پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شماره‌ها | 1,163 |
| تعداد مقالات | 10,030 |
| تعداد مشاهده مقاله | 18,750,014 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 13,018,697 |
فرآیند تکاملی آفرینش از دیدگاه ملاصدرا | ||
| دوفصلنامه علمی حکمت صدرایی | ||
| مقاله 1، دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 23، 1402، صفحه 17-30 اصل مقاله (775.58 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30473/pms.2020.53956.1795 | ||
| نویسندگان | ||
| کوکب دارابی* 1؛ سیدمرتضی حسینی شاهرودی2؛ عباس جوارشکیان3 | ||
| 1دانشجوی دکتری حکمت متعالیه دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران. | ||
| 2استاد گروه فلسفه و حکمت اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران. | ||
| 3دانشیار گروه فلسفه و حکمت اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران. | ||
| چکیده | ||
| فلاسفه تفاسیر مختلفی از آفرینش ارائه نمودهاند. در مقاله حاضر تفسیر صدرایی از آفرینش مورد توجه قرار گرفته است. مشهور این است که آفرینش در دو قوس نزول و قوس صعود انجام شده که سیر نزول از خداوند شروع میشود و پس از مرتبه صفات و اسماء، عوالم عقل و مثال به عالم طبیعت رسیده است و ابتدای سیر صعود، عالم طبیعت و انتهای آن خداوند است و عوالم دیگر در میان این دو هستند. از آنجایی که در نظریه رایج، آفرینش با نزول ملازم میباشد، سؤالات جدی مطرح میشود. آیا عالم طبیعت نازلترین عوالم بوده و موجودات در این عالم در نهایت نقص هستند؟ آیا انتهای قوس صعود دقیقاً ابتدای قوس نزول است؟ آیا این فرضیه معقول است که یک موجودی تام و تمام، به اضعف و اسفل درجات تنزل یابد و دوباره از پایینترین نقطه، حرکت خود را شروع کند تا به مرتبه نخستین برسد؟ در این مقاله، ضمن بررسی و نقد دیدگاه رایج، سعی بر آن است که ضمن پاسخگویی به پرسشهای مطرحشده، مدل جدیدی از فرایند آفرینش ارائه شود. در نظریه مختار، آفرینش پیوسته به سوی کمال میرود و از مرتبه وجوب وجود و وجود علمی که نزد خدای متعال هست تا به عوالم عین، یعنی عالم عقل، مثال و طبیعت پیش میرود. این سیر آفرینش، پیوسته در حال شدت و تمامیت است. آن چیزی که از مرتبۀ ذات خداوند نازل شده بعد نزول همچنان در مرتبه سابق وجود دارند، فقط نحوۀ ظهور آنها در مراتب نازل متفاوت شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آفرینش؛ تکامل؛ نزول؛ صعود؛ اجمال؛ تفصیل | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Evolutionary Process of Creation from Mulla Sadra's Point of View | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Kokab Darabi1؛ Seyyed Morteza Hoseini Shahrudi2؛ عباس جوارشکیان3 | ||
| 1Ph.D. Student in Transcendent Wisdom, Faculty of Theology and Islamic Studies, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran. | ||
| 2Professor, Department of Islamic Philosophy and Wisdom, Faculty of Theology and Islamic Studies, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran. | ||
| 3Associate Professor, Department of Islamic Philosophy and Wisdom, Faculty of Theology and Islamic Studies, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Philosophers have offered various interpretations of creation. In the present article, Sadra's interpretation of creation has been considered. It is well-known that creation took place in two arcs of descent and ascent, in which the descent begins from God, and after the order of attributes and names, the worlds of intellect and example have reached the world of nature, and the beginning of the ascent, the world of nature and the end of God. And other worlds are between the two. Since in conventional theory, creation is associated with revelation, serious questions arise. Is the natural world the lowest of the worlds, and are beings in this world ultimately flawed? Is the end of the ascent arc exactly the beginning of the descent arc? Is it a reasonable hypothesis that a complete being would be reduced to weakness and degraded again from the lowest point to the first? In this article, while reviewing and criticizing the common view, an attempt is made to provide a new model of the creation process while answering the questions raised. In Mukhtar's theory, creation is constantly moving towards perfection and goes from the level of necessity of existence and the existence of science that is with God Almighty to the real worlds, that is, the world of intellect, example and nature. This process of creation is constantly intensifying and completing. What is revealed from the level of God's essence after the revelation is still present in the former order, only the way they appear in the revealed order is different. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Creation, Evolution, Descent, Ascent, Conciseness, Detail | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم، ترجمه حسین انصاریان.
ابن سینا، حسین بن عبدالله (1418ق). الهیات شفا. تحقیق آیهالله حسنزاده آملی. چاپ اول. قم: انتشارات دفتر تبلیغات قم.
