پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شماره‌ها | 1,129 |
| تعداد مقالات | 9,667 |
| تعداد مشاهده مقاله | 17,602,960 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,290,111 |
ارزیابی کیفیت محیط زندگی شهری در باقرشهر تهران | ||
| فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری | ||
| دوره 11، شماره 21، شهریور 1399، صفحه 77-90 اصل مقاله (749.89 K) | ||
| نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/grup.2020.7473 | ||
| نویسنده | ||
| حبیب اله فصیحی | ||
| استادیار جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشکده علوم جغرافیایی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| هدف این مقاله ارزیابی کیفیت محیط زندگی شهری در باقرشهر تهران میباشد. نوع تحقیق، تلفیقی از روش‌های عینی و ذهنی بوده است. ابزار گردآوری داده‌ها، اسناد، آمارنامه‌ها و گزارش‌‌های سازمان‌ها و دستگاه‌‌های مرتبط بوده‌اند. کیفیت محیط زندگی با 23 سنجه در قالب شاخصهای آلودگی، اکولوژیک، زیرساخت‌ها و امکانات شهری در 5 درجه، مورد ارزیابی قرار گرفتند. با توجه به اهمیت ناهمسان شاخصها و سنجهها، از مدل AHP، برای تعیین وزن شاخصها استفاده گردید. نوآوری تحقیق حاضر، تلفیق داده‌های اسنادی با داده‌های ذهنی، ابداع یک مدل ریاضی ضمن تعیین وزن برای سنجهها و بیان نتیجه نهایی ارزیابی به صورت کمی و به‌عنوان نسبتی از وضعیت آرمانی، میباشد. نتایج تحقیق نشان داد که 4 سنجه در طیف خیلی خوب، 4 سنجه در طیف خوب، 4 سنجه در طیف متوسط، 8 سنجه در طیف ضعیف و 3 سنجه در طیف بد قرار دارند. با لحاظ امتیازات 1 تا 5 برای 5 طیف مورد ارزیابی، میانگین وزنی سنجهها در شرایط اعمال وزن برای سنجهها، 31/3 و بدون آن 91/2 به‌دست آمد. نتایج تحقیق نشان داد که محدوده مطالعاتی از 1/66 درصد حد مطلوب کیفیت زندگی برخوردار میباشد؛ بنابراین وضعیت کیفیت محیط زندگی باقرشهر، در سطح متوسط، ارزیابی گردید. سرانه بالای فضای سبز شهری و میزان بهرهمندی اماکن از شبکههای آب لولهکشی و گاز شهری از نقاط قوت و آلودگی هوای ناشی از صنعتی بودن منطقه و مجاورت با تهران و وجود بیابان در اطراف، عدم وجود شبکه لولهکشی فاضلاب و سرانههای پایین فرهنگی، ورزشی، بهداشتی درمانی و آموزشی از جمله کاستیهای مهمی بودند که در این بررسی مشاهده گردید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کیفیت محیط؛ زندگی شهری؛ باقرشهر | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Evaluating Quality of Urban Life Environment in Baghershar, Tehran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Habibollah Fasihi | ||
| Assistant Professor of Geography & Urban Planning, Faculty of Geographical Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The aim of this study is evaluate the quality of urban living environment in Baqershahr, Tehran. The type of research was a combination of objective and subjective methods. Data collection tools were documents, statistics and reports of related organizations and institutions. The quality of the living environment was evaluated with 23 measures in the form of pollution, ecological, infrastructure and urban facilities indicators in 5 degrees. Due to the heterogeneous importance of indicators and metrics, AHP model was used to determine the weight of indicators. Documentary data were combined with mental data and by devising a mathematical model and while determining the weight for the measures, the final result of the evaluation was expressed quantitatively and as a relation of the ideal situation. The results showed that 4 measures are in the very good range, 4 measures are in the good range, 4 measures are in the medium range, 8 measures are in the poor range and 3 measures are in the bad range. In terms of scores of 1 to 5 for the 5 spectra evaluated, the weighted average of the measures in terms of weight application for the measures was 3.31 and without it were 2.91. The results indicated that the study area has 66.1% of the desired quality of life and therefore the quality of living environment in Baqershahr is evaluated at a moderate level. High per capita urban green space and the rate of utilization of places from piped water and urban gas networks are strengths and air pollution due to the industrial nature of the region and proximity to Tehran and the presence of desert around, lack of sewerage network and low per capita cultural, sports, health and education were among the important shortcomings that were observed in this study. Quality of Environment, Urban Life, Baqershahr. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Quality of Environment, Urban Life, Baqershahr | ||
| مراجع | ||
|
پریزادی، طاهر، فصیحی، حبیباله (1396)، باقرشهر، شهر تابآور، برنامهریزی راهبردی ارتقاء تابآوری شهری، تهران، انتشارات فصیحی.
پژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی (1394)، گزارش نهایی تاثیر پالایشگاه تهران بر کیفیت هوای باقرشهر و پیرامون، منتشر نشده.
چاوشی، بهنام، مسعودینژاد، محمدرضا، ادیبنژاد، امیر (1390)، ارزیابی میزان انتشار (فاکتور انتشار) گاز د‌ی‌اکسید گوگرد از خروجیهای پالایشگاه نفت تهران، مجله سلامت و محیط، دوره چهارم، شماره 2: 244- 2333.
حاتمینژاد، حسین، یوسفی، رشید، هاشمی، اصغر، زارع، سمیه (1397)، ارزیابی و سنجش شاخصهای ذهنی کیفیت زندگی شهری(مورد شناسی: منطقه 6 شهر تهران)، جغرافیا و آمایش شهری – منطقهای، 8(39).
رضاییپور، جلال، حاتمی، احمد، طالشکاظمی، علی (1397)، ارزیابی کیفیت زندگی در مناطق شهری با استفاده از تکنیک ISM ,FAHP ,WASPAS در شهر قم، فصلنامه برنامهریزی توسعه کالبدی، 5 (10): 46-26.
رفیعیان، مجتبی، امینصالحی، فرزین، تقوایی، علیاکبر (1389)، سنجش کیفیت محیط سکونت در شهرک اکباتان. فصلنامه برنامهریزی و آمایش فضا، دوره 14 شماره 4: 63-86.
رفیعیان، مجتبی، پورمحمدی، مرضیه (1391)، ارزیابی میزان کیفیت محیطی پیرامون حرم حضرت معصومه (ع) با رویکرد مخاطبمحور، معماری و شهرسازی آرمانشهر، شماره9: 331-323.
رفیعیان، مجتبی، عسگریزاده، زهرا، امینصالحی، فرزین (1393)، مقایسه تطبیقی و سنجش کیفیت محیط سکونتی نواب و اکباتان با استفاده از روش‌هایHMR و EFA ، فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، 16 (1): 260-247.
سعیده زرآبادی، زهراسادات، نجاتیعلاف، ناصر، جلیلیصفریان، هما (1394)، سنجش و تحلیل شاخصهای کیفیت زندگی شهری با استفاده از تکنیک تاپسیس در شهر مشهد، نشریه معماری و شهرسازی آرمانشهر، شماره 15: 311-301.
شرکت پالایش نفت تهران (1396)،تاریخچه شرکت، تاریخ مراجعه: 12/2/1396 در سایت https://www.torc.ir/.
شهرداری باقرشهر (1395)، آمارهای واحدهای آماری شهرداری.
ضرابی، اصغر، رزم پوری، علی اکبر، علیزاده اصل، جبار، نوری، محمد (1393)، سنجش و ارزیابی شاخصهای کیفیت زندگی در شهرهای میانی (نمونه مورد مطالعه: شهر یاسوج)، فصلنامه برنامهریزی فضایی جغرافیا 4(3): 36- 15.
عسگریزاده، زهرا (1389)، ارزیابی کیفیت محیط شهری در بافتهای فرسوده نوسازی شده (نمونه: طرح نواب تهران)،
پایاننامه کارشناسی ارشد رشته برنامهریزی شهری و منطقهای دانشکده معماری دانشگاه تربیت مدرس تهران.
