
تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,143 |
تعداد مقالات | 9,835 |
تعداد مشاهده مقاله | 18,103,990 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,651,768 |
شورشهای فارس در دورة نادرشاه: زمینهها، بسترها و پیامدها | ||
پژوهشنامه تاریخ های محلی ایران | ||
دوره 8، شماره دوم- پیاپی 16- بهار و تابستان 99، مهر 1399، صفحه 93-108 اصل مقاله (586.16 K) | ||
نوع مقاله: pajoheshi | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/lhst.2020.7049 | ||
نویسنده | ||
احمد بازماندگان خمیری* | ||
عضو هئیت علمی | ||
چکیده | ||
سرزمین فارس در طول تاریخ یکی مهمترین بخشهای سرزمین ایران بوده است. این منطقه در دورة نادرشاه یکی از مناطق حادثهخیز بود که به کرات در آن شورشهایی بهوقوع پیوست که زمینههای متعددی موجب بروز و ظهور آنها بودهاند. این شورشها سبب گردید تا نادر مجبور شود در آنجا دست به عملیات نظامی بزند و هراز چندگاهی تغییراتی در ساختار سیاسی آن ایجاد کند. از میان شورشهای شیخ احمدمدنی، محمدخان بلوچ، محمدتقیخان، میرزاباقر کلانتر لار، غنیخان حاکم جهرم و قلیچخان سردار بندرعباس، سه شورش نخست حائز اهمّیت بسیاری هستند. پرسش اصلی آن است که چرا این شورشها رخ دادند؟ چه عواملی زمینهساز بروز آنها بودند؟ پیامد آنها چه بود؟ این مقاله با بررسی اسناد و مدارک موجود و بازخوانی دوباره آنها به روش تحلیلی در صدد است تا نگاهی تازه به این مقوله بیندازد. این پژوهش نشان داد که ورای عوامل ظاهری چون ظلم و تعدی کارگزاران مالی نادر و حضور نیروهای غیربومی، وجود عناصر قدرتمند شهری و زمینداران ثروتمند موجد و زمینهساز اصلی این سه شورش بودند. | ||
کلیدواژهها | ||
فارس؛ نادرشاه؛ شیخ احمد مدنی؛ محمدخان بلوچ؛ محمدتقیخان | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Fars Rebellions in the Nader Shah’s Era: Backgrounds, Contexts and Substrates and Consequences | ||
نویسندگان [English] | ||
Ahmad Bazmandegan Khamiri | ||
چکیده [English] | ||
Fars province has been one of the most important parts of Iran's land throughout history. In the Nader Shah’s period, this state was one of the most troublesome areas that occurred frequently in those insurrections. Several fields have caused them to emerge. The insurgency led to the occasional rushing of rare forces and, in some cases, changes in its political structure. Of these, three riots, Sheikh Ahmad Madani, Mohammad Khan Baluch and Mohammad Taqi Khan are of great importance. The main question is why the riots broke out? What causes them to occur? This article, by examining the existing documents and refreshing them again through descriptive analysis, seeks to take a fresh look at this issue. This study showed that, despite the apparent factors such as the injustice and aggressiveness of Nader Shah’s financial agents and the presence of non-native forces, the existence of powerful urban elements and rich landowners were the main causes of these three revolts. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Fars, Nader Shah, Sheikh Ahmad Madani, Mohammad Khan Baluch, Mohammad Taqi Khan | ||
مراجع | ||