ابن عربی، محیی‌الدین (۱۴۰۵). الفتوحات المکیه. ج۱. ص۲۶۲. قاهره: چاپ عثمان یحیی.
اخلاقی، مرضیه؛ میشکار مطلق، مسعود (پاییز و زمستان 1395). «نقدهای علامه حسنزاده بر براهین تناهی ابعاد اجسام». دو فصلنامه علمی و پژوهشی حکمت صدرایی، سال پنجم، شماره اول، صص 11-22.
ترکه، صائنالدین علی (1381). تمهید القواعد. تصحیح سید جلالالدین آشتیانی. قم: بوستان کتاب.
حسنزاده آملی، حسن (1387). شرح فارسی الاسفار الاربعه. 3 جلدی. قم: بوستان کتاب قم (انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم).
راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412 ق). المفردات فی غریب القرآن. تحقیق: داودی، صفوان عدنان. ج 1. چاپ اول. بیروت: دارالعلم، الدار الشامیه.
سبزواری، هادی بن مهدی (بیتا). شرح المنظومه. ج2. بیجا: نشر ناب.
سهروردی، یحیی بن حبش (1976م). مجموعه مصنفات، التلویحات. به کوشش هانری کربن. ج1. تهران: انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران.
ــــــــــــــــ (1392). حکمه الاشراق. شارح قطب‌‌الدین شیرازی، محمود بن مسعود، مصحح نجفقلی حبیبی. حاشیهنویس صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم. 4 جلد، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
شاهآبادی، محمد (1381). رشحات الحکمه تعلیقه علی الأسفار. 3 ج. قم: مهدییار.
شهرستانی، عبدالکریم (بیتا). نهایه الاقدام فی علم الکلام. تصحیح الفرد جیوم.
شیرازی، صدرالمتألهین محمدبن ابراهیم (1360). اسرارالآیات. تصحیح محمد خواجوی. تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران.
ــــــــــــــــ (1363 «ب»). مفاتیح الغیب. حاشیه علی بن جمشید نوری. مقدمه و تصحیح محمد خواجوی. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران.
ــــــــــــــــ (1981م). الحکمه المتعالیه فی الاسـفار العقلیه الاربعه. 9 جلدی. چاپ سوم. بیروت: دار احیاء التراث.
ــــــــــــــــ (1368). الحکمه المتعالیه فی الاسـفار العقلیه الاربعه. 9 جلدی، قم: مکتبه المصطفوی.
ــــــــــــــــ (بیتا «الف»). الرسائل. قم: مکتبه المصطفوی.
ــــــــــــــــ (1375). الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه. 2 جلدی. تصحیح سیدجلالالدین آشتیانی. بیروت: مؤسسة التاریخ العربی.
ــــــــــــــــ (۱۳۵۴). المبدأ و المعاد. تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران.
ــــــــــــــــ (بیتا «پ»). المظاهر‌الالهیه. به تصحیح جلالالدین آشتیانی. مشهد: چاپخانه خراسان.
ــــــــــــــــ (بیتا «ت»). ایقاظ النائمین. به تصحیح محسن مؤیدی. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران.
ــــــــــــــــ (1366 «الف»). تفسیر القرآن الکریم. تصحیح محمد خواجوی. 7 جلد. قم: بیدار.
ــــــــــــــــ (1378 «ب»). رساله فی الحدوث. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
ــــــــــــــــ (۱۳۷۸ «الف»). سه رساله فلسفی (متشابهات القرآن - المسائل القدسیه - اجوبه المسائل). تصحیح سیدجلالالدین آشتیانی. قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، مرکز انتشارات.
ــــــــــــــــ (1366 «ب»). شرح اصول الکافی. تصحیح محمد خواجوی. حاشیه علی بن جمشید نوری. تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی (پژوهشگاه).
ــــــــــــــــ (بیتا «ب»). شرح الهدایه الاثیریه [لأثیرالدین الأبهری]. تصحیح محمدمصطفی فولادکار. بیروت: مؤسسة التاریخ العربی.
ــــــــــــــــ (1381). شـرح بـر زادالمسـافـر. شـرح سیدجلالالدین آشتیانی. قم: بوستان کتاب قم. ــــــــــــــــ (1363 «الف»). کتاب المشاعر. ترجمه بدیعالملک میرزا عمـادالدولـه. چاپ دوم. تهـران: کتابخانه طهوری.
طباطبایی، محمدحسین (1422ق). نهایه الحکمه. چاپ شانزدهم. قم: نشر اسلامی. فارابی، ابونصر (1366). السیاسه المدنیه. تحقیق بوملحم. چاپ اول. بیروت: دارومکتبه الهلال.
فلوطین (1366). دوره آثار. ترجمه محمدحسین لطفی. ج 2. چاپ اول. تهران: انتشارات خوارزمی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 649 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 382 |
||