کاظمزاده، علی، نیسانی سامانی، نجمه، درویش بلورانی، علی، تومانیان، آرا (1397)، ارزیابی کیفیت زندگی شهری با استفاده از سنجش از دور و GIS، اطلاعات جغرافیایی سپهر، 7 (107): 132-113.
لنگ، جان (1381)، آفرینش نظریه معماری، ترجمه علیرضا عینی‌فر، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
محمدی، جمال، خان آقایی، اعظم، رزم پوری، علی اکبر (1395)، ارزیابی شاخصهای کیفیت زندگی در شهرهای کوچک اندام (مطالعه موردی: شهر دنا)، فضای جغرافیایی، 14 (55): 109-87.
محمدی، چنود، نظمفر، حسین، محمدی، مهدی (1396)، ارزیابی توزیع فضایی کیفیت زندگی در محلات شهری، مطالعه موردی: منطقه 2 شهر اردبیل ، دو فصلنامه علمی پژوهشی بومشناسی شهری، 9 (18): 40-27.
محمدیآذر، امین، هاشمپور، رحیم، فؤادمرعشی، سیدمؤمن (1397)، تحلیلی بر تعامل کیفیت زندگی عینی و ذهنی بر مبنای دسترسی به خدمات عمومی در بافت تاریخی شهر ارومیه، تحقیقات کاربری علوم جغرافیایی، 17 (45): 225-207.
مرکز آمار ایران (1390)، نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن شهرستان ری.
منتظرالحجه، مهدی، فتوحی، زهرا (1396)، ارزیابی کیفیت زندگی در نواحی مسکونی پرتراکم شهری (مطالعه موردی: شهرک رزمندگان شهر یزد)، مطالعات برنامهریزی سکونتگاه‌های انسانی، 12(41): 951-935.
مهندسین مشاور پرداراز (1390)، طرح یکپارچه طرح جامع باقرشهر و طرح موضعی شهر سنگ، اداره کل مسکن و شهرسازی تهران.
Abolina, K, Zilans, A. (2002), Evaluation of urban sustainability in specific sectors in Latvia, Environment, Development and Sustainabilit, 4: 299–314. Bederman, S. Hartshorn, T. (1984), Quality of life in Georgia: The 1980 experience, Southeastern Geographer. 24: 78–98. Bobek, Alicja (2020), Leaving for the money, staying for the 'quality of life'. Case study of young Polish migrants living in Dublin. Geoforum, 109: 24-34. Bonaiuto, M , Fornara, F. Bonnes, M. (2003), Indexes of perceived residential environment quality and neighbourhood attachment in urban environments: A confirmation study on the city of Rome, Landscape and Urban Planning, 65: 41–52. Carp, F., Carp, A. (1982). Perceived environmental qQuality of neighborhoods: Development of assessment scales and their relation to age and gender, Journal of Environmental Psychology, 2,: 295-312. Gurram, M. K., Bulusu, L. D. Kinthada, N. R. (2015), Urban environmental quality assessment at Ward Level, Using AHP based GIS multi-criteria modeling – A study on hyderabad City, India, Asian Journal of Geoinformatics, 15(3): 1-29. Joseph M., Wang, F. Wang, L. (2014), GIS-based assessment of urban environmental quality in Port-au-Prince, Haiti. Habitat International, 41: 33–40. Kamruzaman Mjumder, A. Hossain, E. Islam, N. Sarwar, I. (2007), Urban environmental quality mapping: A Perception study on CHittagone Metropolitan city, Katmanda University Journal of Science, Engineering and Technology, No IV: 35-48. Keiner, MARCO (2004), Re-emphasizing sustainable development—The concept of evolutionability, Environment, Development and Sustainability, 6: 379–392. Li, G. Weng, Q. (2007), Measuring the quality of life in city of Indianapolis by integration of remote sensing and census data, International Journal of Remote Sensing. No. 28: 249–267. Lo, C. P. Faber, B. J. (1997), Integration of landsat thematic mapper and census data for quality of life assessment, Remote Sensing of environment. 