تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,112 |
تعداد مقالات | 9,512 |
تعداد مشاهده مقاله | 17,148,831 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,012,190 |
تحلیل ساختار مکانی کاربریها و روابط متقابل آنها بر فرآیندهای بومشناختی دمای سطح زمین، مطالعه موردی: استان گلستان | ||
فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری | ||
دوره 10، شماره 20، مهر 1398، صفحه 141-152 اصل مقاله (1.06 M) | ||
نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/grup.2020.7084 | ||
نویسنده | ||
حمیدرضا کامیاب | ||
استادیار گروه محیط زیست دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
چکیده | ||
در توسعه پایدار ابعاد کالبدی مناطق انسانساخت اهمیت زیادی دارد. این مقاله، به منظور کمّی کردن الگوی رشد مناطق انسان ساخت، ارتباط نواحی ساخته شده شهرستانهای استان گلستان با دمای سطح زمین با استفاده از شش سنجه سیمای سرزمین تعداد لکه، شاخص بزرگترین لکه، شاخص شکل، نزدیکترین فاصله اقلیدسی، تجمع و کوهژن مورد بررسی قرار میدهد. انتخاب سنجهها باید براساس معیارهایی مانند استقلال بین سنجهها باشد. بررسی آماری همبستگی بین سنجهها نشان داد که همبستگی بین آنها وجود ندارد. سنجههای سیمای سرزمین با استفاده از نرمافزار Fragstats استخراج شد. نتایج تحلیل سیمای سرزمین نیز نشان داد که شهرستان گرگان دارای بالاترین ساختار همگن و شهرستان مراوهتپه دارای نامناسبترین ساختار مناطق انسانساخت است. مطالعات علم بومشناسی سیمای سرزمین بر اهمیت ساختار مکانی بر فرآیندهای بومشناختی استوار است. به همین منظور، ارتباط آماری بین ساختار و دمای سطح زمین با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون بررسی شد. اطلاعات دمای سطح زمین نیز با از دادههای سنجنده مادیس استخراج گردید. نتایج نشان داد که بین سنجه ساختار شکلی و دمای سطح زمین ارتباط معناداری وجود دارد. مناطق انسانساخت که دارای ساختار شکلی پیچیدهتری هستند و دمای سطح زمین در این مناطق نسبت به سایر مناطق بیشتر میباشد. | ||
تازه های تحقیق | ||
بین سنجه ساختار شکلی و دمای سطح زمین ارتباط معناداری وجود دارد. مناطق انسانساخت که دارای ساختار شکلی پیچیدهتری هستند و دمای سطح زمین در این مناطق نسبت به سایر مناطق بیشتر میباشد. | ||
کلیدواژهها | ||
ساختار مکانی؛ کاربری زمین؛ فرآیندهای بومشناختی؛ دمای سطحزمین؛ استان گلستان | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Analysis of spatial structure of land uses and their interrelationships on surface temperature ecological processes, Case study: Golestan Province | ||
نویسندگان [English] | ||
Hamidreza Kamyab | ||
Gorgan University of Agricultural Sciences & Natural Resources | ||
چکیده [English] | ||
In the sustainable development, the physical aspects of man-made areas are of great importance. This paper, in order to quantify the growth pattern of human-made areas, the relationship of built-up areas of Golestan province with ground surface temperature using six landmarks including number of patches, largest patch index, shape index, nearest Euclidean distance, aggregation and Cohen examines. The selection of measures should be based on criteria such as independence between the measures. Statistical analysis of correlation between measures showed that there was no correlation between them. Landscape measurements were extracted by using Fragstats software. The results of Landscape analysis also showed that Gorgan city has the highest homogeneous structure and Maraveh Tepe city has the most inappropriate human-made structure. Landscape ecology studies are based on the importance of spatial structure on ecological processes. For this purpose, the statistical relationship between the structure and surface temperature of the earth was investigated using Pearson correlation coefficient. Surface temperature data were also extracted from the Madis sensor data. The results showed that there was a significant relationship between the shape of the structure and the surface temperature. The man-made areas have a more complex shape and the surface temperature of these areas is higher than in other areas. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Spatial structure, land use, ecological processes, Land surface temperature, Golestan Province | ||
اصل مقاله | ||
توسعه شهرها و مهاجرت مردم از مناطق روستایی به شهرها از جمله پدیدههای قابل توجه جهانی هستند. ضمن آنکه بیشتر مراکز جمعیتی کوچک در حال تبدیل به کلانشهرها هستند که در آن تبدیل زمینهای طبیعی به کاربری شهری کاملاً مشهود است. طبق گزارش تجدید نظر شده دورنمای رشد شهری در جهان مربوط به بخش جمعیتی سازمان امور اجتماعی و اقتصادی سازمان ملل (2006)، در سال 1990 میلادی تنها 13 درصد جمعیت دنیا در شهرها زندگی میکردند. این مسأله درحالی است که این میزان در سال 1950 میلادی به 29 درصد و در سال 2005 میلادی به 49 درصد رسید. آخرین پژوهش جمعیتی سازمان ملل نیز نشان میدهد که میزان جمعیت شهری تا سال 2030 میلادی به 60 درصد خواهد رسید. بهعبارتی، از جمعیت 8 میلیاردی دنیا در سال 2030 میلادی، 9/4 میلیارد نفر ساکن شهرها خواهند بود(سازمان ملل، 2014). همزمان با رشد جمعیت، وسعت شهرها نیز افزوده میشود، بهصورتی که اکنون بیش از 50 درصد جمعیت دنیا در مناطق شهری زیست میکنند (سازمان ملل، 2014).