آرونووا، م.ر؛ اشرفیان، ک.ز (1356). دولت نادرشاه افشار. ترجمة حمید امین. تهران: شبگیر. ابوالحسن قزوینى (1367). فواید الصفویه. تصحیح مریم میراحمدی. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى. ادریسی آریمی، مهری (1385). «نقش ایلات اهل سنت شمال شرقی ایران در تصمیمات مذهبی ـ سیاسی نادرشاه». پژوهشنامه علوم انسانی. شماره 52. ص 35-48. استرآبادى، میرزا مهدى خان (1377). جهانگشاى نادرى. تصحیح سید عبدالله انوار. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگى. بنیعباسیان بستکی، محمداعظم (1339). تاریخ جهانگیریه وبنی عباسیان بستک. تهران: [بینا]. تقوی، سید مصطفی (1386). «اوضاع سیاسی کهگیلویه در دورههای افشار و زند». پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام. شماره 1. پاییز و زمستان. ص 39-56. حاجیانپور، حمید؛ کامرانیمقدم، علی (1389). «شورش محمدخان بلوچ در سالهای 1142-1146هـ.ق». پژوهشهای تاریخی. دورة جدید. سال 2. شماره 1. پیاپی 5. ص 31-46. حافظ ابرو، شهابالدین عبدالله خوافی (1375). جغرافیای حافظ ابرو. تهران: میراث مکتوب. حدیث نادر شاهی (1356). تصحیح رضا شعبانی. تهران: دانشگاه ملی. خورموجی، محمدجعفر بن محمدعلی (1380). آثار جعفری. تصحیح احمد شعبانی. شیراز. بنیاد فارسشناسی. سایکس، سرپرسى (1380). تاریخ ایران. ترجمة سید محمدتقى فخر داعى گیلانى. تهران: افسون. شوشتری، سید عبدالله (1924م). تذکره شوشتر. تصحیح محمد هدایت حسین. کلکته. شعبانی، رضا (2536): «میرزا محمدتقی خان شیرازی». بررسیهای تاریخی. سال 12. شماره 4. ص 215-248. شعبانی، رضا (1373). تاریخ اجتماعی ایران در عصر افشاریه. تهران: قومس. فریزر، جیمز بیلی (1363). تاریخ نادرشاه. ترجمة ابوالقاسم قراگوزلو. تهران: پاسارگارد. فسایی، حاجی میرزا حسن حسینی (1382). فارسنامه ناصری. تصحیح منصور رستگار فسایی. تهران: امیرکبیر. فلور، ویلم (1367). اشرف افغان در تختگاه اصفهان. ترجمة ابوالقاسم سری. تهران: توس. فلور، ویلم (1368). حکومت نادرشاه. ترجمه ابوالقاسم سری. تهران: توس. فلور، ویلم (1371). صنعتی شدن ایران و شورش شیخ احمد مدنی. ترجمة ابوالقاسم سری. تهران: توس. قدوسی، محمد حسین (1339). نادرنامه. مشهد: انجمن آثار ملی. کرامتی، محمدهادی (1370). تاریخ دلگشای اوز. شیراز: نوید شیراز. کلانتر، میرزا محمد (1362). روزنامه میرزا محمد کلانتر. تصحیح عباس اقبال. تهران: طهوری و سنایی. لکهارت، لارنس (1369). «نیروی دریایی نادرشاه». باستانشناسی و تاریخ. شماره پیاپی 8 و 9. اسفند. ص 55-70. لکهارت، لارنس (2537). نادرشاه. ترجمه و اقتباس مشفق همدانی. تهران: امیرکبیر. محمد شفیع تهرانی (1369). تاریخ نادرشاهی. به اهتمام رضا شعبانی. تهران: مؤسسه مطالعات فرهنگی. محمدی خمک، جواد (1378). ماتیکان سیستان. مشهد: واژیران. مروی، محمد کاظم (1369). عالم آرای نادری. تصحیح محمد امین ریاحی. تهران: نشر علم. میرزا رضی تبریزی. زینت التواریخ. کتابخانه مجلس شورای اسلامی. نسخة خطی. شماره 44711. میرزا رضی تبریزی. زینت التواریخ. کتابخانه مجلس شورای اسلامی. نسخة خطی. شماره 4998. میرزا سمیعا (1378). تذکره الملوک سازمان اداری صفوی یا تعلیقات مینورسکی بر تدکرة الملوک. به کوشش محمد دبیرسیاقی. ترجمة مسعود رجبنیا. تهران: امیرکبیر. نوایى، عبدالحسین (1368). نادرشاه و بازماندگانش. تهران: زرین. هنوی، جونس (1377). زندگی نادرشاه. ترجمة اسماعیل دولتشاهی. تهران: علمی و فرهنگی. Lorimer. J.G (1915) Gazetteer of The Persian Gulf. Oman and Central Arabia. Superintondent Government Printing. Calcutta.
Saldanha.J.A (1986). The Persian Gulf Precis. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 715 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 527 |