62(2): 143–157. Mamuye, N. Gotu, B. (2015), Statistical analysis of urban qQuality of lLife (Case study: Hawassa Town, SNNP Region Ethiopia),American Journal of Theoreticaand Applied Statistics, 4(6): 547-554. Marans, Robert (2003), Understanding, environmental quality through quality of life studies: The 2001 DAS and its use of subjective and objective Iindicators. Landscape and Urban Planning, 65:73-83. Mercer (2019), Qualtiy of life indexes, mobilityexchange.mercer.com Moore, G., Croxford, B. C., Adams, M., Refaee, M., Cox, T. Sharples, S. (2006), The sustainable city IV: urban regeneration and sustainability, WIT Transactions on Ecology and the Environment: 785-796. Murillo, F. H. Olmo, J. C. Builes, N. M. S. (2019), Spatial variability analysis of quality of life and its determinants: A cCase study of Medellín, Colombia, Social Indicators Research volume 144: 1233–1256. Namuye, N. Gotu, B. (2015), Statistical analysis of urban quality of life (Case study: Hawassa Town, SNNP Region, Ethiopia. American Journal of Theoretical and Applied Statistics, Vol. 4:547-554, doi:10.11648/J.AJTAS.20150406.26 Nichol, J. E. Wong, M. S. (2005), Modeling urban environmental quality in a tropical city, Landscape and Urban Planning, 73: 49–58: http://citeseerx.ist.psu.edu /viewdoc /download;jsessionid=C92A54464711F796720CDF9F06EB8882?doi=10.1.1.467.6915&rep=rep1& type=pdf Nichol, J.E. Wong, M.S. (2007), Assessing urban environmental quality with multiple parameters, in Urban Remote Sensing, Q. Weng and D.A. Quattrochi, Eds. Boca Raton, FL: Taylor and Francis Group, LLC, CRC Press, 4 (1): 311–336. Norhaniza, A., Mohd T. L., Md Firoz, Kh. Maznorizan, M. (2016), Seasonal variability of PM2.5 composition and sources in the Klang Valley urban-industrial environment, Atmos. Chem. Phys, 16: 5357–5381. https://acp.copernicus.org/articles/16/5357/2016/acp-16-5357-2016.html. Ovsiannikova, T. Y. Nikolaenko, M. N. (2014), Quality assessment of urban environment, IOP Conference Series: Materials Science and Engineering, TSUAB: 1-6, ww.scholarmate.com. Pacione, Michael (2004), Urban environmental quality and human wellbeing, A social Geographical perspective, Landscape and Urban Planning. 65:19-30. Paul L. Knox (1976), Fieldwork in urban geography: Assessing environmental quality, Scottish Geographical Magazine, 92 (2): 101-107, DOI: 10.1080 Rahman, A., Kumar, Y., Fazal, S. Bhaskaran, S. (2011), Land surface emissivity retrieval based on moisture index from LANDSAT TM satellite data over heterogeneous surfaces of Delhi city, Journal of Geographic Information System, 3: 62–84. Slavuj, Lana (2012), Urban Quality of Life a Case Study: the City of Rijeka, Journal of Hrvatski geografski glasnik 73(1): 99-110. Tiran, Jernej (2016), Measuring urban quality of life: case study of Ljubljana, Acta Geographica Slovenica, 56 (1): 57-73. Van Kamp, I., Leidelmeijer, K., Marsman, G. Hollander, D. (2003), Urban environmental quality and human wellbeing, towards a conceptual framework and demarcation of concepts; A literature study, Landscape and Urban Planning, 65: 5-18. Van poll, Ric (1997), The perceived quality of the urban residential environment: A multi attridute evalnation, Ph.D thesis, University of Groningen(RUG), The Netherland. Wackernagel, M. Yount, J.D. (2000), Footprints for sustainability: The next steps, Environment, Development and Sustainability, 2: 21–42. WHO (World Health Organization), (2008), Guidelines for drinking-water quality. Second addendum. 1, Recommendations, -3rd ed., ISBN 9789241547604: 1-515. Wilson, J. S. Clay, M. Martin, E. Stuckey, D.Vedder-Risch, K. (2003), Evaluating | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 505 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,231 |
||