ||
ابراهیم زاده، عیسی، بذرافشان، جواد و حبیبزاده لمسو، کاظم (1389). تحلیل و ارزیابی کاربریاراضی روستا-شهرهای کوچک در ایران با استفاده از GIS مطالعه موردی خوشرود پی بابل، مجله مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقه ای، 2(5)، 138-111. ابراهیمی، مهدی و زنده دل ثابت، شهرام (1396). ارزیابی کمی و کیفی کاربریاراضی شهری مطالعه موردی: محله شیخ علیخان منطقه سه شهراصفهان، سومین کنگره بینالمللی علوم زمین و توسعه شهری و اولین کنفرانس هنر، معماری و مدیریت شهری، تهران، دبیرخانه دایمی کنفرانس،ایران. اکبری، سعید و بمانیان، محمدرضا (1387). اکوتوریسم روستایی و نقش آن در توسعه پایدار روستای کندوان، روستا و توسعه، 11(1)، 150-131. امیرنژاد، حمید (1392). بررسی عوامل موثر بر تمایل کشاورزان جهت تغییر کاربریاراضی در استان مازندران، مجله تحقیقات اقتصاد کشاورزی، 5(4)، 106-87. ایمانی پور، صادق (1396). ارزیابی و تحلیل تأثیر کاربریهای ناسازگار بر کیفیت محیطی زندگی شهروندان (مطالعه موردی: همجواری کاربریمسکونی و گورستان در شهر زابل)، پایان نامه جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد در رشته جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه سیستان و بلوچستان، دانشکده جغرافیا و برنامهریزی محیطی، گروه جغرافیا. بریاسولیس، هلن (2011) الگوهای تحلیلی تغییر کاربریزمین رویکرد نظری و مدل سازی، ترجمه رفیعیان، مجتبی، محمودی، مهران(1392)، انتشارات آذرخش، چاپ اول، تهران. میمندیپاریزی، صدیقه و کاظمینیا، عبدالرضا (1394). ارزیابی سازگاری کاربریاراضی بر اساس مدل GIS-AHP و بررسی الگوی توزیع کاربریها و تأثیرات آنها بر کیفیت زندگی شهری، جغرافیا و آمایش شهری-منطقه ای، 5(17)، 226-209. پورسعید، عیسی (1393). ارزیابی سازگاری کاربریاراضی منطقه آزاد ارس با توان اکولوژیک اراضی در محیط GIS، پایان نامه جهت اخذ مدرک کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز، دانشکده برنامهریزی و علوم محیطی. دلال پورمحمدی، محمدرضا (1382). برنامهریزی کاربریاراضی شهری، چاپ پنجم، تهران، انتشارات سمت. پیله ور، علی اصغر (1396). ارزیابی سازگاری کاربریهای شهر بیرجند با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی، پژوهشهای جغرافیای برنامهریزی شهری، 5(1)، 86-71. جلالی، صدیقه (1395). ارزیابی سازگاری کاربریهای شهری با استفاده از مدل تصمیم گیری چندمعیاره ی فازی (مطالعه ی موردی: کاربریهای آموزشی دبیرستان شهر بناب)، پایان نامه جهت اخذ مدرک کارشناسی ارشد، دانشگاه مراغه، دانشکده ادبیات و علوم انسانی. جمالی پور، محسن، شاهپوری، احمدرضا و قربانی، محمد (1394). عوامل موثر بر شکل گیری تغییر کاربریاراضی در استان مازندران (مطالعه موردی: شهرستان تنکابن)، نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی، 29(2)، 115-107. حبیبی، کیومرث و نظری عدلی، سعید (1386). پیاده سازی ماتریسهای همجواری در سیستم اطلاعات مکانی به منظور تعیین یا تغییر کاربریهای شهری، همایش ژئوماتیک، سازمان نقشه برداری کشور، ایران. حسین زاده دلیر، کریم و یوسفی شهیر، هانیه (1391). ارزیابی میزان سازگاری و کاربریهای پیرامونی آثار تاریخی با توسعه گردشگری شهری(نمونه موردی منطقه تاریخی فرهنگی تبریز)، نشریه جغرافیا و برنامهریزی، 18(48)، 121-97. خمر، غلامعلی و سرگلزایی، صدیقه. (1391). ارزیابی سازگاری کاربریاراضی بافت قدیمی شهر زابل با استفاده از GIS، نشریه برنامهریزی فضایی، 2(3)، 50-35. خواجه شاهکویی، علیرضا، کریم زاده، حسین و حسین نژاد، مجتبی (1391). پیاده سازی ماتریسهای همجواری برای ارزیابی سازگاری کاربریهای شهری به روش تصمیمگیری چندمعیاره فازی(مورد مطالعه: کاربریهای آموزشی دبیرستان شهر گرگان)، جغرافیا و پایداری محیط، 2(5)، 92-71. دلال پورمحمدی، محمدرضا. (1382). برنامهریزی مسکن، چاپ اول، تهران، انتشارات سمت. روستایی، فاطمه، سلیمانی، مجتبی و ابراهیمی، زهره (1393). بررسی نقش معیار خاک در بیابانزایی دشت یزد اردکان با استفاده از مدلهای پیش بینی تخریب خاک، اولین همایش ملی مدیریت پایدار منابع خاک و محیط زیست، کرمان، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران. زنگنه، مرتضی (1396). مکانیابی بوستانهای شهری با تأکید بر کاربریهای شهری سازگار و ناسازگار(مطالعه موردی منطقه 17 تهران)، پژوهش و برنامهریزی شهری، 8(30)، 224-205. زیاری، کرامت اله (1388). اصول و روشهای برنامهریزی منطقهای، ، چاپ دوم، تهران، انتشارات دانشگاه تهران. سجادی، مسعود و میراخور، یوسف (1394). ارزیابی کیفی کاربریهای شهری با ماتریس سازگاری، همایش جشنواره ملی روز مهندسی، شماره 94، اصفهان، ایران. مرکز آمار کشور، سرشماری عمومی نفوس و مسکن (1390). سرور، رحیم، درویش، بهروز و ستاری، محمدحسین (1393). تحلیل و ارزیابی سازگاری کاربریهای شهری مورد مطالعه: نورآباد لرستان، دومین همایش ملی پژوهشهای کاربردی در عمران، معماری و مدیریت شهری، تهران، دانشگاه جامع علمی کاربردی. عباسزاده، غلامرضا، آسمانی، محمدرضا و تاج گلی، بهاره (1395). بررسی میزان سازگاری کاربریهای مسکونی(مطالعه موردی شهر طرقبه)، چهارمین ﮐﻨﮕﺮﻩ ﺑﯿﻦﺍﻟﻤﻠﻠﯽ ﻋﻤﺮﺍﻥ، ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﻬﺮﯼ. غفاری، رامین، شفقی، سیروس و صالحی، نگین (1389). ارزیابی سازگاری کاربریاراضی شهری با استفاده از مدل تصمیمگیری چند معیاره فازی، مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای، 1(4)، 76-59. قادری، مریم (1393). تحلیل سازگاری کاربریهای اراضی در ورودی شهرها: نمونه موردی ورودی جنوبی شهر مرند، پایان نامه جهت اخذ مدرک کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز، دانشکده برنامهریزی و علوم محیطی. جهادکشاورزی استان خراسان رضوی (1395). سرشماری کشاورزی، شهرستان بینالود مشکینی، ابوالفضل، حاصلطلب، محسن و پورطاهری، مهدی (1392). سنجش سازگاری کاربریاراضی بر اساس مدل AHP-GIS در محله عنصری مشهد، جغرافیا و توسعه ناحیه ای، 31(20)، 280-259. مقیمی، محمدرضا و بایاری، عبدالرضا (1389). بسترهای زمینخواری و روشهای مقابله با آن، فصلنامه علمی کارآگاه، 3(11)، 128-109. نیازی، یعقوب، اختصاصی، محمدرضا، ملکی نژاد، حسین و حسینی، زیدالعابدین (1389). مقایسه دو روش طبقه بندی حداکثر احتمال و شبکۀ عصبی مصنوعی در استخراج نقشه کاربریاراضی حوزه سد ایلام، جغرافیا و توسعه، 8(20)، 132-119. Hunter, C, & H. Green. (1995). Tourism and the environment: A sustainable relationship?.London and New York: Rutledge. Routledge, London. Lingjun, L. (2008). Study on land use suitability assessment of urban-rural planning based on remote sensing——a case study of liangping in chongqing. 第 21 届国际摄影测量与遥感大会 (ISPRS 2008), 8397-8403. Musakwa., Van, N. (2013). Implications of land use change for the sustainability of urban areas: A case study of Stellenbosch, South Africa Cities, Volume 32, 143-156. OECD (20-23 October). (1981). The welfare state in crisis: an account of the Conference on social policies in the 1980s. Organisation for economic co-operation and development. Taleai, M., Sharifi, A., Sliuzas, R., Mesgari, M. (2007). Evaluating the compatibility of multi-functional and intensive urban land uses. International Journal of Applied Earth Observation and Geoinformation, 9(4), 375-391. Taleai, Misharifi, A, siluzas, R, Mesgari, M. (2008). Evaluating the compatibility of multi – functional and intensive urban land use، International journal of Applied Earth observationand Geoinformation. 9(4), 368-383. Taleshi, M., & Ghobadi, A. (2012). Urban land use sustainability assessment through evaluation of compatibility matrix case study: Karaj City. OIDA International Journal of Sustainable Development, 3(1), 57-64. Vega-Azamar, R. E., Romero-López, R., Glaus, M., Oropeza-García, N. A., & Hausler, R. (2015). Sustainability assessment of the residential land use in seven boroughs of the island of Montreal, Canada. Sustainability, 7(3), 2454-2472. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 405 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 383 |