جدول 2. مساحت شهرستانهای استان گلستان
جدول 3. مقادیر سنجههای سیمای سرزمین به تفکیک هر شهرستان
جدول 5. ارتباط آماری بین ساختار مکانی شهری با دمای سطح زمین
| ||
مراجع | ||
سلمانماهینی، عبدالرسول، (1396). گزارش طرح آمایش استان گلستان، سازمان برنامه و بودجه استان گلستان. جلد پنجم.
2. Chapin III, F. S. Matson, P. A. Vitousek, P. (2011), Principles of terrestrial ecosystem ecology. Springer Science & Business Media. 3. Fu, B.j. Lu, Y.h. (2006), The progress and perspectives of landscape ecology in China, Progress in Physical Geography, 30(2) : 232-244. 4. Grimm, N.B. Faeth, S.H. Golubiewski, N. E. Redman, C. L. Wu, J. Bai, X. Briggs, J. M. (2008), Global change and the ecology of cities. Science, 319(5864) : 756-760. 5. Https://lpdaac.usgs.gov. 13 January 2018. 6. Huang, J. Lu, X.X. Sellers, J. M.(2007), A global comparative analysis of urban form: Applying spatial metrics and remote sensing. Landscape and urban planning, 82(4): 184-197. 7. Kohli, D. Sliuzas, R. Stein, A. (2016), Urban slum detection using texture and spatial metrics derived from satellite imagery. J. Spat. Sci, 61: 405–426. 8. Liu, H. Huang, X. Wen, D. Li, j. (2017), The Use of Landscape Metrics and transfer Learning to Explore Urban Village in China. Remote sensing, 9(4) : 1-23. 9. McGarigal, K. (2014), FRAGSTATS help, Documentation for FRAGSTATS, 4. 10. Pallagst, K. (2010), The planning research agenda: shrinking cities – a challenge for agenda: shrinking cities – a challenge for planning cultures. Town Planning Review, 81(5), i-vi. 11. Parece, T. E. Li, J. Campbell, J.B. Carroll, D. (2016), Assessing Urban Landscape Variables’ Contributions to Microclimates, Advances in Meteorology. 12. Pedroli, B. Pinto-Correia, T. Cornish, P. (2006), Landscape–what’s in it? Trends in European landscape science and priority themes for concerted research. Landscape Ecology, 21(3) :421-430. 13. Porat, I. Shoshany, M. Frenkel, A. (2012), Two phase temporal-spatial autocorrelation of urban patterns: revealing focal areas of re-urbanization in Tel Aviv-Yafo. Applied Spatial Analysis and Policy, 5(2):137-155. 14. Reis, J. P. Silva, E. A. Pinho, P. (2014), A review of spatial metrics for urban growth and shrinkage. The Routledge handbook of planning research methods, 279. 15. Reis, J.P. Silva, E. A. Pinho, P. (2016), Spatial metrics to study urban patterns in growing and shrinking cities. Urban Geography, 37(2): 246-271. 16. Schneider, A. Woodcock, C.E. (2008), Compact, dispersed, fragmented, extensive? A comparison of urban growth in twenty-five global cities using remotely sensed data, pattern metrics and census information. Urban Studies, 45(3): 659-692. pattern metrics and census information. Urban Studies, 45(3): 659-692. 17. Schwarz, N. (2010), Urban form revisited - Selecting indicators for characterizing European cities, Landscape and urban planning, 96(1): 29-47. 18. Turner, M.G. Gardner, R.H. (2015), Landscape ecology in theory and practice (Vol. 401): Springer. 19. United Nations,)2014(, World Urbanization Prospects: The 2014 Revision, Department of Economic and Social Affairs, Population Division, New York, NY, USA. 20. United Nations,)2006(,World Urbanization Prospects: The 2005 Revision, Department of Economic and Social Affairs Population Division, New York, NY, USA. 21. Vitousek, P. M. (1994), Beyond global warming: ecology and global change. Ecology, 75(7): 1861-1876. Ecology, 75(7): 1861-1876. 22. Wen, D. Huang, X. Zhang, L. Benediktsson, J. (2016), A Novel Automatic Change Detection Method for Urban High-Resolution Remotely Sensed Imagery Based on Multiindex Scene Representation. IEEE Trans. Geosci. Remote Sens, 54: 609–625. 23. Wu, F. (1998)a., An experiment on the generic polycentricity of urban growth in a cellular automatic city. Environment and Planning B: Planning and design, 25(5): 731-752. 24. Wu, F. (1998)b., Simulating urban encroachment on rural land with fuzzy-logic-controlled cellular automata in a geographical information system. Journal of Environmental Management, 53(4): 293-308. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 518 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 364 |